Þjóðviljinn - 29.11.1986, Blaðsíða 13

Heitar
umræður eiga sér nú stað meðal
Argentínumanna í kjölfar úr-
skurðar Hæstaréttar landsins um
að skilnaðir séu leyfilegir í þessu
rammkaþólska landi. Argentínu-
mönnum leyfist nú að skilja að
fullu en ekki að giftast á ný. Úr-
skurður réttarins kemur í kjölfar
kæru eins manns sem vildi skilja
við konu sína tii þess að geta gifst
annarri konu. Nú liggur því þrýst-
ingur á efri deild argentínska
þingsins um að samþykkja ný lög
um skilnaði sem neðri deildin
samþykkti í ágúst. Kirkjan brást
þá hart við og hvatti biskupa
landsins til að leyfa ekki þeim
þingmönnum að ganga til altaris
sem höfðu samþykkt lögin í neðri
deildinni. Eftir samþykkt dómara
Hæstaréttar landsins (þrjú at-
kvæði gegn tveimur) gáfu kirkju-
leg yfirvöld út yfirlýsingu þar sem
sagði m.a.: „Þessi þrjú atkvæði
túlka ekki vilja meirihluta lands-
manna og handhafar þessara at-
kvæða hafa með úrskurði sínum
vegið að grundvelli fjölskyldulífs í
Argentínu."
írska
ríkisstjórnin hét því í gær að berj-
ast fyrir því að Sellafield kjarnork-
uverið á norð-vesturströnd Eng-
lands yrði lokað. Úr kjarnorkuver-
inu runnu fyrir nokkru 190.000
lítrar af geislavirkum úrgangi í ír-
landshaf. Ekki er alveg Ijóst hve-
nær úrgangurinn rann í hafið.
Breska kjarnorkuráðið (British
Nuclear Fuels) gaf í gær út yfir-
lýsingu þess efnis að úrgangur-
inn hefði runnið í hafið þegar ver-
ið var að fylla á tanka og hefði
ástæðan verið „mistök í starfi."
Talsmaður írsku stjórnarinnar í
þessu máli Dick Spring, sagði að
bresk stjórnvöld forðuðust að
hleypa Evrópubandalaginu í mál-
ið vegna ótta um að „sjálfstæð
rannsókn myndi leiða í Ijós
hversu vanhæf yfirstjórn kjarn-
orkuversins er“, eins og hann
orðaði það. frsk stjórnvöld hafa
margsinnis kvartað yfir því að úr
Sellafield kjarnorkuverinu leki
geislavirkur úrgangur í írlandshaf
og lífríki þess sé af þessum
sökum í mikilli hættu.
Helmingur
alls trjágróðurs í Sviss hefur
skemmst af mengun, segir í
skýrslu sem kynnt var í vikunni í
Sviss af sérstökum hópi vísinda-
manna sem rannsakað hafa tré í
Sviss. í skýrslu þeirra segir að 50
% þeirra trjáa sem rannsökuð
hafi verið, séu skemmd af völd-
um mengunar. Þegar álíka rann-
sókn fór fram á síðasta ári var
þessi prósentutala aðeins 36 %.
Þá sýndi rannsóknin að 60 %
trjágróðurs í svissnesku Ölpun-
um er skemmdur af mengun. Ein
afleiðing þessarar mengunar
verður að snjóskriður og önnur
skriðuföll verða mun algengari
þar sem hin sýktu tré halda ekki
eins vel aftur af skriðuföllum og
þau heilbrigðu.
Frans
Josef Strauss hefur að undan-
förnu verið gagnrýndur harka-
lega af náttúruverndarmönnum
fyrir að gefa leiðtogum Saudi Ar-
abíu fálka og leggja þar með sinn
skerf til ógnunar tilvistar fálka-
stofnsins. í tilkynningu sem
Umhverfis- og náttúruverndar-
samtökin í V-Þýskalandi sendu
nýlega frá sér, segir m.a.:-
„Strauss tók með fullri vitund þátt
í mafíu kenndri verslun með dýra-
stofn sem er í útrýmingarhættu."
Tekið er fram í yfirlýsingunni að
þó lög Bavaríu segi til um að
framferði hans sé ekki ólöglegt,
bæti slíkt ekki framferði Strauss.
Strauss afhenti umræddan fálka
til Saudi-Araba í vikunni. Náttúru-
verndarmenn segja að fálkinn
muni í hæsta lagi lifa í tvö ár í hinu
heita og þurra eyðimerkurlofts-
lagi. Talsmaður Strauss afneitaði
gagnrýni náttúruverndarsinna og
sagði að fálkinn hefði verið sér-
staklega ræktaður og því ekki af
þeirri tegund sem er í útrýmingar-
hættu.
