Þjóðviljinn - 26.01.1984, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 26. janúar 1984 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 5
Sýning íslensku óperunnar á Rakaran-
um í Sevilla eftir Rossini.
Hljómsveitarstjóri: Marc Tardue
Leikstjórar: Francesca Zambello og
Kristín S. Kristjánsdóttir
Leikmynd, búningar og lýsing: Sarah
G. Conly og John Michael Deegan
Kór og hljómsveit íslensku óperunnar.
Það sem kannski hefur átt mest-
an þátt í að skapa Rakaranum vin-
sældir og langlífi er vel heppnuð
þersónusköpun, bæði af hálfu höf-
undar söngtexta og ekki síður í tón-
list Rossinis. Reyndar skilar söng-
textinn sér ekki nógu vel í íslensku
þýðingunni, sem mér fannst á
köflum mjög klaufaleg og í litlu
samræmi við talaða textann á milli.
En Rossini tókst í tónlist sinni að
draga fram eiginleika hverrar per-
sónu, bæði það skoplega og einnig
það persónulega í skapferli hvers
og eins. Persónusköpunin byggir á
stéttalegum hugmyndum sem enn
voru ráðandi í byrjun 19. aldarinn-
ar og efni óperunnar á margt sam-
eiginlegt með öðrum gamanóper-
um sem samdar voru á svipuðum _____________________
tíma. Hér gengur að nokkru enn í Basilío og fjárhaldsmaðurinn Bartóló, Jón Sigurbjörnsson og Kristinn Hallsson, skemmta gestum íslensku
gegn aðgreiningin milli hinna al- óperunnar með kostuiegheitum sínum. Ljósm. eik.
varlegu elskenda af yfirstétt annars
vegar og hinsvegar buffo-
karakteranna (gamanpersónur) -
oft þjónustufólk - sem koma því til
leiðar með alls kyns brögðum að
elskendurnir ná saman að lokum.
í Rakaranum skín sú hugmynd
ennþá í gegn að æðri tilfinningar
séu einkaeign yfirstéttarinnar, en
björguðu þau sviðsvönu miklu,
sérstaklega Sigríður Ella (Rósína),
Kristinn Hailsson (Doktor Bart-
óló) og Jón Sigurbjörnsson (Don
Basilíó) en það nægði þó ekki til að
skapa heilsteyptan leik og fannst
mér oft alltof mikið sambandsleysi
á sviðinu.
Sigríður Ella Magnúsdóttir var
tvímælalaust stjarna sýningarinn-
ar. Hún er frábær söngkona og
leikur hennar var áreynslulaus,
eðlilegur og hrífandi. Cavatina
hennar sem og arían í söngtíman-
um voru að mínu mati það albesta í
sýningunni.
fulltrúar lægri stéttanna eru hlægi-
legir ýmist fyrir peningagræðgi,
klaufaskap eða drykkjuhneigð.
Þetta kemur m.a. fram í dúett Ffg-
arós og Almavíva greifa í fyrsta
þætti, þar sem þeir syngja saman af
mikilli innlifun um það sem tendrar
hjarta þeirra; hjá greifanum er það
ástin, en hjá Fígaró aftur á móti
peningar. Sama peningagræðgin
kemur fram hjá Fíorelló (þjóni'
greifans) í byrjun fyrsta þáttar þeg-
ar hann stingur undan dálaglegum
hluta fjárins sem hann á að greiða
hljóðfæraleikurum fyrir að spila
undir glugga Rósínu. Og svo var
það þjónninn í húsi Bartólós, sem
komst í flöskuna og dó að endingu í
stiganum undir þrumuveðrinu
(reyndar eftir að vera búinn að
detta einu sinni of oft á sviðinu).
Þar sem verkið sjálft er fullt af
skopi, fannst mér stundum ofgert í
sýningu ísl. óperunnar að troða inn
aukabröndurum í tíma og ótíma.
Skorturinn á leikþjálfun er veika
hliðin hjá ísl. óperunni. Það verður
oft lausnin hjá óreyndum leikurum
sem ekki ráða yfir nægilegri tækni
eða innsæi til að skapa heilsteypta
persónu, að bjarga sér á ódýrum
brögðum til að koma áhorfendum
til að hlæja. Ef treyst er um of á slík
Aagot V. Óskarsdóttir
skrifar um
tónlist
brögð, fá þau ofuráherslu, verða
óeðlileg og falla engan veginn að
persónu né leik. Svo ég vitni í texta
í leikskrá: „klaufaleg fyndni er eng-
in fyndni; sá sem vill vera fyndinn
verður að hafa algjört vald á tækni
síns miðils, hvort sem hann er orð,
látbragð eða tónlist." Reyndar
Rakarinn í Sevilla
Kristinn Sigmundsson hefur
mikla og heillandi rödd og sannaði
það í Rakaranum að hann er kom-
inn vel á veg með að ná góðu valdi
yfir henni. Það var margt mjöggott
í Fígaró Kristins, t.d. arían fræga í
byrjun fyrsta þáttar, þótt leikurinn
hafi verið dálítið óöruggur sérstak-
lega framan af.
Júlíus Vífill Ingvarsson hefur
ekki ósiiotra rödd, en vantar að
opna hana betur og ná betra valdi á
tækninni til að geta skilað svo stóru
hlutverki sem Almavíva greifa.
