Þjóðviljinn - 02.11.1982, Qupperneq 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 2. nóvember 1982
NOBVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýös-
hreyfingar og þjóöfrelsis
Utgéfandi: Útgáfufélag Þjóövlljans.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann.
Ritstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan Ólafsson.
Umsjónarmaöur Sunnudagsblaðs: Guöjón Friöriksson.
Auglýsingastjori: Svanhildur Bjarnadóttir.
Afgreiðslustjóri: Baldur Jónasson.
Blaðamenn: Álfheiður Ingadóttir, Helgi Ólafsson, Lúövík Geirsson, Magnús
H. Gíslason, Ólafur Gíslason, Óskar Guðmundsson, Sigurdór Sigurdórsson,
Þórunn Sigurðardóttir, Valþór Hlööversson.
íþróttafréttaritari: Viðir Sigurösson.
Útlit og hönnun: Andrea Jónsdóttir, Guðjón Sveinþjörnsson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Gunnar Elíasson.
Handrita- og prófarkalestur: Elías Mar, Gisli Sigurösson, Guömundur Andri
Thorsson.
Auglýsingar: Áslaug Jóhannesdóttir, Sigríöur H. Sigurþjörnsdóttir.
Skrifstofa: Guörún Guðvarðardóttir, Jóhannes Harðarson.
Símavarsla: Sigríður Kristjánsdóttir, Kristín Pétursdóttir.
Húsmóðir: Bergljót Guðjónsdóttir.
Bílstjóri: Sigrún Bárðardóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Gunnar Sigmundsson.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Útkeyrsla, afgreiðsla og auglýsingar: Síöumúla 6 Reykjavík, sfmi 8 13 33
Umbrot og setning: Prent.
Frentun: Blaöaprent h.f.
Átak í húsnæðis-
málum
• Á fundi með fréttamönnum á fimmtudaginn var kynnti
Svavar Gestsson, félagsmálaráðherra niðurstöður starfs-
hóps sem á undanförnum mánuðum hefur starfað á vegum
félagsmálaráðuneytisins að tillögugerð varðandi úrbætur í
lánamálum þeirra, sem eru að koma sér upp þaki yfir höf-
uðið.
• Félagsmálaráðherra hafði áður kynnt þær tillögur, sem
hér um ræðir, fyrir ríkisstjórninni, og þær verða síðan lagðar
fram fyrir Alþingi nú í vetur í frumvarpsformi.
• í þessum tiílögum er að finna fjölmörg atriði, sem horfa til
verulegra bóta og skal nokkurra þeirra getið hér:
1. Lán til þeirra sem eru að byggja eða kaupa sína fyrstu
íbúð eiga að hækka verulega á næstu árum, og ekki minna
en um 25% að raungildi strax á næsta ári.
2. Framlag ríkissjóðs til Byggingarsjóðs ríkisins verði um
það bil tvöfaldað að raungildi strax á næsta ári. Ríkis-
stjórnin hefur þegar ákveðið að auka framlag úr ríkissjóði
til Byggingarsjóðs ríkisins á næsta ári um 85 milljónir;
króna. Byggingarsjóður verkamanna haldi sínum tekjum
óskertum, eins og þær eru samkvæmt núgildandi lögum,
þ.e. eigi lægri tekjum en sem nemur 1% af launaskatti,
eins og hann er að raungildi nú á þessu ári.
3. Öllum lífeyrissjóðum í landinu verði skylt að kaupa
skuldabréf fyrir eigi lægri fjárhæð en sem nemur 45% af
ráðstöfunartekjum sínum af Byggingarsjóði ríkisins,
Byggingarsjóði verkamanna og fleiri opinberum fjárfest-
ingarlánasjóðum. Seðlabankinn geri tillögur um fyrir-
komulag, sem tryggi betur en nú er aðild lífeyrissjóða að
húsnæðislánakerfinu. Reglum lífeyrissjóðanna um lán-
veitingar til sjóðfélaga verði breytt á þann veg, að slík lán
verði aðeins veitt til húsnæðismála.
4. í tillögunum er ennfremur gert ráð fyrir, að ríkisstjórnin
beiti sér fyrir samkomulagi við viðskiptabanka og spari-
sjóði um samræmda þátttöku í fjármögnun húsnæðislána. í
þessu skyni verði stofnaðir nýir húsnæðisreikningar í
viðskiptabönkum og sparisjóðum, þar sem innlán í 2 til 4
ár veiti rétt til 15 ára viðbótarláns við almennt lán frá
Byggingarsjóði ríkisins. Upphæð viðbótarlánsins á-
kvarðist af reglum, sem taki mið af innlánstíma. Fað fjár-
magn sem bankarnir lána til lengri tíma í þessu skyni verði
heimilt að draga frá bindiskyldu viðkomandi banka hjá
Seðlabanka íslands. Jafnframt verði kannað, hvort unnt
sé að beita skattfríðindum til að hvetja til sparnaðar í
bönkum í þágu húsnæðismála.