HEIMURINN______________
Bandaríkin/Íranmálid
Arabaríki gagnrýna
í Arabaríkjunum hefur komiðfram hörð gagnrýnifrá leiðtogum sem hliðhollir eru
Bandaríkjunum, á bandarísk stjórnvöldfyrir vopnasendingar til írans. íranir
tilkynntu í gœrað þeirmyndu hugsanlega gera opinberar segulbandsupptökur sem
sönnuðu að Reagan Bandaríkjaforseti hafi logið að bandarísku þjóðinni
Washington, Nikósíu - Mikil
gagnrýni hefur komið fram
undanfarna daga í fjölmiðlum í
Arabaríkjunum og yfirvöld þar
sem höll eru undir Bandaríkin
hafa nú af því miklar áhyggjur
hvaða áhrif íranmálið kunni að
hafa á styrjöldina milli írans og
íraks.
Fréttaskýrendur í Arabalönd-
unum segja nú að ímynd Banda-
ríkjanna sem sáttasemjara í
deilunum fyrir botni Miðjarðar-
hafs, sé nú mjög flekkuð. Meðal
þeirra valdamanna í Arabalönd-
unum sem gagnrýnt hafa Banda-
ríkin fyrir þessi mál eru Mubar-
ak, Egyptalandsforseti og Húss-
ein Jórdaníukonungur. Eftir við-
ræður þeirra tveggja í vikunni
sagði Mubarak að álit Bandaríkj-
anna í Arabalöndunum hefði
beðið mikinn hnekki. Hússein
sagði að vopnasendingarnar til
írans myndu hafa mjög slæm
áhrif á styrjöldina milli Irans og
íraks og ógna öryggi Arabaland-
anna.
í ísrael sögðu heimildarmenn
Reuters fréttastofunnar innan
varnamálaráðuneytisins í gær að
vopnasendingar hefðu átt sér
stað frá Bandaríkjunum til írans
fyrir tilstilli ísraelskra embættis-
manna, allt aftur til 1984. Reagan
Bandaríkjaforseti hefur hins veg-
ar sagt að fyrst árið 1985 hafi ver-
ið sent lítið magn varnavopna og
varahluta til írans. Þessir heim-
ildamenn Reuters sögðu enn
fremur í gær að vopnin hefðu ver-
ið af ýmsum toga, vélbyssur, rad-
arbúnaður og skotfæri m.a.
Heimildarmennirnir sögðu einn-
ig að ísraelsstjórn hefði átt frum-
kvæðið að þessum vopnasending-
um. Þrír ísraelskir leiðtogar hafa
hins vegar lýst því yfir á síðustu
dögum að sendingarnar hafi ver-
ið að beiðni Bandaríkjamanna.
í gær neituðu embættismenn í
Hvíta húsinu í Washington því að
North ofursta hefði tekist að
eyðileggja skjöl Þjóðaröryggis-
ráðsins áður en hann var rekinn
úr starfi sínu sem starfsmaður
ráðsins. Los Angeles Times hafði
sagt fréttir af því í fyrradag að
North hefði tekist að eyðileggja
skjöl sem gáfu til kynna að fleiri
hefðu verið viðriðnir málið en
þegar hefur komið fram.
I París tilkynnti talsmaður ír-
anska sendiráðsins í gær að ír-
önsk stjórnvöld kynnu að gera
opinberar segulbandsupptökur
af samtali Roberts McFarlanes,
fyrrrum Þjóðaröryggisráðgjafa
Bandaríkjanna og embættis-
manna í Hvíta húsinu sem sönn-
uðu að Reagan Bandaríkjaforseti
hefði logið að bandarísku þjóð-
inni. Talsmaðurinn sagði að
upptökurnar hefðu verið gerðar
meðan McFarlane var í íran.
Talsmaðurinn vildi ekki gefa upp
á hvern hátt upptökurnar sýndu
að Reagan hefði logið.
Spánn
Kosningar
í Baskalandi
Gonzales, forsætisráðherra Spánar. Vígreifur gegn hryðjuverkamönnum á
Spáni.
Bilbao - Á morgun, sunnudag,
eru kosningar í Baskalandi á
Spáni og kosningabaráttan
náði hámarki í gær þegar Fel-
ipe Gonzales tilkynnti að
stjórn hans myndi aldrei láta
undan „kúgunum" aðskilnað-
arsveita Baskalands (ETA),
eins og hann orðaði það.
Gonzales hélt ræðu á síðasta
kosningafundi sósíaiista í Baska-
landi fyrir kosningarnar og
gagnrýndi hryðjuverkasveitirnar
harkalega. Hann spáði ekki stór-
sigri sósíalista en að þeir gætu
orðið hornsteinn næstu fylkis-
stjórnar í Baskalandi. Skoðana-
kannanir síðustu daga hafa gefið
til kynna að Sósíalistar séu nokk-
urn veginn jafnir Þjóðernissinna-
flokki Baskalands (PNV), að
fylgi sem lengi hefur verið ráð-
andi afl í málefnum Baskalands.