Þetta háði honum einnig í leik og
var hann því alltof utangátta og
vantaði tilfinningu fyrir mótleikur-
um sínum. Hann naut sín þó ágæt-
lega í sólósenunum undir glugga
Rósínu, ekki síst í canzonunni við
gítarundirleik Fígarós.
Doktor Bartóló var skemmti-
legur í meðförum Kristins Halls-
sonar og vógu persónutöfrarnir
það upp að söngurinn var ekki
alltaf alveg nákvæmur í hröðustu
köflunum. Jón Sigurbjörnsson
komst þokkalega frá rógsaríu Basí-
líós og Elísabet Eiríksdóttir ágæt-
lega frá aríu Bertu, þó efstu tón-
arnir væru ofurlítið stífir. Guð-
mundur Jónsson í hlutverki Fíorel-
lós sem og óperukórinn stóðu vel
fyrir sínu. Hópsöngsenurnar voru
stundum dálítið ónákvæmar, sér-
staklega kvintettinn í öðrum þætti,
þó það hafi verið stórskemmtilegt
atriði og hefðu sumir söngvaranna
að ósekju mátt gjóa augunum oftar
á hljómsveitarstjórann. Marc Tar-
due er góður stjórnandi og fannst
mér leikur hljómsveitarinnar vera
til fyrirmyndar. Sviðsmynd og bún-
ingar þjónuðu sínu hlutverki og
sýndist mér vandamálið sem hlýtur
að skapast af því hversu sviðið í
Gamla bíó er grunnt vera vel leyst.
í heild fannst mér sýningin of
skrykkjótt og vanta heildarsvip.
Það sem bera hana uppi er auðvit-
að tónlist Rossinis og er óhætt að
segja að mikið hefur til flutnings
hennar verið vandað og eftir því
margt mjög vel gert.
Ný heilsurœktar-
stöð í Reykjavík:
Ertu
með á
STJÁ?
STJÁ heitir ný heilsurækt fyrir
almenning, sem nýlega hefur verið
opnuð í Reykjavík. Hún er í húsa-
kynnum endurhæfingarstöðvar
Sjálfsbjargar við Hátún 12 og
þarna gefst fólki kostur á að koma
og fá leiðbeiningar um alhliða
þjálfun, en leiðbeinendur eru allir
löggiltir sjúkraþjálfarar, er starfa
hjá Sjálfsbjörg.
Endurhæfingarstöð Sjálfsbjarg-
ar hefur verið starfrækt sl. 6 ár og
hefur þar verið boðið upp á alhliða
sjúkraþjálfun. í byrjun starfaði þar
aðeins einn sjúkraþjálfari, en nú
eru þeir átta. Einn sjúkraþjálfari
sinnir einungis vistmönnum í Dval-
arheimili Sjálfsbjargar en hinir
sinna fólki, sem vísað er til þjálfun-
ar utan úr bæ og þeim er ícoma í
Dagvistun Sjálfsbjargar.
En nú hefur stöðin sem sé verið
opnuð almenningi og að sögn
Eiríks Ragnarssonar, fram-
kvæmdastjóra Sjálfsbjargar, er
þetta gert í n.k. þakklætisskyni við
almenning, sem mjög hefur stutt
við bak Sjálfsbjargar frá upphafi.
Ef fólk vill getur það fengið skoðun
og fær þá leiðbeiningar um þjálfun
með tilliti til niðurstöðu skoðunar-
innar. Hægt er að kaupa staka tíma
en einnig gefst fólki kostur á að
kaupa mánaðarkort sem veita rétt
til að mæta eins oft og hver vill
þann mánuð. Opnunartími STJÁ
jer mánud. til fimmtudaga frá
j 16.30-22, föstud. frá 16.30 til 20 og
laugard. frá 11 til 16.
Vamir
gegn
mengun
sjávar
Lögð hefur verið fram fyrir-
spurn til samgönguráðherra frá
Guðrúnu Helgadóttur um varnir
gegn mengun sjávar frá landsstöðv-
um.
Fyrirspurnin er svohljóðandi:
„Hyggst íslenska ríkisstjórnin
taka þátt í flutningi tillögu, sem
Norðurlandaþjóðirnar munu bera
fram til vísinda- og tækninefndar-
innar, á fundi um Parísarsáttmál-
ann um varnir gegn mengun sjávar
frá landsstöðvum sbr. lög nr. 67/
1981, sem haldinn verður í júní
n.k., um að fyrirtækjum, sem
endurvinna úrgangsefni frá kjarn-
orkuverum, verði gert skylt að nýta
öll fáanleg tæki til að koma í veg
fyrir mengun geislavirkra efna í
umhverfinu?"
-óg
Blaðberar óskast
Birkimel - Reynimel - Grenimel
Hagamel
DIÚDVIUINN Sími 81333
Samvinnubankinn í Hafnarfiröi
mun frá og meö föstudeginum 27. janúar n.k.
auka þjónustusviö sitt og sjá um kaup og sötu
á ferða- og námsmannagjaldeyri.
Þar verður einnig hægt aö opna innlenda
gjaldeyrisreikninga auk þess sem útibúið veitir
alla þjónustu varöandi VISA-greiðslukort.
ERLEND