Þjóðviljinn - 22.01.1985, Qupperneq 5

Daufur hugur og dauf hönd
eftir Sighvat Björgvinsson
Hvorn vilja lesendur Þjóðvilj-
ans heldur fá sem forsætisráð-
herra - Steingrím eða Steina
Páls? Að óbreyttu koma nefni-
lega ekki aðrir til greina. Ekki
heldur þótt skipt verði um ríkis-
stjórn. Ekki heldur þótt vinstri
menn eigi hlut að málum.
Barátta svokallaðra vinstri
manna á íslandi hefur nú í heilan
mannsaldur einkanlega boðið
upp á þessa tvo kosti: Framsókn-
armann eða Sjálfstæðismann í
forsætisráðuneytið. Vinni flokk-
arnir réttum megin við miðju
kosningasigur þá er valið þetta.
Vinni flokkarnir röngu megin við
miðju kosningasigur þá er valið
líka um þetta. Kosningarnar snú-
ast sem sé um hvort vinstri menn
eigi að fá að hafa áhrif á valið
milli Framsóknar og íhalds.
Hvort þeir eigi að hafa svona
„medbestemmelsesret“ eins og
verkamaður í Volvo hjá Gyllen-
hammer eða félagsmaður í
KRON hjá Presti. Hvort vilja les-
endur Pjóðviljans vera „me-
dbestemmende" hjá Steingrími
eða Steina Páls? Á veisluborðinu
er hafragrautur eða hræringur.
Vessgú og spís! Þessu verður ekki
breytt nema breyta miklu.
Mikilsverð
tíðindi
Talsverður hópur af fólki hefur
komið auga á, að þetta er ekki
alveg nógu gottt. Hvers vegna
ætti fjöldinn að snúast til fylgis
„Hvort vilja les-
endur Þjóðviljans
vera „medbestem-
mende“hjá
Steingrími eða
Steina Páls? Á
veisluborðinu er
hafragrautur eða
hrœringur. Vessgú
ogspís!“
við félagshyggjuöflin ef valið er
eftir sem áður Steingrímur eða
Steini Páls? Er þá ekki miklu
betra að hafa traustar og fast-
mótaðar skoðanir á stjórnmálum
svo sem eins og að vera aíltaf á
sama máli og menntamálaráð-
herra, einhenda sér í orkujöfnun-
argjaldið eða ganga í Grensás-
vinafélagið?
Auðvitað hefur mönnum líka
dottið í hug að sameina krafta
fólksins réttum megin við miðju
og þá helst í einum stjórnmála-
flokki. Miklir áhugamenn um
sameiningarmálið hafa meira að
segja sjálfir klofið alla vinstri
flokka í landinu til þess að svo
megi verða og er það víkingsskap
og erfist. Vandamálið hefur hins
vegar ævinlega verið undir hvaða
merki skuli sameinast, hvernig og
hverjir; enda væri vandamálið
ekki vandamál væri ekki þetta
vandamál. Hefðbundin lausn í
stöðunni (fyrir utan að kjúfa
flokka) er að setja nefnd í málið.
Sú lausn hefur nú aftur skotið
upp kollinum. Stuðningsflokkur
Þjóðviljans hefur skipað 9 (?)
manna nefnd til þess að ræða
máið við aðrar nefndir réttum
megin við miðju. Afskaplega eru
það ánægjuleg tíðindi.
Kaupin á eyrinni
Hvernig skyldu svo kaupin
ganga á eyrinni? Ætli Alþýðu-
flokkurinn svari? Verða Guðrún
Jónsdóttir og þær þarna frá Ak-
ureyri í viðræðunefnd Kvenna-
listans? Býður Bandalag jafnað-
armanna fram regnhlífina? Svo
verða náttúrlega skipaðar undir-
nefndir - því þetta er alvarlegt
mál. Skyldu þær ræða spurning-
una um Steingrím eða Steina
Páls? Svo væri auðvitað rétt að
bjóða Gunnarsliðinu - tala við
Jón Orm, Gutta Einars og kann-
ski Ásgeir Hannes (Albert, sko).
Biðja Ragga að orða málið við
Jón Sólnes því þeir eru vinir síðan
í Kröflunefnd og Jón hund-
óánægður eins og allir vita.
