Þjóðviljinn - 28.12.1985, Side 6

Þjóðviljinn - 28.12.1985, Side 6
Til viðskiptamanna banka og sparisjóða. Lokun 2. janúar og eindagi víxla. Vegna áramótavinnu veröa afgreiöslur banka og sparisjóða lokaöar fimmtudaginn 2. janúar 1986. Leiðbeiningar um eindaga víxla um áramót liggjaframmi í afgreiðslum. Reykjavík, 13. desember 1985 SAMVINNUNEFND BANKA OG SPARISJÓÐA Blaðberar óskast í Hafnarfjörð í gamla vesturbæ og í Garðabæ í Tún og Mýrar. DJÓÐVILJINN Styrkur til háskólanáms í Noregi Norsk stjórnvöld hafa tilkynnt aö þau bjóöi tram styrk handa íslenskum stúdent eöa kandídat til háskólanáms í Noregi háskólaáriö 1986-87. Styrktim- abiliö er níu mánuöir frá 1. september 1986 að telja. Til greina kemur aö skipta styrknum ef henta þykir. Styrkurinn nemur 3.900,- n.kr. á mánuði. Umsækjendur skulu vera yngri en 35 ára og hafa stundað nám a.m.k. tvö ár viö háskóla utan Noregs. Umsóknum um styrk þennan, ásamt afritum prófskírteina og meðmælum, skalkomiðtilmenntamálaráðuneytisins, Hverfisgötu 6,101 Reykjavik, fyrir 1. febrúar n.k.- Sérstök umsóknareyðublöð fást í ráðuneytinu. Menntamálaráðuneytið, 19. desember 1985. Jólafundur SÍNE verður haldinn kl. 14 laugardaginn 28. desember í Félagsstofnun stúdenta. Jólafagnaður um kvöldið á sama stað. Blaðburðarfólk | / 4 * ress.' Ef þú ert morgunh Hafðu þá samband við afgreiðslu Þjoðviljaiis, sími 681333 Laus hverfí: Seltjarnames, Grandi, Hverfisgata, Laugavegur efri hluti, Fossvogur, Hamraborg. L f>aö bætir heilsu og hag að bera út Þjóðviqann BefmUad ________MINNING________ Geir Jónasson bókavörður fœddur 5. sept. 1909 - dáinn 12. des. 1985 Geir Jónasson fyrrverandi bókavörður andaðist hinn 12. desember 76 ára að aldri. Hann fæddist á Akureyri 5. september 1909. Foreldrar hans voru Jónas Gunnarsson trésmíðameistari, sem var af eyfirsku kyni, og kona hans Sigríður Porkelsdóttir, sunnlenskrar ættar, sem átti í ættir fram að telja til hinna stór- látu sýslumanna Norðmýlinga, þeirra sem tóku þar völd á önd- verðri 18. öld og héldu um aldar- skeið. Geir lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum á Akureyri árið 1930 og meistaraprófi í sagn- fræði frá Oslóarháskóla sex árum sfðar. Þegar hann kom heim frá námi var kreppa og atvinnuleysi í landi og fátt til fanga ungum sagnfræðingi. Næstu árin fékkst hann nokkuð við útgáfu bóka og kenndi um skeið við Gagnfræða- skólann á Akureyri auk ýmislegs annars og sat þá í stjórnarnefnd Amtsbókasafnsins. Arið 1944 var hann bókavörður við Lands- bókasafn íslands, en kenndi jafn- framt nokkur ár við Verslunar- skólann. Starfi sínu við Lands- bókasafnið gegndi hann í 28 ár eða uns hann réðst forstöðumað- ur Borgarskjalasafns Reykjavík- ur 1971. Þá var orðið skammt til starfsloka og þrekið að bresta. Með komu Geirs í Landsbóka- safn má í rauninni telja starfsferil hans hefjast. Þar markaði hann sér þann vettvang sem hann vék ekki af bestu og starfsömustu ár ævinnar. Hann reyndist ham- hleypa til verka og svo aðsætinn, að oft vann hann jafnt á helgum dögum sem virkum. Eins og vænta mátti var áhugasvið hans tengt sögu og félagsfræði og öllum þeim greinum er þau mál- efni snerta. Geir gerðist stórlega fróður um bækur á því sviði, og þar sem maðurinn var hjálp- samur og greiðvikinn var þægi- legt að leita til hans um fræðslu. Hygg ég