Þjóðviljinn - 27.08.1983, Blaðsíða 6

6 SIÐA - ÞJOÐVILJINN Helgin 27. - 28. ágúst 1983
MOOVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýðshreyf-
ingar og þjóðfrelsis
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastióri: Guðrún Guðmundsdóttir.
I Ritstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan Ólafsson.
Umsjónarmaður Sunnudagsblaðs: Guðjón Friðriksson.
Auglýsíngastjóri: Sigríður H. Sigurbjörnsdóttir.
Afgreiðslustjóri: Baldur Jónasson.
Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pétursdóttir:
Blaðamenn: Auður Styrkársdóttir, Álfheiður Ingadóttir, Helgi Ólafsson,
Lúðvík Geirsson, Magnús H. Gíslason, Ólafur Gíslason,
Óskar Guðmundsson, Sigurdór Sigurdórsson, Valþór Hlöðversson.
íþróttafréttaritari: Víðir Sigurðsson.
Utlit og hönnun: Helga Garðarsdóttir, Guðión Sveinbiörnsson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Leifur Rögnvaldsson.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar.
Auglýsingar: Áslaug Jóhannesdóttir, Ólafur Þ. Jónsson.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Jóhannes Harðarson.
Símavarsla: Sigríður Kristjánsdóttir, Margrét Guðmundsd.
Húsmóðir: Bergljót Guðjónsdóttir.
Bilstjóri: Óiöf Sigurðardóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Gunnar Sigurmundsson.
Ólafur Björnsson.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir. Karen Jónsdóttir
Útkeyrsla, afgreiðsla og auglýsingar:
Síðumúla 6, Reykjavík, sími 81333.
Umbrot og setning: Prent.
Prentun: Blaðaprent h.f.
r itst Jór nargrci n
úr aimanakinu
Herstöðvarmál og
atvinnumál
• Nokkur skrif hafaaðundanförnu orðið,m.a. í Helg-
arpósti og svo Víkurtíðindum, sem koma út í Keflavík,
um gróða af framkvæmdum fyrir herinn, sem hefur
m.a. verið notaður til að reisa mikið stórhýsi íslenskra
aðalverktaka á Höfðabakka í Reykjavík. Karl Steinar,
Guðnason alþingismaður kemur svo inn í dæmið með
grein í Helgarpósti í gær.
• Karl Steinar er í dálítið erfiðri aðstöðu: annarsvegar
hefur hann fullan hug á að mæla með sem mestum
umsvifum á vegum hersins og þá líka með flugstöðinni
nýju og Helguvíkurframkvæmdum. Á hinn bóginn vill
hann kvarta yfir því að „vera Varnarliðsins hefur orðið
sveitarfélögunum í kring byrði á síðustu árum“. í þess-
um flækjum öllum lendir hann til dæmis í því, að lofa
þægilegheitin í vallarvinnunni en andmæla um leið
þeirri skoðun, sem viðruð hafði verið í Helgarpósti, að
umsvif hersins hafi tafið iðnþróun á Suðurnesjum. Nið-
urstaðan af öllu saman verður svo sú hjá þingmannin-
um, að ef hersetugróðinn verður eftir á Suðurnesjum
þá sé öllu borgið.
• Athyglisverðust í pistli þessum er klausa um að
atvinnulífið á Suðurnesjum standi ekki traustum fót-
um. Karl Steinar segir: „Eða hvar stæðum við ef t.d.
Andropof semdi við Reagan um að leggja herstöðina í
Keflavík niður - hvað ætti þá að gera við fólkið sem
vinnur hjá Varnarliðinu?“
• Eingmanninum dettur bersýnilega ekki í hug að velta
því fyrir sér, hve ömurlegt er að dandalast með slíkar
spurningar. Né heldur finnst honum ástæða til að and-
mæla nýjum framkvæmdum fyrir herinn sem munui
smala enn fleira fólki til Suðurnesja og gera þau ennj
háðari snúningshraða hinnar bandarísku hernaðar-'
maskínu. En það væri ekki annað en rökrétt framhald
af þeirri stefnu sem Karl Steinar og hans líkar í stjórn-
málum hafa fylgt, að ef Bandaríkjamenn kæmust að
þeirri niðurstöðu að herstöðin væri úrelt eða skiptu
henni út fyrir einhvern niðurskurð hjá Rússum - þá
hæfist upp ný Variðlandherferð sem grátbændi herinn
að vera áfram - í nafni atvinnuöryggis.
