Þjóðviljinn - 06.01.1982, Blaðsíða 2

2 SÍÐA— ÞJÓDVILJINN Miövikudagur 6. janúar 1982.
KÆRLEIKSHEIMILIÐ VÍðtalÍd
Verslunarmenn hyggja á landvinninga:
Æfa sig í réttri
framkomu '
Verslunarráö hyggst nú I
janúar endurtaka námskeiö
fyrir félagsmenn ráösins i
framkomuisjónvarpi en Ólafur
Stephensen auglýsingastjóri
hefur haldiö þrjú slfk námskeiö
fyrir ráöiö og þóttu þau takast
vel.
I nýútkomnu fréttabréfi
Verslunarráös kemur fram aö
Þoiinmæöi þrautir vinnur
allar og nú var loks svo langt
komiö dómkirkjubyggingunni,
áriö 1796, að fært þótti að vígja
hana. Haföi þá smiöin staöiö
yfir i 8 ár. Tókst að siðustu, eftir
mikiö „japl og jaml og fuður”
aö ganga svo frá þaki kirkj-
unnar og turni, aö mönnum væri
þar vært innan dyra án skinn-
klæöa.
Kirkjuna vigöi Markús
Magnússon stiptpröfastur i
Görðum, þvi Hannes biskup
Finnsson hafði andast um
sumarið, 4 ágúst, aðeins 57 ára •
að aldri, öllum harmdauði. Fór
vigslan fram þann 6 nóvember.
Um haustiö efndi Landsupp-
I fræðingarfélagiö, fyrir forgöngu *
Ólafs stiptamtmanns, til minn-
ingarathafnar um hinn látna
biskup. Fór hún fram i skóla-
húsinu á Hólavelli. Kom þar
saman um 200 manns og var
öllum sérstaklega boöiö. Hafði
ekki fyrr svo fjölmenn sam-
koma veriö haldin i Reykja-
vikurkaupstaö. Magnús lög-
maður Stephensen flutti aðal
I ræöuna.
i sjonvarpi
námskeiöiö veröur fjögur kvöld
alls og þrjá tima i senn. Æfingar
miöast bæði viö undirbúning
fyrir framkomu i sjónvarpi og
framkomuna sjálfa. Æft verður
i sjálfstæðum flutningi efnis,
panelumræðum og aö svara j
gagnrýnum spurningum i viö- \
tali. Þátttökugjald er 450 kall. i
Skólapiltar efndu nú til sjón-
leikahalds i skólahúsinu á Hóla-
velli, þótt hrörlegt væri. Mun
þab hafa veriö i annaö sinn sem
leikrit var „fært upp” i kaup-
staönum. Sýnt var Slaður og
trúgirni, (Hrólfur), eftir Sigurð
Pétursson, sýslumann.
Fest voru nú kaup á ló-
skurðarstofunni sem embættis-
bústaö landfógeta svo hann
losnaði úr tugthúsinu. — mhg
Arnarstofninn á í
vök að verjast:
„Voldugur
fugl en
oftast
meinlaus”
— rætt við Ævar
Petersen
fugiafræðing
Hafarnarstofninn á mjög i vök
aö verjast um allan heim og er
stofninn i mikilli hættu. Ariö
1910 dó hann út á irlandi, 1916 á
Bretlandi, 1960 i Danmörku,
1946 í Austurriki, Sardiníu og
Korsiku. i Finnlandi eru 9 pör,
en 4 I Vestur-Þýskalandi. Eitt
par er i Rúmeniu, Grikklandi og
Júgóslaviu. Er stofninn einna
sterkastur i Noregi, eöa um 300
pör. A islandi er taliö aö arnar-
stofninn i árslok 1981 hafi veriö
um 130—139 fuglar.
bessar upplýsingar koma
flestar fram i fréttatilkynningu
frá Fuglaverndarfélagi Islands,
sem hefur beitt sér mjög fyrir
friöun arnarins og fylgst meö
fuglinum hér á landi. Einn aöal-
hvatamaöurinn aö stofnun
félagsins var Björn
Guðbrandsson læknir, en félagiö
var stofnað áriö 1959.
