Þjóðviljinn - 13.01.1983, Blaðsíða 9

Fimmtudagur 13. janúar 1983! ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 9
busyslan
í Leiðbeiningarstöð húsmæðra
ríkum mæli kannski og konur, en
margir samt. Nú, þá eru utan-
bæjarsímtölin mörg, ætli þau séu
ekki um þriðjungur símtalanna
yfir árið.“
- Hvernig greiðið þið fyrir fólki?
„Pað er í rauninni ekki svo ýkja
mikið, sem ein manneskja gtur gert
í hálfu starfi. Og neytendaþjónusta
er hér á landi langt að baki því sem
gerist hjá grannþjóðunum. Hér
fara t.d. takmarkaðar kannanir
fram. Ég leita hér í blöðum frá
norrænum neytendasamtökum,
þýskum og breskum og reyni að
finna þær upplýsingar sem gætu
orðið íslenskum heimilum að
gagni. Oft eru kannanir þeirra þó
orðnar nokkurra ára gamlar, en
þetta er það eina sem við höfum.
Öllum kvörtunum vísum við hins
vegar til Neytendasamtakanna, því
þau sinna slíkum málum, en við
höfum engin tök á því, og
Leiðbeiningarstöðinni er heldur
ekki ætlað slíkt hlutverk.“
- Leita margir til ykkar?
„Já, það má segja að það stansi
ekki síminn þessa stuttu dagsstund,
sem opið er hér. Hér hefðu svo
sannarlega margar manneskjur
nóg að gera í fullu starfi. Á síðasta
ári hringdu 250-300 manns að
meðaltali í mánuði, en þó öllu fleiri
í desember eða um 350 manns.
Fjárveitingavaldið skammtar okk-
ur svo naumt, að við getum ekki
rekið umfangsmeiri starfsemi en
hér er nú.“
- Og hvað er svo helst spurt um?
„Það er spurt um allt milli himins
og jarðar, en í meginatriðum má
segja, að spurningarnar snúist um
heimilisstörf, kaup á heimilistækj-
um, hreinsun híbýla og fatnaðar.
Þetta eru svona meginatriðin.
- Og þú getur leyst úr þessu öllu?
„Ekki segi ég það nú - ég geri
mitt besta og get ekki betur. Eg get
reynt að leiðbeina fólki með val á
þvottavélum t.d. - gefið upp dóm-
ana, sem einhver einstök tegund
hefur fengið hjá erlendum
neytendasamtökum, en alls ekki
gefið afdráttarlausar yfirlýsingar
um hvað sé besta þvottavélin, svo
dæmi sé tekið. Og með sumt stend
ég alveg ráðþrota. Fyrir jólin var til
að mynda mikið liringt út af fóta-
nuddtækjum og spurt hvaða gerð
værinúbest. Umþettaáttiégengin
svör nema vísa á Rafmagnseftir-
litið en það hafði samþykkt a.m.k.
tvær tegundir. Að hvaða gagni
þessi tæki kæmu gat ég engu svarað
- nema þá helst eins og ein kona
sagði við mig: Það er alltaf gott að
fara í heitt fótabað!"
Kvenfélagasamband íslands er
með stærstu samtökum landsins -
félagsmenn eru ríflega tuttugu þús-
und. Um sögu sambandsins má
fræðast í bókinni Margar hlýjar
hendur sem Sigríður Thorlacíus
skráði og út kom árið 1981. Hún
fæst á skrifstofu sambandsins.
Eftirtaldir bæklingar fást einnig
á skrifstofu Kvenfélagasambands
íslands: „Svona gerum við þegar
við þvoum okkar þvott“, Matur og
hreinlæti, Nútíma mataræði, Matar-
æði barna 1-7 ára, Glóðarsteiking,
Gerbakstur, Frysting matvæla og
Blettahreinsun. Bæklingarnir
kosta lítinn skilding og eru sjálf-
sagðir hlutir á hverju heimili. Þá á
einnig fá á skrifstofunni
leiðbeiningar um íslenska þjóð-
búninga og bæklinginn Félagsmál
og fundarstjórn. - ast
Húsfreyja í 34 ár
Tímaritið Húsfreyjan er elsta
kvennablað á landinu, sem gef-
ið er út. Það hóf göngu sína árið
1949 og er þvi að heíja sinn þrí-
tugasta og fjórða árgang. Það er
Kvenfélagasamband lslands,
sem gefur Húsfreyjuna út, en
hún kemur út fjórum sinnuni á
ári. Útbreiðslan er umtalsverð:
tímaritið er gefið út í sexþúsund
og tlmmhundruð eintökum og
fastir áskrifendur eru um sex-
þúsund.
í Húsfreyjunni kennir margra
grasa, en seni dæmi má taka síðasta
tölublað frá því í desember 1982:
Þar er dagbók blindrar konu, Elís-
abetar Kristinsdóttur, grein eftir
Iletty Friedan: Kveðjum krafta-
vcrkakonuna, Jólahandavinna
eftir Stefaníu Magnúsdóttur, Úr
Bandaríkjaför forseta íslands, sagt
frá þingi Húsmæðrasambands
Norðurlands og birtar ályktanir frá
þinginu, grein eftir Onnu Sigurðar-
dóttur: Heimanfvlgja og kvánar-
mundur, og birt ávarp Friðarhóps
kvenna, svo nokkuð sé nefnt. Þarna
er því um hið fróðlegasta efni að
ræða.
