Þjóðviljinn - 26.01.1985, Síða 7

Faktorshúsið frá 1765. Listasmiður-
inn Arnór Stígsson annaðist viðgerð-
ina undir stjórn Hjörleifs Stefáns-
sonar arkitekts. Ljósm.: GFr.
Mér varð reikað niður alla
Skutulsfjarðareyri, er ég var
staddur á ísafirði um síðustu
helgi, alveg niðuráSuður-
tanga þar sem er iðandi at-
hafnalíf: bátar, verksmiðjur,
vélsmiðjur, verslanir og pakk-
hús. Skyndilegaopnaðistsýn
til ævafornatíma, húsagarðar
með fornlegum danskættuð-
um húsum á þrjár hliðar.
Þarna var kominn Neðs-
tikaupstaður með húsaþyrp-
ingu sem á sér enga líka á
íslandi, fjögur hús frá einok-
unartímanum. Og það sem
manni verður við fyrstu sýn
einkum starsýnt á er Faktors-
húsið svokallaða frá árinu
1765. Það hefur á undanförn-
um árum verið gert upp svo
að unun er á að líta og þar
voru Ijós íglugga. Ung hjón,
nýkomin frá löngu námi í því
blautaHollandi, hafafengið
húsið til búsetu. Hann heitir
Jón Sigurpálsson og var í
haust ráðinn safnavörður ísa-
fjarðar en hún heitir Margrét
Gunnarsdóttir og er píanó-
leikari. Ég bankaði upp áog
pantaði viðtal við Jón og var
það auðsótt mál.
Er viö höfum komið okkur
fyrir í þessu undurfallega 220 ára
gamla húsi spyr ég hvert sé verk-
svið þessa nýja embættis, safna-
varðar ísafjarðar.
- Ég er starfsmaður þeirra
nefnda sem sjá um friðlýstu húsin
hér, Byggðasafnið og Listasafn
ísafjarðar.
- Og hver eru þessi friðlýstu
hús?
- Það eru þessi fjögur hús í
Neðstakaupstað. Elst er Tjöru-
húsið frá 1734, þá sölubúðin frá
1761, faktorshúsið frá 1765 og
Turnhúsið frá 1784. Einnig
Hæstakaupstaðarhúsið, sem er
hér uppfrá, byggt árið 1788.
Komið hafa upp hugmyndir um
að færa það hingað niður eftir en
mér finnst eðlilegra að láta húsið
standa áfram og stækka lystigarð-
inn á Austurvelli, sem er þar rétt
hjá, þannig að hann nýttist í
kringum það. Það hafa líka kom-
ið upp hugmyndir um að kaupa
stóru skemmuna í Hæsta-
kaupstað en hún liggur að
Austurvelli og gera hana að litlu
leikhúsi, jafnvel þannig að hægt
væri að opna gaflinn út í garðinn.
Byggðasafnið
og sérsýningar
- En hvað um byggðasafnið?
- Ég á að sjá um lagfæringar á
munum þess og uppsetningu á
sýningum. Byggðasafnið er
mikið að vöxtum og ég hef mik-
inn áhuga á að koma því í það
horf að hægt verði að setja þar
upp sérsýningar.
- Hvernig sérsýningar þá?
- Ég gæti t.d. vel hugsað mér
að koma upp skíðasýningu á
næstunni sem byggist þá bæði á
sýningarmunum og ljósmyndum.
Einnig mætti hugsa sér að taka
muni úr safninu og sýna einstakar
iðngreinar. Mér dettur t.d. í hug
beykisvinnu eða skósmíðar.
- Er mikið til af Ijósmyndum?
Jón Sigurpálsson: Hér er hægt að
gera fyrsta flokks safn. Ljósm.: GFr.
Safnvörðurínn
Fakforshúsinu
- Já töluvert og það er brýnt að
taka ljósmyndasafnið vel í gegn
en það verður ekki gert í fljót-
heitum.
- Nú er byggðasafnið á rishœð-
inni á sundhöllinni. Eru einhver
áform um að flytja það?
- Nei, þetta er í rauninni ágæt-
isstaður fyrir safnið en það þarf
þó að lagfæra húsið, þakið er
óeinangrað og talsverður raki í
safninu.
- Hafa munir kannski eyði-
lagst?
- Ég hef alls ekki orðið var við
það en þó er brýnt að gera þarna
úrbætur.
- Svo að við víkjum að öðru.
Hefur þú einhverja safna-
menntun?
- Nei, ég er fyrst og fremst
menntaður í myndlist. Ég tók for-
skóla í Handíða- og myndlistar-
skólanum en þaðan lá leiðin til
Jón Sigurpólsson
hefur nýlega ver-
ið róðinn safn-
vörður ísafjarðar
og heyra undir
hann friðlýst hús,
Byggðasafnið og
Listasafnið. Hann
býr ósamt Mar-
gréti, konu sinni, í
nýuppgerðu 220
óra gömlu húsi
ísafjörður
UMSJÓN: GUÐJÓN FRIÐRIKSSON
Laugardagur 26. janúar 1985 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7