að ýmsir minnist þess enn, hve handhægt er að grípa til slíks manns í stærsta bókasafni landsins. Af löngum samstarfs- ferli er mér það kunnugt, að margir leituðu til Geirs sér til fræðslubóta, ef um vandasöm verkefni var að ræða, og furðu oft gat hann vísað til vegar um frum- skóga heimildanna. Hitt var þó ekki minna, hve mikla alúð Geir lagði við að efla bókakost safnsins, ekki síst að undirstöðu- ritum, og mun safnið bera þess lengi minjar. Annað mál er það, að sumum kann að hafa þótt hann helsti mikill einstefnumað- ur og húmanisti í bókavali sínu og vanmeta raunvísindi, enda tók nú Háskólabókasafn að viða að sér og auka bókakost í þeim fræðum. Þannig myndaðist nokkur verka- skipting milli safnanna. Auk þess átti Geir löngum drjúgan þátt í erlendu bókavali safnsins og annaðist prentskil, og var það eitt fyrir sig ærið verk- efni, þegar prentsmiðjum fjöl- gaði og bókagerð færðist nær heimilisiðnaði í bílskúra og önnur smáhýsi. Um langt skeið vann hann að heildarskrá um íslensk blöð og tímarit, þar sem hverju blaði og hefti var lýst fyrir sig og rakin öll afbrigði. Skrá þessari lauk hann aldrei og liggur hún í drögum til frekari úrvinnslu. Að öðru leyti fékkst Geir ekki mikið við ritstörf. Sú náttúrugáfa sem Geir hlaut af mestu örlæti var frábært minni, og þar réðust skapanornirnar (sennilega heilarýrnun) til atlögu fyrst og um aldur fram. Upp frá því varð hann eins og skuggi af sjálfum sér, þrotinn að andlegum og líkamlegum burðum og dauðinn eina líknin, og hann 6 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN kemur ekki alltaf af skyndingu. Síðustu árin urðu honum hörð, uns óminnið breiddi yfir allt. Leiðir okkar Geirs lágu fyrst saman sem unglinga fyrir nær sextíu árum. Þá tókust með okk- ur þau kynni sem aldrei rofnuðu. Síðar urðum við samverkamenn á þriðja tug ára og oft var ég gest- ur á heimili hans. Kynni okkar voru því löng og góð og samvinna hin besta. Hann gat raunar orðið dálítið snefsinn ef svo bar til og þótti mér þá sem fyrir brygði þótta og kappi hinna ríkilátu Krossvíkinga, forfeðra hans, en þetta jafnaðist óðar en varði. Hitt fæ ég aldrei skilið, og kann þó að renna grun í það, hvers vegna Geir valdi þann kost að hverfa frá bókasafni til annarra starfa og þótti sem honum segði fyrir. Geir var tvíkvæntur. Fyrri kona hans var Svava Stefánsdótt- ir, ættuð úr Húnavatnssýslu. Þau skildu. Síðar kvæntist hann Kristínu Jónasdóttur frá Stuðlum í Reyðarfirði og lifir hún mann sinn, hin ágætasta kona, sem studdi Geir eftir megni í bágind- um síðustu áranna. Við Sigrún sendum henni og öðrum aðstand- endum innilegustu samúðar- kveðju. Haraldur Sigurðsson. Nú 12. desember lést hér í Reykjavík Geir Jónasson sem seinast gegndi embætti borgar- skjalavarðar og var þá endi bund- inn á langt og strangt sjúkdóms- stríð. Geir Jónasson var fæddur á Akureyri 5. sepetember 1909, sonur hjónanna Sigríðar Þorkels- dóttur og Jónasar Gunnarssonar trésmíðameistara. Geir varð stúdent frá Menntaskólanum á Akureyri 1930, stundaði nám í sagnfræði við Háskólann í Osló og lauk þaðan magistersprófi 1936. Eftir heimkomuna var hann við ýmis störf á Akureyri, samdi m.a. minningarrit um 30 ára starfsemi Ungmennafélags fslands og kom sú bók út 1938. Geir fluttist til Reykjavíkur og var megin starfsvettvangur hans