Þjóðviljinn - 03.05.1986, Blaðsíða 13

HEIMURINN
Noregur
Bmndtland myndar
minnihlutastjóm
✓
Aður höfðu hœgriflokkarnir neitað að mynda stjórn að nýju og
Brundtland sagði að sín ákvörðun vœri ekki besti kosturinn
Osló — Gro Harlem Brundt-
land, leiðtogi Verkamanna-
flokksins í Noregi, tilkynnti í
gær að hún hefði samþykkt að
mynda minnihlutastjórn eftir
að minnihlutastjórn þriggja
hægri flokka undir forsæti Ka-
are Willochs hafði sagt af sér.
Brundtland sagði að hún hefði
samþykkt beiðni Ólafs Noregs-
konungs um að mynda nýja
stjórn. Kaare Willoch mun áfram
halda um stjórnvölinn þar til
Brundtland hefur myndað nýja
stjórn í næstu viku.
Brundtland hafði beðið kon-
unginn um að fara fram á það við
hægri flokkana að þeir mynduðu
nýja stjórn, þeir munu hins vegar
hafa hafnað því. „Mér sýnist þaö
vera kostur númer tvö að mynda
minnihlutastjórn en við munum
gera hvað við getum til að standa
við skuldbindingar okkar við nor-
sku þjóðina,“ sagði Brundtland.
Hún sagðist mundu velja fólk í
stjórn sína á næstu dögum og taka
við völdum í lok næstu viku.
Willoch sagði eftir 45 mínútna
langan fund sinn með Ólafi kon-
ungi í gær að Brundtland stæði
frammi fyrir mörgum erfiðum
vandamálum. „Það eru svo mörg
mál sem þarfnast skjótra lausna
að ég vona að hún taki ákvörðun
sem fyrst um framhaldið.“
Verkamannaflokkurinn hefur
71 sæti af 175 í norska Stórþing-
inu. Hann hefur stuðning Sósíal-
íska vinstriflokksins 'sem hefur
sex þingsæti. Hægri flokkarnir
hafa 78 þingsæti en hinn öfga-
sinnaði Framfaraflokkur hefur
tvö „odda“ þingsæti. Willoch
sagði í gær að Brundtland væri í
sömu aðstöðu og hann var þegar
Framfaraflokkurinn felldi stjórn-
ina í vikunni með því að neita að
samþykkja skattahækkanir þær
sem fólust í efnahagstillögum
stjórnarinnar.
Brundtland virðist fara tilneydd í stjórnarmyndun.
Kjarnorkuslysið
Hörð gagniýni á vestræna fjölmiðla
Moskva — Sovéska sjónvarpið
gagnrýndi vestræna fjölmiðla
harkalega í gær fyrir það sem
hún nefndi „slúðurkenndar
uppfinningar“ um slysið í
Tsjernóbíl kjarnorkuverinu í
Ukraínu.
í aðalkvöldfréttatíma sjón-
varpsins voru einnig ýmsar þjóðir
gagnrýndar fyrir að flytja lands-
menn sína burtu frá Sovétríkjun-
um vegna slyssins. í fréttatíman-
um voru viðtöl við erlenda ferða-
menn og námsmenn sem sögðust
njóta dvalar sinnar og kvörtuðu
undan þrýstingi um að þeir
skyldu yfirgefa landið. Margar
Vesturlandaþjóðir og samtök
hafa hvatt landsmenn sína sem
eru við nám, kennslu eða vinnu i
Kiev, til að yfirgefa borgina.
