Þjóðviljinn - 01.11.1986, Blaðsíða 4

LEIÐARI
Þjóðviljinn hefur nú komið út í hálfa öld og haft
ærið að starfa í þágu hinna vinnandi stétta, í
þágu þjóðfrelsis og mannúðarstefnu.
A þessum tíma hafa miklar breytingar átt sér
stað og vonandi er þjóðfélag líðandi stundar á
ýmsan hátt betra og manneskjulegra heldur en
það þjóðfélag sem kallaði á útgáfu Þjóðviljans
fyrir fimmtíu árum. Margt hefur breyst; sumt til
batnaðar.
Á þessum tíma hefur sá málstaður sem Þjóð-
viljinn hefur haldið fram getað fagnað mörgum
frægum sigrum í baráttunni fyrir bættum kjörum
og betra mannlífi. En ósigrarnir hafa einnig ver-
ið margir, því að enn stendur baráttan sem hæst
og þátttaka Þjóðviljans í þeirri baráttu er ekki
síður nauðsynleg nú en fyrir hálfri öld.
Isköld gróðahyggja ásamt tilheyrandi
mannfyrirlitningu gegnsýrir þjóðfélag okkar.
Undirlægjuháttur okkar gagnvart því eina er-
lenda stórveldi sem hefur uppi tilburði til íhlutun-
ar í íslensk innanríkismál er síst minni nú en
áður. Skammtímasjónarmið og taumlaus
gróðafíkn ráða mikilvægum ákvörðunum og
framtíðarhagsmunir þjóðarinnar eru í hættu.
Hér ríkir eitthvert mesta góðæri sem gengið
hefur yfir þetta land um langan aldur án þess að
almenningur, hið vinnandi fólk í landinu sjái|
þess stað.
Fátæktin, sú smán sem ekki á að þekkjast í
þjóðfélagi siðaðra manna, sverfur nú að fjöl-
damörgum íslendingum á meðan sumir úr okk-
sókn!
ar hópi mæla góðærisgróðann í milljónum.
Hér er nóg að starfa f þágu þjóðarinnar, sem
hefur lifað af erfiðar aldir vegna vinnusemi,
samstöðu og þjóðlegs stolts og á skilið betra
hlutskipti en að vera sífellt fórnarlamb gróða-
hyggju og ósvífinnar hentistefnu.
Hér er nóg að starfa - og fyrsta verkefnið er
að endurvekja hér þjóðlega reisn, sem byggist á
þeirri hugsjón að íslenska þjóðin sé ein stór
fjölskylda, sem byggir tilveru sína á samhjálp og
samheldni; fjölskylda sem rúmar engar afætur
sem taka eigin hagsmuni framyfir hagsmuni
heildarinnar.
Til þess að samheldni og samhjálp fái að
blómstra þarf að gera útlægan þann hugsunar-
hátt, sem metur mennina og starf þeirra í krón-
um og aurum eða bandaríkjadölum og
svissneskum frönkum.
Fátæktinni verður að útrýma, því að hún er sá
smánarblettur, sem við megum aldrei þola á
þjóðfélagi okkar. Til þess þarf stórátak, því að
þeir fátækustu megna aldrei að rétta hlut sinn í
almennum kjarasamningum. Það sýnir reynsl-
an. Þess vegna eru þeir fátækastir.
Það þarf að huga að framtíðinni. Ástæðan
fyrir því að íslenska þjóðin hefur náð þeim lífs-
kjörum, sem hún býr við, er einfaldlega sú að
þjóðin er vel menntuð. Nú eru hinsvegar slíkir
tímar, að skólamál þjóðarinnar eru í lamasessi.
Skólar í fjársvelti. Kennarar illa launaðir. Þessu
ástandi þarf að umbylta og sú bylting í
menntamálum þolir enga bið.
Sömuleiðis þarf að hefja stórsókn í menning-
armálum og gera listamönnum kleift að starfa
að list sinni frjálsir og óháðir, án þess að strita í
tímavinnu hjá auglýsingafyrirtækjum, til að
þjóna hagsmunum fjármagnseigenda.
Verkefnin eru ærin. Landbúnaður er í háska
staddur, og jafnvel byggðin í landinu er í hættu
vegna skammsýnna gróðasjónarmiða.
Verkefnin eru óþrjótandi. En að lokinni hálfrar
aldar sögu fer nú í hönd nýr áfangi einbeittrar
sóknar til að gera íslenskt þjóðfélag að því fyrir-
myndarþjóðfélagi, sem svo marga hefur dreymt
um svo lengi.
Á hálfri öld hefur margt breyst, en draumur
okkar hefur ekki náð að rætast: Draumurinn um
stéttlaust þjóðfélag samstöðu og samhjálpar.
Draumurinn um réttlátt þjóðfélag, þar sem arð-
inum af striti okkar er skipt meðal samhentra
félaga án þess að ræningjahendur seilist til
sjóðsins.
Of lengi hafa hugsjónir orðið að leita skjóls
fyrir þeim stormum gróðahyggju og sér-
hagsmuna sem geisað hafa í þjóðfélagi okkar.
Of lengi höfum við látið bjóða okkur að mæla
tilverurétt okkar í krónum og aurum. Nú er tími til
kominn að leggja til atlögu gegn peninga-
hyggju, forheimskun og mannfyrirlitningu.
Nú er hafin ný sókn!
- Þráinn
DJÓÐVIIJIHN
Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis
og verkalýðshreyfingar
Útgefandi: Útgáfufólag Þjóðviljans.
Ritstjórar: Árni Bergmann, Þráinn Bertelsson, össur Skarphéðins-
son.
Fróttastjóri: Lúðvík Geirsson.
Blaðamenn: Garðar Guðjonsson, Ingólfur Hjörieifsson. Kristín Olafs-
dóttir, Maanús H. Gíslason, Mörður Árnason, Olafur Gislason,
Sigurður A. Friðþjófsson, Valþór Hlöðversson, Vilborg Davíðsdóttir,
Víðir Sigurðsson (íþróttir), Ingvi Kjartansson (Akureyri).
Handrita- og prófarkalesarar: Andrea Jónsdóttir, tlias Mar.
Ljósmyndarar: Einar Ólason, Sigurður Mar Halldórsson.
Útlitsteiknarar: Sævar Guðbjörnsson, Garðar Sigvaldason.
Framkvæmdastjóri: Guðrún Guðmundsdóttir.
Skrifstofustjóri: Jóhannes Harðarson.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Magnús Loftsson.
Auglýsingasijóri: Sigríður Hanna Sigurbiörnsdóttir.
Auglýsingar: Ásdís Kristinsdóttir, Guöbergur Þorvaldsson, Olga
Clausen, Guðmunda Kristinsdóttir.
Símvarsla: Katrín Anna Lund, Sigríður Kristjánsdóttir.
Húsmóðir: Ólöf Húnfjörð.
Bilstjóri: Jóna Sigurdórsdóttir.
Afgreiðsiustjóri: Hörður Oddfríðarson.
Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, ólafur Björnsson.
Utkeyrsla, afgreiðsia, ritstjórn:
Síðumúla 6, Reykjavik, sími 681333.
Auglýsingar: Síðumúla 6, símar 681331 og 681310.
Umbrot og setning: Prentsmiðja Þjóðviljans hf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Verð í lausasölu: 50 kr.
Helgarblöð: 55 kr.
Askriftarverð ó mónuði: 500 kr.
4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 1. nóvember 1986