Gonzales sagði í ræðu sinni að
Baskar yrðu að leggja til hliðar
langvarandi deilur sínar um sam-
band fylkisins við Spán og taka
upp ákveðna afstöðu gegn of-
beldi aðskilnaðarsinna. Hann
sagði að hinn mikli iðnaður
Baskalands væri nú í niðurníðslu
og sósíalistar myndu einbeita sér
að því að rétta hann við. Um
skæruhernað í landinu sagði
Gonzales: „Svo lengi sem ég er
leiðtogi spænsku ríkisstjórnar-
innar mun ég ekki láta undan
kúgunum hryðjuverka".
ERLENDAR
FRÉTTIR
INGÓLFUR /D r j i l'c D
HJÖRLEIFSSON R t UJtK
Sovétríkinl Efnavopnabann
Samkomulag á næsta ári?
Sovétríkin vonast eftir samkomulagi á nœsta ári um bann við framleiðslu og
notkun efnavopna. Hafa samþykkt tillögur Breta um mögulegt eftirlit með slíku
samkomulagi
Genf - Undirritun alþjóðlegs
samnings um bann við fram-
leiðslu og notkun efnavopna
ætti að vera möguleg á næsta
ári, sagði helsti samninga-
maður Sovétríkjanna á af-
vopnunarráðstefnu 40 þjóða í
Genf í viðtali við fréttamann
Reuters í gær.
„Það eru gildar ástæður til að
trúa því að viðræður um efna-
vopnabann skili endanlegum ár-
angri á næsta ári,“ sagði samn-
ingamaðurinn, Viktor Issrae-
lyan, „við sjáum engin stór
vandamál í vegi fyrir því,“ bætti
hann við. Samningaviðræður um
þetta mál hafa staðið yfir frá því
seint á sjöunda áratugnum,
helstu vandkvæðin á undirritun
samkomulags hafa verið spurn-
ingar um að framfylgja eftirliti
með því að samningurinn verði
haldinn. Bretar lögðu nýlega
fram ákveðnar tillögur um til-
högun slíks eftirlits og Sovétríkin
hafa lagt blessun sína yfir þær til-
lögur í grundvalllaratriðum.
í þessum samningaviðræðum
sem standa yfir í Genf taka þátt
fulltrúar frá Varsjárbandalags-
þjóðum, Natóþjóðum, hlut-
lausum þjóðum og þjóðum í
Samtökum óháðra ríkja.
Líbanon/Búðastríðið
ísraelar liðsinna Amal Shrtum
Tel Aviv - ísraeismenn hafa nú
gengið í lið með Amal sveitum
Síta Múhameðstrúarmanna í
bardögum þeirra gegn Palest-
ínuaröbum í S-Líbanon. í fyrra-
dag réðust ísraelskar spreng-
juþotur gegn sveitum Palest-
ínumanna við þorpið Maghdo-
usheh, við flóttamannabúðir
Palestínuaraba, stutt frá borg-
inni Sídon.
„ísraelsher veitir Amal Shítum
stuðning úr Jofti. Þeir hafa nú
gert harðar árásir á PLO menn
sem berjast við Amal sveitirnar
um yfirráð yfir hinu hernaðarlega
mikilvæga Magdousheh," sagði
vestrænn hernaðarsérfræðingur
sem fylgst hefur með framvindu
mála í S-Líbanon. Þorpið stendur
á hæð við Ain El-Hillweh búðirn-
ar.
Heimildarmenn Reuters innan
ísraelsku Ieyniþjónustunnar
héldu því fram í gær að orustan
um Maghdousheh sé nýr þáttur í
þeirri viðleitni Frelsisfylkingar
Palestínu (PLO) að koma sér upp
nýrri aðstöðu við suðurströnd Lí-
banon til að geta gert árásir yfir
norður landamæri ísraels. Þessir
heimildarmenn héldu því fram að
PLO sveitir Yassers Arafat hefðu
gert tímabundið friðarsamkomu-
lag við andstæðar fylkingar Pal-
estínuaraba sem hliðhollar eru
Sýrlendingum. Nú stefndu þessar
sveitir að því að ná tangarhaldi á
úthverfum Sídon borgar og hafn-
arborgarinnar Tyre sem er í 15
km. fjarlægð frá landamærum Lí-
banon og Israels.
Samið var um vopnahlé á þessu
svæði í Damaskus í fyrradag, liðs-
menn Arafats höfðu hins vegar
ekki fulltrúa þar og ekki þykir
líklegt að vopnahlé komist á.
Laugardagur 29. nóvember 1986 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 13