Hópar fólks hafa yfirgefið landið,
þar á meðal nokkrir vestrænir
stúdentar sem kvörtuðu undan
því að hafa ruglast í ríminu vegna
óljósra fregna um hvað hafi skeð í
Tsjernóbflsk. „Vandamálið var
að við vorum milli tveggja öfga,“
sagði Robert Walker frá Liver-
pool í Englandi. „Annars vegar
voru það Heimsþjónusta BBC og
Rödd Bandaríkjanna sem virtust
vera að ýkja allt ástandið. Hins
vegar voru það sovéskir fjölmiðl-
ar sem gáfu mjög litlar upplýsing-
ar, þessa tilfinningu hafði mað-
ur.“
Þá sendi ráðherraráð Sovét-
ríkjanna frá sér tilkynningu sem
féll í sömu átt og gagnrýni so-
véska sjónvarpsins. Þá sagði ein-
nig í tilkynningunni. „Mælingar
Austurríki
Stjómin gagnrýnir Waldheim
Ríkisstjórn Austurríkis hvatti landsmenn til aðkjósa ekki Waldheim
semforseta landsins á sunnudaginn.
Vín — Ríkisstjórn Sósíalista í
Austurríki tók í gær ákveðna
afstöðu gegn kjöri Kurt Wald-
heim til forseta landsins.
Fred Sinowatz, kanslari
Austurríkis og ráðherrar í stjórn
hans hvöttu landsmenn til að
kjósa ekki Waldheim sem situr
nú undir þungum ákúrum um
nasistafortíð. Stjórnin sagði að
það væri í þágu orðstírs Austur-
ríkis að kjósa hann ekki.
Skjöl sem bandarískur sagn-
fræðingur fann í Þjóðskjalasafni
Bandaríkjanna sýna að Wald-
heim skráði persónulega skipanir
frá Hitler um að grískir skærulið-
ar skyldu líflátnir og félagar
þeirra skyldu sendir í einangrun-
arbúðir.
„Ég held að þetta þýði að
Waldheim hafi átt þátt í skipun-
um sem munu samkvæmt Nurn-
berg sáttmálanum vera ólöglegar
og taldar til stríðsglæpa," sagði
Robert Herzstein sem fann skjöl-
in. Hann er prófessor við Há-
skólann í S-Karólínu. Herzstein
lagði áherslu á að skjölin gæfu
ekki til kynna hvort Waldheim
hefði átt einhvern þátt í að fram-
fylgja þessum skipunum.
Waldheim hefur neitað að hafa
nokkurn tíma verið félagi í sam-
tökum nasista og hann beri enga
ábyrgð á stríðsglæpum. Hann
sakar pólitíska andstæðinga sína
um að vera í herferð gegn sér til
forsetakjörs. Hinn íhaldssami
Þjóðarflokkur sem er í stjórnar-
andstöðu í landinu hefur neitað
árásum Alheimsráðs gyðinga í
New York á Waldheim og sagt
þær vera erlenda íhlutun. Þjóð-
arflokkurinn hefur hvatt fólk til
aðkjósa Waldheim, Það sé
„þjóðernisleg skylda“ Austurrík-
ismanna.
Skoðanakannanir í Austurríki
hafa gefið til kynna að Waldheim
muni vinna öruggan sigur í kosn-
ingunum sem verða á sunnudag-
inn. Mótframbjóðendur hans eru
Kurt Steyrer, umhverfisverndar-
sinninn Frieda Meisner-Blau og
öfgahægrimaðurinn Otto
Schrinsi. Hins vegar er talið
mögulegt að aukakosningar þurfi
8. júní.
Samkvæmt stjórnarskránni
hefur forseti nokkur völd en fyrri
forsetar sem allir hafa verið sósí-
alistar hafa ekki haft sig mikið í
frammi á stjórnmálasviðinu.
Waldheim hefur hins vegar gefið
í skyn að hann muni láta meir til
sín taka en fyrri forsetar, verði
hann kjörinn.
sem sérfræðingar hafa gert með
þar til gerðum búnaði, sýna að
keðjuverkun á sér ekki stað í
kjarnaklofnun. Kjarnakljúfurinn
hefur verið stöðvaður.
