Þjóðviljinn - 13.01.1983, Síða 1
UOWIUINN
íslenskur
rafeindaiðnaður og
vélabúnaður í
frystihús hefur
vakið slíka athygli
að pantanir streyma
erlendis frá.
Sjá 8
janúar 1983
fimmtudagur
48. árgangur
9. tölublað
Fá farþegar SVR
endurgreidd fargjöld
ef lögbann verður sett
á 50% hækkunina?
„Erfitt
í fram-
kvæmd”
segir lögmaður
Verðlagsstofnunar en
hvetur fólk til að
taka kvittanir fyrir
farmiðaspjöldum
„Við hljótum að búast við að úr-
skurður fógeta í lögbannsmálinu
verði kveðinn upp í næstu viku og
ef krafa Verðlagsstofnunar um lög-
bann verður tekin til greina, eins og
ég trúi fastlega að verði, eru Strætis-
vagnar Reykjavíkur skyldaðir að
selja fargjöld sín á því verði sem
gilti fyrir 50% hækkunina“, sagði
Gísli ísleifsson lögfræðingur
verðlagsstofnunar í samtali.
Margir hafa velt því fyrir sér
hvað taki við þegar og ef lögbannið
verður tekið til greina. Hvað með
þá farþega sem hafa greitt nýja
verðið, fá þeir endurgreitt? Gísli
ísleifsson svarar:
„Það er ég hræddur um að verði
erfitt. Menn hafa auðvitað ekki
kvittanir fyrir greiddum fargjöld-
um, en auðvitað ættu menn að taka
kvittanir þegar þeir kaupa far-
miðaspjöld og freista þess síðan að fá
mismun gamla og nýja verðsins
endurgreiddan ef dómurinn í mál-
inu fellur okkur f hag“.
Þegar úrskurður dómara liggur
fyrir, sem eins og áður sagði verður
í næstu viku, verður Verðlagsstofn-
un að höfða mál á hendur Reykja-
víkurborg til staðfestingar lög-
banninu. Gísli ísleifsson kvað hér
ekki vera um að ræða spurninguna
um það hvort réttmætt væri að
hækka fargjöldin eins mikið og gert
hefur verið, heldur aðeins hvort
einhliða hækkun á opinberri þjón-
ustu stæðist fyrir lögum. - v.
Jólin eru liðin. I gær var
norska jólatréð fjarlægt
af Austurvelli.
Úr greinargerð lögfræðings Verðlagsstofnunar um fargjaldahækkun:
sé augljóst að umrædd fargjalda-
hækkun sé með tilliti til þessa sem
hér hefur verið rakið, ólögmæt
enda hefði það ófyrirsjáanlegar af-
leiðingar í för með sér ef opinber
og/eða einkafyrirtæki tækju verð-
lagningu í sínar hendur í stríði við
ákvæði laganna frá 1978 með síðari
breytingum. Þess vegna beri að
láta hið umbeðna lögbann ná fram
að ganga.
Einhliða hækkun
er ólögmæt
brýtur í bága við lög frá 1978
og 1981
Þegar lögbannskrafa Verðlagsstofnunar gegn borg-
arstjóranum í Reykjavík vegna einhliða hækkunar
strætisvagnafargjalda um tæp 50%, var lögð fram í
fógetarétti Reykjavíkur, vísaði lögfræðingur Verðlags-
stofnunar til tveggja lagagreina. Annars vegar laga nr.
56/1978 um verðlag, samkeppnishömlur og óréttmæta
viðskiptahætti og hins vegar laga nr. 12/1981 um
verðlagsaðhald, lækkun vörugjalds og bindiskyldu inn-
lánsstofnana.
. Lögfræðingurinn bendir á að
Strætisvagnar Reykjavíkur séu háð-
ir lögum um verðlag, samkeppnis-
hömlur og ólögmæta viðskipta-
hætti um verðlagningu fargjalda
sinna og vísar í því sambandi til
laga nr. 56/1978. Hann segir að á
grundvelli þessa hafi SVR um ára-
bil verið bundnir hámarksverði á
fargjöldum og hafi þeir síðast feng-
ið hækkun á þeim hjá Verðlagsráði
15. nóvember sl. um 22%. Nú hafi
það hins vegar gerst að þó að Stræt-
isvagnar Reykjavíkur hafi ekki
verið felldir undan ákvæðum um
hámarksverð fargjalda, þá hafi
þeir ekki sótt um hækkun á þeim til
Verðlagsráðs, heldur hafi borgar-
stjórn Reykjavíkur einhliða látið
fargjaldahækkunina taka gildi 7.
janúar sl.
