Þjóðviljinn - 07.11.1985, Qupperneq 13

Hjörleifur Guttormsson
Ólíkt höfumst vér að
iðnaðarmálin 1978-1985
Aherslur
í stjórnartíð
Alþýðubandalagsins
Á árunum 1978-1983, þegar
Alþýðubandalagiö átti aðild að
ríkisstjórnum og fór m.a. með
málefni iðnaðar var gert mikið
átak
★ til að efla og vernda inn-
lenda iðnaðarframleiðslu
★ til að greina vaxtarmögu-
leika í iðnaði og leggja
grunn að sókn inn á ný svið.
Undirbúin var þingsályktunar-
tillaga um iðnaðarstefnu, sem
hlaut samþykki Alþingis 3. maí
1982. í samræmi við ákvæði
hennar var skipuð samstarfs-
nefnd um framkvæmd iðnaðar-
stefnu til að samræma aðgerðir
og áætlanir á sviði iðnaðar.
Lagt var á sértakt aðlögunar-
gjald á innfluttan iðnvarning á ár-
unum 1979 og 1980 til að vernda
innlenda framleiðslu. Tekjum af
þessu gjaldi var varið til þróunar-
verkefna í einstökum iðngreinum
og til að auka áhættulán og styrk-
veitingar vegna iðnþróunar í
gegnum Iðnrekstrarsjóð. Fram-
sóknarflokkurinn kom í veg fyrir
að gjald þetta yrði framlengt,
þrátt fyrir heimild Alþingis.
Starfsskilyrði iðnaðar voru
bætt til mikilla muna, m .a. með
afnámi aðflutningsgjalda og stór-
felldri aukningu á endurkaupa-
lánum iðnfyrirtækja hjá Seðla-
bankanum.
Rannsókna- og þjónustustofn-
anir iðnaðarins voru efldar. Iðn-
tæknistofnun var endurskipulögð
og grunnur lagður að nýbyggingu
yfir starfsemi hennar.
Útflutningsmiðstöð iðnaðarins
fékk stóraukin framlög úr ríkis-
sjóði til starfsemi sinnar. Stofnuð
var svonefnd Fræðslumiðstöð
iðnaðarins til að styðja við eftir-
menntun og starfsþjálfun fólks í
iðnaði.
Komið var á iðnráðgjafastarf-
semi úti í landshlutunum og ýtt
undir stofnun svæðisbundinna
iðnþróunarfélaga og sjóða.
Hafin var skipulcg efling smá-
iðnaðar og sett af stað nýsköpun-
arverkefni undir heitinu „Verk-
efni um stofnun og þróun smáfyr-
irtækja".
Gert var þróunarátak með
stuðningi iðnaðarráðuneytis og
sjóða í málm- og skipaiðnaði, raf-
og rafeindaiðnaði, húsgagna- og
innréttingaiðnaði, fata- og ullar-
iðnaði, sælgætis- og kexiðnaði,
lagmetisiðnaði og skógerð.
Víðtæk athugun fór fram á
orkuiðnaði og orkunýtingu mið-
að við forræði landsmanna yfir
fyrirtækjum og með tilliti til
byggðaþróunar og umhverfi-
Ríkisendurskoðun
óskar aö ráða til starfa viðskiptafræðing eða löggiltan
endurskoðanda. Maður með góða starfsreynslu í bók-
haldi kemur einnig til greina.
Umsóknir ásamt upplýsingum um aldur, menntun og
fyrri störf óskast sendar ríkisendurskoðun, Laugavegi
105, fyrir 12. nóvember n.k.
Blaðburðarfólk
Ef þú ert
morgunhress.
Hafðu þá samband við afgreiðslu
Þjoðvi^ans, sími 81333
Laus hverfi:
Nýi miðbærinn, Hamraborg, Sörlaskjól, Kaplaskjóls-
vegur, Seltjarnarnes, Leifsgata, Eiríksgata.
Úaö bætir heilsu oe hag
að bera út Þjúðviljann
BetraMad
Hjörleifur Guttormsson alþingismað-
ur og fyrrverandi iðnaðarráðherra.
sverndar. Sérstök athugun fór
fram á staðarvali fyrir meiriháttar
iðnað á vegum Staðarvalsnefndar
og tók hún til alls landsins. Iðn-
tæknistofnun var falið að hafa
forgöngu um eflingu innlendrar
tækniþekkingar á sviði orkunýt-
ingar og stofnuð var ráðgjafa-
nefnd innlendra stofnana og fyr-
irtækja til að samræma starf á
þessu sviði.
Undirbúin var stofnun kísil-
málmverksmiðju, sjóefnavinns-
lu, steinullarverksmiðju og stál-
bræðslu og aflað lagaheimilda
Alþingis vegna slíkra fyrirtækja.
Víðtæk athugun fór fram á áliðn-
aði, m.a. í tengslum við endur-
skoðun á samningum við ÍSAL
og deilumála við Alusuisse. Haf-
in var endurskpulagning á rekstri
Járnblendiverksmiðjunnar á
Grundartanga.
Mörkuð var stefna um opinber
innkaup og gefin fyrirmæli til
ríkisstofnana og ríkisfyrirtækja
um að beina viðskiptum til inn-
lendra framleiðenda og haga út-
boðum, hönnunar- og verksamn-
ingum þannig að þeir miðist öðru
fremur við íslenskar vörur og að-
stæður. Sérstök samstarfsnefnd
var skipuð til að fylgja þessari
stefnu eftir.