Við ræddum stuttlega vib
Ævar Pedersen fuglafræðing
um þennan tignarlega fugl, sem
landsmenn hafa hræöst i gegn-
um aldirnar. En hvaö skyldi
vera til i sögusögnum um
grimmd arnarins?:
„Langflestar slikar sögur eru
hugarburður einn. Haförninn er
ákaflega stór og voldugur fugl,
en hann er hrææta og ræöst yfir-
leitt ekki á lifandi dýr. Hafern-
inum fækkaði iskyggilega uppúr
aldamótunum, og var kominn
yiff&tmG1}-;
Ævar Petersen fuglafræöingur.
niöur i 10 pör um 1960,” sagöi
Ævar aðspurður.
— Hvaö verbur erninum helst
aö fjörtjóni?
„Erninum byrjaöi að fækka
nokkru fyrir aldamótin, þegar
stofnað var svonefnt Vargafélag
til höfuös öllum vargfuglum,
sem taldist allt meö bogiö nef og
klær. Var þá heitið 20 krónum
fyrir hvern dauöan fugl og má
nærri geta aö þaö hefur viöa
veriö góð búbót. Siöan var tekiö
aö eitra i hræ fyrir refi og drap
þaö marga erni. Nú á seinni
árum virðist grúturinn drepa
flesta fuglana, þvi þeir eru mjög
viðkvæmir fyrir fitu i fiðrið.
Haförninn, sem er eina tegundin
hér á landi, hefur veriö al-
friðaður frá 1913.”
— Helduröu aö þaö sé eitt-
hvað um að örnum sé smyglað
úr landinu?
„Þaö getur varla verið mikiö
um þaö, þvi eftirlitið er mjög
strangt. Þaö hefur borið meira á
aö reynt væri aö smygla fálka-
ungum úr landinu, en um þetta
er erfitt að fullyröa”.
— Hafib þiö fengiö einhverja
unga i fóstur á vegum Náttúru-
fræðistofnunarinnar?
„Já, vib höfum sent fugla i
fóstur upp aö Keldum amk.
annaö hvert ár, en þeir hafa þá
fundist illa á sig komnir eftir að
hafa ient i grút eöa öðru. Þá var
fugl I fóstri i hlöðunni á
Brjánslæk fyrir tveimur árum.
Hann var þar i góöu yfirlæti i
4—5 vikur, en drapst þá skyndi-
lega. Eg kruföi þennan fugl og
var hann meö mikla lungna-
bólgu. Hefur trúlega verið búinn
aö ofkælast i sjónum.” sagði
Ævar aö lokum.
Fari olia eða grútur i fiður
sjófugla leysist fitan I þeirra
eigin fiðri upp og hættir að
hrinda vatni frá likama fugls-
ins. Er mjög erfitt aö hreinsa
fituna úr fiðrinu og oftast
ofkælast fuglarnir og drepast.
A siöasta ári fundust 4 ernir
dauðir hér á landi, tveir fóru i
grút frá loðnubræöslu, einn var
skotinn meö selhaglabyssu og
óvist er um dauba þess þriðja.
Tala fulloröinna arna hér á
landi var um 78 á siöasta ári, en
auk þess sáust 23 ungir ernir og
14sem ekki var vita.ð hvort voru
fullorðnir. Orninn veröur ekki
kynþroska fyrr en hann er 4—5
ára. 28 arnarhreiöur fundust hér
á landi á siöasta ári og komust
ungar upp úr 18 þeirra, en 10
hreiður misfórust af ýmsum or-
sökum. Ernir sáust frá
Árnessýslu vestur um til
Strandasýslu og einn sást i
Suður-Þingeyjarsýslu. — þs-
Ilaförninn er tignarlegur fugl og útlit hans hefur gefiö sögusögnum
um grimmd hans byr undir báöa vængi.
c
p
o
Þh
Þaö var nú skárra
meöan hún varö hrein-
lega reiö!
Loksins lauk
kirkjusmíðinni