5. Þá er lagt til að heimilt verði að veita viðbótarlán til
þeirra, sem taka út skyldusparnað sinn til að byggja eða
kaupa íbúð. Viðbótarlán miðist við innlánstíma og upp-
hæð skyldusparnaðar.
6. Fíafnar verði skipulegar byggingar leiguíbúða og verði
lögð áhersla á eftirfarandi liði: í fyrsta lagi verði veitt lán
til byggingar sérhannaðra leiguíbúða fyrir aldraða með
hlutafjárþátttöku leigjenda. í öðru lagi verði gert sérstakt
átak í leiguíbúðarmálum námsmanna og skal stefnt að því
að byggðar verði eigi færri en 150 námsmannaíbúðir á
næstu 3 árum.
7. Að undanförnu hafa margir lántakendur, sem eru að
koma sér upp húsnæði, haft þungar áhyggjur vegna örari
hækkunar línskjaravísitölu en svarar hækkun launa. - I
tillögum félagsmálaráðuneytisins er gert ráð fyrir, að
verðtrygging afborgana og vaxta húsnæðislána verði ætíð
bundin við þá af vísitölunum tveimur, kauplagsvísitölu og
lánskjaravísitölu. Með þessum hætti er ætlunin að
tryggja, að byrði árlegra afborgana og vaxta vaxi aldrei
nema sem svari hækkun almennra launa.
•Fjölmörg fleiri atriði koma við sögu í þessum merku til-
lögum og vonandi verður hægt að tryggja lögfestingu tillagn-
anna í heild strax á yfirstandandi þingi.
- k.
Einhliða og
villandi
f margfrægu viðtali við Gunnar
Thoroddsen í blaðinu Suðurland,
9. október sl. segir Gunnar frá
flugstöðvarmálinu:
„Flugstöðvarmálið hefur í
málgögnum stjórnarandstöðunn-
ar verið rætt og flutt einhliða og
villandi. Alþýðubandalagið hef-
ur frá öndverðu mótmælt fram-
lagi frá Bandaríkjamönnum í
þessu sambandi. En málið er
miklu stærra og margþættara.
Við skulum hugsa okkur, að Al-
þýðubandalagið væri ekki í
stjórn. Hvemig horfði flug-
stöðvarmálið þá við? Ég er
þeirrar skoðunar, að við þurfum
á næstunni að fá nýja flugstöð við
hæfi á Keflavíkurflugvelli, og að
Bandaríkjamenn eigi að taka þátt
í byggingarkostnaði slíkrar
stöðvar."
Viljið þið
taka erlend lán?
„En þó að þeir leggi fram það
fé, sem þeir hafa samþykkt, 20
milljónir dollara, þá þurfum við
íslendingar engu að síður að
leggja fram a.m.k. 3-400 milljón-
ir króna, sem yrði vætanlega að
taka að láni erlendis. Erum við
reiðubúnir til þess að taka slík lán
nú, með okkar mikla viðskipta-
halla og erlendu skuldir vitandi
að það hlýtur að draga úr fjár-
mögnun meðal annars til orku-
framkvæmda og samgöngumála?
Þetta verðum við að meta og það
er eitt aðalvandamálið í stjórn-
málum að raða framkvæmdum
eftir því sem skynsamlegast er.
Ég tel ekki líkur á að til stjórnar-
slita komi í sambandi við þetta
mál.“
Ekki
hróflað við..
Framkvæmdastjórn SUF hélt
nýverið fund og samþykkti álykt-
anir. Meðal þeirra var ein urn
kjördæmamálið sem nú sækir á
hugi manna í auknum mæli:
„Lagt er til að ekki verði hróflað
við hinum 49 kjördæmakjörnu
þingmönnum, en hinum 11 upp-
bótarþingmönnum verði deilt
niður á Reykjavík og Reykjanes-
kjördæmi. Um slíkt ætti að nást
víðtæk samstaða, ekki síst þegar
tekið er tillit til stefnu Sjálfstæðis-
flokksins varðandi fjölda fulltrúa
í borgarstjórn Reykjavíkur.“
Flokkshags-
munir
Framsóknar?
