Þjóðviljinn - 28.07.1988, Blaðsíða 14

í t * t * 1 i i t 4 $ * t t i 4 i
r
Ur vöm
í sókn
Því miður reyndist Alþýðu-
flokkurinn fremur innviðaveikur.
Þegar Kommúnistar hófu sinn
samfylkingaráróður um eða upp
úrfjórðaáratugnum, þátóku
flestir foringjar Alþýðuf lokksins
honum illa. Þeir litu á Kommún-
ista sem sína höfuðandstæð-
inga, sem stafaði m.a. af því að
þessirflokkarsóttu mjög ásömu
miðtil atkvæðaveiða. Auk þess
óttuðust þeir, að Kommúnistar,
sem margir voru harðsnúnir
áróðursmenn, næöu undirtökum
íþessum nýju samtökum. En í
raun og veru var sameiningin
skynsamleg. Það eitt, aðfækka
flokkum, var út af fyrir sig spor í
réttaátt. Báðirflokkarnirtöldusig
stefna að sósíölsku þjóðfélagi.
Og þó að nokkuð hefði borið á
milli um leiðir að markinu, þá
sýndist mega jafna þann
ágreining, væri vilji fyrir hendi.
Niðurstaðan varð sú, að Héðinn
Valdimarsson fór úr Alþýðu-
flokknum og hafði með sérýmsa
áhrifamenn. Héðinn hafði verið
áhrifamesti verkalýðsleiðtogi Al-
þýðuflokksins svo að þetta var
mikið áfall. Og nú varð til Sam-
einingarflokkur alþýðu - Sósíal-
istaflokkurinn.
Stjórn Hermanns Jónassonar
sem kom til valda 1934 og í voru,
auk Hermanns, Eysteinn Jóns-
son og Haraldur Guðmundsson,
reyndist mjög farsæl. Henni tókst
að snúa vörn í sókn, við mjög
erfiðaraðstæður, lagði grunn að
ýmsum þeim umbótum sem
þjóðin hefur búið við síðan. Stjórn
Hermanns var og er almennt
nefnd Vinstri stjóm, eins og
stjórnin frá 1927-1931. Ekki varð
þess vart, að Framsóknarmenn
kynnu þessari nafngift illa, enda
var Framsóknarflokkurinn, á
þessum árum ekki síður róttækur
en Alþýðuflokkurinn, nemafrem-
urværi.
En nú var skammt að bíða
mikilla tíðinda. Allir sem opin
höfðu augu og eyru og ekki vildu
beinlínis láta blekkjast, óttuðust
að heimsstyrjöld væri yfirvofandi,
svo dólgslega sem Hitler lét. Há-
værar raddirtóku að heyrast um
að á þessum viðsjálu tímum væri
nauðsynlegt að mynda það sem
menn nefndu „þjóðstjórn". Að
henni þyrftu að standa allir flokk-
ar nema Sósíalistaflokkurinn.
Hann var ekki talinn hæfur í því
húsi. Þjóðstjórnin varðaðveru-
leika 1. apríl 1939. Að henni
stóðu allir flokkar nema Sósíal-
istaflokkurinn. Hermann Jónas-
son gegndi áfram forsætisráð-
herraembættinu en með honum
voru í stjórninni Eysteinn Jóns-
son, Ólafur Thors, Jakob Möller
og Stefán Jóhann Stefánsson.
Þá hafði Framsóknarflokkurinn
farið einn með stjórn í um það bil
11 mánuði.HaraldurGuðmunds-
son sagði af sér þegar meirihluti
Alþingis samþykkti frumvarp um
lögþvingaðan gerðardóm í svo-
kallaðri togaradeilu. Skúli Guð-
mundsson tók sæti Haralds og
Alþýðuflokkurinn veitti stjórninni
ótímabundið hlutleysi. - mhg
ídag
er 28. júlí, fimmtudagur í
fimmtándu viku sumars, fimmti
dagur heyanna, 210. dagur árs-
ins. Sól kemur upp í Reykjavík kl.
4.22 en sest kl. 22.44. Tungl vax-
andiáöðrukvartili.
Viðburðir
Erfðahylling í Kópavogi 1662.
Þjóðhátíð á Þingvöllum 1974 f
minningu 1100 ára búsetu. Þjóð-
hátíðardagurPerú.
