Þjóðviljinn - 12.10.1982, Blaðsíða 6

6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 12. október 1982
Jaruzelski: Bannar verkalýðslelög
„til varnar sósíalismanum“.
Pólland:
Solidamosc
bönnuð —
Leiðtogi
handtekinn
l’ólska þingið samþykkti á
laugardag nýja vinnumálalöggjöf',
sem felur það m.a. í sér að óháðu
verkalýðssamtökin Solidarnosc eru
bönnuð með lögum.
Hin nýja vinnumálalöggjöf er
talin mikiö áfall fyrir hina óháöu
verkalýðshreyfingu í Póllandi, og
hafa leiötogarnir sem enn fara ó-
hultir hvatt til klukkustundar verk-
falls í ntesta máiiuði. Hinum nýju
lögum hefur víöa veriö mótnueit,
m.a, af páfanum á Péturstorginu á
sunnudag og af Alþjóða vinnu-
málastofnuninni.
Hin nýja löggjöf var samþykkt
fáeinum dögum eftir að pólsk yfir-
völd tilkynntu handtöku á einum
helsta leiðtoga Solidarnosc, sem
enn gekk laus, en þaö var Wadys-
law Frasyniuk. Tilkynning um
handtöku hans var gefin út á
þriöjudag í síöustu viku.
Frasyniuk, sem er 28 ára gamall,
var einn þeirra fjögurra leiötoga
Solidarnose, eráttu frumkvæöiö að
því aö mynda samhæfingarnefnd til
þess aö skipuleggja andófið eftir aö
herlög voru sett í Póllandi hinn 13.
desember í fyrra. Frasyniuk var
áður formuður Solidarnosc á
iðnaöar- og námasvæöinu í kring-
um Wroclaw í suö-austurhluta Pól-
lands.
Frasyniuk hefur nú verið ákærö-
ur fyrir brot á herlögunum og fyrir
aö hafa hvatt til ólöglegra verk-
falla.
Nú þegar Solidarnosc hafa end-
anlega veriö bönnuö ganga enn
þrír af leiötogum samtakanna
lausir: Zbigniew Bujak, formaöur í
Varsjá. Bogdan Lis frá Gdansk og
Wladyslaw Hardek frá Krakow.
Fara þeir allir huldu höföi.
Stjörnmálaskýrendur telja að
hin nýja lagasetningsýni, aö pólska
stjórnin telji sig nú eiga í fúllu tré
viö hin óháðu verkalýðssamtök.
Reagan Bandaríkjaforseti lýsti
því yfir eftir aö hin nýju lög voru
sett. að han'n myndi enn heröa á
efnahagslegum refsiaðgeröum
gegn Póllandi meö frekara afnámi
tollfríðinda. ólg.
308 látn-
ir lausir
Síðustu fréttir f'rá Fóllandi í
gær hermdu að lögregla hefði
beitt valdi gegn verkfallsmönn-
um í Gdansk. Sagt er að verka-
menn hafi stofnað verkf'alls-
nefndir og að verkamenn í Len-
fn-skipastöðitini hafi haft for-
göngu um rnótmælaaðgerðir í
tilefni af aðför stjórnvalda gegn
Einingu. Þá bárust sömuleiðis
fregnir af því í gærkveldi að
stjórnvöld hefðu látið lausa 308
verkalýðsleiðtoga Einingar sem
haf'a verið í haldi um langan
tíma.
-óg
Kafbáturinn sloppinn?
króaður inni með kafbátagirðingum «g tundurduflaslæðurum á meðan
þyrlur og kafbátar sænska flotans sveimuðu í kring. Allt átti svæðið að
vera það vel afgirt, að undankoma væri nánast ógerleg. Hvað var það
sem gerðist...?
Sænski sjóherinn beitti öllum tiltækum ráðum í Horsfirði og naut bæði
aðstoðar landhclgisgæslunnar og sjómælinganna...
Álitshnekkir
fyrir
sænska flotann
Eftir tíu daga leit með öllum
þeim viðbúnaði, sem sænski her-
inn hafði á að skipa, tilkynnti
ylirstjórn hersins í fyrrakvöld, að
Ííklega væri hinn ókunni kafbátur
sloppinn þeim úr greipum.
