Þjóðviljinn - 10.06.1982, Qupperneq 7

Fimmtudagur 10. júni 1982 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 7
32. þing BSRB um efnahagsmálin:
Orsakir verðbólguimar er ekki að
finna í kaupgreiðslum til launafólks
n
■
Islenskt efnahagslíf hefur
ekki farið varhluta af þeim
kreppum sem dunið hafa á hin-
um vestræna heimi undanfarinn
áratug. Nægir þar að minna á
oliuverðhækkanirnar, sem áttu
sinn þátt i að kynda verðbólgu-
bálið hérlendis. Nú berjast
þessar þjóðir við kreppu, sem
einkennist fyrst og fremst af
verðbólgu og umfram allt af
ógnvekjandi atvinnuleysi, sam-
fara hægum hagvexti.
A Islandi hefur atvinnuleysi
hins vegar verið hverfandi þrátt
fyrir hægan hagvöxt. Hér hefur
verðbólgan verið yfirskyggj-
andi vandamál og vandinn, sem
af henni leiðir hefur um langa
hrið verið eitt af aðalviðfangs-
Iefnum rikisstjórna og Alþingis.
Stefnan hefur þó umfram allt
annað einke'nnst af bráða-
birgðaráðstöfunum, svo sem
■ verðbólguaukandi gengisfell-
I ingum og skerðingu launa.
Þing BSRB var sammála um að nauðsynlegt væri að móta heildar-
stefnu til lausnar efnahagsvandanum og
ekki orsök verðbólgunnar.
Þingið leggur áherslu á að
helsta orsök verðbólgunnar,
þegar til lengri tima er litið, eru
að iaun starfsmanna væru
fjárfestingar umfram sparnað
fjármagnaðar með lánum, og
enn frekar ráðstöfun þessa fjár-
magns, þar sem stefnuleysi og
skortur á samhæfingu hefur
rSðið ferðinni.
Þingið leggur þvi áherslu á að
orsakir verðbólgunnar er ekki
að finna i kaupgreiðslum til
launafólks og mótmælir þvi að
efnahagsaðgerðum sé nær ein-
göngu beint gegn kjörum þess.
Eins og alltaf áður, er samn-
ingar standa fyrir dyrum hafa
atvinnurekendur, og þar með
talið rikisvaldið, hafið sam-
hljóma áróður um að nú sé efna-
hagslegt hrun yfirvofandi. Enn
á ný þurfi launafólk þvi að herða
sultarólina og slaka á kaupkröf-
um.
Þegar fyrir þremur árum
lýsti 31. þing BSRB þeirri skoð-
un sinniaðleggja bæriáherslu á
rannsóknir fiskifræðinga og
gera rækilega úttekt á hag-
kvæmustu flotastærð og sam-
setningu til nýtingar áætlaðs
aflamagns til lengri tima. A- ,
herslu bæri að leggja á samhæf- i
ingufiskveiða til að hámarksár- I
angur náist á hverjum tima.
Þessum ábendingum var hins ■
vegar ekki fylgt og nú erum við i
að sjá afleiðingarnar, ef svört- I
ustu hrakspár um ástand fiski- |
stofnana eru réttar. Offjárfest- ,
ingar útgerðarinnar eru siðan i
aðeins enn eitt dæmið um þá ó- I
ráðsiu, sem einkennir fjárfest- |
ingar i landi.
Þing BSRB telur að óhjá- i
kvæmilegt sé að mótuð verði I
heildarstefna i efnahagsmálum, I
þar sem fjárfesting og fram- ,
leiðsla til sjós og lands verði i
skipulögð með tilliti til trausts I
grundvallar þjóðarbúsins i ná- |
inni framtið. Gæta þarf fyllsta ,
aðhalds i peningamálum og ■
skipuleggja fjárfestingar með I
tilliti til þjóðhagslegrar arðsemi I
um leið og stuðlað er að fyllsta •
atvinnuöryggi i landinu.
32. þing BSRB
Helstu ályktanir
Á 32. þingi Bandalags
starfsmanna ríkis og bæja/
sem lauk á þriðjudag,
ræddu menn í starfshópum
um hin margvíslegustu
mál og ályktuðu f þeim
efnum. Hluti þeirra álits-
gerða hefur verið rakinn
hér í blaðinu en hér skal
Ijósi varpað á þær sem ekki
hefur gef ist timi né rúm til
að kynna fyrr.
