Þjóðviljinn - 03.09.1981, Blaðsíða 1

Fimmtudagur 3. september 1981 —194. tbl. 46. árg.
Guðjón Jónsson formaður stjórnar Verkamannabústaða:
Hreiöar L. Jónsson er Reykvikingur sem heyjar ofan i 10 hesta sina i
borgarlandi. Borgarheyskapurinn hefur gengiö brösulega I sumar og
sérstaklega hefur vætusamur ágúst sett strik I reikninginn. i gær var
Hreiöar aö slá á svæöinu milli Suöurlandsbrautar og Miklubrautar og
vonaöi aö haustsólin léti sjá sig meira fyrstu daga septembermánaöar.
Ljósm —gel.
Herstöðinni á Stokksnesi:
Smyglað inn
um bakdyrnar
Varnarmáladeild utan-
rikisráðuneytisins litur á
sig eins og ríki í ríkinu.
Varnarmáladeildin útveg-
ar bandaríska hernum land
með tilhöfðun i /#Varnar-
samninginn" frá 1951, þar-
sem segir að Island muni
afla heimildar á landsvæð-
um. „Island" er Varnar-
máladeildin samkvæmt
skilningi þeirra sjálfra.
Því hirðir deildin ekki um
að leita álits Alþingis þjóð-
arinnar hvað þá að gera al-
menningi Ijóst hvaða verk
er verið að fremja hverjú
sinni i skjóli „varnarsamn-
ingsins". Þeir telja sig
hafa heimild til að taka
hváða landsvæði sem er og
afhenda bandaríska hern-
um á grundvelli „Varnar-
samningsins".
Þetta kemur fram I athugun
Þjóöviljans á tiluröherstöövarinn-
ar á Stokksnesi, sem birtist i
blaöinu I dag á bls. 7, 8 og 9. Aöur
hefur komiö fram aö varnar-
máladeildin hefur lögsögu á
Stokksnesi, þannig gat deildar-
stjórinn Helgi Agústsson gefiö
lögreglustjóranum á Keflavikur-
flugvelli dagskipun i byrjun
ágústmánaöar þegar herstööva-
andstæöingar á Austurlandi
efndu til mótmælagöngu frá
Stokksnesi. Herstööin á Stokks-
nesi getur veriö hættulegt skot-
mark i gjöreyöingastriðinu sem
allir óttast. Margir hernaöarsér-
fræöingar telja aö hiö fullkomna
eftirlits- njósna og samskipta-
kerfi, sem þar er, sé þaö sem kall-
aö er ögrandi njósnakerfi. Aö þaö
gegni lykilhlutverki i hugsanleg-
um striösátökum. Islenskir em-
bættismenn sem hafa meö þessi
mál aö gera, hafa hingaö til valiö
þann kostinn aö dyljast á bakviö
ósögð orö. En almenningur á rétt
á aö fá aö vita allt um svokölluö
„varnarmál” landsins. . _ .
Ölafur Jónsson framkvæmdastjóri
Verkamannabústaða:
Matskostnað
ur helmingi
hærri áður
Það er fráleit skoðun
að kaupandi eigi sjálfur
að meta ibúðir, sagði
Ólafur Jónsson formað-
ur Húsnæðismálastjórn-
ar óg framkvæmdastjóri •
verkamannabústaða i
viðtali við blaðið i gær.
— Hvemig fór mat fram á Ibúö-
um til endursölu áöur en nýju lög-
in komu til?
— Þaö var meö mjög mismun-
andi hætti. Algengast var þaö.og
samkvæmt lögum, aö tilkvaddir
væru dómkvaddir matsmenn.
Þaö voru yfirleitt dómkvaddir
matsmenn sem ákváöu verö á
ibúöunum eftir þeim reglum sem
giltu I lögum og reglugeröum.
Þetta var aö sjálfsögöu dýr aö-
ferö, en hjá henni varö ekki kom-
ist.
— Hversu dýr var framkvæmd
þessa mats?
— Þaö var misjafnt. En það er
óhætt aö fullyröa aö þaö hafi veriö
tvöfalt hærra heldur en núverandi
matsmenn taka fyrir sina vinnu.
Auk þess skiluöu dómkvöddu
matsmennirnir sinu mati og voru
siöan ekki til viöræöu um þaö
frekar. Ef aö annar aöilinn var
ó'ánægöur varö hann aö krefjast
yfirmats. Núverandi matsmain
eru til viöræöu um nýjar upplýs-
ingar og reiöubúnir aö endur-
skoöa ef aö rök eru til þess og
reiðubúnir aö leiöbeina bæöi selj-
endum og kaupendum ibúöanna,
þannig aö ég tel aö um mflda
framför sé aö ræöa.