í leitinni aö hjnum ókunna kaf-
báti á Horsfiröi í skerjagarði
Stokkhólms skammt fyrir utan
sænsku flotastöðina á Muskeyju
tóku m.a. þátt tundurduflaslæð-
arinn Visborg, sent er jafnframt
skip yfirmanns sænska strand-
flotans, sænski kafbáturinn „Sjö-
hunden", nokkur af dýptarmæl-
ingarskipum sænsku sjómæling-
anna, sjö stórar Vetrol-þyrlur frá
sænska flotanum og björgunar-
skipiö Belos. Sænski flotinn haföi
sett upp sérstaka upplýsingamið-
stöð fyrir blaðamenn í flotaskól-
anum í Berga og sænska sjón-
varpið hafði komið sér upp bún-
aði til beinna útsendinga frá
staönum. Yfirntenn sænska hers-
ins höfðu gefið út ítrekaðar yfir-
lýsingar um aö möguleikar hins
ókunna kafbáts til þess aö komast
undan væru hverfandi og ríkis-
stjórnin hafði gefið út yíirlýsingar
þess efnis, aö flotanum væri gefin
heimild til þess að nota sprengjur
gegn hinum óboðna gesti, og eftir
að hann hefði verið þvingaður
upp á yfjrborðið yröi hann bund-
inn við landfestar á meðan mál
hans yrði rannsakað.
Paö er nánast óskiljanlegt, að
kafbáturinn skyldi ganga sænska
sjóhernum úr greipum eftir allt
það sem á undan var gengið, og
veröur víirt túlkaö öóru vísi en
sem meiri háttar álitshnekkir
fyrir sænska flotann. Var þar ekki
á bætandi eftir það sem geröist í
skerjagaröinum viö ílotastöðina í
Karlskrona s.l. haust þegar rúss-
neski whisky-kafbáturinn sigldi
þar óséður upp á land.
Kafbátaumferð
á Eystrasalti
Samkvæmt heimildum sænska
flotans er álitið að á milli 60 og 90
kafbátar af öðru þjóðerni en sæn-
sku séu aö jafnaði á sveimi í
Eystrasalti. Sjálfir segjast Svíar
eiga 12 kafbáta. Danir eiga 6,
sem taldir eru vakta útsiglingar-
leiöir úr Eystrasaltinu, Vestur-
Pýskaland á 24 og Pólland 4.
Samkvæmt áliti herfræöilegu
rannsóknarstofnunarinnar í
London eiga Sovétríkin 22 kaf-
báta á Eystrasalti, sem eru búnir
flugskeytum, en sænski herinn
telur þá vera 51. Par viö bætast 6
s.k. Golf-kafbátar, sem hafa
meðallangdræga'r eldflaugar
hlaönar kjarnorkuvopnum, sem
draga rúma 1000 km. Þá er talið
að Sovétmenn hafi 5-10
Juliet-kafbáta á Eystrasalti, en
þeir bera kjarnorkuflugskeyti,
sem draga 300-400 km.
Kaíbátalægi
Talið er að á hættu- eöa stríðs
tímum muni hluti þessa ekki-
sænska kafbátaflota leita lags
innan sænska skerjagarðsins, þar
sent þeir munu bíða fyrirmæla um
frekari aögeröir.
Sænska blaðið Dagens Nyhet-
er segir þetta vera helstu skýring-
una á því, hversu oft hefur orðið
vart viö framandi kafbáta innan
sænskrar landhelgi, þar sem þeir
séu m.a. að kanna aðstæður fyrir
slík kafbátalægi. Við hættuástand
muni Sovétmenn t.d. senda alla
sína kafbáta úr höln, þar sem of
hættulegt sé að hafa þá þar.
Reyndar munu V-Þjóðverjar
hafa sömu þarfir fyrir kafbátalægi
á hættutímum.
Kafbátanjósnir
Það er hins vegar talið ólíklegt
að kafbáturinn í skerjagarði
Stokkhólms hafi verið í slíkri leit.
því slíkt kafbátalægi væri vart
heppilegt rétt fyrir utan eina
helstu flotastöð Svía. Það er því
talið fullvíst aö hinn ókunni kaf-
bátur hafi hætt sér inn á Hors-
fjörðinn í njósnaerindum.
Bæði dönsk og vesturþýsk
hernaðaryfirvöld hafa svarið af
sér aö kafbáturinn í Horsfirði Itafi
veriö frá þeim kominn, en sú á-
lyktun hefur eins og legið í loft-
inu, að kafbáturinn hafi verið af
sovéskum uppruna, án þess þó að
nokkuð hafi verið fullyrt þar unt
af opinberri hálfu.
Sviðsetning?
