Þjóðviljinn - 23.04.1983, Blaðsíða 8

8 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Helgin 23. - 24. apríl 1983
Þorsteinn ö. Stephensen:
Kjósum flokk Hjörleifs
Guttormssonar
Ég hef ekki fyrr en nú skrifað
blaðagein um stjórnmál, enda
hef ég ekki verið á þeirri hillu í
lífinu. En þrátt fyrir það hef ég
reynt að fylgjast nokkurn veginn
með þeim málum og haft á þeim
mikinn áhuga. En ég hef aldrei
verið í stjórnmálaflokki, og er
ekki enn. Það stafar af þvíað eng-
inn þeirra hefur svarað spurning-
um mínum um orsakir hins
geigvænlega ágreinings meðal
mannanna á því hvernig haga
skuli þessum málum. Rétt er að
taka það fram aö það er hvorki
benjamínska né vilmundska, né
nein önnur trúarstefna, sern fyrir
mér vakir. Heilabrot mín hafa
leitt til nokkurrar niðurstöðu og
sú niðurstaða er fullkomlega
raunsæ á eðli manneskjunnar. Eg
ræði það ekki frekar hér. Von-
andi get ég skýrt þetta nánar áður
en langt líður. Ekki meira um
það.
Ég kýs Alþýðubandalagið. Ég
hef alltaf kosið og tel sjálfsagt að
menn noti rétt sinn á þessum eina
degi sem þeir fara með völdin.
Að ég kýs áðurnefndan flokk er
vegna þess að ég er sannfærður
um að í engum samtökum á. ís-
landi er að finna jafn stóran hóp
manna sem af einlægum vilja
reyna að þoka málum þeirra fá-
tæku eða umkomulitlu á betri
veg. Og þeir eiga einlæga, heiðar-
lega og óþreytta forustumenn.
En ég er núna fyrst að komast að
eiginlegu tilefni þessarar greinar.
Ég tel það samviskuskyldu mína
að skrifa hana.
Eins og ráða má af fyrirsögn
greinarinnar höfum við fylgst
með viðureign svissneska ál-
hringsins Alusuisse við iðnaðar-
ráðherra okkar, Hjörleif Gutt-
ormsson. Vegna afbrýðisemi
margra íslenskra stjórnmála-
manna varð þetta eins og bardag-
inn milli Davíðs og Golíats. Von-
andi fer hann vel eins og þeirra
stríð.
En áður en ég ræði meira um
það er rétt að fara svolítið aftur í
tímann.
Maður hafði vonað að reynsla
.okkar af þorskastíðunum við
Breta þyrfti ekki framar að upp-
rifjast, en mætti gleymast. En svo
var ekki. Hver man ekki tóninn í
íhaldspressunni íslensku, sér-
staklega Morgunblaðinu, þegar
sjómenn okkar háðu lífshættu-
legt stríð við þessa útlendinga.
Dag eftir dag mátti kenna samúð
þessara herra með Bretunum
gegn sinni eigin þjóð. Sauðargær-
an var að vísu kyrfilega breidd
yfir háðungina en úlfseyrun
komu oftast fram.
Stjórnmálamenn og ritstjórar!
Þið skuluð ekki halda að við
sem fylgjumst með verkum ykkar
úr fjarlægð tökum ekki eftir því
hvernig þið hegðið ykkur. Ég veit
að margir fleiri en ég hafa þá orð-
ið að bæla niður sárar tilfinningar
í brjósti sínu vegna lítilmennsku
og ofstækis margra ykkar gegn
andstæðingi.
En nú er allt gott. Allir voru
samtaka í landhelgismálinu!
Nú hefur sagan endurtekið sig,
en er augljósári en áður. Hollusta
tveggja flokka á Alþingi, og nú
þriggja, við svissneska auðvaldið
heíur verið svo mikil og hundsleg
að þið hafið ekki einu sinni haft
fyrir því að dylja hana. Iðnaðar-
ráðherra hefur af djörfung og
sanngirni háð sitt stríð fyrir hönd
íslendinga og er enn ósigraður.
Hann hefur með óvefengjan-
legum rökum, þrátt tyrir róg og
ofstæki þessara mörgu óþjóð-
hollu íslendinga á þingi, og þeirra
meðreiðarsveina, komið álmál-
inu á þann grundvöll, að hvernig
sem fer, þá verður ykkar skömm
óútmáanleg.
