Þjóðviljinn - 30.06.1987, Blaðsíða 4

LEKDARI
Jákvæð umræða - opin umræða
Við viljum vinna saman - við eigum sameiginleg
markmið.
Þetta voru hinar eiginlegu niðurstöður fjölsótts og
þýðingarmikils fundar í miðstjórn Alþýðubandalags-
ins um helgina.
Það hefur engum dulist, sem fylgist með íslensk-
um stjórnmálum, að innan Alþýðubandalagsins hef-
ur verið uppi ágreiningurum starfsstíl, menn og mál-
efni. ( kjölfar kosningaósigurs er það því eðlilegasti
hluturíheimi.að menn einsetji sér að ræða mis-
klíðarefni niður í kjölinn.
Þannig - og aðeins þannig - er von til þess að
hann öðlist aftur fyrri sérstöðu á meðal íslenskra
launamanna og verði enn á ný það vopn sem fólk
getur reitt sig á í baráttu fyrir bættu þjóðfélagi.
Fyrsta kafla hinnar nauðsynlegu umræðu Alþýðu-
bandalagsmanna um stöðu flokksins lauk með
miðstjórnarfundinum á Varmalandi í Borgarfirði í ma-
ímánuði. Þá fengu félagar og forystumenn tækifæri
til að „blása út“, til að viðra álit sitt á þeim atburðum
sem urðu undanfari kosningaúrslitanna. Varma-
landsfundinum lauk með því að fela kjördæmisráð-
unum um allt land að skipa félaga í „Varmalands-
nefndina" sem síðan hefur stýrt umræðu um stöðu
flokksins.
Þá var sex félögum úr forystu flokksins einnig falið
að setja fram vandaðar greiningar á stöðu hans og
orsökum ósigursins í aprílkosningunum. Varmal-
andsnefndin, sem gegnir hlutverki verkstjóra um-
ræðnanna í flokknum, tók þá viturlegu ákvörðun að
bjóða fjölmiðlum að vera viðstöddum erindi skýrsl-
i ugerðarmanna við upphaf fundarins um helgina,
sem auk heldur var allur opinn flokksfélögum. Þjóð-
viljinn birti jafnframt útdrátt úr greiningum forystu-
mannanna í handhægum neytendaumbúðum fyrir
lesendur blaðsins. Af hálfu nefndarinnar og Þjóðvilj-
ans var því lagt allt kapp á að gera kjarna umræð-
unnar sem aðgengilegastan fyrir félaga og stuðn-
ingsmenn Alþýðubandalagsins.
öðru skeiði innanflokksumræðunnar, skeiði skil-
greiningarinnar, lauk á fundinum um helgina. Með
ítarlegum umræðum um greiningar forystumann-
anna var settur punktur aftan við hið nauðsynlega
fortíðaruppgjör. Atökum um fortíðina, og hvað gert
var rangt og af hverjum, er einfaldlega lokið.
Nú tekur við hið þriðja skeiðið, sem í hnotskurn
felst í orðunum: horfum til framtíðar!
Því lýkur með fundi miðstjórnar í september
næstkomandi. Fram til þess tíma er það skylda fél-
aganna að reyna í sameiningu að draga upp mynd af
Alþýðubandalagi framtíðarinnar.
Við þurfum að svara eftirfarandi spurningum:
Hvers konar Alþýðubandalag viljum við flytja með
okkur inn í framtíðina?
Hver eru brýnustu verkefnin og hvernig viljum við
vinna þau?
Síðasta skeiði umræðunnar lýkur svo á landsfundi
í haust, þegar flokkurinn kýs sér forystu á nýjan leik
og sameinast um hnitmiðaða stefnu.
Það er gleðilegt að umræðan innan Alþýðubanda-
lagsins hefur ekki leyst upp í ófrjótt stagl og ásakanir.
Hún hefur til þessa borið vott um vilja til samvinnu,
og jafnframt getið af sér gnótt nýrra hugmynda sem
flokkurinn á með nokkurri vinnu að geta nýtt sér sem
innlegð til framtíðar.
Á landsfundi verða endanlega útkljáð erfið mis-
klíðarmál, eða skapaður farvegur til að samræma
stefnu í ýmsum málum, sem ekki hefur verið full
eining um til þessa. Nú þegar er Ijóst, að flokkurinn
hefur náð samstöðu um ýms mikilvæg mál:
Hann telur þörf á því að ræða tengsl flokks og
verkalýðshreyfingar, - ekki til að rjúfa eða höggva
heldur til að fá úr því skorið á flokkslegum vettvangi
hver skal vera farvegur milli ættingjanna.
Hann vill skipulegar sóknarlotur til að endurheimta
sérstöðu sína á sviði jafnréttismála og umhverfi-
sverndar.
Hann vill skýra stefnumótun í atvinnu- og efna-
hagsmálum. Sú stefnumótun á að fara fram á grund-
velli þeirrar miklu vinnu, sem efnahags- og atvinnu-
málanefnd flokksins hefur þegar lagt fram.