Svo verður auðvitað að tala við
Grensásvinafélagið. Orða málið
við Ása og Björn. Eru ekki 50
þúsund í ASÍ! Hvað er það
reiknað í þingmönnum? Og
BSRB? En er ekki Kristján að
hætta? Hvað - og Haraldur líka?
Hvern á þá að tala við? Verður að
finna hann. Kannski 20 þúsund
manns í BSRB? Munar nú um
minna! Á þetta kannski ekki að
verða stærsti flokkur þjóðarinn-
ar, eða hvað?
Gálgahúmor
Auðvitað er þetta gálgahúmor.
Mikilvægu máli gert lágt undir
höfði. Hvers vegna? Vegna þess,
að ég er sannfærður um, að svona
verklag ber engan árangur. Að-
Framhald á bls. 6
Nýju fötin borgarstjórans
eftir Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur
í Mbl. þann 29. des. sl. er eftir-
farandi haft eftir borgarstjóran-
um í Reykjavík, Davíð Oddssyni:
„Ástæðan fyrir því að fjárhags-
staða Reykjavíkurborgar hefur
styrkst svo mjög að yfirdráttur
hennar nú er aðeins 20 miljónir
króna í Landsbankanum en var
190 miljónir króna við síðustu
áramót er einkum sú, að ósk-
hyggja var ekki iátin ráða gerð
fjárhagsáætlunar fyrir árið 1984.
Fjárhagsáætlunin var byggð á
raunhæfu mati. Þá hafa lóðir
borgarinnar gengið vel út á árinu.
Farið hefur verið varlega í fram-
kvæmdir. Þá hefur verðlagsþró-
un verið hagstæð til þessa.“
(undirstrikanir mínar).
Skuldabaggi
Borgarsjóðs
En í hverju var þessi markvissa
fjármálstjórn fólgin? Ef litið er á
fjárhagsáætlun síðasta árs þá
kemur í ljós að tekjuhlið þeirrar
áætlunar hækkaði um 45% frá
áætlun ársins á undan en hins
vegar hækkuðu rekstrarútgjöld
borgarinnar aðeins um 22%. í
ljósi þessa mætti ætla að öflugar
byggingaframkvæmdir á síðasta
ári hefðu tekið til sín drjúgan hlut
af tekjum borgarinnar. En því
var ekki að heilsa. Það var „farið
varlega í framkvæmdir" eins og
borgarstjóri sjálfur segir, enda
hækkaði framlagið til byggingafr-
„Sjálfstæðisflokk-
urinn lét Reykvík-
inga borga verð-
bólguútsvar með
launum sem voru
ekki verðbœtt“
amkvæmda aðeins um rúm 4%
frá árinu á undan.
í hvað fóru þá þessar auknu
tekjur borgarsjóðs? Þær fóru í að
greiða niður þann gífurlega
skuldabagga sem Sjálfstæðis-
menn bundu borgarsjóði árið
1983. Það ár létu þeir nefnilega
óskhyggjuna ráða en ekki raun-
hæft mat. Árið 1984 kom svo að
skuldadögunum og þá fóru 272
miljónir króna í afborganir af lán-
um meirihlutans. Er það sama
upphæð og samanlagt framlag
borgarinnar til fræðslumála og
reksturs Borgarbókasafns það
árið. Og skyldi nú engan undra
þó borgin standi skuldlaus að
mestu eftir slík ósköp.
Útvarpsblekkingin
Sjálf tekjuaukning borgarsjóðs
á síðasta ári er svo kapítuli út af
fyrir sig. Það er rétt hjá Davíð
Oddssyni að lóðir borgarinnar
gengu vel út, en það segir ekki
nema hálfa söguna. Það sem
vantar í frásögn hans er að Sjálf-
stæðismenn í borgarstjórn hækk-
uðu útsvör launafólks um rúm
41% á sama tíma og ráðstöfunar-
tekjur hækkuðu ekki nema um
20%. Samt segir borgarstjórinn
að þeir hafi lækkað opinber gjöld
Reykvíkinga. Vissulega hafa þeir
lækkað álagningarhlutfall út-
svara úr 11.88% í 10.8%, ef til-
laga þeirra í ár verður að veru-
leika, en engu að síður þá hækk-
uðu þeir útsvarið að raungildi á
síðasta ári. Þeir notfærðu sér nið-
urgreiðslur launafólks á verð-
bólgunni og létu Reykvíkinga
borga verðbólguútsvar með
launum sem ekki voru verðbætt.
