Þjóðviljinn - 01.05.1984, Blaðsíða 3
1. maí
Þriðjudagur 1. mai 1984 ■ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 3
Eining og samstaða
einkunnarorð dagsins
1. maí leggja launamenn áherslu á stefnumið
verkalýðshreyfingarinnar, um betra og réttlátara
þjóðfélag, frið og öryggi.
Við viljum stuðla að fullri atvinnu, félagslegu rétt-
læti, betra starfsumhverfi og sem virkustu lýðræði.
Þessum stefnumiðum verkalýðshreyfingarinnar verð-
ur aðeins náð með fullri samstöðu verkafólks.
Samstaða og eining er grundvöllur verkalýðshreyf-
ingarinnar.
Islensk verkalýðshreyfing lýsir yfir, á þessum degi,
andstöðu sinni við hverskonar hernaðarbrölt og hern-
aðarbandalög í austri sem vestri og krefst þess að
kjarnorkuvopn verði aldrei leyfð á (slandi.
Við styðjum kröfuna um kjarnorkuvopnalaus Norð-
urlönd, engar herstöðvar verði hér á landi og að ísland
standi utan hernaðarbandalaga.
Víða um heim á alþýða manna í höggi við grimmi-
legar afturhaldsstjórnir er sitja við völd í skjóli risaveld-
anna. Forystumenn verkafólks eru víða fangelsaðir,
pyntaðir og jafnvel líflátnir.
Við krefjumst þess að pólitískir fangar verði látnir
lausir hvar sem er í heiminum.
Geigvænlegt atvinnuleysi ríkir víða.
Verkafólk og samtök þess í Evrópu eru niðurlægð
með gerræðislegum árásum á undirstöður velferðar-
þjóðfélagsins, - lífskjör og félagslega velferð almenn-
ings.
Við lýsum fyllsta stuðningi okkar við stéttarbræður
okkar í Póllandi, sem eru að reyna að skipuleggja
verkalýðshreyfingu óháða ríkisvaldinu.
Eins lýsum við stuðningi okkar við baráttu alþýð-
unnar í El Salvador og vekjum athygli á þeim skelfi-
legu hörmungum og kúgun sem alþýða manna þarf
þar að búa við vegna ógnarstjórnar í landinu.
Þá minnum við einnig á þær hörmungar sem dunið
hafa yfir Afganistan og það ógnar ástand sem ríkir í
skjóli risaveldis.
Við íslendingar höfum átt við mikinn efnahags-
Avarp 1. maínefndar
Fulltrúarráðs verka-
lýðsfélaganna í
Reykjavík, BSRBog
INSÍ
vanda að etja. Þjóðin stóð á krossgötum vegna lang-
varandi óðaverðbolgu og skuldasöfnunar.
Þegar núverandi ríkisstjórn tók við stjórnartáumun-
um lýsti verkalýðshreyfingin sig reiðubúna til sam-
starfs um lausn vandans. Ríkisstjórnin hafði engan
áhuga á slíku samstarfi, heldur svipti hún verkalýð-
shreyfinga samningsrétti og bannaði vísitölubindingu
launa.
Jafnframt því að stórskerða kaupmátt alþýðuheimil-
anna hefur ríkisstjórnin gælt við fjármagnseigendur og
fyrirtækin í landinu.
Þetta er stjórnarstefna sem ekki gengur.
Við megum ekki þola að hreyft verði við þeim fé-
lagslegu ávinningum sem hreyfingin hefur náð á und-
anförnum árum og áratugum.
Aðförin að verkamannabústöðunum er fáránleg og
verður aldrei liðin.
Jafnframt vörum við mjög alvarlega við frekari kjar-
askerðingum, s.s. með því að draga verulega úr niður-
greiðslum landbúnaðarvara, auknum skattaálögum á
matvæli og almennar launatekjur.
íslenskt verkafólk hefur vakriað til fullrar vitundar
um hvert stefnir í kjara- og atvinnumálum. Atburðir
síðustu missera gefa tilefni til að íslensk verkalýðs-
hreyfing endurskoði starfshætti sína. Það þarf að
styrkja innviði hreyfingarinnar.samstöðu og baráttu-
gleði.