Kjósendur!
Ég veit að Hjörleifur Gutt-
Þorsteinn Ö. Stephensen
ormsson er í framboði í Austur-
landskjördæmi svo við getum
ekki kosið hann sjálfan. En ég
fyrir mitt leyti ætla að votta hon-
um virðingu mína og þökk með
því að kjósa hans flokk.
Forgöngumenn Alþýðubanda-
lagsins hafa hvað eftir annað var-
að okkur við svokallaðri „sterkri
stjórn“ íhaldsins eftir kosningar.
Ég held að þeir hafi rétt fyrir sér.
Við vitum vel hvað íhaldið hefur
uppí erminni. Samt göngum við
nú til kosninga gegn því í fjórum
fylkingum. Hversvegna skyldu
allar þær konur meðal okkar,
sem einskis óska framar en að
varðveita þau félagslegu réttindi
sem unnist hafa og vinna fleiri,
kjósa svokallaðan kvennalista,
sem vegna gjörólíkra skoðana
frambjóðenda leiðir ekki til
neins?
Eða þið sem ætlið að kjósa lista
bandalags jafnaðarmanna. Hug-
myndafræðingar ykkar hafa ekki
einu sinni kjark til að mótmæla
hersetunni sem er orðin alvarlegt
átumein í þjóðlífi okkar vegna
peninganna. Hví skylduð þið
vera að kjósa þennan lítilmótlega
flokk.
Alþýðuflokkurinn er kapítuli
fyrir sig. Hann var mikill og
merkur flokkur á sinni tíð, á sér
sterka sögu um mikil afrek. En
það er því miður liðin tíð. Vegna
fyrri dáða á þessi flokkur að fá að
deyja án meiri þjáninga en orðið
er, hann á það skilið.
Og ekki má gleyma kjósendum
Framsóknarflokksins. Ég skal á-
byrgjast að þið hugsið ykkur
tvisvar um áður en þið kjósið
hann Ólaf Jóhannesson, þennan
hugmyndalausa íhaldshlunk, sem
ekki sér aðra framtíð fyrir vinn-
andi hendur á íslandi en þá að
byggja flugstöð, og höfn í Helgu-
vík handa ameríkönum.
Loks eru það kjósendur Sjálf-
stæðisflokksins. Það verður læsi-
leg sálarfræði, þegar búið verður
að analýsera það, hvernig á því
stendur að fjöldamargir góðir og
greindir menn hafa haldið áfram
að kjósa þennan ólögulega flokk.
Nú er svo komið að þeim hlýtur
við hverjar kosningar að fara ört
fækkandi.
22.4.1983
Þorsteinn Ö. Stephensen
ritstjjórnargrein Árni
■., Bergmann skrifar
Almálið í kosningabaráttunni
Álmálið hefur dregið til sín
mikla athygli á þeirri kosningatíð
semerað Ijúka. Þaðerekki nema
von: einmitt í máli af því tagi
hljóta menn að gera upp við sig
hvernig þeir helst vilja að íslend-
ingar gangi fram í samskiptum
við öfluga aðila erlenda, átta sig á
því á hverju mun helst von í þeim
efnum. Ogeins og Kristján Gísla-
son, fyrrum verðlagsstjóri, kemst
að orði í grein hér í blaðinu um
daginn þá „hlýtur það jafnan að
skipta afar miklu máli, að þeir
menn sem mæta erlendum
viðsemjendum fyrir okkar hönd
telji sig ekki þurfa að ganga til
slíkra funda „álútir og hoknir í
hnjánum" heldur hafi þeir kjark
og aðra burði til að standa up-
préttir - eins og Hjörleifur Gutt-
ormsson hefur gefið fordæmi
fyrir í skiptum sínum við herra-
mennina í Sviss“.
Fleiri hafa tekið til máls með
svipuðum hætti - það er reyndar
reynsla okkar hér á blaðinu að
margir hafa haft samband við
okkur sem segjast yfirleitt ekki
áhugasamir um stjórnmál, en
vilja gjarna taka það fram, að
frammistaða iðnaðarráðherra og
flokks hans í álmálinu ráði miklu
um það, hvaða afstöðu þeir taki í
kosningunum nú um þessa helgi.