þar í Landsbókasafni íslands, eða frá 1944 til 1. júní 1971. Þá tók hann við starfi borgarskjalavarð- ar og gegndi því til 1976 eða svo lengi sem heilsan leyfði. Einnig stundaði Geir ýmis önnur störf, má þar nefna stundakennslu við Verslunarskóla íslands og störf við bókasafn Dagsbrúnar. Ég hef heyrt að Geir hafi verið ráðinn að Landsbókasafni af pól- itískum ástæðum. Sósíalistar hefðu viljað koma sínum mönnum þar að. Ekki veit ég sönnur á þessu, en eitt er víst, að Geir skilaði þar vel verki sínu og var þar einn af burðarásum um langa hríð. Um sósíalista segja stundum illar tungur, að þeir geri meiri kröfur til annarra en sjálfra sín. Ekki ætla ég að reyna að dæma um réttmæti þessarar kenningar, en hún sannaðist ekki í það minnsta á Geir Jónassyni. Hann sem sannur sameignarsinni lét hagsmuni safnsins ganga fyrir öðru. í Landsbókasafni stundaði Geir margháttuð störf. Hann sá um að lögboðin eintök bærust safninu úr prentsmiðjum. Getur oft orðið snúningasamt og taf- samt að koma öllu í hús og fylla í skörðin, t.d. í blöðum og tímarit- um. Við þetta var Geir óþreytandi og tókst oft að fylla tímarit, stundum löngu síðar. Kom sér þá vel mjög sterkt minni. Jafnhliða þessu vann Geir að nákvæmri skrá um íslensk tímarit frá upphafi þeirra 1773. Er mikill skaði, að þessu verki hefur ekki verið lokið og það gef- ið út. Geir fékkst einnig mikið við aðföng erlendra rita og var hann að sumu leyti fróðari um erlendar bækur en íslenskar. Við þau að- föng kom að miklu gagni staðgóð menntun hans erlendis í húman- ískum greinum. Sumum þótti hann jafnvel of duglegur í vissum greinum félagsfræði, en það dæma aðrir endanlega síðar. Geir hafði oft á orði er talað var um erlend rit: „Þetta verður að vera til“. Fyrir vikið eru ýmis sígild rit til sem ella skorti. Mun lengi að öllum þessum aðföngum búa. Þetta var þó aðeins hluti af störf- um Geirs í Landsbókasafni; hann bjó m.a. bækur í hendur bók- bindara. Stundum var sagt, að Geir ræki Landsbókasafnið sem einkabókasafn. Því fylgja kostir og gallar, en kostirnir verða meiri er frá líður. Er slíkt hátterni þá ekki af hinu góða? Geir minntist oft á það, að sér hefði ekki verið tekið vel, er hann kom á bókasafn sem unglingur. Hann vildi því ekki að slíkt kæmi fyrir aðra. Þess fékk sá sem þetta ritar að njóta. Þegar ég kom til Reykjavíkur, feiminn sveita- drengur um fermingu, fyrir um það bil þrjátíu árum, lagði ég leið mína á Landsbókasafnið. Mér var sagt að tala við bókavörð sem ættaður var úr sveit minni. Þegar til átti að taka hafði ég ekki upp- burði í mér til þess. Ég rakst þá á Geir Jónasson, sem leiddi mig víða um sali, og ég man eftir ýmsu, sem hann sýndi mér þar. Síðar átti ég eftir að starfa með honum í Landsbókasafni og reyndist hann mér alltaf hjálp- samur og ótal fleirum. Hann var fyrir mínum sjónum höfðingi í reynd. Geir var tvíkvæntur. Fyrri kona hans var Svava Stefánsdótt- ir, en þau slitu samvistum. Seinni kona hans var Kristín Jónasdótt- ir, sem lifir mann sinn. Hún mátti horfa upp á að sjá þennan minn- uga og starfsama mann missa minni, starfsþrek og loks vera árum saman út úr heiminum. Henni skulu að lokum færðar samúðarkveðjur. Einar G. Pétursson Er ekk!ll!áírifandl? öð ge fflSÍ DJÓÐVIIJINN

x

Þjóðviljinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.