Þetta veit Davíð Oddsson vel og
þetta viðurkenndi hann í fyrra
þegar hann sagði í ræðu við fram-
lagningu fjárhagsáætlunar:
„Ekki verður það véfengt, að
óbreytt álagningarhlutfall leiðir
til meiri skattbyrði gjaldenda við
minnkandi verðbólgu, meðan
gjöld ársins eru reiknuð af tekj-
um næstliðins árs. Verðbólgu-
hraðinn vinnur þá ekki með
skattgreiðendum á sama hátt og
verið hefur í óðaverðbólgu lið-
inna ára.“
Þetta sagði Davíð fyrir einu ári
en síðan hefur hann haft góðan
tíma til að upphúgsa réttlætingu
fyrir útsvarsálagningunni. Þau
rök birtast í fyrmefndri Morgun-
blaðsgrein og eru á þessa leið:
„Það bar á því að reynt væri að
draga úr gildi þess að útsvar var
lækkað úr 11.88% í 11% á þessu
ári (greinin birtist fyrir áramót -
aths. mín) þar sem greiðslubyrði
fólks léttist ekki að sama skapi
Framhald á bls. 6
Þriðjudagur 22. janúar 1985 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 5
Amundi
og
dansmœrin
Hjartaknúsarinn Róbert Red-
ford lék fyrir nokkrum árum í
hressilegri kvikmynd sem hét
„Frambjóðandinn". í myndinni
var því lýst, hvernig unnt er að
pranga vitagagnslausum fram-
bjóðanda inná hæstvirta kjósend-
ur með því að nota svipaða aug-
lýsingatækni og sápumógúlar
nota westanhafs til að pranga
framleiðslu sinni inná granda-
lausar húsmæður.
Nú höfum við íslendingar loks-
ins eignast „Frambjóðanda“ sem
fer á gandreið um landið og
reynir að selja sig með svipuðum
hætti og fyrrnefndir mógúlar sáp-
urnar sínar. Þetta er auðvitað
Jón Baldvin, eini maðurinn á Is-
landi, sem hefur lýst því yfir í
fullri alvöru að hann sé fæddur tU
að verða forsætisráðherra, og er
þarmeð eini íslenski stjórnmála-
maðurinn sem er nógu heiðar-
legur tU að viðurkenna að hann
hafi að minnsta kosti snert af því
sem fræðimenn kalla Messíasar-
komplex.
Félagi Jón hefur að undan-
förnu ferðast um landið með það
sem vinirnir westra kaUa „one-
man-show“. Einsog í „Frambjóð-
andanum“ er sviðsbúnaðurinn
fluttur með á fundina, flögg og
borðar með slagorðum, tilbúin
stemmning í töskum, og kratism-
inn þannig seldur í snyrtilegum
neytendapakkningum einsog
þorskurinn ytra. AUt er þetta
yndislega amrískt og vantar í
rauninni ekki neitt nema amerík-
aníserað slagorð fyrir fólkið að
hrópa, eitthvað á borð við: „HO-
HEI - JÓN ER ÓKEI“.
Með „Frambjóðandanum“
ferðast svo sérstakur umboðs-
maður. Það er Ámundi. Hann er
saga út af fyrir sig. Ámundi ber
skjalatöskuna fyrir Jón. Setur
upp flöggin og borðana. Pússar
skóna hans. Flytur sviðsbúnað-
inn á mUIi staða og gefur Jóni
merki þegar hann er búinn að tala
of lengi.
Hins vegar vita ekki jafn marg-
ir að Ámundi Ámundason var bú-
inn að vera í „show-buisness“
löngu áður en félagi Jón kom tU
sögunnar. Áður fyrr flutti hann
nefnUega inn nektardansmeyjar,
sem hann fór með um landið eins-
og Jón núna. En einhvern veginn
fór sá bransi tU andskotans og
Ámundi gerðist dapur um skeið.
En nú hefur Ámundi semsagt
tekið gleði sína aftur. Hann ferð-
ast um landið með sælubros á vör
og sýnir nýja gripinn, sem trekkir
að vísu ekki eins vel og þær
dönsku forðum, enda ekki jafn
góður að dilla brjóstum og bossa
framan i landann og þær.
En Ámundi brosir á ný og eins-
og einhver sagði um parið: Á-
mundi og nýja dansmærin gera
það bara gott.
RAUÐHETTA