Þjóðviljinn - 15.09.1988, Blaðsíða 2
FRETTIR
Ríkisstjórnarflokkarnir
Kaupránið allt að 7%
Alþýðusambandið: Tillögur stjórnarflokkannaþýða 5-7% kaupmáttarskerðingu
Ef tillögur þær sem ríkisstjórn-
arflokkarnir eru að bera á
borð fyrir þjóðina þessa dagana
yrðu útfærðar myndu þær þýða
allt að 6,8% kaupmáttarskerð-
ingu fyrir launafólk, samkvæmt
útreikningum Alþýðusambands-
ins.
Ari Skúlason hagfræðingur
ASÍ hefur kannað áhrif annars
vegar tillagna forseta ASÍ og hins
vegar tvær útfærslur af tillögum
stjórnarflokkana og áhrif þeirra á
kaupmátt launa. Ef miðað er við
tillögur forseta ASÍ um 2,5%
launahækkun 1. október, 1,5%
launahækkun 1. desember og
1,25% hækkun 1. febrúar á næsta
ári, auk 1% verðlagsuppbótar 1.
desember og að gengi verði fast
og verðlagsaðhald ennþá strangt,
þá mun kaupmáttur launa hald-
ast nær óbreyttur fram á næsta
vor.
Verði launahækkanir frystar,
gengi fellt um 3% fljótlega, og
slakað á verðlagseftirliti eins og
tillögur Sjálfstæðisflokksins
byggjast á að verulegu leyti
myndi það þýða 6,8% kaupmátt-
arrýrnun fram til aprílmánaðar á
næsta ári.
Ef sú leið yrði farin að frysta
launahækkanir, halda gengi
stöðugu og halda úti töluverðu
verðlagsaðhaldi eins og tillögur
Alþýðuflokks og Framsóknar
miða að, þýddi það um 4,8%
kaupmáttarrýrnun á þessum
sama tíma.
Kaupmáttarhrapið ef fylgt yrði eftir tillögum stjórnarflokkanna sést
glögglega á brotalínunum á þessu línuriti en heila línan sýnir
stöðugan kaupmátt ef farið yrði að tillögum ASI.
Fjallahlaup
við Mývatn
Okkur datt þetta svona í hug til
að reyna eitthvað nýtt, við renn-
um alveg blint í sjóinn með þátt-
töku í þessu, sagði Gunnar Jó-
hannesson hjá Héraðssambandi
S-þingeyinga, en þeir ætla að
standa fyrir fjallahlaupi á laugar-
daginn í Mývatnssveit.
Leiðin sem hlaupin verður er
u.þ.b 6 km. löng og liggur um
ótroðnar slóðir. Hlaup hefst við
Kröflu afleggjarann og þaðan
verður lagt á fjallið að sögn
Gunnars en hlaupinu lýkur við
Kísiliðjuna.
- Við eigum von á nokkrum
þekktum hlaupurum að sunnan
en ekki er gott að segja hvað
margir verða, því enn hafa menn
tækifæri á að skrá sig, sagði
Gunnar og bætti við að samtímis
fjallahlaupinu yrði boðið upp á
styttri og léttari hlaup.
-«g
Tillögur Framsóknar
Stórfelldir
nýir
skattar
Fjármagnstekjur skattað-
ar og tekjuskattur aukinn
á hœrri tekjur. Engin
gengisfelling
Steingrímur Hermannsson,
utanríkisráðherra lagði í gær
fram breytingartillögur Fram-
sóknarflokksins fyrir ríkisstjórn-
ina. Er þar gert ráð fyrir aukinni
skattheimtu sem svarar einum og
hálfum miljarði og verði fjár-
magnstekjur nú skattlagðar jafnt
og launatekjur. Verðlag og laun
verði fryst, afnema eigi allar vísi-
tölubindingar, 3% lögboðna vax-
talækkun strax, enga gengisfell-
ingu og miklar tilfærslur fjár-
muna til útflutningsatvinnuveg-
anna.