Vinnuverndarátaki fagnað
„32. þing BSRB fagnar nýsett-
um lögum um aðbúnað og holl-
ustuhætti á vinnustöðum. Þingið
leggur áherslu á að lög þessi komi
sem fyrst til framkvæmda og
reglugerðir verði settar. Haft
verði fullt samstarf við BSRB við
gerð þeirra.” Þá er skorað á
stjórnvöld að tryggja fjármagn til
þessa, einkum varðandi breyting-
ar er gera þarf á húsnæði og ann-
að er lýtur að bættum aðbúnaði. I
lok ályktunarinnar er lagt til að
fræðslunefnd gangist fyrir ráð-
stefnu um vinnuvernd fyrir næsta
BSRB-þing sem haldiö verður eft-
ir þrjú ár.
Tryggjum félagsaðild líf-
eyrisþega
„32. þing BSRB beinir þvi til
þeirra aöildarfélaga, sem ekki
hafa stofnað sérdeildir lifeyris-
þega að gera það sem fyrst. Jafn-
framt hvetur þingið aðildarfélög
sin til þess að tryggja að lifeyris-
þegar geti áfram tekið virkan
þátt I starfsemi félaga sinna.”
Hlutur kvenna i BSRB
verði ef Idur
Þeim tilmælum var beint til
stjórnar BSRB að kosin verði 7
manna nefnd til að vinna með
stjórn bandalagsins að jafnréttis-
málum og fylgja eftir stefnu 32.
þingsins. Þess verði jafnframt
gætt að aukinn verði hlutur
kvenna i stjórnum, nefndum og
ráðum á vegum samtakanna.
Skattleysismörk verði
lækkuð
Þingið ályktaði að afnema beri
tekjuskatt af tekjum allt að
135.000 kr. miðað við framfærslu-
visitölu 1. júni 1982 og breytist
meö henni. Bent er á að tekju-
skatturinn hér á landi sé eingöngu
launþegaskattur og að lækkun
skattleysismarka sé þvi mikið
hagsmunamál þeirra. Þingið
álytur að skattsvikum beri að
skipa á bekk með öðrum auðgun-
arbrotum og að úrskuröir i dóm-
kerfi komi fljótar en veriö hefur.
Mannréttindabrotum mót-
mælt
32. þing BSRB mótmælir si-
felldum mannréttindabrotum
sem eiga sér stað I rikjum austurs
og vesturs. Bent er á að i mörgum
tilfellum sé um beinar ógnar-
stjórnir að ræða þar sem algjör
villimennska riki. Er skorað á
rikisstjórn Islands að beita sér af
alefli á alþjóðavettvangi til að
slik vinnubrögð verði fordæmd og
viðkomandi valdsmenn neyddir
til að viröa almenn borgaraleg
réttindi.
Vígbúnaðarkapphlaupið
eykst
„Enn hafa stórveldin aukið vig-
búnaðarkapphlaup sitt sem var
þó ærið fyrir. Af þeim sökum
eykst spenna mjög á alþjóðavett-
vangi og má litið út af bera til að
tundur það losni, sem nægir til að
tendra eld hinnar 3ju og hrikaleg-
ustu heimsstyrjaldar. Þingið
skorar á rikisstjórn Islands aö
ganga til liðs við þær þjóðir, sem
stemma vilja stigu við frekara
vigbúnaðarbrjálæði stórveldanna
og leggja þannig sitt af mörkum
til að myndað verði það afl frið-
elskandi þjóða sem eitt hafi
myndugleika, til aö hindra gá-
lausan leik stórveldanna meö
fjöregg mannkyns og lifs á jörð-
unni.”
Gegn miðstýringu í mál-
efnum sveitarfélaga
„Vegna áforma Sambands is-
lenskra sveitarfélaga um aö færa
„Jafnframt hvetur þingið aöild-
arfélög sin til aö tryggja aö lifeyr-
isþegar geti áfram tekiö virkan
þátt I starfsemi félaga sinna”.
samningagerð i kjaramálum frá
einstökum sveitarstjórnum til
sameiginlegrar samningsnefndar
sveitastjórnanna i Reykjavik,
mótmælir 32. þing BSRB þvi ein-
dregið að svo þýðingarmikil mál
starfsmannafélaga héraða og
landshluta verði flutt úr héraði.
Slikt væri stórt spor aftur á bak
og varhugavert fordæmi, ekki aö-
eins i kjaramálum heldur einnig i
öðrum málefnum landshluta og
héraða. Þingið áréttar ályktanir
sem tvær bæjarstarfsmannaráð-
stefnur hafa gert um þetta mál á
siðastliönu hausti. Jafnframt
bendir þingið á, að hér er á ferð-
inni stórfelld skerðing á samn-
ingsrétti og samningsaðstöðu fé-
laga bæjarstarfsmanna”.
Átaki i húsnæðismálum
fagnað
„Þingið fagnar setningu laga
um húsnæðismál frá 1980, þar
sem opinberir starfsmenn fá
sama rétt og aðrir launamenn til
kaupa á ibúðarhúsnæði, sem
byggt er á félagslegum grunni.
