Þjóðviljinn - 28.11.1984, Blaðsíða 8

NYJAR B/EKUR
Forvitnilegar
bœkur
frá Iðunni
Útgáfustefna bókaforlagsins
Iðunnar verður sú sama og
verið hefur þrátt fyrir nokkrar
breytingar á yfirstjórn fyrir-
tækisins, sagði Anna Valdi-
marsdóttir á blaðamanna-
fundifyrirskömmu þarsem
kynntarvoru útgáfubækurnar
í ár og höfundar þeirra. Anna
hefur nú tekið við stjórn fyrir-
tækisins að hluta en Valdimar
Jóhannsson verður áfram að-
aiforstjóri þess. Þá hefur Ing-
unn Ásgeirsdóttir með sjálfa
bókaverslunina að gera.
Bækur Iðunnar eru færri í ár en
undanfarin ár en engu að síður
eru titlarnir nálægt 50 ef með eru
taldar endurprentanir á eldri
bókum svo sem ýmsum náms-
bókum.
Meðal helstu útgáfubóka Ið-
unnar nú fyrir þessi jól eru eftir-
farandi:
Alfreðs saga og Loftleiða eftir
Jakob F. Ásgeirsson. í þessari
bók rekur Alfreð Elíasson per-
sónulegar endurminningar sfnar
og greinir frá tilurð Loftleiða,
hvemig fyrirtækið óx úr nánast
engu upp í að verða stórveldi á
íslenskan mælikvarða. Fjallað er
um íslenska flugsögu sem nær
hápunkti með sameiningu
Flugfélags fslands og Loftleiða,
sem sumir vilja kalla „stuld aldar-
innar“.
Þá eru endurminningar Péturs
Karlssonar Kidson er nefnast Ja,
þessi heimur, skráðar af Þorgeiri
Þorgeirssyni en um þá bók hefur
þegar verið fjallað í blaðinu.
Ljóðasafn Þorsteins frá Hamri
kemur út í flokki Iðunnar af
ljóðasöfnum helstu samtíðar-
skálda.
Þá kemur út fyrsta saga ungrar
íslenskrar konu sem býr í Kaup-
mannahöfn og heitir Agnesjóna
Maitsland. Bókin heitir Lykkju-
fall.
Gestur heitir fyrsta bindi
safnrits sem flytur þjóðlegan
fróðleik, gamlan og nýjan, sem
Gils Guðmundsson hefur tekið
saman.
Misskipt er manna lán er annað
bindi heimildaþátta Hannesar
Péturssonar skálds sem nú kemur
út.
Þá endurútgefur Iðunn að
þessu sinni íslenskt mannlíf I-IV
eftir Jón Helgason ritstjóra.
Meðal annarra bóka má nefna
Foreldrahandbókina eftir Miri-
am Stoppard, Vertu þú sjálfur
eftir sálfræðinginn Wayne W.
Dyer, Gagnavinnsla og tölvu-
kynni eftir Stefán Briem
menntaskólakennara og Nokkrar
hugmyndir um móðurmáls-
kennslu fyrir byrjendur.
Nokkrar spennusögur gefur
Iðunn út að venju og fjölda
barnabóka. Meðal barnabók-
anna eru nokkrar nýjar eftir ís-
Ienska höfunda. Langafi prakk-
ari heitir ný bók eftir Sigrúnu
Eldjám, Elías í vanda heitir
önnur eftir Auði Haralds með
myndum eftir Brian Pilkington,
Dagur í lífi drengs eftir Jóhönnu
Álfheiði Steingrímsdóttur frá
Nesi í Aðaldal og Hattur ogfattur
bregða á leik eftir Ólaf Hauk
Símonarson með myndum eftir
Sigrúnu Eldjárn.
-GFr
Bœkkelund
Norski píanóleikarinn Kjell
Bækkelund, sem oft hefur komið
hér áður, hélt tónleika í Norræna
húsinu þ. 20. þ.m.. Á efnissk-
ránni voru verk eftir norsk tón-
skáld og amerísk. Fyrst voru fjór-
ar Húmoreskur op. 6 eftir
Edward Grieg. í þessum smást-
ykkjum kom fram í fyrsta sinn
persónulegar stíll Griegs, sem
hann átti eftir að þroska meira
þegar tímar liðu og sem gerði
hann frægan um allan hinn siðm-
enntaða heim. Það var verulega
gaman að heyra þessi verk, sem
sjaldan heyrast í tónleikum nú til
dags. Bækkeiund var virkilega í
essinu sínu í þessum skemmtilegu
æskuverkum tónskáldsins. Hann
spilaði þau í anda Griegs með
krafti og mýkt eftir því sem við
átti og sýndi að hann getur verið
litbrigðaríkur píanisti ef honum
býður svo við að horfa.
Það sama má segja um tvö
næstu verk sem voru á efnis-
skránni. Það voru verk eftir yngri
norsk tónskáld, Sparre-Olsen
(1903-1984): Tilbrigði við norskt
þjóðlag, op. 5, og Johan Kvandal
(f.1919): 3 Sláttefantasier. Bæði
þessi verk eru í þjóðlegum anda,
byggð á þjóðvísum og dönsum og
eru verulega falleg og vel gerð
verk. Bækkelund lék aðdáanlega
vel og gerði verkunum hin bestu
skil.