Þá er að síðustu sú tilgáta, að
um engan kafbát hafi verið að
ræöa, og allt hafi þetta verið svið-
setning eða taugaveiklunarvið-
brögö. Sú tilgáta er reyndar
næsta ótrúleg miðað við fyrri
yfirlýsingar, fréttir og viðbúnað.
Upphaf málsins var, að tveir sjó-
liðar úr sænska flotanum sáu
skyggnirör upp úr haffletinum
inn á bannsvæði flotans. Næstu
daga sáust olíublettir, og berg-
málsmælar þóttust hafa staðsett
kafbátinn. Fréttir hafa borist af
tveim tilraunum, sem báturinn
geröi til jress að komast út án ár-
angurs. I seinna skiptið á fimmtu-
dagskvöldið tóku varðmenn eftir
því aö komið var við girðinguna
sem átti að loka bátinn inni, en
tvær af hinum stóru Vetrol-þyrl-
unt Svíanna sendu þá niður djúp-
sprengjur sem stöðvuðu flóttann
þannig að kafbáturinn fór aftur til
baka óg lagðist fyrir á 70 m dýpi
aðeins nokkur hundruð metra frá
landi. Ef allar þessar fréttir eru
uppspuni og allur viðbúnaðurinn
hefur verið sviðsetning verður ál-
itshnekkirinn einungis ennþá
nieiri fyrir sænska herinn og sæn-
sku ríkisstjórnina. Ekki hafði
heyrst um viðbrögð ríkisstjófnar
Olofs Palme þegar þetta var
ritaö.
Tryggvi Benediktsson
járnsmiður 60 ára
forystumanna í reykvískri verka-
lýðshreyfingu og nýtur þar trausts
og virðingar fyrir vel unnin störf.
Járniðnaðarmenn senda
Tryggva og fjölskyldu hans hug-
heilar árnaðaróskir á þessunt tíma-
mótum og vænta þess að hann
muni enn unt sinn miðla stéttarfé-
lagi sínu og verkalýðshreyfingunni
af reynslu og starfsþreki sínu.
Guðjón Jónsson,
járnsmiður
í dag 12. okt. 1982, á Tryggvi
Benediktsson járnsmiður 60 ára af-
mæli.
Tryggvi er öllum járniönaðar-
mönnum vel kunnur fyrir störf sín í
þágu Félags járniðnaðarmanna og
járniönaðarmanna almennt og hef-
ur notiö trausts þeirra í áratugi í
félagsmálastarfi sínu.
Tryggvi hcfur átt sæti í stjórn
Félags járniðnaðarmanna í þrjá
áratugi, sem ritari og varaformað-
ur, sem hann erenn. Jafnframt hef-
ur hann setið í miðstjórn Málm- og
skipasmiðasambands íslands frá
stofnun þess.
í lönráöi Reykjavíkur hefur
Tryggvi setiösem fulltrúi iðnsveina
í járnsmíöi í fjöldamörg ár og verið
forntaður Iðnráðsins hin síðari ár.
Tryggvi var í ntörg ár fulltrúi Fél-
ags járniðnaðarmanna í Fulltrúa-
ráöi eigenda orlofshúsa í Ölfus-
borgum. Einnig var hann í mörg ár
eftirlits- og umsjónarmáður í Olf-
usborgum. Tryggvi hefurauk þessa
gegnt mörgum trúnaðarstörfum
fyrir Félag járniðnaðarmanna svo
sem fulltrúi á þingum A.S.Í.. á
fundum Fulltrúaráðs verkalýösfél-
aganna í Reykjavík og í 1. maí-
nefnd í mörg ár.
Tryggvi er vel þekktur í röðum
Auglýsing um breytingu
á tollafgreiðslugengi
í október 1982
Skráð tollafgreiðslugengi neðangreindra mynta skal vera
sem hér segir:
Sænsk króna SEK
2.0211 frá og með 8. október 1982
Finnskt mark FIM
2.7450 frá og með 11. október 1982
Tollverð vöru sem tollafgreidd er frá og með fyrrgreindum
dagsetningum og til loka október skal miða við ofanskráð
gengi ef viðkomandi myntir eiga við. Hafi fullbúin tollskjöl
borist tollstjórum fyrir lok október skal þó til og með 8.
nóvember 1982, miða tollverð þeirra við ofanritað tollaf-
greiöslugengi.
Auglýsing þessi er birt með þeim fyrirvara að í október komi
eigi til atvik þau er um getur í 2. mgr. 1. gr. auglýsingar nr.
464/1982 um tollafgreiðslugengi.
Fjármáiaráðuneytið, 11. október 1982