— Þaö er aö sjálfsögöu fráleit
skoöun sem fram hefurkomiö, aö
stjórnir verkamannabústaöa eigi
aö hafa meö mat aö gera. Slikt
hefuraldrei komiö til greina enda
eru þær kaupandi. Kaupandi og
seljandi geta ekki veriö aöilar aö
mati á eign þeirra sjálfra. Þess
vegna verður aö koma til óháöur
aöili sem hefur þetta meö hönd-
um. Aður var mikiö misræmi i
framkvæmd þessara mála. Eins
og kunnugt er voru ibúöir i verka-
mannabústööum farnar aö fara á
hinn „frjálsa markað” og hverfa
þannig út úr félagslega kerfinu.
Ot af þessu spunnust meira aö
segja málaferli.
— Þaö var þvi mjög knýjandi
þegar félagsmálaráöherra setti
hinar nýju reglur meö lögunum.
Þar er kveöiö á um aö tveir mats-
menn skuli hafa þetta meöhönd-
um og leitast viö aö samræma
verö og framkvæmd þessara
mála.
Verkamannabústaðir
hér á höfuðborgarsvæðinu
eru til komnir fyrir baráttu
verkalýðshreyfingarinnar.
Það var á sínum tíma stór-
virki verkalýðshreyfingar-
innar að ná samningum
um byggingu 1250 ibúða
upp í Breiðholti og útrýma
þar með á skömmum tíma
braggahverfum og öðru
heilsuspillandi húsnæði.
Stjórn verkamannabú-
staða stefnir að því að
þriðjungur íbúða i Reykja-
vík heyri undir verka-
mannabústaði. Það sem
skiptir mestu máli er að
byggja sem flestar íbúðir
og sem allra fyrst á félags-
legum grundvelli, sagði
Guðjón Jónsson formaður
stjórnar verkamannabú-
staða í viðtali við blaðið í
gær.
— Hvaö viövíkur mati á Ibúöum
fyrir endursölu, þá heyrir matiö
ekki undir okkur heldur félags-
málaráöuneytiö. Enda skiptir þaö
meginmáli aö endursalan gangi
sem hraöast fyrir sig, þó þaö i
Guöjón Jónsson. Mestu máli
skiptir aö byggja sem flestar
ibúöir og sem allra fyrst á félags-
legum grundvelli.
sjálfu sér fjölgi ekki Ibúöum.
Ibúöirnar eru jafn margar þó þær
skipti um eigendur.
— Nú er unniö viö byggingu 176
ibúöa á vegum stjórnar verka-
mannabústaöa á Eiösgranda. Þar
aö auki hefur borgin gefiö fyrir-
heit um liöir fyrir 200 Ibúöir á
Artúnsholti og Selási. Fram-
kvæmdir eiga aö geta hafist á
næsta ári. Auk þessa erum viö aö
afhenda 60 Ibúöir þessa dagana I
Hólahverfi.
— tbúöir verkamannabústaöa
á Reykjavikursvæöinu eru um
2400 talsins. Flestar þeirra eru I
Breiöholti einsog kunnugt er.
Stjórn verkamannabústaöa hefur
notiö góös skilnings af hálfu borg-
aryfirvalda slöustu árin og viö
metum þaö mikils. Þaö er auövit-
aö ýmislegt sem kemur upp á viö
framkvæmd nýrra laga sem
þyrfti aö bæta úr. Eölilega liggur
mér viö aö segja, þvl þaö er eng-
inn smá fjöldi Ibúöa sem nú er
kominn undir heildarstjórn meö
nýju lögunum. Þetta var meira og
minna I ruglingi áöur. Kerfiö
veröur ekki gert einfalt á ör-
skömmum tlma. En þetta stendur
allt til bóta — og viö leggjum
mikla vinnu I þetta stórvirki. Viö
veröum aö standa vörö um fé-
lagslega ávinninga eins og verka-
mannabústaöina og efl? bá meö
ráöumogdáö. — óg
Ólafur Jónsson: Fráleitt aö kaup-
andi meti sjálfur Ibúöina.
— Þaö haföi nokkurn aödrag-
anda aö þetta kæmist i sæmilegt
horf en má rai heita aö komiö sé I
fast form og ég fæ ekki annaö séö
aö gangi iheild mjög vel. A þessu
voru aö sjálfsögöu margir ann-
markar, vegna þess aö verölag á
Ibúöum í verkamannabústööum
var mjög misjafnt og tilkomiö
meö ýmsum hætti. Þaö var þvi
erfitt aö framkvæma lögin um
verölagningu ibúöa viöa á land-
inu. Ég finn ekki annaö en mats-
mennimir séu komnir á góöan
rekspölmeöaö leysa þann vanda.
Slðustu mánuöi hef ég haft
nokkur samskipti viö þessa mats-
menn og tel aö þeir leysi sitt verk
af mikilli samviskusemi. Ég hef
trú á því aö þetta veröi til þess aö
verkamannabústaöakerfið veröi
traustara og haldiáfram aö þjóna
þeim tilgangi sem til var ætlast 1
upphafi, en fari ekki úr böndum
einsog horfur voru á áöur en nýju
reglurnar voru settar.
—ög
UOWIUINN
Sjá síöur 7, 8 og 9
Félagslegt átak
í íbúðamálum