Á flótta
Það voru einmitt straumar af
þessu tagi sem réðu miklu um
afdrif álmálsins í kosningabarátt-
unni. Fyrst sýndist svo sem and-
stæðingarnir teldu sér hag af því
að halda því á lofti, að ekki hefði
náðst samkomulag við auðhring-
inn svissneska, og væri þarna
komið gullið tækifæri til að koma
höggi á iönaðarráðherra fyrir
„þvermóðsku" sem vitanlega átti
að vera af hinum annarlegustu
rótum runnin. En skoðanahönn-
uðir í hinum ýmsu flokkum virð-
ast snemma hafa komist að því,
að þeir hefðu ekki erindi sem erf-
iði í þessu máli. Sumir foringjar
sögðu pass, eins og til dæmis Vil-
mundur Gylfason, sem komst að
þeirri undarlegu niðurstöðu að
það væri ekki við hæfi að blanda
„samningum við útlendinga" inn
í kosningabaráttuna. Engu líkara
en hann teldi, að þá fyrst mætti
hækka raforkuverð til álhrings-
ins, að búið væri að kjósa forsæt-
isráðherra beinni kosningu!
Kvennalistinn og Alþýðuflokk-
urinn lögðu fátt til þessara mála.
Sjálfstæðismenn hafa yfirleitt
ekki haft hátt um þetta mál enda
eru þeir í feluleik með afstöðu
sína í mörgum stórmálum - helst
að menn geti ráðið af plöggum
Verslunarráðs hver vilji hægri-
sinna er - m.ö.o. að efna til út-
sölu á íslenskri orku. Framsókn-
armenn hafa kannski í enn ríkara
mæli en aðrir álflokkar fundið
það, að æ fleiri hafa reiðst undan-
látssemi þeirra 'við hagsmuni
auðhringsins, og hafa þeir verið
átakanlega vandræðalegir og sak-
bitnir í Tímaskrifum sínum
undanfarna daga og vikur.
Hver er
árangurinn?
Það litla sem eftir er af vopna-
skaki álflokkanna hefur aðallega
tengst við þá staðhæfingu, að
enginn árangur hafi náðst í þeirri
glímu við Alusuisse sem nú hefur
staðið samfleytt í hátt á þriðja ár.
Einnig þetta er alrangt, eins og
Hjörleifur Guttormsson minnti á
í viðtali við Þjóðviljann nú í vik-
unni. Skattsvik ísal liggja fyrir á
óyggjandi hátt, sagði hann, og
hafa verið gerð upp með endur-
ákvörðun skatta af hálfu fjármál-
aráðuneytisins. í annan stað hafa
jafnvel þeir talsmenn Sjálfstæðis-
flokks og Alþýðuflokks sem
vörðu álsamninginn fyrir 1-2
árum og töldu raforkuverðið
eðlilegt gefist upp og taka nú
a.m.k. í orði kveðnu, undir rétt-
mæti þess að hækka þurfi rafork-
uverð til ísal. (Annað mál að þeir
gera fátt til að auðvelda það verk,
nema síður væri.) í þriðja lagi
hefur verið sýnt fram á fánýti
endurskoðunar á álsamningnum
af því tagi sem hægri stjórn Geirs
Hallgrímssonar stóð fyrir 1975 og
Steingrímur Hermannsson meðal
annarra ber mikla ábyrgð á. Og í
fjórða lagi: þær upplýsingar og
þau<gögn sem iðnaðarráðuneytið
hefur safnað og eru aðgengileg
almenningi munu veita sterkt að-
hald eftirleiðis í samningum við
Alusuisse.
Alusuisse
bíður
Allt hefur þe'tta gert sitt til að í
kosningaslagnum urðu andstæð-
ingar Alþýðubandalagsins heldur
en ekki flóttalegir til augnanna í
álmálinu. Og það er ekki nema
von: þeir kæra sig lítið um að vera
minntir á þá „óútmáanlegu
skömm" sem Þorsteinn Ö. Step-
hensen gerir að umræðuefni í
grein hér í blaðinu í dag - né held-
ur finnst þeim þægilegt að vera
minntir á það, að í aðalstöðvum
álhringsins í Sviss bíða menn með
mikilli óþreyju eftir úrslitum í ís-
lenskum kosningum - í þeirri von
að við taki ríkisstjórn sem
auðhringnum sé þægileg og
auðsveip.