Af umræðum um Þjóðviljann virðist líka Ijóst, að
það er ekki vilji innan flokksins til að draga blaðið
lengra inn undir flokkinn. Menn telja það hvorki
hreyfingunni né blaðinu hollt. Jafnframt hljóta allir að
sjá, að það er fráleitt í takt við þróun þjóðfélagsins að
draga úr sjálfstæði Þjóðviljans.
Það hefur vakið mikla eftirtekt hversu opin um-
ræðan í Alþýðubandalaginu er - hversu óhræddur
flokkurinn er að takast á við sinn innri vanda. í þess-
um kjarki er fólginn lykillinn að framtíð flokksins.
Umræðan er erfið - en brýn.
-ÖS
KUPPT OG SKOMÐ
Farið hefur fé betra
„Farið hefur fé betra. Aðrir
kostir hljóta að vera til, kostir þar
sem heilindi ráða ríkjum.“ Á
þessum orðum endar leiðari D V í
gær og tekur klippari heilshugar
undir þau.
Jón Baldvin hefur haft umboð-
ið til stjórnarmyndunar í mánuð
og er nú svo komið að almenning-
ur veit ekki lengur hvort hann á
að hlæja eða gráta yfir verkstjórn
mannsins í brúnni. Mestum tíma
hefur verið varið í það að reikna
fram og aftur hvar hægt sé að
klípa krónur af launafólki til að
bjarga ríkissjóði. Að láta þá sem
fleytt hafa rjómann af góðærinu
skila til baka hluta af gróða unda-
nfarinna ára virðist varla hafa
komið til umræðu hjá reiknimei-.
sturum þríhjólsins. Ástæðan er
einfaldlega sú að Þorsteinn og
restin af gamla íhaldinu snýst
öndverð gegn öllum slíkum hug-
myndum.
Þetta eru engin ný sannindi og
þessvegna hefur Jón Baldvin
látið reiknimeistarana leita með
logandi ljósi að öðrum leiðum til
að ná krónum í kassann. Hug-
rnynd um bifreiðaskatt fæddist.
Upphaflega var talað um að
menn borguðu skatt í samræmi
við verðmæti bifreiðanna. En
Þorsteinn, sem ekur um á nýjum
Audi, gat ekki hugsað sér þáð. í
stað þess kom fram hugmynd um
að greiða skattinn eftir þyngd bíl-
anna. Þannig þarf klippari senni-
lega að borga hærri skatt af gamla
Saabinunv, sem gróflega áætlað
er minna en einskis virði þó hann
hökti enn áfram milli heimilis og
Þjóðvilja meira af rækt við mál-
staðinn en getu, en þeir sem aka
um á milljón króna lúxuskerrum
gljáandi úr kassanum.
Þá hefur verið reiknað út að
Jón Baldvin greinir fréttamönnum frá
árangurinn einsog sjá má. Mynd Sig.
hægt sé að afnema söluskatts-
undanþágur af allri matvöru sem
ekki er inni í vísitölunni og leggja
þannig aukaskatt á almenning án
þess að það hafi áhrif á launin til
hækkunar. Einnig er talað um
kjarnfóðurskatt sem hækkar verð
á kjúklingum og svínakjöti.
Hver á hvað?
Allar þessar tillögur sem kall-
ast því hátíðlega nafni, fyrstu að-
gerðir í efnahagsmálum, ganga út
á það eitt að leggja aukna byrði á
þá sem ekki hafa orðið varir við
góðærið svokallaða. Enn einu-
sinni eiga þeir sem fitnuðu í góð-
ærinu að sleppa og næsta furðu-
legt að hugsa til þess að sá maður
sem stýrir þessum viðræðum
skuli hafa flengst um landið þvert
og endilangt með þá brennandi
spurningu: Hverjir eiga ísland?
Kratar munu hafa lagt fram fé-
lagsmálapakka í upphafi við-
ræðna formannanna en Þorsteinn
drepið hvert málið á fætur öðru.
Sem dæmi má nefna húsnæðis-
málin. Þar átti að leiðrétta mis-
gengið svokallaða, veita auknu
fjármagni í nýja húsnæðiskerfið
og koma á kaupleiguíbúðum. Nú
er ekkert eftir þar nema örlítið
brotabrot af kaupleiguhugmynd-
inni, og það brotabrot á að fjár-
magna með helmingnum af því
brotabroti sem veitt er til verka-
mannabústaða.
Hversu oft skyldi spurninguna
um hverjir eigi ísland, hafa borið
á góma í viðræðum þeirra Jóns
Baldvins, Steingríms og Þor-
steins. Sennilega ekki nærri jafn
oft og spurnineuna um hver eigi
for sætisráðherrastólinn.
Alitshnekkir
stjórnmálamanna
Þær stjórnarmyndunarviðræður
sem nú eru að sigla í strand hafa
allan tímann snúist meira um
skiptingu ráðuneyta en minna um
málefnin. Venjan hefur verið að
útkljá fyrst málefnin, og þá eink-
um þau málefni sem ágreiningur
er um, og ræða síðan stólaskipt-
inguna.