Verðlagsstofnun bendir á að það
Guðmundur
Vigfússon
látinn
Frumvarp til laga um bann við ofbeldismyndum
Brýnt að frumvarpið
nái fram fyrir þinglok
— segir Þorbjörn
Broddason
„Menn halda kannski að það sé í
iagi að láta þessi mál reka á reiðan-
um í nokkur ár í viðbót, en það er
mikili misskilningur. Ég vil skora á
alþingismenn að afgreiða frum-
varp sem menntamálaráðherra
hefur lagt fram fyrir hönd ríkis-
stjórnarinnar og leggur til að bann-
að verði að selja og dreifa ofbeldis-
myndum,“ sagði Þorbjörn Brodda-
son í samtali við Þjóðviljann í gær.
Hann hefur eins og kunnugt er látið
myndbandavæðinguna mjög til sín
taka.
Frumvarp það sem Þorbjörn
minnist á var lagt fram skömmu
fyrir jólafrí þingmanna, og í 1.
grein þess segir svo: „Bannað er að
dreifa eða flytja ofbeldiskvik-
Þorbjörn Broddason
myndir. Sala og dreifing og sýning
mynda af þessu tagi er bönnuð í
íslenskri lögsögu frá gildistöku
laganna."
Ofbeldismyndir merkir í lögum
þessum kvikmynd, þar sem sér-
staklega er sóst eftir að sýna hvers
kyns misþyrmingar á mönnum og
dýrum eða hrottalegar dráps-
aðferðir.
Síðar í þessari sömu grein segir:
„Kvikmynd merkir í lögum þessum
myndefni af hvaða tæknibúnaði
sem er, hvort sem ætlað er til sýn-
ingar í kvikmyndahúsum, sjón-
varpi eða öðrum myndflutnings-
tækjum.“
Þorbjörn sagði að ef þetta frum-
varp næði fram að ganga myndi
það þýða stóraukið starfssvið
Kvikmyndaeftirlitsins, en eins og
málum er háttað í dag þá nær vald-
svið Kvikmyndaeftirlitsins aðeins
til þeirra mynda sem sýndar eru í
kvikmyndahúsum. Hver einasta
videó- og kvikmyndaspóla sem
kæmi með eðlilegum hætti inní
landið færi í gegnum skoðun hjá
eftirlitinu.
Kjarni málsins er sá að hér á
landi eru mjög ajvarlegir hlutir að
gerast í þessum efnum. Börn og
unglingar horfa daglangt á vibjóðs-
legar ofbeldismyndir án nokkurra
afskipta fu!lorðinna,“ sagði Þor-
björn.
Þorbjörn vildi vekja athygli áþví
að í hinum almennu hegningar-
lögum er í raun ekkert ákvæði sem
getur komið í veg fyrir að hömlu-
lausar ofbeldismyndir gangi á með-
al fólks. f barnaverndarlögunum er
ákvæði um aldurstakmörk, en að
öðru leyti eru börn og unglingar
ekki verndaðir fyrir því myndefni
sem hér um ræðir.
Þjóðviljinn reyndi í gær að ná í
Ingvar Gíslason menntamálaráð-
herra til að fá hans sjónarmið fram
um þessi mál, en án árangurs.
Hann er nú staddur norður á landi.
- hól.
Guðmundur Vigfússon, fyrrv.
borgarfulltrúi í Reykjavík varð
bráðkvaddur í gær 67 ára að aldri.
Hann var fæddur að Hrísnesi í
Barðastrandarhreppi 14.sept.
1915, sonur Vigfúsar Vigfússonar
bónda þar og konu hans Guðbjarg-
ar Guðmundsdóttur. Hann var
borgarfulltrúi í Reykjavík um 20
ára skeið, 1950-1970, fyrst fyrir
Sósíalistaflokkinn og síðan Alþýðu-
bandalagið. Hann gegndi fjölmörg-
um öðrum trúnaðarstörfum fyrir
sósíalista. Guðmundur stundaði
vcrkamannavinnu og verslunar-
störf 1933-1943, var erindreki ASÍ
1943-48, skrifstofustjóri fulltrúa-
ráðs verkalýðsfélaganna í Rvík
1948-50, blaðamaður við Þjóðvilj-
ann 1950-59, deildarstjóri í Hús-
næðismálastofnun ríkisins 1970-72
og aftur frá 1974 til dauðadags.
Hann var framkvæmdastjóri í
Framkvæmdastofnun ríkisins
1972-74. Eftirlifandi kona hans er
Marta Kristmundsdóttir. Þjóðvilj-
inn vottar henni, börnum þeirra og
öðrum aðstandendum samúð sína.
Guðmundar verður minnst í
blaðinu síðar.