Þjóðviljinn - 16.02.1988, Blaðsíða 10

ERLENDAR FRETTIR
Erkifjendurnir George Bush, til vinstri, og Róbert Dole ræða við fréttamenn. Þeir hafa borið hvor öðrum það helst á brýn að geta ekki gegnt forsetaembætti fyrir sakir leiðinda, heimsku, fúllyndis og
ríkidæmis.
Bandaríkin
Dole og Dukakis fremstir
meðal jafningja
Bandarískir fréttaskýrendur telja Bush varaforseta ekki eiga sér viðreisnar von tapi hann í dag.
Simon og Gephardt keppa um annað sæti demókrata
Leiðtogi minnihluta Repúblik-
anaflokksins í Öldungadeiid
Bandaríkjaþings, Róbert Dole,
þykir standa með pálmann í
höndunum fyrir prófkjör flokks
síns í New Hampshire fylki í dag.
Flestar spár og skoðanakannanir
benda til þess að hann skjóti
helsta keppinauti sínum, George
Bush varaforseta, ref fyrir rass og
taki örugga forystu í kapphlaup-
inu um útnefningu flokksins.
Bush hefur lagt nótt við dag að
undanförnu í örvæntingarfullum
tilraunum sínum til þess að
endurheimta traust kjósenda.
Fyrir nokkrum vikum bentu
skoðanakannanir til þess að hann
ynni glæsilegan sigur í New
Hampshire og hreppti hvorki
meira né minna en 20 af hundraði
umfram fjanda sinn hann Dole.
En síðan hafa lowa búar gengið
að kjörborði og þar í fylki
dembdu menn Bush í þriðja sætið
en Dole í fyrsta. Mönnum virðist
varaforsetinn þegar vera kominn
með „loosers“-glampa í augun.
Framkoma og fé
Tvennt er það sem höfuðmáli
skiptir frambjóðendur er ná vilja
árangri í forkosningaslag forset-
akjörs í Bandaríkjunum. Þeir
verða að höfða til almennings og
þeir verða að hafa gnægð fjár í
handraðanum.
Bandarískir kjósendur hafa
aldrei verið sérlega málefnaleg
hjörð. Höfuðmáli virðist skipta
að frambjóðandi sé vel snyrtur
fjölskyldumaður sem ekki megi
þlÓOVILIINH
45 68 13 33
Tímiim
45 68 18 66
45 68 63 00
Bíabburbur er
\í 11mn
og borgar sig,

BLAÐBERAR ÓSKAST
Víðs
vegar
um
borgina
Hafðu samband við okkur
þlÓÐVILIINN
Síðumúla 6
0 6813 33
vamm sitt vita í siðferði einkalífs-
ins, kunni að brosa vel og komast
hnyttilega að orði í sjónvarpi og
gæti þess að troða engum um tær
sem borið getur hönd fyrir höfuð
sér. Til marks um málefnalega af-
stöðu kjósenda vestra er saga um
nær þrítugan atburð.
Úrslit forsetakosninganna árið
1960 eru sögð hafa ráðist í sjón-
varpi. Skoðanakannanir sem
gerðar voru skömmu fyrir lok-
asprett kosningakapphlaups Ric-
hards Nixons úr Repúblikana-
flokki og demókratans Johns F.
Kennedys bentu til þess að loka-
kappræður þeirra í beinni útsend-
ingu allra voldugustu sjónvarps-
stöðvanna myndu skipta sköpum
um úrslit.
Kennedy bar sigur úr býtum í
sjónvarpseinvíginu og varð for-
seti. Það var ekki málflutningur-
inn sem fleytti honum inní Hvíta
húsið. Einvíginu var bæði sjón-
varpað og útvarpað. í skoðana-
könnun meðal útvarpshlustenda,
sem, nota bene, voru miklu færri
en imbaáhorfendur, kom fram að
þeirn þótti Nixon hafa verið til
muna málefnalegri og sögðu
hann trekk í trekk hafa rekið
andstæðing sinn á gat.
En sjónvarpsáhorfendur voru
á öndverðum meiði, Kennedy
var í þeirra augum ótvíræður sig-
urvegari. Nixon hafði nefnilega
alltaf átt erfitt uppdráttar í sjón-
varpi. Vegna hitans frá ljósköst-
urunum tók hann að svitna ósk-
aplega þegar minnst varði og
þurfti því ætíð að vera að bera
klút að höfði sér. Það orkaði á
almenning sem taugaveiklun
manns með slæma samvisku.