Duttlungar
markaðarins nú
í öndvegi
Undir forystu núverandi ríkis-
stjórnar og Sverris Hermanns-
sonar sem iðnaðarráðherra var
gjörbreytt um stefnu og fram-
kvæmd á mörgum sviðum iðnað-
armála. Verða hér nefnd nokkur
dæmi, sem sýna þessa kúvend-
ingu:
1. Erlend stóriðjustefna for-
gangsverkefni. Tekin hefur verið
upp erlend stóriðjustefna á ný og
kvaddar til viðræðunefndir með
aðild Seðlabankamanna til að
leita eftir orkukaupendum og er-
lendum auðhringum til að koma
upp verksmiðjum hérlendis.
Eftir meira en tveggja ára kostn-
aðarsama leit og auglýsingastarf-
semi erlendis hafa þó engir slíkir
aðilar gefið sig fram til alvöruvið-
ræðna, en Landsvirkjun hefur
samt haldið áfram að bæta við
raforkuframleiðslu án tillits til
markaðar.
2. Engin ný meiriháttar iðn-
fyrirtæki hafa risið fyrir forgöngu
eða með aðild stjórnvalda, nema
þau sem undirbúin höfðu verið í
tíð fyrri stjórnar, svo sem
steinullarverksmiðja. Engin ný
og stærri iðnfyrirtæki hafa verið á
döfinni fyrir forgöngu ríkisstjórn-
arinnar.
3. Sala ríkisfyrirtækja helsta
hugsjónamálið. Hætt hefur verið
við aðild ríkisins að mörgum iðn-
fyrirtækjum og hlutabréf ýmist
seld eða boðin til sölu, oft á mjög
hæpnum kjörum. Má þar nefna
Lagmetisiðjuna Siglósíld, Lands-
smiðjuna, Þörungavinnsluna á
Reykhólum, Rafha í Hafnarfirði,
svo og hlut ríkisins í Iðnaðar-
banka íslands. Ráðherra boðaði
að hætt yrði við starfsemi Sjó-
efnavinnslunnar h/f, en sú stefna
hans hefur ekki náð fram að
ganga og Alþingi felldi frumvarp
hans um sölu á 20% af eignarhlut
ríkisins í Sementsverksmiðjunni.
4. Þróunarverkefnum hætt.
Hætt hefur verið við viðleitni
stjórnvalda til að styrkja stöðu
iðngreina og mjög hallað undan
fæti í mörgum greinum, svo sem
skipaiðnaði og ullariðnaði. Átak
sem undirbúið hafði verið í raf-
eindaiðnaði á vegum verkefnis-
stjórnar í rafiðnaði (VÍR) og
Undirbúningsfélags rafeindaiðn-
aðarins var kistulagt í meira en
tvö ár.
5. Vilji Alþingis um iönþróun
hundsaður. Samstarfsnefnd um
framkvæmd iðnaðarstefnu, sem
skipuð var sumarið 1982 í sam-
ræmi við samþykkt Alþingis var
lögð niður og engin markviss
vinna er í gangi a vegurn
stjórnvalda til að framfylgja
þingsályktun Alþingis um iðnað-
arstefnu.
6. „Kaupum íslenskt“ ekki
lengur á dagskrá. Opinber
innkaupastefna sem fyrri ríkis-
stjórn samþykkti hefur verið að
engu gerð og samstarfsnefnd sem
átti að vinna að framgangi hennar
var formlega afmunstruð sumar-
ið 1984.
7. Dregið úr fjárframlögum.
Framlög ríkisins til iðnþróunar
hafa dregist verulega sarnan í tíð
núverandi stjórnar og engan veg-
inn verið staðið við langtímaáætl-
un um rannsóknir í þágu atvinnu-
veganna, sem Alþingi samþykkti
í mars 1983.
Þessi dæmi sýna glögglega, að
núverandi ríkisstjórn hefur í
reynd skotið sér undan öllu mar-
kvissu starfi til að styðja við ný-
sköpun í iðnaði. í sumum tilvik-
um hefur verið brotið þvert gegn
samþykktum Alþingis um iðn-
þróun. Nýmælin eiga öll að vera
háð duttlungum markaðarins og
treyst á að þau komi að utan, bor-
in uppi af erlendum auðhringum
eða öðrum sem fjárfesta vilji í
hinni nýju „Singapúr norður-
sins“.
Hjörleifur Guttormsson
Frá menntamála-
ráðuneytinu
Fjölbrautaskóla Suöurlands á Selfossi vantar kennara
frá næstu áramótum. Um er aö ræða fulla kennslu í
hverri af eftirtöldum kennslugreinum: Eölisfræði,
ensku, stærðfræöi og tölvufræði.
Umsóknir ásamt upplýsingum um menntun og fyrri
störf sendist menntamálaráðuneytinu, Hverfisgötu 6,
101 Reykjavík fyrir 1. desember.
Menntamálaráöuneytið
Ástkær eiginkona mín, móðir okkar og tengdamóðir
Jónína Kvaran
frá Mælifelli í Skagafirði
til heimilis að Hvassaleiti 155
lést í gjörgæsludeild Borgarspítalans þann 5. nóvember.
Jarðarförin auglýst síðar.
Tryggvi Olafsson
Einar Ólafsson
Anna Ólafsdóttir
Ólafur Kristjánsson
Solveig Vignisdottir
Pálmi Gunnarsson
ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 13
Konan mín, móðirokkar, tengdamóðir, ammaog langamma
Ólöf Friðfinnsdóttir, frá Berjanesi í Vestmannaeyjum Haukshólum 3
andaðist 5. nóvember á Sjúkrahúsi Seyðisfjarðar.
Jón Einarsson Elísa G. Jónsdóttir Ragnheiður Jónsdóttir Gunnar Sv. Jónsson Einar Þór Jónsson Ólöf Jóna Sigurgeirsdóttir barnabörn og barnabarnabörn. Jón Hannesson Ernst Backman Guðrún Bergsdóttir Erla Biöndal Jón Sigurðsson