Þjóðviljinn - 19.07.1985, Blaðsíða 13

HEIMURINN
Þrír af helstu leiðtogum stjórnar Nicaragua, frá vinstri: Daniel Ortega forseti, bróðir hans Umberto og Tomas Borge.
Myndina tók Sigurður Hjartarson um það leyti sem kosningar fóru fram í landinu í fyrrahaust.
Nicaragua
12.000 fallnir á 4 árum
Hátíðarhöld í Managua í dag í tilefni afsex ára afmœli byltingarinnar
Bretland
íhaldið
óvinsælt
London - Þegar vika lifir af
þinghaldi í Bretlandi kemur
fram í skoðanakönnunum að
vinsældir Margareth Thatc-
hers forsætisráðherra hafa
aldrei verið minni frá því í
kosningunum fyrir tveimur
árum. Jafnframt kom í Ijós að
íhaldsflokkur Thatchers er
neðstur af stóru flokkunum
þremur hvað fylgi varðar.
Verkamannaflokkurinn nýtur
mests fylgis samkvæmt könnu-
nunum en hann hefði fengið 38%
atkvæða. Næst kemur bandalag
frjálslyndra og jafnaðarmanna
með 32,5% og íhaldsflokkurinn
rekur lestina með 27,5%.
34% spurðra kváðust ánægðir
með frammistöðu Thatchers en
60% voru óánægðir. Það kom
einnig í ljós að það sem olli mest-
um vonbrigðum með stjórn
Thatchers er aukið atvinnuleysi
og mikill niðurskurður á opin-
berri þjónustu.
Hins vegar virðast leiðtogar
stjórnarandstöðunnar ekki njóta
mikils trausts því þrátt fyrir allt er
Thatcher álitin vænlegasti kost-
urinn þegar spurt var um hverj-
um menn treystu best til að veita
bresku þjóðinni forystu.
Genf - Alþjóða vinnumála-
stofnunin, ILO, lýsir því yfir í
skýrslu sem út kom í gær að
góð menntun veiti fólki æ
minni tryggingu fyrir góðum
störfum. Atvinnuleysi mennta-
manna eykst í mörgum
löndum hraðar en annarra
hópa.
Þrátt fyrir mjög öra fjölgun
Monrovia - Vesturafríkuríkið
Líbería rauf í gær stjórnmálasam-
band við Sovétríkin og gaf sov-
éskum sendiráðsstarfsmönnum
þriggja sólarhringa frest til að yfir-
gefa landið.
Þessi ákvörðun var tekin eftir
að 14 stúdentar höfðu verið
Managua, New York - Þess er
minnst í Nicaragua í dag,
föstudag, að sex ár eru liðin frá
því Sandínistar steyptu ein-
ræðisherranum Somoza af
stóli og tóku völdin í landinu.
starfa fyrir fólk með langa skóla-
göngu að baki á undanförnum
árum á meira en helmingur þeirra
sem útskrifast með háskólapróf í
Bandaríkjunum í erfiðleikum
með að finna sér vinnu sem sam-
svarar menntun þeirra. Til dæmis
hefur atvinnuleysi meðal efna-
fræðinga og efnaverkfræðinga
aldrei verið meira en nú.
handteknir þegar þeir komu úr
heimsókn í sovéska sendiráðið í
Monroviu. Sögðust yfirvöld hafa
sannanir fyrir því að nokkrir
þeirra hefðu afhent sendiráðs-
starfsmönnum leynilegar upplýs-
ingar um hernaðarmannvirki og
varnargetu landsins.
Daniel Ortega forseti upplýsti í
viðtali sem New York Times
birti í gær að 12.000 manns
hafi failið í borgarastyrjöldinni
sem geisað hefur í landinu
undanfarin fjögur ár.
í Vestur-Þýskalandi fjórfald-
aðist tala atvinnulausra mennta-
manna á síðustu fjórum árum og
eru þeir nú 115.000 talsins. Verst
hafa kennarar, verkfræðingar,
náttúruvísindamenn, lögfræðing-
ar og viðskiptafræðingar orðið
úti. segir í skýrslunni.
