Þjóðviljinn - 22.03.1985, Qupperneq 4

LEIÐARI
Forsendur samninga brostnar
Þegar átök standa um laun á vinnumarkaði
sameinast ríkisvald og atvinnurekendur um þá
kröfu, að viðsemjendur þeirra séu það sem kall-
að er „ábyrgir”. Ábúðarmiklir ráðherrar og fjöl-
miðlar þeirra leggja málin þannig upp að þeir
sem semji um lág laun séu „ábyrgir”, en kröfur
um miklar kauphækkanir eru að sama skapi
„óábyrgar”. Síðan fá úrtölumenn og þeir sem
semja um lágu launin fyrir hönd launafólks góð-
látlegt klapp á kollinn í Morgunblaðinu og af
hálfu ráðherranna ef væntingar þeirra ganga
upp. Á hina setur Mogginn bæði horn og hala.
Þegar gengið er til samninga undir þessum
formerkjum reyna ráðherrarnir og fjölmiðlar
þeirra að réttlæta lágu launin með því sem kall-
að er „fagleg rök”. Þá er vísað til ýmiss konar
talna sem eiga að sýna að þjóðarbúið þoli ekki
nema svo og svo miklar kauphækkanir, að svig-
rúmið sé takmarkað o.s.frv.
Meðal þeirra aðila, sem sjá um að koma
tölum um takmarkað olnbogarými til
kauphækkana á framfæri, er Þjóðhagsstofnun.
í tíð núverandi ríkisstjórnar hefur sú stofnun
svikalaust framleitt slíkt fóður fyrir ráðamenn
þjóðarinnar, sem hafa óspart notfært sér tölurn-
ar.
Jarðvegurinn fyrirsamninga um lág laun á sl.
ári var plægður með allra handa áróðri ríkis-
stjórnarinnar á fyrsta stjórnarári hennar, 1983. í
Þjóðhagsáætlun haustið 1983 er spáð að á ár-
inu 1984 dragist þjóðarframleiðsla saman um
2.4% og þjóðartekjur um svipað. í janúarmán-
uði 1984 skömmu fyrir samninga á almennum
vinnumarkaði spáir Þjóðhagsstofnun í ágripij
sínu samdrætti í þjóðarframleiðslu uppá hvorki
meira né minna en 4.4% og samdrætti þjóðar-
tekna um 3.7%. Ríkisstjórnin og
Vinnuveitendasambandið með dyggri aðstoð
Morgunblaðsins og fylgimiðla notaði þessar
tölur í áróðri sínum fyrir lágum launum. Það er
heldur ekkert launungarmál að í febrúarsamn-
ingunum í fyrra var samið um sama kaupmátt
og var í upphafi síðasta ársfjórðungs 1983, sem
var þá um 74 miðað við 100 árið 1980.
Ef gert er ráð fyrir því, að forsendur kjara-
samninga á almennum vinnumarkaði séu m.a.
þjóðartekjur og þjóðarframleiðsla, þá hlýtur
hver maður að viðurkenna, að eftir síðustu upp-
lýsingar frá Þjóðhagsstofnun séu forsendur
allra þeirra samninga sem gerðir voru í fyrra
brostnar.
í Ijós hefur nefnilega komið að þjóðarfram-
leiðsla dróst ekki saman um 4.4% á árinu 1984
einsog spáð var í upphafi árs 1984, heldur jókst
þjóðarframleiðsla um 2.5%. Og þjóðartekjur
drógust ekki saman um 3.7% einsog spáð var,
heldur jukust þær um 2.8%. Þetta þýðir að
olnbogarými til kauphækkana var mun
meira þegar á árinu 1984, heldur en ríkis-
stjórn og atvinnurekendur vildu vera láta.
Og hvað má þá ekki segja um svigrúmið til
kauphækkana í dag?
( hinni nýju fréttatilkynningu Þjóðhagsstofn-
unar kemur fram að á sl. ári jókst útflutnings-
framleiðslan um tæplega 12% að raunverulegu
verðgildi. Sl. ár var því með þeim allra gjöfulustu
í íslandssögunni. Svigrúmið til kauphækkana
hefur sjaldan verið meira, en samt var kaup-
máttarskerðingunni fram haldið.
Þjóðhagsstofnun spáir nú loks áfram vaxandi
þjóðartekjum og að þjóðarframleiðslan vaxi um
1 %, sem er ekki svo lítið þegar bölsýnisstofnun
einsog Þjóðhagsstofnun á í hlut.