Tvö síðustu verkin á efnis-
skránni voru Sónata í einum þætti
eftir Antonio Bibalo, sem er af
ítölskum ættum en búsettur í
Noregi, og Sónata (Concord)
Forráðamenn Iðunnar og nokkrir höfundar sem forlagið gefur nú bækur út eftir. A myndinni eru f.v. Anna Valdimarsdóttir,
Gils Guðmundsson, Þorsteinn frá Hamri, Sigrún Eldjárn, Stefán Briem, Ingunn Ásgeirsdóttir, Hannes Pétursson, Þorgeir
Þorgeirsson, Jakob F. Ásgeirsson og Valdimar Jóhannsson. Ljósm.: Svala.
TÓNLIST
í Norrœna húsinu
er eins og maðurinn sjálfur, þétt
lesning og þægileg.
Vertu þú
sjálfur
Bókaútgáfan Iðunn hefur sent
frá, sér bókina, „VERTU ÞÚ
SJÁLFUR", eftir bandaríska sál-
fræðinginn, WAYNE W. DYER.
Álfheiður Kjartansdóttir þýddi.
Dr. Wayne W. Dyer er víð-
kunnur bandarískur sálfræðingur
og hafa bækur hans orðið miklar
metsölubækur í Bandaríkjunum
og víðar. í fyrra kom út á íslensku
bók hans „Elskaðu sjálfan þig“
sem hlaut mjög góðar viðtökur
íslenskra lesenda. Með „Vertu
þú sjálfur“ kemur Dr. Dyer enn
til liðs við þá lesendur sem vilja
stunda sjálfskönnun, efla sjálfs-
traust sitt og auðvelda sér listina
að lifa og njóta þess.
Ágúst á
Brúnastöðum
Hjá Erni og örlygi er komin út
bókin ÁGÚST Á BRÚNASTÖÐ-
UM bóndi og fyrrum alþingis-
maður lítur yfir farinn veg í
samfylgd Halldórs Kristjáns-
sonar.
Á bókarkápu segir m.a.:
„Flestir íslendingar sem komnir
eru til vits og ára munu kannast
við nafn Ágústs Þorvaldssonar á
Brúnastöðum, bónda og fyrrum
alþingismanns. í hugann kemur
mynd af stórum og stæðilegum
manni, þéttum á velli og þéttum í
lund, gildum bónda og góðum
félagsmálamanni.
Af því sem á undan er sagt
mætti ætla að Ágúst hefði fæðst
með silfurskeið í munni og verið
borinn til efna og áhrifa í skjóli
ríkra foreldra. Sú er þó ekki
raunin. Ágúst var ráðstafað af
hreppsnefnd Eyrarbakka til upp-
eldis hjá sveitarómögum og mátti
una því fyrstu árin að vera nefnd-
ur urðarköttur og flokkast af
krökkunum á Bakkanum til
óæðri stiga mannfélagsins og
verða fyrir árásum og áreitni
þeirra. Saga Brúnastaðabóndans
eftir furðufuglinn ameríska Char-
les Ives. Ég held að það hafi ekki
verið heppilegt að stilla þessum
tveim sónötum saman (að vísu
var hléið á milli verkanna). Þær
drógu áhrifin hvor frá annarri því
báðar eru þær á „harðari kantin-
um“ tónlega séð. Sónatan eftir
Bibalo, sem er tileinkuð Bække-
lund, hefði mín vegna mátt heita
Sónata martellato, því hún var
svo harkalega leikin, að ég hefi
sjaldan heyrt annað eins. Var
ástæða til að berja píanóið eins og
væri það hinn versti óvinur? En
þrátt fyrir þetta var spennandi
framvinda í verkinu og mætti
segja mér, að með því að draga úr
þessu harða forte gæti sónatan
orðið hin áheyrilegasta. Tækni-
lega séð lék Bækkelund þetta erf-
iða verk með yfirburðum og var
alveg ótrúlega afslappaður í allri
barsmíðinni.
Síðasta verki á efnisskránni var
Sónata nr. 2 (Concord-sónatan)
eftir Charles Ives. Þetta tónskáld
Kjeld Bækkelund.
sem hefir löngum þótt „enfant
terrible“ meðal ameríksra tón-
skálda fór eigin leiðir á tón-
skáldaférli sínum, sem hann
stundaði í hjáverkum. Aðalstarf
hans var að reka tryggingarfyrir-
tæki. Hann byrjaði snemma að
stunda tónlistarnám, fyrst hjá
föður sínum og síðan hjá öðrum
kennurum, m.a. H. Parker. Hér
er ekki rúm til að ræða æfiferil
Ives en það var tími til kominn að
Sónata nr. 2 væri flutt hér á landi.
Sónatan er ein allsherjar blanda
af því mannlífi sem Ives upplifði í
Bandaríkjunum. Þar ægir saman
sálmum, mörsum, dægurtónlist,
atonal- og tonal músik. Þetta
verður einn hrærigrautur sem
reynir mjög á þolrifin hjá
áheyrendum. En það er ýmislegt
í sónötunni sem vekur áhuga
manns og virðingu fyrir þessu sér-
stæða ameríska tónskáldi.
Bækkelund sparaði ekki heldur
kraftana í þessu makalausa verki,
en nú komu betri litbrigði í ljós og
tæknin var sem fyrr í stakasta
lagi. í verkinu léku Helga Þórar-
insdóttir á Iágfiðlu og Bernharð-
ur Wilkinson á flautu, stuttar
hendingar og gerðu það ágæt-
lega.
RÍKULEG ÁVQXTUN
KYNNIÐ YKKUR VEL KJÖR SPARISKÍRTEINA RÍKISSJÓÐS |
RÍKISSJÓÐURISLANDS 1
8 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Ml&vikudagur 28. nóvember 1984