I Þjóðviljanum á föstudag
sagði Svavar Gestsson að þessar
viðræður væru um margt óvenju-
legar. „í þeim stjórnarmyndun-
arviðræðum sem ég hef tekið þátt
í er byrjað á því að semja um
málefni og síðan hefur það tekið
um hálfan dag að útkljá stólana."
Þessi vinnubrögð formann-
anna þriggja undir verkstjórn
Jóns Baldvins eru ekki til að auka
álit almennings á stjórnmála-
mönnum og mátti það álit síst af
öllu við enn frekari skakkaföll-
um, einsog úrslit kosninganna í
vor sýndu berlega.
Þótt þríhjólið virðist sterkur
stjórnarkostur vegna mikils þing-
meirihluta þá er það bara á yfir-
borðinu því viðræður flokkanna
hafa einkennst af tortryggni eins-
og leiðarahöfundur DV bendir á:
„Flokkarnir þrír eru að hamast
við að hlaða sér virkisveggi
gagnvart þeim sem ætlunin er að
starfa með. Slíkt kann ekki góðri
lukku að stýra enda verður ekki
séð að framhaldið verði gæfulegt
þegar lagt er af stað í sameigin-
lega för í ótta um að samstarfs-
mennirnir ráðist hver að öðrum.
Þessi vantrú og vörn um að vígbú-
ast sem best í eigin skotgröf vekur
ekki bjartsýni um að flokkarnir
þrír reynist farsælir í orrustu þar
sem þeir eiga að vera sömu megin
víglínunnar.“
Jafnaðarstjórn
Kratar hafa ekki verið til við-
ræðu um aðra möguleika en þrig-
gja flokka stjórn með íhaldi og
einhverjum þriðja flokki. Fyrir
kosningar kom Alþýðu-
bandalagið með hugmyndina um
að stjómarandstaðan legði fyrir
kjósendur skýran valkost um
jafnaðarstjórn. Þeirri hugmynd
var hafnað þá af krötum og
Kvennalista. Þrátt fyrir það er
enn hægt að stofna til slíks stjórn-
arsamstarfs með þáttöku eða
stuðningi fjórða flokksins, til
dæmis Framsóknar. Þannig væri
hægt að einangra íhaldið frá stól-
unum og leita nýrra svara við því
hverjir eigi ísland. Heilindi ættu
að geta ríkt á milli þessara flokka
við leit að svari við þeirri spurn-
ingu sem er ekki síður brennandi
í dag en þegar Jón Baldvin
flengdist um landið fyrir tveim
árum. _Sáf
þJÓÐVILJINN
Málgagn sósíalisma, þjóöfrelsis
og verkalýðshreyfingar
Útgefandl: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Rltatjórar: Árni Bergmann, Þráinn Bertelsson, össur
Skarphóðinsson.
Fréttastjórl: Lúövík Geirsson.
Bla&amenn: Garöar Guöjónsson, Guðmundur Rúnar Heiöarsson,
Hrafn Jökulsson, HjörleifurSveinbjörnsson, IngunnÁsdísardóttir,
Kristín Ólafsdóttir, Kristófer Svavarsson, Logi Bergmann Eiösson
(Íþróttir), Magnús H. Gíslason, MöröurÁrnason, ÓlafurGíslason,
Ragnar Karlsson, SigurðurÁ. Friðþjófsson, StefónÁsgrímsson, Vil-
borg Davíösdóttir, Yngvi Kjartansson (Akureyri).
Handrlta- og prófarkalestur: Elías Mar, Hildur Finnsdóttir.
Ljóamynderar: Einar Ólason, Sigurður Mar Halldórsson.
Utlltatelknarar: Sœvar Guöbjörnsson, Garöar Sigvaldason.
Framkvœmdastjórl: Guðrún Guðmundsdóttir.
Skrlf8tofustjórl: Jóhannes Haröarson.
Skrlfatofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Guðbergur Þorvaldsson.
Auglýslngastjórl: Siaríður Hanna Sigurbjörnsdóttir.
Auglýslngar: Unnur Agústdóttir, Olga Clausen, Guömunda Kristins-
dóttir.
Símvarsla: Katrín Anna Lund, Sigríður Kristjánsdóttir.
Húsmóðlr: Soffía Björgúlfsdóttir.
Bílstjórl: Jóna Sigurdórsdóttir.
Útbreiðslu-og afgrelðslustjóri: HörðurOddfríðarson.
Afgrelðsla: Bóra Sigurðardóttir, Kristín Pótursdóttir.
Innhelmtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, ÓlafurBjörnsson.
Útkeyrsla, afgroiðsla, ritstjórn:
Síðumúla 6, Reykjavík, sími 681333.
Auglýslngar: Síðumúla 6, slmar 681331 og 681310.
Umbrotog setnlng: Prentsmlðja Þjóðviljanshf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Verð í lausasólu: 55 kr.
Helgarblöð:60kr.
Áskrlftarverð á mánuði: 550 kr.
4 SÍÐA - ÞJÓÐVIUINN Þrlðjudagur 30. júní 1987