Ritstjórn Húsfreyjunnar er til
Elsta útgeflö
kvennablað
á landinu
húsa í kjallara Hallvcigarstaða og
þar er nokkuð rúmt um mann-
skapinn. Aður hafði ritstjórnin
verið inni hjá Sigríði í Leiðbeining-
arstöðinni, og þá var þröngt á
þingi. „En það sýndi bara frábær-
an samstarfshæfilcika kvenna að
aldrei skyldu verða árckstrar,
segja konurnar í ritstjórninni.
Við fengum góðfúslegt leyft rit-
stjórnarinnar til að birta upp úr
Húsfreyjunni það sem viðkemur
ncytendamálum og búsýslu, en rit-
stjórnina skipa: Sigríður Thorlaci-
us og Ingibjörg Bergsveinsdóttir,
ritstjórar, Guðbjörg Petersen,
gjaldkeri, Sigríður Ingimarsdóttir,
Stefanía Magnúsdóttir og Jenný
Sigurðardóttir, meðritstjórar.
Til að sýna að búsýsla i éina tíð
var talsvert frábrugðin því, sem við
crum að dedúa við á heimilum okk-
Guðbjörg Petersen og Ingibjörg Bergsveinsdóttir á skrifstofu Hús-
freyjunnar. (Ljósm. Atli)
ar nú, birti ég hér kafla úr grein
sem kont í Húsfreyjunni 1979, 4.
tbl. Greinin hét „Kjör kvenna fyrr
á tíð“.
„Árni og Guðbjörg bjuggu á Bæ
á Bæjarnesi um og eftir miðja 19.
öld... einu sinni unt vortíma Itöfðu
þau hjón verið að vitja selabanda,
og kenndi þá Guðbjörg sín um leið
og þau lentu. Skundaði hún heim til
bæjar, en komst ekki alla leið, held-
ur varð hún að leggast fyrir í túninu
og ól þar barnið. Náði hún í sjálf-
skciðung í vasa sínum, skildi á
inilli, skar lokk úr hári sínu og batt
fyrir naflastrenginn. Arni gekk frá
bátnum á meðan. Var það injög
jafnsnemma, að hann kom ncðan
frá naustinu og hún reis upp. Bar
Árni kópana í bæinn og GuðbjöOrg
barnið.
....Aldrei eignaðist hún léreft í
skyrtu né önnur föt á ungbörn sín,
hcldur prjónaði hún á þau sntokka
úr mjúku vorullarbandi, vafði þau
ullarflókuni og stakk þeim ofan í
Sigríður Thorlacíus er önnur af
tveimur ritstýrum Húsfreyjunnar.
Hún er fyrrum formaður Kvenfé-
lagasambands íslands og tók saman
sögu þess í bókinni „Margar hlýjar
hendur“. (Ljósm. Atli)
smokkana, cn dró að hálsinum og
fótunum mcð leynitygli. „Nýmjólk-
urdropann er ég vön að gefa þeim
óntengaðan," sagði hún, „og þegar
ég á nýtt selspik, sýð ég það og gef
þeim bita í dúsuna, og á því hefur
mér sýnst þau dafna best.“
(Birtisl ádur í Gráskinnu,
VI. Iiefti)
„Kvenfélagasamband íslands
setti Leiðbeiningarstöð hús-
mæðra á fót árið 1962 og til-
gangur hennar er að leiðbcina
fólki - ekki aðeins húsmæðrum
- um alls konar hluti varðandi
heimilishald. Ég held, að það
fari vaxandi að fólk leiti hingað
- þjóðfélagsbreytingarnar hafa
verið það miklar, og t.d. eru
tjölmargar ungar stúlkur allsó-
vitandi um heimilishald þar til
þær flytja að heiman og standa
þá uppi kunnáttulausar. Nú, og
svo er alltaf verið að flytja inn
nýjar og nýjar tegundir af
heimilistækjum og um þær vill
fólk eitthvað vita.“
Sú sem þetta mælir heitir Sigríð-
ur Kristjánsdóttir og hún starfar
hálfan daginn, eftir hádegi, hjá
Leiðbeinningarstöð húsmæðra að
Hallveigarstöðum í Reykjavík.
Þangað litum við inn einn óveðurs-
daginn í síðustu viku til þess að
fræðast um stöðina og kynna hana
fyrir lesendum Þjóðviljans.
- Hvaða fólk er það, sem helst
leitar hingað?
„Það er allskonar fólk,“ segir
Sigríður. „Hingað leitar fjöldinn
allur af karlmönnum - ekki í jafn-
Spurt
„Ég get alis ekki greitt úr öllu sem spurt er um, en geri mitt besta,“ segir Sigríður Kristjánsdóttir, sem hefur meira en nóg að gera á
Leiðbeiningarstöð húsmæðra að Hallveigarstöðum í Reykjavík. (Ljósm. Atli)