Hinar nýju gleðitölur frá Þjóðhagsstofnun,
væntingar fiskifræðinga um meira sjávarfang
með hlýnandi sjó.fallandi gengi ríkisstjórnarinnar
í skoðanakönnunum;allt gefur þetta tilefni til
vaxandi bjartsýni hjá íslenskri launaþjóð. Allar
hrakspár og úrtölur ríkisstjórnarinnar reyndust
rangar. Það þarf að koma ríkiSstjórn
svartsýninnar burt og setja markið með mikilli
bjartsýni á að launafólk endurheimti launin sín.
Forsendur núgildandi kjarasamninga eru allar
brostnar. Það er svigrúm til mikilla kauphækk-
ana á þessu ári.
KUPPT OG SKORIÐ
Utvarpslaga-
meinloka
Friðrik Sophusson tekur til
máls um útvarpslagafrumvarp í
grein í DV í gær. Hann er, eins og
menn vita, mikill talsmaður
auglýsingasjónvarps. Þegar hann
hleypur eina ferð yfir afstöðu
þingflokka til málsins kemur
hann við hjá Allaböllum með
þessum hætti hér:
„Auðvitað er Alþýðubandalag-
ið á móti auglýsingum. Fjölmiðl-
un er hvorkifróðleikur né afþrey-
ing í hugum Alþýðubandalags-
manna. Fjölmiðlun er eingöngu
áróður eins og afkvæmi slíkrar
hugsunar, Þjóðviljinn, sannar“.
Látum þetta Þjóðviljaskot
vera - enginn er dómari í eigin
sök. En hitt er víst að setningin er
einhver undarlegasta meinloka
sem sést hefur í útvarpsumræð-
unni, og hafa þó margir sótraftar
verið á þann sjó dregnir.
Friðrik segir, að Abl. sé
auðvitað á móti auglýsingum og
framhaldið er, að það líti ekki á
fjölmiðlun sem fróðleik eða
skemmtun. Samkvæmt þessu er
eðlilegt að álykta, að Friðrik
telji, að einmitt í auglýsingum sé
hin besta afþreying og hin sanni
fróðleikur fólginn. Hann segir
svo, að Allaballar líti á fjölmiðl-
un sem áróður. Það var og.
Spyrja mætti í staðinn: er nokkur
áróður til ómengaðri en sá áróður
fyrir kóki, kexi, tannburstum,
bflum og öðrum varningi sem
rekinn er í auglýsingum?
Eitt rekur sig á annars horn....
Glistrup
píslarvottur
Þess eru mörg dæmi heima og
erlendis, að þegar menn eru helst
til fátækir að málefnum, þá reyna
þeir að hamast á einhverjum
utanaðkomandi óvini. Til dæmis
virðist það einna mest tíska nú
um stundir hér heima að sýna
sem mestan gikkshátt Norður-
landabúum.
Spánnýtt dæmi um þessa að-
ferð til að vekja á sér athygli kem-
ur frá Danmörku. Þar var látinn
laus úr tugthúsi eftir að hafa af-
plánað helming dóms fyrir skatt-
svik Mogens Glistrup, formaður
Framfaraflokksins svonefnda.
Glistrup er, eins og menn vita,
frægur fyrir að hafa stundað
skattsvik og stært sig af, síðan
byggði hann upp allmikinn flokk
gegn skattheimtu yfirleitt og
tryggði honum verulegt fylgi,
meðal annars með ýmsum „veí
heppnuðum" trúðlátum. En
smám saman urðu Danir leiðir á
öllu saman, og Framfaraflokkur-
inn, sem um skeið var víst annar
stærsti flokkur landsins, hefur
hangið á horriminni að undan-
förnu.
Glistrup lét það verða sitt
fyrsta verk þegar hann kom úr
fangelsi að hamast sem mest
hann mátti í samtölum við fjöl-
miðla á flóttamönnum frá fran
sem hafa leitað til Danmerkur að
undanförnu. Einhverjir menn
rifjuðu það þá upp, að til er í
dönskum hegningarlögum
ákvæði um að það sé refsivert að
blása til kynþáttahaturs í landinu.
Og nú er búið að kæra Glistrup
fyrir ummælin.
Danska blaðið Information
fjallar um þetta mál í leiðara og
þykir miður að Glistrup hafi ver-
ið stefnt. Glistrup hefur nefnilega
játað fyrir sama blaði að hann
hafi vitað ofurvel hvað hann var
að gera þegar hann heimtaði í
fjölmiðlum að flóttamenn séu
reknir heim. Og að hann viti vel
að hann sé að brjóta lög. Blaðið
segir þá: þetta var það sem mað-
urinn vildi, hann þarf að vekja
athygli á sér og flokki sínum,
helst að verða sér úti um smápísl-
arvætti sem verndari „hreinnar"
Danmerkur. Hann veit að t.d. í
Frakklandi er hægt að fá drjúgan
slatta af atkvæðum með því að
hamast gegn erlendu láglauna-
fólki sem hefur leitað til Frakk-
lands og hann ætlar að róa á svip-
uð mið.