I Sviss hefur atvinnuleysi með-
al menntamanna vaxið úr 2% í
5% á örfáumárum en heildar-
atvinnuleysið í landinu er aðeins
um 1%. Æ algengara verður að
fólk með háskólamenntun þurfi
að leita í störf þar sem menntun
þeirra nýtist ekki og bitnar þetta
harðar á konum en körlum.
í Sovétríkjunum lítur dæmið
öðruvísi út, í það minnsta hvað
landbúnaðinn áhrærir. í þeirri
grein ríkir stöðugur skortur á bú-
fræðingum, dýralæknum, verk-
fræðingum og öðrum sérfræðing-
um og stoðar lítt þótt háskólar
landsins útskrifi 80.000 sérfræð-
inga á sviði landbúnaðar ár hvert.
Búist er við að 400.000 manns
muni sækja hátíðarhöld á aðal-
torginu í Managua í dag en þar
hefur verið hengdur upp borði
þar sem segir að þjóð Nicaragua
ætli sér hvorki að selja landið né
gefast upp. Út úr þessu lesa
margir skilaboð til skæruliða sem
njóta stuðnings og þjálfunar
bandarísku leyniþjónustunnar,
CIA.
Einnig má lesa af borðanum
skilaboð til stjórnar Reagans í
Bandaríkjunum sem varið hefur
miljónum dollara í vopn og ann-
an stuðning við skæruliðana sem
berjast gegn kjörnum
stjórnvöldum landsins. Sergio
Ramirez varaforseti sagði í ræðu
nú í vikunni að „helsti ávinningur
okkar hefur verið að standa gegn
þeim ásetningi bandarísku
stjórnarinnar að eyðileggja ár-
angur byltingarinnar“.
I viðtalinu við New York Tim-
es segir Ortega að ef Bandaríkin
grípi til beinna hernaðaraðgerða
gegn Nicaragua muni það verða
kveikjan að stríði „um alla Mið-
Ameríku". Hann sagði að stríðið
í landinu gæti haldið áfram um
ófyrirsjáanlega framtíð vegna
þess að það virtist vera staðfastur
ásetningu ríkisstjórnar Reagans
að styðja við bakið á Contras.
Hann sagði einnig að stjórn sín
hygði ekki á nýjar friðarum-
leitanir. „Við getum ekki gert
meira en við höfum þegar gert“,
sagði forsetinn.
Þette
gerðist
líka...
...Leiðtogar hinnar ólöglegu
verkalýðshreyfingar Póllands,
Samstöðu, hvöttu i gær lands-
menn til að hundsa þingkosningar
sem fram eiga að fara í Póllandi 13.
október nk..
...Þykkur ís og lélegt skyggni
hamla því aö sovéskur ísbrjótur
geti brotið sér leið að rannsóknar-
skipinu Mikhail Somov sem setið
hefur fast í ísbreiðu Suður-
skautlandsins síðan vetur hófst
þar í marsmánuði.
...Elsta bókaforlag Englands,
Cambridge University Press, hef-
ur gert starfsmönnum sínum sem
reykja að stunda þá iðju í sérstöku
herbergi og verður dregið af
launum þeirra sem svarar þeim
tíma sem þeir eyða í reykherberg-
inu.
...Þrjátíu slöngum hefur verið rænt
úr dýragarðinum í Caracas í Ven-
esúela. Sumarslöngurnarerueiti -
aðar og meðal þeirra sem var stol-
ið eru tiu risastórar kyrkislöngUT.
...Norsku trúboðsfélagi hefur verið
boðið að snúa aftur til Kína og
hefja störf þar að nýju en söfnu-
ðurinn var rekinn úr landi fyrir 36
árum.
REU'TER
Umsjón:
ÞRÖSTUR HARALDSSON
Kína
Menntamenn
endurreistir
Beijing - Dagblað alþýðunnar
skýrði frá því í gær að kínverski
kommúnistaflokkurinn hefði gef-
ið út þá skipun að allir mennta-
menn sem fallið hafa í ónáð frá
því flokkurinn komst til valda árið
1949 skuli fá endurreisn æru
innan tveggja ára.
