Þjóðviljinn - 27.03.1987, Síða 10

Kennarar
Meðallaunin
notuð til blekkinga
Gunnlaugur Astgeirsson ogHeimir Pálsson: Ríkisvaldið reynirað
telja fólki trú um að kennarar séu að meðaltali með yfir 70 þúsund á
mánuði. Staðreyndiner, aðflestir eru með32til40 þúsund
Það er mikið notað í áróðri
ríkisvaldsins gegn kennurum að
eitthvað sem menn kalla meðal-
laun kennara séu yfir 70 þúsund
krónur. Þetta er einfaldlega
blekking. Verulegur hluti kenn-
ara er á hreinu taxtakaupi, með
þetta 32 - 40 þúsund krónur á
mánuði. Auðvitað eru til menn
sem með óhóflega mikilli yfir-
vinnu fá miklu hærri laun, og þeir
tosa meðallaunin upp. Hitt er
staðreynd að allur þorri kennara
er á miklu lægri launum.
Þetta sögðu þeir Heimir Páls-
son og Gunnlaugur Ástgeirsson,
frá HIK, í spjalli við Þjóðviljann í
gær.
„Það er mjög villandi að nota
þessi meðallaun, einsog samn-
ingamenn ríkisins gera. Inn í þau
er tekin öll yfirvinna, öll álög á
laun og meira að segja líka það
sem stundum er í gamni kallað
loðnuvertíðin. En það eru upp-
gripin sem sumir kennarar hafa
stundum í örstuttan tíma við að
fara yfir próf grunnskólanema.
Inní meðallaunum eru meira að
segja álögur sem menn fá fyrir að
vera konrektorar og áfanga-
stjórar. Það lýsir einna best
hversu mikil blekking felst í því
að tala um meðallaun," sögðu
þeir félagarnir.
Kennaraskortur
Heimir Pálsson benti líka á, að
„maður sem hefur 40 þúsund eða
minna í laun á mánuði, en fær 70
þúsund í meðallaun þarf að vinna
gífurlega yfirvinnu til að ná þessu
kaupi. Það í sjálfu sér er órækur
vottur um kennaraskortinn sem
er til staðar. Skólastjórar vilja
skiljanlega frekar reyna að bæta
úr kennaravöntun með því að fá
þá reyndu kennara sem fyrir eru
til að taka á sig aukavinnu fremur
en bregða á það ráð að kippa inn
af götunni réttindalausu fólki í
kennslu.“
En þeir Heimir og Gunnlaugur
sögðu ennfremur, að hin háu
meðallaun endurspegluðu líka
mikla vinnuáþján kennara. „Og
það má spyrja, einsog gert var í
frægri OECD-skýrslu; hefur
þjóðfélagið efni á vinnuþjöku-
ðum kennurum? Óhóflegt vinnu-
álag hjá hverjum sem er dregur
úr meðalafköstum. Það vita ailir.
En er forsvaranlegt að draga úr
vinnuafköstum kennara með
gegndarlausu álagi? Kemur það
niður á nokkrum öðrum en börn-
unum sem eiga að njóta kennsl-
unnar? Að sjálfsögðu ekki!“
Þeir bentu líka á, að könnun
sem var gerð sýndi, að af um 1100
kennurum voru um 250 með yfir
Svavar
Gestsson
skrifar
á að það sé óeðlilegur hlutur að
bandalagsríki og síðan tiltekin
tvö ríki utan bandalags setji niður
einhverja nefnd embættismanna
til þess að fjalla um hápólitískt
mál, sem pólitískar ákvarðanir
hafa ekki verið teknar um. Það er
einfalt mál.“ (Leturbreytingar
mínar sg.)
Það var því ljóst að 29. janúar
var Alþýðuflokkurinn á móti því
að skipa norræna embættis-
mannanefnd og svo virtist sem þá
hefði myndast meirihluti á Al-
þingi gegn því - Sjálfstæðis-
flokksins og Alþýðuflokksins.
Fjöldahreyfing
vinnur sigur
En skjótt skipast veður í lofti.
Alþýðufíokkurinn og Sjálfstæðis-
flokkurinn sneru við blaðinu þeg-
ar þeir sáu skoðanakönnun um
að 90% íslendinga væru fylgjandi
kjarnorkuvopnalausum Norður-
löndum. Þessi staðreynd sýnir
betur en nokkru sinni fyrr að
fjöldahreyfing getur rekið hörð-
ustu hernaðarsinna á flótta: Þeg-
ar alþingi íslendinga hafði verið
slitið kom alþingi götunnar sam-
an og kvað upp ótvíræðan dóm
lýðræðisins. Þessa staðreynd er
vert að hafa í huga - og halda
áfram að safna liði.