-ÁB.
Hugtök og
hugsjónir
• Tvær talskonur Sjálfstæðiskvenna, Bessí Jóhanns-
dóttir og Halldóra J. Rafnar, gera grein fyrir því í gær í
Morgunblaðinu hvernig á því stendur, að Sjálfstæðis-
konur vildu ekki taka þátt í friðarfundi, sem konur úr
öllum öðrum stjórnmálaflokkum stóðu fyrir í gær.
• Verða þær ýmsar formúlur undarlegar: dagurinn var
ekki hlutlaus, sögðu þær, of lítill fyrirvari. En einna
athyglisverðust er samt svofelld formúla, sem höfð er til
varnaðar kvennasamtökum Alþýðuflokksins og Fram-
sóknarflokksins:
• „Pólitísk samtök kvenna ættu ekki að láta friðarhug-
takið afvegaleiða sig frá þeim hugsjónum sem flokkar
þeirra berjast fyrir“.
• Taki menn eftir, að hér er friðurinn orðinn eins og
eitthvert leiðinlegt og afstrakt hugtak - en sú Nató-
stefna, sem Sjálfstæðiskonur virðast setja öllu ofar, er
orðin það hnoss sem fær að gegna nafni hugsjónar. Oft
má af máli þekkja manninn hver helst hann er.
-áb.
Frá leik Víkinga og spænsku meistaranna Real Sociedad í Evrópu-
keppni meistaraliða í fyrra. Víkingar eru aftur í sömu keppni í ár en eru
óheppnari með mótherja, mæta ungversku meisturunum.
Þá grætur
gjaldkerinn
Ágúst eraðljúka,haustiðnálg-
ast, sumir segja að það hafi kom-
ið strax í vor. Með haustinu lýkur
hinu stutta keppnistímabili ís-
lenskra knattspyrnumanna, það
sér fyrir endann á fjögurra mán-
aða baráttu um meistaratitla og
önnur hnoss sem fengur þykir í.
Vegna veðurs, vallarskilyrða og
fleiri ástæðna er leiktímabilið hér
eitt það allra stysta sem um getur.
Haustkoman hefur þó fleira í
för með sér en lokauppgjör á ís-
landsmeistaramóti. Frá því KR-
ingar brutu ísinn fyrstir árið 1964
og tóku þátt í Evrópukeppni
meistaraliða hafa íslensk lið
ávallt sent lið í þá keppni og frá
1969 í öll þrjú Evrópumótin,
meistaraliða, bikarhafa og
UEFA-bikarkeppnina.
Að taka þátt í Evrópukeppni
er eins og að spila í happdrætti.
Öllu máli skiptir hver mótherjinn
er og þar sem sigurlíkur íslenskra
liða í Evrópumótum eru ekki
beint miklar vonast menn alltaf
eftir því að dragast á móti ein-
hverjum af frægustu knatt-
spyrnuliðum álfunnar. Það er
mikil reynsla og upplifun innifal-
in í slíku og gjaldkerar knatt-
spyrnudeildanna eru manna
fegnastir, erlendu stjörnurnar
eru líklegar til að laða að sér
áhorfendur og þar með peninga í
kassann.
En því miður, ekki eru allir
mótherjar í Evrópukeppni frægir
og vinsælir. íslensk lið hafa oft
dottið í lukkupottinn, hingað
hafa komið mörg af frægustu fé-
lögum Evrópu, Liverpool, Ben-
fica, Real Madrid, Köln, Hamb-
Viðir
Sigurðsson
skrifar
urger, Celtic, og svo mætti lengi
telja. Oftar hafa þó andstæðing-
arnir verið lítt þekktir, miðlungs-
lið frá miðlungsþjóðum, lítt
spennandi fyrir knattspyrnuá-
hugamenn en einum of sterkir til
að íslensku liðin eigi möguleika á
að komast áfram í keppninni. Pá
grætur gjaldkerinn og sér fram á
fjárhagslegt hrun, aðeins tryggir
aðdáendur viðkomandi félags og
slangur af öðrum mæta á völlinn
og félagið hefur reyrt sér skulda-
bagga á bak.
