Þjóðviljinn - 05.04.1987, Qupperneq 3

Pólitísk
jurtafræði
Kratar heyja nú mikið rósa-
stríð fyrir alþingiskosningarn-
ar, og hafa meðal annars gert
Átján rauðar rósir að einkenn-
islagi fyrir kosningabaráttu
sína. Þarna er málum eitthvað
blandið. Við höfum fyrir satt
að kratablómið sé nellika,
ekki rós. Að minnsta kosti
sést félagi Anker Jörgensen
og fleiri góðir alltaf með nel-
liku í barminum þegar mikið
liggur við. Á rósin kannski að
undirstrika sérstöðu íslenskra
krata? Eða eru mennirnir
svona vondir í jurtafræði? ■
Aðeins tveir
kostir
(haldsmenn, þ.e.a.s. þeirsemi
tilheyra Þorsteinsarminum,
hafa átt erfiða daga og enn
erfiðari nætur síðustu vikurn-
ar. Á dögunum sást þó til eins
flokksholls Þorsteinsmanns í
Hafnarfirði sem var óvenjuhýr
og glaður. Þegar gengið var á
hann og spurðt hverju þetta
sætti í þessu upplausnará-
standi svaraði hann að
bragði: Sjáiði til piltar mínir.
Það er ekki nema tvennt til í
þessu. Annað hvort lokar
maður sig inni á klósetti og
skælirframyfir kosningar, eða
þá að maður lætur eins og
þetta snerti mann ekki og
hlær bara. Ég valdi síðari
kostinn. ■
Guðdómlegur
gleðileikur
Nú hafa stjörnurnar í Hollywood baðað sig í Óskarsfroðunni,
loftbólur sumra sprungið en aðrir svífa enn um á rósrauðu
kampavínsskýi sigurvímunnar. Sigurvegarinn er enn sem fyrr
draumaverksmiðjan sjálf.
Kvikmyndir þær sem útnefnd-
ar voru til verðlauna eru komnar í
kvikmyndahús mörlandans áður
en sjálf verðlaunaveitingin fer
fram og erum við þakkláfþeirri
breytingu sem orðið hefúr, að
þurfa ekki að bíða í áraraðir eins-
og áður var, eftir að fá að leggja
okkar sjálfstæða mat á verð-
launagripina. Hinsvegar virðast
kvikmyndahúsin hér álíta að
bandarjsk kvikmyndagerð ein-
angrist við Hollywoodframleiðs-
luna. Því er þó ekki svo farið. í
Bandarjkjunum þrífst einnig
sjálfstæð kvikmyndagerð, þar
sei^i 'metnaðurinn liggur ekki í
tæk'nibrellum, skrautlegum bún-
ingum, stórstjömum eða öðrum
fjárfrekum ytra búnaði, heldur í
því að gegnumlýsa bandarískan
vemleika með öðram brögðum.
Slíkar myndir komast sjaldnast til
álita hjá Óskarsúthluturam og
slíkar myndir ná sjaldnast strönd-
um íslands.
„Bandaríkin era einsog stór
pottur. Þegar sýður í honum
flýtur skíturinn upp.“ Setning
þessi er tekin úr kvikmyndinni
„Down by Law“ eftir Jim Jarm-
usch. Kvikmynd sem hefur verið
lýst sem „unaðsfulium blús úr
mýrarpytti bandarísks veruleika,
fullum af manngæsku, sem kitlar
hláturtaugar áhorfenda. Kvik-
mynd sem geislar af persónuleika
leikstjórans."
í viðtali við Sigurjón Sighvats-
son, kvikmyndagerðarmann, í
blaðinu í dag, kemur fram að
valdsvið leikstjórans í banda-
rískri kvikmyndagerð fer aftur
þverrandi. Kvikmyndagerð er
iðnaður en ekki listgrein í augum
þeirra sem veita peningum í
framleiðsluna.
Jarmusch er hinsvegar ekki á
því að láta aðra segja sér fyrir
verkum. Hann hefur fengið ótal
tilboð frá Hollywood en hafnað
þeim öllum. Hann hefur afstöðu
listamannsins til kvikmyndarinn-
ar, enda er afraksturinn eftir því.
Hans mynd af Bandaríkjunum á
ekkert skylt við mynd Hollywood
af ameríska draumnum.
Samt sem áður notar Jarmusch
óspart klisjur úr Hollywood-
framleiðslunni og stöðugt má sjá
skírskotanir til eldri kvikmynda,
en hann notar þetta meðvitað,
setur klisjumar í nýtt samhengi
og afhjúpar þannig innihaldsleysi
þeirra.
„Down by Law“ er þriðja kvik-
mynd Jarmusch. Fyrsta mynd
hans var „Permanent Vacation“
en í kjölfar hennar kom „Stran-
ger than Paradise“, sem vakti
mikla athygli þrátt fyrir að hún
kostaði innan við 10 milljónir ís-
Tom Waits, John Lurie og Robert Benignini I hlutverkum sínum í Down by Law.
lenskra króna, sem þykir hlægi-
legt verð í Bandaríkjunum fyrir
kvikmynd. Nýjasta kvikmyndin
kostaði hinsvegar um 40 milljónir
króna, sem einnig er bara brot af
kostnaði við venjulega Holly-
woodmynd.
Sögurþráður kvikmyndarinnar
„Down by Law“ er í stuttu máli sá
að í fangaklefa í New Orleans
hittast þrír menn, þriðja flokks
hórmangari (John Lurie),
atvinnulaus plötusnúður (Tom
Waits) og ítali, sem hefur drepið
spilafélaga sinn (Robert Benign-
ini). ítalinn lifir og hrærist í heimi
kvikmynda og veit því hvernig á
að flýja úr fangelsi. Kvikmyndin
lýsir svo flóttanum um mýrar Lo-
usiana og endar í New Órleans.
Þetta er kvikmynd um utangarðs-
menn í þjóðfélagi sem er að hruni
komið.
Tónlistin gegnir stóra hlut-
verki í kvikmyndinni enda era
tveir af aðalleikuranum, þeir
Tom Waits og John Lurie, auk
Jarmusch, allir tónlistamenn.
Þetta er þó ekki sú tónlist sem
vermir efstu sæti vinsældalist-
anna, heldur er það blúsinn sem
taktfastur hljómar undir flóttan-
um.
Það hefur verið sagt um kvik-
myndir Jarmusch, að þær séu
mitt á milli bandarískrar og evr-
ópskrar kvikmyndahefðar. Þykja
þær um margt minna á kvik-
myndir Þjóðverjans Wim Wend-
ers, enda nota þeir sama kvik-
myndatökumanninn, Robby
Muller. Persónurnar í kvikmynd
Jarmusch era utangarðsmenn og
ferðalag þeirra á margt sammerkt
með svokölluðum „roadmovies".
Þetta er guðdómlegur gleði-
leikur, sem hefst í helvíti og
þræðir öngstíga gegnum
hreinsunareld mýrarinnar í áttina
að óvísu ástandi í borg, sem lítur
út einsog hún hafi orðið fyrir
kjarnorkuárás. Ferðin er flótti en
jafnframt leit að útópíu einstakl-
ingsins. Kannski er vegurinn eina
fyrirheit ferðarinnar.
-Sáf, stuðst við Ny tid
PENTAX PINU 35 M. GJAFASETT
Þetta er frábær myndavél í gjafakassa
með rafhlöðum og tösku.
Kostar aðeins 4650 kr. nú eftir tollalækkunina.
Fœst, Ljósmyndavöruversluninni
Skipholti 31 sími 25177.