80 þúsund krónur á mánuði. „Og
það eru þessir kennarar sem rífa
svokölluð meðallaun upp. Hinir
sitja langt.eftir. Og það er fyrir
þá, kennarana sem eru með 32 til
4o þúsund á mánuði, sem við
erum að berjast. Þeir geta ein-
faldlega ekki lifað af þessum
launum". -ÖS
Kjartan tekur
forystuna
Það var Kjartan Jóhannsson
sem tók fram fyrir hendurnar á
formanni sínum og reyndi að
byggja brú yfir til vitrænnar
niðurstöðu í umræðum um
skýrslu utanríkisráðherra en
hann sagði á Alþingi 11. mars sl.:
„Á hinn bóginn er fagleg rann-
sókn á þessu máli undir pólitískri
leiðsögn, fagleg rannsókn á for-
sendum fyrir og afleiðingum af
framkvæmd kjamorkuvopna-
lauss svæðis á Norðurlöndum og
þeim skilyrðum sem hvert ríkj-
anna telur að fullnægja þurfti, til
þess fallin að varpa ljósi á hug-
myndina.“
Með þessum orðum tók Kjart-
an Jóhannsson forystuna í málinu
og beygði Jón Baldvin - það er í
fyrsta sinn sem það gerist með
augljósum hætti.
Þetta sýnir að þrátt fyrir gaspur
Jóns Baldvins eru þeir menn til í
Alþýðuflokknum sem taka tillit
til staðreynda eins og þeirrar sem
birtist í skoðanakönnuninni um
kjarnorkuvopnalaus Norður-
lönd.
Alþýðubandalagið hlýtur að
fagna flóttanum sem er brostinn í
lið hernaðarsinna. Jafnframt
mun flokkurinn á næstu vikum
leggja áherslu á að knýja fram
svör flokkanna við skýrslu þing-
mannanefndarinnar um kjarn-
orkuvopnalaus Norðurlönd. Þau
svör verða að berast fyrir 21. apr-
fl. Vonandi verða þau svör
jafnjákvæð og niðurstaða sú sem
fékkst um embættismannanefnd-
ina, þegar fyrir liggur að viðreisn-
arflokkarnir hafa samþykkt aðild
að nefndinni, sem þeir töldu bæði
„óeðlilega og óviðeigandi" fyrir
nokkrum vikum. Nú er nefndin f
senn eðlileg og viðeigandi -
vegna þess að þeir óttast skoðun
fjöldans, þjóðarsáttina um kjarn-
orkuvopnalaus Norðurlönd, og
baráttukraft Alþýðubandalags-
ins.
Þessi reynsla sýnir líka að með
sterku Alþýðubandalagi eftir
kosningamar munu miðflokk-
arnir taka tillit til þess eins og
skoðanakönnunarinnar á dögun-
um og verða fúsir til samstarfs.
Það staðfestir einnig gömul
reynsla - þegar þeir hafa áttað sig
á því að það er ekki vænlegt að
efna til fylgflags við íhaldið sem
stendur nú hraklega eftir atburði
síðustu sólarhringa.
Af hverju snem
þeir við blaðinu?
Skipun vinnuhóps embœttismanna erskreffram á við, en í kosningun-
um ræðst hvernig unnið verður í þeim hópi af hálfu íslenskra
Utanríkisráðherrafundur Norð-
urlanda, sem lauk í Reykjavík í
gær, var merkur áfangi í friða-
rbaráttunni á Norðurlöndum. Nú
sést loksins eftir áratuga baráttu
vísir að friðarbandalagi Norður-
landanna í þeim heimi stríðsá-
taka sem hefur blasað við okkur
á undanfömum árum.
Utanríkisráðherrann Matthías
Á. Mathiesen gerði allt sem í
hans valdi stóð til að koma í veg
fyrir árangur á þessum fundi.
Hann naut þar stuðnings Alþýðu-
flokksins,eða öllu heldur for-
manns Alþýðuflokksins. Eftir
utanríkisráðherrafundinn reynir
ráðherrann að bera sig manna-
lega rétt eins og hann hafi unnið
sigur í málinu, en kjarni málsins
er þó þessi, hvað sem kokhreysti
ráðherrans líður:
1. Hann reyndi að koma í veg
fyrir skipun nefndarinnar en mis-
tókst.