Eining og samstaða eru því einkunnarorð dagsins.
Fyrsta áfanga í baráttu verkalýðshreyfingarinnar,
fyrir endurheimt kaupmáttar, er lokið.
Næsti áfangi er 1. september.
1: maí eru meginkröfur okkar:
Full atvinna
Mannsæmandi dagvinnulaun
Trygging kaupmáttar
Gegn auknum skattaálögum
Óskertur samningsréttur
Dagvinnutekjutrygging verði lágmarkstaxti
Efling verkamannabústaðakerfisins
Húsnæðisöryggi handa leigjendum
Launajafnrétti kynja
Meðákvörðunarréttur í nýrri tækni
Full laun í veikindum barna
Fram til sóknar og sigurs fyrir FRELSI, JAFNRÉTTI
OG BRÆÐRALAGI.
F.h. Fulltrúaráðs verkalýðsfélaganna í Reykjavík
Halldór Jónasson
Sigfinnur Sigurðsson
Einar Sigurðsson
Guðmundur Hallvarðsson
Hreinn S. Hjartarson
Aðalheiður Franzdóttir
Matthildur Einarsdóttir
Sigurður Pálsson.
F.h. Bandlags starfsmanna ríkis og bæja
Sigurveig Sigurðardóttir
Guðrún Arnadóttir
F.h. Iðnnemasambands íslands
Kristinn H. Einarsson.
Framtíð á grund-
velli sömu hugsjóna
í ár minnist Alþjóðasamband frjálsra verkalýðsfé-
laga að 35 ár eru frá stofnun samtakanna. Þau hafa
innan sinna vébanda 136 samtök verkalýðsfélaga frá
95 löndum í fimm heimsálfum. Á þessum tímamótum
standa verkamenn í heiminum frammi fyrir tveim mikl-
um vandamálum. Fjöldaatvinnuleysi, sem er alvar-
legast í afskiptari hlutum heimsins, og örbirgð milljóna
manna.
1. maí 1984, á alþjóðlegum baráttudegi verka-
manna, hvetur Alþýðusamband frjálsra verkalýðsfé-
laga hinar 83 milljónir meðlima sinna til að íhuga mikil-
vægi aðildar að verkalýðsfélagi. Eftir 35 ára starf eru
félagsbundnir verkamenn enn minnihluti. Meirihluta
verkamanna er bannað að bindast samtökum í verka-
lýðsfélögum, bannað að gera samninga, meirihluti
verkamanna hefur ekki verkfallsrétt og verður að þola
kúgun harðstjórnar kommúnista, herforingjastjórna
og alræðisstjórna.
Ennþá er yfirlýsingin, sem samþykkt var á stofn-
þingi Alþjóðasambands frjálsra verkalýðsfélaga árið
1949 í fullu gildi og er enn sterkur málsvari frjálsrar og
lýðræðislegrar verkalýðshreyfingar.
Einkunnarorð Alþjóðasambandsins „brauð, friður
og frelsi“ standa nú sem fyrr fyrir efnahagslegt og
félagslegt réttlæti, stjórnmálalegt lýðræði og frelsi,
jafnrétti og fulla reisn fyrir alla menn. Ennþá trúir Al-
þjóðasamband frjálsra verkalýðsfélaga staðfastlega á
þessar hugsjónir.
Alþjóðasambandið tileinkar 1. maí einkunnarorðin
Frelsi verkalýðshreyfingarinnar og vill með því undir-
strika eftirfarandi:
• Réttur frjálsrar verkalýðshreyfingar er óskorað-
ur. Allt frá því að verkafólki var safnað saman til
vinnu í öndverðu hafa verkamenn alltaf og alls
staðar lagt áherslu á réttinn til að eiga sér verka-
lýðsfélög. Þeir hafa litið á frjáls, lýðræðisleg
verkalýðsfélög sem brjóstvörn hagsmuna sinna,
tæki til að bæta hag sinn. Það hefur kostað átök
1. maí ávarp Alþjóða-
sambandsfrjálsra
verkalýðsfélaga
að tryggja réttinn til að stofna verkalýðsfélög.