Á stjórnarárum Maós for-
manns var farið í tvær stórar her-
ferðir gegn smáborgaralegum
menntamönnum, fyrst árið 1957
og síðan á árum menningarbylt-
ingarinnar 1966-67. í þessum of-
sóknum voru menntamenn marg-
ir drepnir, settir í fangelsi og
vinnubúðir, látnir vinna erfiðis-
vinnu þar sem menntun þeirra
nýttist ekki, sviptir eignum sínum
og niðurlægðir með ýmsu öðru
móti.
Síðan núverandi valdahafar
tryggðu sig í sessi árið 1979 hafa
margir menntamenn fengið upp-
reisn æru en að sögn lögreglunnar
eru enn í hennar spjaldskrá
skýrslur um tæplega 80.000
menntamenn sem bera þennan
vafasama titil „stéttaróvinur".
Og enn tíðkast það, einkum upp
til sveita, að fyrirlíta mennta-
menn og greiða þeim smánar-
laun.
Leiðtogi flokksins, Deng Xia-
oping, hefur á undanförnum
árum lagt á það áherslu að
menntamenn séu þjóðinni
lífsnauðsyn í þeirri viðleitni að
auka hagvöxt og iðnaðarfram-
leiðslu. Nú hefur sú dagskipun
verið gefin út að hlúa beri vel að
menntamönnum og að þeir sem
enn eru í ónáð skuli fá uppreisn
æru fyrir næsta þing kommúnista-
flokksins sem haldið verður árið
1987.
Kvennaráðstefna
Eru Bandaríkin konungsríki?
Nairobi - Á kvennaráðstefnu
Sameinuðu þjóðanna réðst
talsmaður Afríska þjóðarráðs-
ins, ANC, Gertrude Shope,
harðlega á stjórn hvíta minni-
hlutans í Suður-Afríku og sak-
aði hana um að neyða blökku-
konur til að gangast undir ó-
frjósemisaðgerðir í því skyni
að draga úr fjölgun svarta kyn-
stofnsins í landinu.
Shope sagði að hvítir atvinnu-
rekendur fengju þau fyrirmæli að
senda blökkukonur sem þeir hafa
í þjónustu sinni á heilsugæslu-
stöðvar þar sem m.a. er notað
ófrjósemislyfið Depo-provera
sem er bannað f mörgum
löndum. Oft eru konur gerðar ó-
frjóar gegn vilja sínum.
Hvítar konur eru hins vegar
hvattar til að „eignast barn fyrir
Botha“. Botha þessi er forsætis-
ráðherra minnihlutastjórnar
hvítra í Suður-Afríku. Blökku-
menn í landinu eru 23 miljónir
talsins en hvítir menn aðeins 4
miljónir og Shope sagði að það
væri ætlun stjórnvalda að breyta
þessu hlutfalli, hvítum í vil.
Þá gerðist það á ráðstefnunni í
gær að sendinefnd bandarískra
kvenna á vegum samtakanna
Nairobi-samband kvenna, WCN,
afhenti hinni opinberu sendi-
nefnd Bandaríkjanna yfirlýsingu
þar sem sagði að formaður henn-
ar, Maureen Reagan, dóttir Ron-
alds, gæti ekki talist fulltrúi
bandarískra kvenna á ráðstefn-
Maureen Reagan, dóttir Ronalds og
Nancy. Bandarískar konur í Nairobi
véfengja rétt hennar til að tala fyrir
hönd bandarískra kvenna.
unni og reyndar ekki aðrar konur
í sendinefnd stjórnarinnar held-
ur.
WCN er samband fjölmargra
kvennasamtaka í Bandaríkjun-
um, samtaka verkakvenna, frið-
arsamtaka, trúarsamtaka og
mannréttindasamtaka, en full-
trúar þeirra sitja hliðarráðstefn-
una sem haldin er í Nairobi, For-
um 85. Talsmaður samtakanna,
Alva Buxenbaum, sagði að
Maureen Reagan gæti engan veg-
inn talist fulltrúi meirihluta
bandarískra kvenna. „Hún hefur
aldrei þurft að glíma við þau
vandamál sem við horfumst í
augu við á hverjum degi. Þar að
auki vissum við ekki til þess að í
Bandaríkjunum ríkti erfðarétt-
ur“, sagði önnur kona úr sam-
tökunum, Lidya Martinez.
Atvinnuleysi
Menntun engin trygging
Samskipti
Líbería slítur sambandi
við Sovétríkin
ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 13