2. Hann reynir að skýla sér á
bak við villandi þýðingar til þess
að verja stöðu sína: í fréttatil-
kynningu hans er talað um kjarn-
orkuvopnalaus svæði „á norður-
slóð” en í dönsku fréttatilkynn-
ingunni um, jiordiske omraader”
og í þeirri ensku um „nordic
area” sem þýðir auðvitað hvort-
tveggja á norrænum svæðum,
það er á Norðurlöndum.
3. Fyrir liggur að samstarfs-
nefndin „embættismannanefn-
din” á ekki að vinna með NATO,
heldur getur hvert NATO-ríki
auðvitað unnið með Atlantshafs-
bandalaginu að eigin geðþótta.
4. „Sigur” Matthíasar er
skammgóður vermir vegna þess
að ríkisstjórn Steingríms Her-
mannssonar á aðeins eftir að sitja
í fjórar vikur. Þess vegna verður
íekist á um það í kosningunum
hvort nefndin vinnur að máiinu
stjórnvalda
með eðlilegun hætti af íslands
hálfu eða ekki.
5. Norrænu utanríkisráðherr-
arnir gátu ekki farið frá fundinum
án þess að ganga frá skipun
nefndarinnar. Þeir hlutu því að
teygja sig nokkuð áleiðis og það
var þeim keppikefli að ísland færi
með í nefndina.
6. Aðgerðir fjöldans hér á
landi höfðu áhrif, svo og skoð-
anakönnunin.
7. Engu munaði að vísu að íhald-
inu og krötunum tækist að skilja
ísland frá í þessu mikilvæga máli.
Það er því nauðsynlegt að gera
sér ljóst að einungis Alþýðu-
bandalagið getur í kosningunum
komið í veg fyrir að íhaldið eyði-
leggi málið á nýjan leik. Það
slapp fyrir horn í þetta skiptið -
vegna fjöldahreyfingarinnar.
Tregða á íslandi
Með frændríkjum okkar hefur
alltaf gætt ákveðinnar tregðu til
þess að hafa íslendinga með í
ráðum og þar hefur komið fram
vantrú á því að íslendingar geti
verið hluti af kjarnorkuvopna-
lausum Norðurlöndum vegna
þess að hér er bandarísk herstöð.
Þátttaka okkar í norrænum þing-
mannanefndum og í samstarfi
friðarhreyfinga á Norðurlöndum
hefur tryggt að þessi andstaða á
Norðurlöndunum hefur í raun
verið kveðin niður; þó allir viti að
hún sé enn til þá er hún marklaus
eins og er.
Sama tregða hefur komið fram
á íslandi:
Sjálfstæðisflokkurinn hefur
viljað fylgjast með málinu, en
haft alla fyrirvara Atlantshafs-
bandalagsins með í farteskinu.
Þess vegna hefur Sjálfstæðis-
flokkurinn ekki viljað taka þátt í
þingmannanefndinni.
Framsóknarflokkurinn hefur
borið kápuna á báðum öxlum og
formaður flokksins hefur í raun
fylgt utanríkisstefnu Sjálfstæðis-
flokksins eins og á öðrum svið-
um.
Alþýðuflokksformaðurinn
hefur verið neikvæðastur í mál-
inu.
„Óeðlileg og
óviðeigandi“
Þegar við Guðrún Agnarsdótt-
ir og Haraldur Ólafsson fluttum
tillögu til þingsályktunar um að
íslendingar tækju þátt í embættis-
mannanefndinni hafnaði Alþýðu-
flokkurinn því alfarið. Það kom
fram í ræðu Jóns Baldvins á Al-
þingi 29. janúar sl. þar sem hann
sagði meðal annars þetta:
„Þingflokkur Alþýðuflokksins
hefur efasemdir um þau vinnu-
brögð (að skipa embættismanna-
nefnd) af mörgum ástæðum...
Ástæðurnar eru ýmsar og þess-
ar helstar:
1. Þetta er auðvitað hápólitískt
mál, stórpólitískt mál. Þar af
leiðir að það er ekki á færi emb-
ættismanna að fjalla um málið
fyrr en búið er að taka veigamikl-
ar pólitískar ákvarðanir. Það er
ekki í þeirra verkahring, ekki á
þeirra færi.
2. ... Mér er hulin ráðgáta
hvemig sameiginleg embættis-
mannanefnd ríkja, þriggja sem
eru í varnarbandalögum og
tveggja hlutlausra, ætti að geta
starfað saman að einhverju gagni
eða einhverju viti jafnhliða og
áður en teknar eru pólitískar
ákvarðanir í þessu máli.“
„Rökin fyrir því að það sé til
lítils og reyndar óviðeigandi að
setja upp slíka embættismanna-
nefnd eru mörg...“
„Þess vegna er það að ég lít svo
10 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 27. mars 1987