Verkalýðssinnar hafa háð langa og oft harða bar-
áttu fyrir þessu máli, oft gegn ófyrirleitnum árás-
um og andstöðu atvinnurekenda og ríkisstjórna.
Píslarvottar frjálsrar verkalýðshreyfingar eru
margir. Enn fleiri hafa þjáðst og þjást vegna bar-
áttu sinnarfyrir rétti verkalýðshreyfingarinnar. Al-
þjóðasamband frjálsra verkalýðsfélaga er hluti af
þessari hefð - þessari baráttu - og hefur frá
upphafi einbeitt sér að vinna verkalýðshreyfing-
unni viðurkenningu hvar sem er í heiminum,
ásamt því að berjast fyrir rétti verkamanna og
almennum mannréttindum. Þegar allt kemur til
alls hefur þetta starf Alþjóðasambands frjálsra
verkalýðsfélaga og frjálsu verkalýðshreyfingar-
innar verið sterkasta aflið í baráttu fyrir auknum
mannréttindum. Baráttan fyrir réttindum verka-
lýðshreyfingarinnar hélst í hendur við þá baráttu
að tryggja verkamönnum almennt lýðræði í
þjóðfélaginu. Þátttakan í baráttu fyrir sjálfstæði
fyrrum nýlendna, fyrir sjálfsákvörðunarrétti
þjóða, og gegn aðskilnaðarstefnu, ber vitni þeirri
áherslu, sem verkalýðshreyfingin leggur á
grundvallar lýðréttindi. í mörgum löndum er
verkalýðshreyfingin í hlutverki hins óþreytandi
vökumanns, sem stendur vörð um og tryggir al-
menn lýðræðisleg réttindi manna.
$ Grundvallarréttindi verkafólks eru forsenda
frjálsrar, lýðræðislegrarverkalýðshreyfingar, eigi
hún að geta staðið vörð um það sem unnist hefur
og sótt lengra fram fyrir hönd verkamanna í öllum j
löndum:
• verkamenn verða undanbragðalaust að eiga
rétt á að stofna og ganga til liðs við þau samtök,
sem þeir kjósa sér, og setja sér lög og reglur,
án undanfarandi samþykkis viðkomandi yfir-
valda.
• verkalýðsfélög verða að geta sett sér sínar
eigin reglur og lög án afskipta ríkisvalds. Þau
verða að eiga rétt á að kjósa sér fulltrúa, skipu-
leggja starf sitt og stjórnir, og setja sér stefnu-
skrá
• verkalýðsfélög mega ekki vera ofurseld því að
yfirvöld geti leyst þau upp eða bannað með
tilskipun
• verkalýðsfélög verða að hafa sjálfræði um
hvort þau mynda, eða ganga til liðs við, samtök
eða sambönd, og sérhver slík samtök eiga rétt
á að ganga til liðs við alþjóðleg samtök verka-
manna
• verkamenn mega aldrei gjalda þess í vinnu þótt
þeir starfi fyrir verkalýðsfélög. Skipulag, starf-
semi og stjórnun verkalýðsfélaga ber að verja
fyrir afskiptum atvinnurekenda
• verkalýðsfélögum ber samningsréttur til að
geta haft áhrif á vinnuskilyrði verkamanna og
allt það sem hefur áhrif á afkomu verkamanna
• verkamönnum og samtökum þeirra ber ver-
kfallsréttur og réttindi til að grípa til aðgerða til
að ná fram kröfum sínum.
Þetta er sá andi sem við viljum að einkenni 1. maí
1984. Á 35 ára afmæli Alþjóðasambands frjálsra
verkalýðsfélaga skulum við minnast upphafshug
sjóna samtakanna og undirstrika með því mikilvægi
hugsjónanna um frelsi og réttindi verkalýðshreyfing
arinnar. Við skulum takast á við efnahagskreppu og
nýja tíma i anda þessara hugsjóna.