Mogens Glistrup er semsagt
kominn í blöðin aftur.Eins gott
kannski fyrir íslendinga að hér
eru flóttamannavandamál ekki af
þeirri stærð, að þau dugi and-
legum ættingjum hans hérlendis í
þeirra pólitíska framabraski.
Besti vinur
mannsins
Heim snúum við aftur og flett-
um upp í Víkurblaðinu á Húsavík
sem er flestum bæjarblöðum fjör-
legra. Þar er að finna skemmti-
lega frétt sem mætti hér fjúka
með svo sem framlag til hund-
aumræðunnar og ber hún fyrir-
sögnina „Hundur gerðarþola beit
fulltrúa sýslumanns":
„Sá fáheyrði atburður átti sér
stað þegar fulltrúi sýslumanns
Þingeyinga, ásamt lögfræðingi,
voru á ferð á Svalbarðsströnd um
daginn, til þess að gera fjárnám,
að hundur gerðarþola beit full-
trúa sýslumanns!
Bit þetta var miður gott og eins
og tíðkast um hundsbit þá fór sá
sem bitinn var strax til læknis til
þess að láta gera að sárum sínum,
sem reyndust sem betur fór ekki
alvarleg.
Oft hefur verið talað um besta
vin mannsins, hundinn, og fá-
dæma tryggð hans við húsbændur
sína og eru margar sögur til sem
sanna þetta. Þessi hugðnæmi at-
burður er enn ein sönnun fyrir
því að hundurinn er besti vinur
mannsins, jafnvel betri en eigin-
konan, því hver hefur heyrt um
konu sem reynt hefur að varna
fjárnámi hjá eiginmanni með því
einfaldlega að bíta útsendara lög-
regluyfirvalda!
Vonandi verður þessi atburður
þó ekki til þess að þeir fjölmörgu
sem um þessar mundir eru
skuldum vafnir, eyði síðustu
krónunum í kaup á hundum sem
hafa sérstaklegt antipat á rukkur-
um og fulltrúum sýslumanna!“
DJÚÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis
og verkalýðshreyfingar
Utgefandi: Útgáfufólag Þjóðviíjans.
Rltstjórar: Árni Bergmann, össur Skarphóðinsson.
Rlt8tjórnarfulltrúi: Oskar Guðmundsson.
Fróttastjóri: Valþór Hlöðversson.
Blaðamenn: Aðalbjörg Óskarsdóttir, Álfheiður Ingadóttir, Guðjón
Friðriksson, Helgi Guðmundsson, Lúðvík Geirsson, Magnús H. Gísla-
son, Mörður Árnason, Ólafur Gíslason, Sigurdór Sigurdórsson,
Víðir Sigurðsson (íþróttir).
Ljósmyndir: Einar Ólason, Einar Karisson.
Utllt og hönnun: Filip Franksson, Þröstur Haraldsson.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar.
Framkvœmdastjóri: Guðrún Guðmundsdóttir.
Skrlfstofustjórl: Jóhannes Harðarson.
Skrlfstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Magnús Loftsson.
Útbrelðslustjóri: Sigríður Pótursdóttir.
Auglýslngastjóri: Ragnheiður öladóttir.
Auglýslngar: Anna Guðjónsdóttir, Asdís Kristinsdóttir,
Hreiðar Sigtryggsson.
Afgreiðslustjóri: Baidur Jónasson.
Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pótursdóttir.
Símavarsla: Margrót Guðmundsdóttir, Sigríður Kristjánsdóttir.
Húsmœður: Bergljót Guðjónsdóttir, Ólöf Húnfjörð.
Innhelmtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Ólafur Björnsson.
Bílstjórl: ólöf Sigurðardóttir.
Útkeyrsla, afgreiðsla, auglýsingar, ritstjórn:
Síðumúla 6, Reykjavík, sími 81333.
Umbrot og setning: Prentsmiðja Þjóðviljans hf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Verð í lausasölu: 30 kr.
Sunnudagsverð: 35 kr.
Askriftarverð á mánuði: 330 kr.
Afgreiðsla blaðsins er opin á laugardögum
frá kl. 9 til 12, beinn sími: 81663.
4 SfÐA - ÞJÓÐVIUINN, Föstudagur 22. mars 1985