Þrjú lið íslensk taka þátt í Evr-
ópumótum í ár, Akranes, Vík-
ingur og Vestmannaeyjar. Eitt
þeirra, bikarmeistarar Ákurnes-
inga, duttu í lukkupottinn fræga,
leika gegn Evrópubikarmeistur-
um Aberdeen frá Skotlandi, en af
hinum tveimur er aðra sögu að
segja. Víkingar fá ungverska
mótherja, Eyjamenn austur-
þýska. Lið frá Austur-Evrópu
draga sjaldan að sér mikla að-
sókn, því hafa Eyjamenn einkum
fengið að kenna á því þetta er í
fjórða skiptið á sex árum sem þeir
leika gegn liði af þeim slóðum í
Evrópukeppni. Að auki verða
þeir að leika heimaleiki sína á
höfuðborgarsvæðinu, fjarri sín-
um dyggu stuðningsmönnum í
Eyjum. Mikið fjárhagslegt tap.
Er ekki hætta á að íslensku fé-
lögin hreinlega gefist upp á þátt-
töku þegar svona tekst til ár eftir
ár? Það er nokkuð ljóst að ein-
ungis Skagamenn eiga raunhæfa
möguleika á að reikna með að
sleppa taplausir út úr ævintýrinu
þetta árið. íslenskir knattspyrnu-
áhugamenn hafa orðið kröfu-
harðari með árunum - þeir sitja
heima í auknum mæli ef andstæð-
ingarnir í Evrópuleikjunum eru
ekki í allra hæsta gæðaflokki.
Benfica-ævintýrið frá 1968
endurtekur sig ekki, það koma
aldrei aftur 19.000 manns á Evr-
ópuleik á Laugardalsvelli.
Hvernig er hægt að koma fé-
lögunum til hjálpar þannig að
þátttaka í Evrópumótum kom-
andi ára haldist tryggð? Þetta er
ekki eingöngu bundið við knatt-
spyrnuna, í handknattleiknum
hafa svipuð vandamál komið upp
undanfarin ár. Það yrði mikill
sjónarsviptir fyrir íslenska knatt-
spyrnu ef Evrópuleikjunum
fækkaði eða þeir hreinlega
legðust af. í þeim fær fjöldi knatt-
spyrnumanna stærsta og eftir-'
minnilegasta tækifæri síns ferils,
margir sem aldrei komast í lands-
lið fá möguleika á að spreyta sig
gegn erlendum andstæðingum og
hljóta af ómælda reynslu og lífs-
fyllingu.
Skyldi ekki vera hægt að stofna
sérstakan styrktarsjóð fyrir félög
sem farið hafa illa, fjárhagslega,
útúr þátttöku í Evrópukeppni?
Sjóð, með ströngum en réttlátum
úthlutunarreglum, sem veitt væri
úr árlega. í hann gæti runnið viss
prósenta af aðgangseyri á 1.
deildarleikjum í knattspyrnu og
handknattleik og jafnvel fleiri
íþróttagreinum. I hann gætu fleiri
aðilar borgað en sjálf íþrótta-
hreyfingin og þeir sem leiki
stunda. Hótel, flugfélög og aðrir
sem árlega hagnast á Evrópuþátt-
töku meðan íþróttafélögin tapa
mættu verja örlítilli prósentu af
sínum hagnaði til að tryggja á-
framhald hennar.
Allt er þetta spurning um fjár-
magn, hvort sem mönnum líkar
betur eða verr. Aðgerða er þörf,
að öbreyttu ástandi hljóta félögin
að fara að draga saman seglin.
En, á meðan ekkert verður gert
verða knattspyrnuáhugamenn að
halda áfram að leggja allt sitt af
mörkum, það gera þeir best með
því að mæta á heimaleiki íslensku
félaganna í Evrópumótum hvort
sem andstaeðingurinn er
heimsfrægur á íslandi eða bara í
sínu heimalandi.
-VS