Unnið er að því að hreinsa
menguð svæði í nágrenninu. Sér-
stakar björgunarsveitir með
nauðsynlegan nýtískubúnað, sem
hafa á sínu valdi áhrifaríkar að-
ferðir, eru þar að störfum." Þá
sagði einnig í tilkynningunni að
engin ástæða væri til að hafa
áhyggjur af geislun í lofti í Kíev-
héraði og í Kíev. Drykkjarvatn,
svo og vatn í fljótum og stöðu-
vötnum, væri í lagi samkvæmt
staðli. Endurtekið var að tveir
hefðu látist, 197 hefðu verið
lagðir á sjúkrahús og 49 útskrif-
aðir að lokinni læknisrannsókn.
Nokkrar þjóðir tilkynntu í gær
að geislavirkni í andrúmslofti
hefði hækkað. Sumar tilkynntu
um nýjar ráðstafanir til að rann-
saka mjólk og aðrar matarvörur
sem gætu hafa orðið fyrir áhrifum
af geislun frá kjarnorkuslysinu. í
skýrslu sem Alþjóðaheilbrigðis-
stofnunin sendi frá sér í gær,
sagði að taka yrði ákvarðanir
strax og kjarnorkuslys ættu sér
stað um að láta aðrar þjóðir vita.
Það hefði hins vegar ekki verið
nægilega vel gert svo aðrar þjóðir
gætu gert nauðsynlegar ráðstaf-
anir.
ERLENDAR
FRÉTTIR
hjörlbfsson/ REUl E R
Svíþjóð
Tékkum vísað
úr landi
Stokkhólmi — Svíar tilkynntu í
gær að þeir hefðu vísað fimm
starfsmönnum tékkneska
sendiráðsins úr landi. Vest-
rænir diplómatar í Svíþjóð
sögðu fréttamanni Reuter að
þessir menn hefðu stundað
iðnaðarnjósnir fyrir Sovétrík-
in.
í tilkynningu sænska utanríkis-
ráðuneytisins um þetta mál sagði
að fimmmenningunum sem eru
næstum helmingur starfsliðs
tékkneska sendiráðsins, hefði
verið vísað úr landi eftir að lö-
greglan komst að því að þeir voru
að undirbúa njósnaaðgerð í Sví-
þjóð. Sænskir embættismenn
sögðu að aldrei hefði eins mörg-
um sendiráðsstarfsmönnum
Austur-Evrópuríkis verið vísað
úr landi í Svíþjóð. Á meðal hinna
brottreknu voru hernaðar- og
loftferðasendiráðsritarar, menn-
ingar-, fjölmiðla-, og verslunar-
sendiráðsritarar. Hinn fimmti
mun hafa verið forstöðumaður
Stokkhólmsskrifstofu tékkneska
ríkisflugfélagsins, CSU. Fulltrúi í
sænska utanríkisráðuneytinu
sagði að sænska stjórnin teldi að
mennirnir hefðu ekki skaðað
hagsmuni ríkisins þrátt fyrir áætl-
anir sínar. Ákvörðunin um brott-
vísunina mun hafa verið tekin á
sérstökum ríkisstjórnarfundi á
miðvikudaginn síðasta. í sænska
útvarpinu var sagt að öryggislö-
greglan hefði fundið tvo hinna
tékknesku sendiráðsmanna á
„hernaðarlega viðkvæmu svæði í
Suður-Svíþjóð" en skýrði þetta
ekki nánar.
I
Hvað gerði Waldheim í stríðinu?
Laugardagur 3. maí 1986 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 13
Alþýðubandalagið
hefur Opið
í Reykjavík
hús
um málefni fatlaöra í Miðgarði, Hverfisgötu 105, sunnudaginn 4. maí kl. 15-18.
Stutt framsöguerindi:
Guðrún Ágústsdóttir, borgarfulltrúi, Guðrún Helgadóttir alþm.,
Kristín Jónsdóttir, þroskaþjálfi, Ólöf Ríkharðsdóttir, forstöðumaður
félagsmálaeildar Sjálfsbjargar, Sigurrós Sigurjónsdóttir, varaform.
Sjálfsbjargar í Reykjavík og nágrenni.
Kynnir og umsjónarmaður: Adda Bára Sigfúsdóttir.
Tónlist, kaffi og kökur. Allir velkomnir meðan húsrúm leyfir. ABR.