Þingið leggur áhersiu á að bætt
verði úr húsnæðisskorti og fjár-
hagsvanda húsbyggjenda og
leigjenda með þvi að:
• Aukiö veröi stórlega fjár-
magn og framboö lóöa til
bygginga verkamannabú-
staöa og ibúöa á félagslegum
grunni.
0 Aö hækka lán til bygginga og
lengja lánstimann, bæöi tii
nýbygginga og kaupa á eldra
húsnæöi.
^ Aö verötrygging lána veröi
bundin kaupgjaldsvisitölu,
en ekki lánskjaravisitöiu.
Aö opinberir aöilar geri átak
i byggingu leiguibúöa.
Starf smannaráðin spor í
rétta átt
Þingið fagnar nýsettum reglum
um starfsmannaráö og telur þær
verulegt framfaraspor.
Hvetur þingið stjórnir félag-
anna til að vinna að stofnun
starfsmannaráða og aö þessi visir
aö meðákvörðunarrétti verði
nýttur sem best.
Þingið hvetur stjórn banda-
lagsins og stjórnir félaganna til
að fylgjast náiö með áhrifum
væntanlegrar tölvuvæðingar á
starfskjör og starfsaðstöðu félaga
i BSRB og nýttur verði i þvi sam-
bandi áhrifamáttur starfsmanna-
ráða til að móta og hafa áhrif á
framþróun þeirra mála, þannig
að tryggöur verði réttur starfs-
manr.a til Ihlutunar og með-
ákvörðunar á öllum stigum þró-
unar hinnar nýju tækni.
Hér voru raktar helstu ályktan-
ir 32. þings Bandalags starfs-
manna rikis og bæja sem lauk sl.
föstudag.
— v.
Minning
Renata Kristjánsdóttir
Fœdd 31. okt. 1938 — Dáin 3. júní 1982
Ég vil kveðja mina góðu vin-
konu, Renötu Kristjánsdóttur,
með fáeinum orðum, þótt orð
megni litt að tjá það sem inni býr
á slikri stundu.
„Timinn, það er fugl sem flýgur
hratt. Hann flýgur máske úr aug-
sýn þér i kveld.” Það var fyrir
rúmum 20 árum að við Renata
spáseruðum saman kringum
Tjörnina i fyrsta sinn. Það var á
dimmu hlýju haustkvöldi i rign-
ingu og framtlðin beið okkar með
opinn faðminn, með öllum sinum
seiðandi og lokkandi fyrirheitum.
Hún var þá nýjasta stjarnan á
Reykjavikurhimninum, komin að
norðan að sjarmera okkur fyrir
sunnan. Og það gat hún svo sann-
arlega. Hún var greind og
skemmtileg og óvenju glæsileg
kona, suðræn og þó norræn.
Kannski i ætt við sumar kvenlýs-
ingar i Islendingasögum.
Renata var alla tið óhemjuleg-
ur bókaormur. Næst á eftir að
lesa bækur fannst henni
skemmtilegast að tala um bækur.
Hemingway og Laxness voru
aldrei langt frá náttborðinu henn-
ar. Hún átti við mikið mótlæti að
striða á sinni alltof stuttu ævi. En
húnvar ein af þessum manneskj-
um sem gat vaxið af mótlætinu og
lét það ekki buga sig.
Renata var fædd á Akureyri 31.
október 1938. Foreldrar hennar
eru Kristján Pétur Guðmundsson
og Ursula Beate Guðmundsson.
Hún lauk stúdentsprófi frá M.A.
og giftist ári siðar Halldóri Blön-
dal. Þau eiga tvær dætur, Ragn-
hildi f. 1960 og Kristjönu f. 1964.
Þau hjón skildu og fór þá Renata i
háskólanám i þýsku og sögu. Hún
vann slðan á Ferðaskrifstofu rik-
isins og stundaði kennslu i M.A.,
Verslunarskólanum og viðar.
Hún bjó um nokkurra ára skeið
með Friðgeiri Guðmundssyni og
eiga þau einn son, Harald f. 1971.
Renata giftist Magnúsi Jónssyni
kvikmyndaleikstjóra i ágústmán-
uði 1976, en Magnús lést fyrir
þremur árum og var það henni
þungbært áfall.
Undanfarin ár átti hún sjálf við
mikil veikindi að striða. Það hef-
ur verið okkur vinum hennar si-
fellt undrunarefni hversu sterk
hún reyndist i öllum þessum
raunum.
Allt sem viðhöfum spjallað um,
súrt og sætt, lif og dauða, verður
mér ómetanlegt veganesti.
Börnum hennar, foreldrum og
systkinum sendum við hjónin
innilegar samúðarkveðjur.
Helsinki, 5. júni 1982.
Hallveig Thorlacius.