Taldi Steingrímur hugmyndir
sínar í verðlagsmálum vera „afar
svipaðar og hjá Alþýðuflokki.“
Verðlag verði fryst að undan-
skyldum verðhækkunum sem
yrðu erlendis, og laun yrðu fryst á
sama tíma. Framsókn vill hins
vegar beita Seðlabankanum til að
lækka vexti án tafar um þrjá af
hundraði og taldi Steingrímur
hina flokkana ganga með svipað-
ar hugmyndir þó þeim yrði náð
fram með öðrum leiðum. Þá vilja
Framsóknarmenn afnema allar
vísitölubindingar og - breyta
grundvelli lánskjaravístölu til að
koma í veg fyrir misgengi milli
frystra launa og lánskjaravísi-
tölu. Afnema beri lánskjaravísi-
tölu þegar verðbólgan hafi náðst
undir 10% markið.
„Við viljum ganga miklu
lengra en hinir flokkarnir til að
skapa útflutningsvegunum
rekstrargrundvöll og viljum t.d.
afnema ákveðin gjöld eins og
slysatryggingagjöld og atvinnu-
leysistrygingagjöld og viljum afla
tekna með sköttum á móti. Með
þessu móti losnum við við gengis-
fellingu," sagði Steingrímur.
Sagði hann að auka þyrfti skatt-
heimtu um 1,5 miljarð króna og
tíllögumar gengju út á að nýju
skattamir yrðu teknir af fjár-
magnshagnaði, þ.e. að fjármagn
yrði skattskylt á sama hátt og
launatekjur og að tekjuskattur
yrði hækkaður af hærri tekjum.
Gera Framsóknarmenn sér vonir
um að með þessum aðgerðum ná-
ist verðbólga niður í 4,5%-5% í
Iok ársins.
- phh
Gœslan
Leit og
bjorgun
Strandbók fyrirskip-
stjóra við björgun og leit
á sjó
Landhelgisgæslan hefur látið
þýða og gefið út handbók Al-
þjóðasiglingamálastofnunarinn-
ar Leit og björgun. Bókin á að
vera hjálpargagn hverjum og cin-
um skipstjóra sem kynni að vera
kallaður til leitar og björgunar.
Vegna þess hve varðskipin eru
fá og dreifð verði Gæslan oft á
tíðum að leita til annarra skipa
við leitar-og björgunaraðgerðir á
sjó og reynslan hefur sýnt að brýn
þörf væri nú á bók sem þessari um
borð í öll skip til að skipstjórnar-
menn vissu upp á hár hvernig
bera eigi sig að þegar aðstoðar
þeirra er óskað.
Sjókortasala Sjómælinga ís-
lands mun sjá um sölu og dreif-
ingu handbókarinnar ennfremur
sem hún verður notuð við
kennslu í Stýrimannaskólanum.
En mest um vert er að hún verði
tiitæk um borð í öllum skipum
landsmanna, smáum sem stór-
um. -grh
Forstjóri Landhelgisgæslunnar Gunnar Bergsveinsson t.v. og yfirmaður Gæsluframkvæmda Þröstur Sig-
tryggsson með nýju handbókina Leit og björgun. Ef myndin prentast vel má sjá hvernig menn eiga að bera
sig að fyrir hífingu um borð í björgunarþyrlu frá skipshlið. Mynd: Jim.
Stjómarkreppan
Steingrímur og Davíð stæla
Steingrímur Hermannsson: „Efhinir ríku vilja ekki borga, þvíþá hinirfátœku?“
Davíð Oddsson segir Framsóknfjandskapast við borgarbúa
Ein þeirra tillagna sem
Steingrímur Hermannsson
lagði fram fyrir ríkisstjórnina í
gær, hefur þegar mætt harðri
andstöðu Davíðs Oddssonar,
borgarstjóra, en hann er þessa
dagana einn aðalráðgjafi Þor-
steins Pálssonar, forsætisráð-
herra. Tillaga Steingríms gengur
út á stofnun sérstakrar deildar
innan Framkvæmdasjóðs, sem
telja á um þrjá miljarða króna.