Kennedy var hinsvegar öryggið
holdi klætt. Það sem hann skorti í
málflutningi vann hann fyllilega
upp með glæsileika í útliti og lim-
aburði.
Forsetaframbjóðendur verða
að eiga aðgang að digrum sjóðum
því forkosningabarátta í Banda-
ríkjunum fer að miklu leyti fram í
gegnum fjölmiðla, einkum í sjón-
varpsauglýsingum, og hver mín-
úta af meðaltíma þeirra kostar
drjúgan skilding. Oft hefur það
komið fyrir að fjársterkir aðilar
hafa bókstaflega fest kaup á
frambjóðendum og það liggur í
augum uppi að auðkýfingar á
borð við Kennedybræður standa
miklu betur að vígi en Pétur og
Páll. Af núverandi áhuga-
mönnum um forsetatign eru þeir
flokksbræður Pierre du Pont og
George Bush stöndugastir. Það
má einu gilda fyrir fjármálastjóra
þeirra þótt eftirtekjan verði rýr í
sumar. Gary Hart er ekki jafnvel
settur, hann skuldar enn 1,1 milj-
ón dala frá því í prófkjörsbarátt-
unni árið 1984.
„Gefum friðnum
séns“
En víkjum aftur að Dole og
Bush. Varaforsetinn er að vonum
ekki ýkja glaður yfir þróun mála
að undanförnu. í andríkri ræðu á
miklum kosningafundi í fyrradag
skoraði hann á atkvæðisbæra
menn í New Hampshire „að
kjósa mig með kostum mínum og
göllum. Eg gæfi ekki kost á mér í
þetta starf ef ég væri ekki fullviss
um að ég er manna hæfastur í
þetta starf. Eftir ellefu mánuði
mun ég sverja embættiseið og þá
mun ég segja fjögur orð... takk
fyrir New Hampshire.“
En,semfyrr segir, þaðernæsta
óvíst að Bush hafi neitt að þakka
íbúum New Hampshire fyrir að
ellefu mánuðum liðnum. Auk
þess að vera litlaus og leiðinlegur
er Bush mjög seinheppinn
náungi. Honum varð það á fyrir
skemmstu að vitna í þau orð bít-
ilsins Johns Lennons að vert væri
að „gefa friðnum séns“. Einn
meðframbjóðanda hans, Jack
einhver Kemp, brást ókvæða við.
„Það er óviðurkvæmilegt að rep-
úblikani tali um að gefa friðinum
séns,“ kvað Kemp hafa sagt og
hamrað síðan á því að sá þjóð-
flokkur léti „lýðræði og frelsi“
ætíð sitja í fyrirrúmi. Samkvæmt
óbirtri Gallup-könnun mun Dole
vinna sætan sigur í prófkjöri Rep-
úblikanaflokksins í dag, hreppa
36 af hundraði atkvæða á móti 28
prósentum varaforsetans.
Einn semur
eigin rœður!
í herbúðum demókrata er
Mikhael nokkur Dukakis, fylkis-
stjóri í Massachusetts, bæði víg-
reifur og sigurviss. Naumur sigur
Richards Gephardts í Iowa virð-
ist ekki ætla að hnika þeirri
fullvissu New Hampshirebúa að
Dukakis sé skásti fulltrúi Dem-
ókrataflokksins. Eftir öllum sól-
armerkjum að dæma verður
Gephardt því að gera sér að góðu
að keppa við öldungadeildar-
þingmanninn Paul Simon um
annað sæti.
Þeir sem gerst þekkja til kveða
Simon þenna úr leik í forseta-
slagnum lendi hann í þriðja sæti
eða neðar. Hann hefur sjálfur
sagst vera „Roosevelt-Demó-
krati“ og situr á þingi fyrir Illi-
nois. Þótt það sé líkast því að leita
að nál í heystakki að ætla sér að
finna ágreining frambjóðenda
um einhver þau mál er einhverju
skipta þá verðskuldar Simon prik
fyrir eitt sem hann hefur umfram
keppinauta sína. Hann semur
ræður sínar sjálfur!
Reuter/-ks.
14 Sl'ÐA - ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 16. febrúar 1988