UM ÚTVARP & SJÓNVARP f
Guameri kvartettinn
Rás 1, kl. 20.15
Meðal þeirra sem fram komu á
Listahátíð í Reykjavík í sumar
var Guarneri kvartettinn, sem
hélt tónleika í íálensku óperunni
15. júní. Þessi bandaríski
strengjakvartett hélt fyrstu tón-
leika sína sumarið 1964. Síðan
hefur hann haldið á þriðja þús-
und tónleika víðsvegar um heim.
Meðal annars lék hann á s.l. ári á
Vorhátíðinni í Prag, þar sem
hann- var sæmdur Smetana verð-
laununum. - Á efnisskránni eru
þrír strengjakvartettar: Kvartett í
G-dúr K 387, eftir Mozart, kvart-
ett nr. 1, eftir Leos Janácek og
kvartett í B-dúr op 130 eftir Beet-
hoven.
- mhg
Torgið
Á Torginu í dag fjallar Þorlákur
Helgason um útihátíðir og er ekki
út í hött því nú fer sjálf Verslun-
armannaheigin í hönd með öllum
þeim ferðalögum og samkomu-
haldi sem henni hefur löngum
fylgt. Rætt verður við Kristleif
Þorsteinsson á Húsafelli um að-
draganda samkomuhalds þar og
hvernig samgöngum var háttað í
Borgarfirði fyrir daga skipu-
lagðra hátíðahalda þar í héraði.
Þá greinir Jón Guðmundsson frá
starfi löggæslunnar í sambandi
við útisamkomuhald og loks rifj-
ar Ómar Ragnarsson um minn-
ingar sínar um útiskemmtanir frá
árinu 1961. - *nhg
Weizsacker
Sjónvarp kl. 22.05
Richard Weizsacker forseti
Vestur-Þýskalands er ákaflega
vinsæll maður, vafalaust f al-
mestu uppáhaldi vestur-þýskra
stjórnmálamanna. Taka landar
hans gjarna svo til orða, að hann
sé handan góðs og ills og eiga þá
við, að hann sé hafinn yfir hið
daglega þvarg og þras. -
Weizsacker varð forseti 1984.
Var áður borgarstjóri Vestur-
Berlínar. Hann er mjög víðförull
og talar enga tæpitungu. í opin-
berri heimsókn sinni til Suður-
Afríku gagnrýndi hann t.d. harð-
lega ofbeldisstjóm hvíta minni-
hlutans þar. - Arthur Björgvin
Bollason tók viðtal við Weizsack-
er í Bonn á meðan á opinberri
heimsókn Vigdísar Finnboga-
dóttur forseta Islands til Vestur-
Þýskalands stóð. Þar greinir
Weizsacker m.a. frá því, hvaða
augum hann lítur á embætti sitt. -
Þetta er fyrsta viðtal af þessu tagi,
sem forseti Þýska sambandslýð-
veldisins veitir erlendri sjón-
varpsstöð. Viðtalinu verður nú
sjónvarpað í kvöld. - nthg
Sigrún Stefánsdóttir
„Fósturiandsins Freyja“
Sjónvarp kl. 20.35
í þessum þætti verður fjallað
um íslenskar konur og kvenna-
baráttu fyrr og nú og í framtíð-
inni, stöðu þeirra og kjör. Hvaða
framtíð bíður íslenskra kvenna?
Um það verður m.a. rætt við Vig-
dísi Finnbogadóttur forseta Is-
lands, Jóhönnu Sigurðardóttur
félagsmálaráðherra, og Svövu
Jakobsdóttur rithöfund. Þáttur-
inn verður sýndur í Nordisk For-
um, sem framlag Kvenréttindafé-
lags íslands. Umsjónarmaður og
stjórnandi upptöku er Sigrún
Stefánsdóttir. - mhg
Q>
GARPURINN
KALLI OG KOBBI
Ætlaröu aö láta hann vita aö
hann gleymdi Ijósunum
á bílnum?
Trúir þú á drauga?
En á verðbólgu
draug? Frændi
minn var að
tala um hann.
FOLDA
Jæja, en það er ekki
raunverulegur draugurf
, það er átt
hættuna á
að framfærslu-
-jtostnaður hækki!-
14 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 28. júlf 1988
í