Hugmyndir Framsóknar eru að
fjármagna þennan sjóð með at-
vinnuleysistryggingargjaldi, láni
úr Verðjöfnunarsjóði og aðstöðu-
gjöldum þeirra sveitarfélaga sem
telja yfír tíu þúsund íbúa. Það er
hið síðast talda sem fer fyrir
brjóst borgarstjórans Davíðs
Oddssonar í DV í gær, enda er
þar dæminu stillt upp sem 500
mifjón króna skattlagningu borg-
arbúa.
„Fjandskapur Framsóknar-
flokksins við Reykjavík ríður
ekki við einteyming,“ lætur Da-
víð hafa eftir sér, þó hann taki
jafnframt fram að hann hafi ekki
séð tillögur Framsóknar um
þetta. Segir Davíð þessar tillögur
feluleik til þess að þurfa ekki að
segja að skattur sé aðeins lagður
á Reykvíkinga, „því það mun
ekkert annað sveitarfélag falla
undir þetta.“
„Það er alrangt að það sé verið
að skattleggja Reykvíkinga og ég
mótmæli því,“ sagði Steingrímur
Hermannsson, formaður Fram-
sóknarflokksins þegar Þjóðvilj-
inn bar ummæli Davíðs Odd-
sonar undir hann í gær. „Það er
verið að taka nokkuð af þeim
skatti sem ýmis þjónustufyrirtæki
um landið allt greiða hér í
Reykjavík. Þessi fyrirtæki hafa
sínar tekjur af landinu öllu. Auk
þess lenda mörg sveitarfélög að
auki í þessu, eins og Akureyri,
Hafnarfjörður og fleiri. Spurn-
ingin er bara sú hvort menn vilja
slá á þessa þenslu með því að
draga úr tekjum og nota þær í
björgunarleiðangur til að koma í
veg fyrir atvinnuleysi og aðra óár-
an.“
Sagði Steingrímur að svo virtist
sem Davíð virtist ekki tilbúinn að
taka þátt í slíkum björgunarað-
gerðum og sér þætti það leitt.
„En ef að þeir ríku, hvort sem
það eru einstaklingar, fyrirtæki
eða sveitarfélög, vilja ekki taka
þátt í því að neinu leyti þá getum
við ekki búist við því af hinum
fátæku,“ sagði Steingrímur. Að-
spurður hvort hann teldi að Dav-
íð væri þarna að gefa tóninn fyrir
Sj álfstæðisflokkinn, hvað hug-
myndir Framsóknar varðar,
sagðist Steingrímur vona að svo
væri ekki. „Ég trúi því ekki,“
sagði Steingrímur Hermannsson.
Þrátt fyrir þennan bjartsýnis-
tón Steingríms eru þeir þó fáir
sem trúa því, að Sjálfstæðismenn
taki hugmyndum Framsóknar
um eins og hálfs miljarðs aukna
skattheimtu, sem þar að auki
verði fengin með skattlagningu
fjármagnstekna og hækkun
tekjuskatts á hina tekjuhærri,
með opnum örmum. Enn hafa
Sjálfstæðismenn ekki fengist til
að samþykkja harðar verðstöðv-
unaraðgerðir og ekki vilja þeir
lækkun vaxta með lagaboði. Og
svo sem framangreinir er Davíð
Oddssyni, einum helsta ráðgjafa
Þorsteins Pálssonar nú um stund-
ir, lítið skemmt. Fleiri ágrein-
ingsatriði má tína til og er því
ljóst að eigi ríkisstjórn Þorsteins
Pálssonar sér lífs auðið fram yfir
helgi, verður að koma til mála-
miðlana á milli ríkisstjórnar-
flokkanna, nokkuð sem ekki hef-
ur borið mikið á að undanförnu.
-phh
2 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Flmmtudagur 15. september 1988