Síðan Halldór Ásgrímsson
viðraði viðhorf sín um að ekki
mætti fjölga þingmönnum í út-
varpsumræðunum nýverið hafa
margir orðið til að taka undir
með honum. Helst eru það þó
framsóknarmenn sbr. ályktun
ungliðasamtakanna hér að ofan.
Staðreyndin er nefnilega sú, að
Framsóknarflokkurinn fær alla
jafna ekki uppbótarþingsæti
vegna atkvæðaskiptingar í kjör-
dæmum. En þegar lagt er til að
uppbótarþingsæti verði öll flutt
til Reykjavíkur og Reykjaness án
þess að fjölgað sé þingsætum, þá
þýðir það m.a. að 6 uppbótar-
þingmenn af landsbyggðinni detti
út af þingi. Þessi þingsæti bættust
við kjördæmin tvö á höfuðborg-
arsvæðinu. Því má segja, að til-
laga þeirra framsóknarmanna
rýri hlut landsbyggðarinnar á
þingi.
Helmings
fjölgun
þjóðar
Ekki má heldur láta hjá líða að
geta þess, vegna þeirra sem ekki
vilja fyrir nokkurn mun fjölga
þingmönnum, að frá því 1959
þegar allir flokkar töldu þjóðina
og þingið fullsæmt af 60 alþingis-
mönnum hefur orðið 50% fjölg-
un meðal þjóðarinnar. Það eru í
sjálfu sér rök fyrir fjölgun þing-
manna. Ekki sakar heldur að
geta þess, að með því að færri
atkvæði verði á bak við hvern
þingmann, aukast líkurnar á því
að viðhorf fleiri verði túlkuð á
þjóðþinginu. Það eru nefnilega
ótrúlega margir, sem ekki telja
sig eiga málsvara á þinginu nú.
En um það stendur slagurinn,
það er tekist á um viðhorf á þingi.
- óg
klippt
Ekkert
Jjölgun þingmanna
segir í áiyktun nýkjörinnar fram-
ikvæmdastjórnar SUF
Borgaraflokkar
vilja að
stórveldin ráði
Viðtal við Leif Hollander, framkvæmdastjóra
unghreyfingar krata á Norðurlöndum:
Ungt fólk á
Norðurlöndum er
að vakna til
vitundar um póli-
tísk áhrif á ný
l.eif llollander
Og h>aða boðskap a-tlar þu aft
(lytja islenskum jafnaftarmönnum?
..L}* mun ;iú sjáltsogúu I unt
starfsemi ungliftahrcylingarmnar
og raúa þau mál scm hcísi cru a
dofinni."
Atvinnuleysi ungs fölks á Norft-
urlöndum fer nu vaxandi. Ilalift
þið einhverjar lausnir á takteinum?
..Já. þctta cr gifurlcga hcitl mál a
Norúurlondum. cnda cru þai nu
í Alþýðublaðinu á laugardag-
inn er viðtal við Leif Hollander
framkvæmdastjóra unghreyfing-
ar sósíaldemókrata á Norður-
löndum. Fjallar hann nokkuð um
afstöðu krata til kjarnorkuvíg-
búnaðar á Norðurlöndum.
„Munurinn á stefnu jafnaðar-
manna og borgaralegu flokkanna
á Norðurlöndum er í hnotskurn
sá, að borgaraflokkarnir vilja
alfarið leggþa þessar ákvarðanir í
hendur kjarnorkuveldunum og
tengja þær samningaviðræðum
stórveldanna. Jafnaðarmenn
vilja hins vegar að Norðurlöndin
hafi þarna visst frumkvæði. Ég tel
að ungir jafnaðarmenn standi al-
gerlega einhuga um þessa
stefnu.“
Og hvað segið þið við þeirri
gagnrýni íhaldsflokkanna, að
þessar hugmyndir séu óraunhæf-
ar, þar sem engin kjarnorkuvopn
séu á Norðurlöndum?
„Ég er ekki viss um að allir
skrifi undir það að kjarnorku-
vopn hafi ekki verið flutt um
svæði á Norðurlöndum. En það
sem við leggjum áherslu á, er að
komi til átaka víljum við ekki
leggja okkar lönd undir vígaferli
af þessu tagi eða öðru brölti stór-
veldanna. Við viljum ekki kjarn-
orkuvopn, hvorki í friði né stríði.
Þessi stefna okkar er síðan mjög í
takt við anda friðarhreyfingar-
innar, sem nú fær stöðugt vax-
andi fylgi um allan heim.“