Þjóðviljinn - 05.09.1989, Blaðsíða 2

FRETTIR
Fiskútflutningur
Búið til pappírsverð
Kristján Ragnarsson LÍU: Vitum hverjirflytja út vondanfisk. Allir
vilja leyfisveitingar úr utanríkisráðuneytinu en ekkert gerist
Kristján Ragnarsson, formað-
ur Landssambands íslenskra
útvegsmanna, segir að ekki þurfi
að tala við marga útgerðarmenn
tU að sanna að heildsalar fái frek-
ar en aðrír leyfi til að flytja út fisk
í gámum. Þessir útgerðarmenn
hafi staðið við hliðina á sömu
heildsölum, sem ekki eiga skip, á
fiskmörkuðum og þar sjáist
hverjir séu að flytja út og fái alltaf
útflutningsleyfí.
í grein í Sjávarfréttum fyrir
helgina, kemur fram hörð
gagnrýni á afgreiðslu utanríkis-
Skilagiald
Endurvinnslan
tekur gler
Misskilningur að ekki sé
skilagjald á ölgleri.
Gunnar Bragason: Ekki
ákveðið hvernig glerið
verður nýtt
Einhvers misskiinings virðist
gæta hjá fólki um að ekki sé skila-
gjald á ölgleri eins og öldósum.
Það er sama skilagjald á gleri og
dósum og Endurvinnslan tekur
við því.
Maður nokkur sem verslar
gjarnan við ÁTVR hafði sam-
band við Þjóðviljann og sagði að
starfsmenn ÁTVR hefðu sagt sér
að það væri ekki skilagjald á gleri
og hann gæti hent því. Það mun
hins vegar vera alrangt og að sögn
Gunnars Bragasonar hjá Endur-
vinnslunni taka þeir við bæði
áldósum og glerflöskum, en ein-
ungis einnota flöskum.
Að sögn Gunnars er ekki hægt
að nýta glerið eins og stendur, en
nokkrar hugmyndir eru uppi um
hvað eigi að gera við það. Nýting-
in yrði þó að vera innanlands, því
glerið er það þungt að of dýrt yrði
að flytja það milli landa.
Það er greinilegt að ástæða er
til að brýna fyrir fólki að skila
glerflöskum eins og áldósum, því
brotnar flöskur eru eins og hrá-
viði á götunum eftir helgar.
ns.
ráðuneytisins á leyfum til heild-
sala. Þar fari fremstir þeir
heildsaiar sem selji fyrir fast
verð. Dæmi séu einnig um að
menn flytji fisk út frosinn en selji
hann sem ferskan fisk í erlendum
höfnum. í samtali við Þjóðvilj-
ann sagði Kristján að þetta væri
dæmalaus framkoma. LÍÚ vildi
að menn færu eftir settum regl-
um. Tollasamningar við Evrópu-
bandalagið varðandi útflutning á
ferskum fiski væru það mikilvæg-
ir að íslendingar mættu ekki láta
standa sig að því að fara í kring
um þá.
Kristján vildi ekki meina að illa
væri komið fyrir stórum hluta af
okkar útflutningi en málið væri
engu að síður alvarlegt. Það væri
líka alvarlegt þegar menn segðust
selja fiskinn á föstu verði. Slíkur
sölumáti væri ákaflega óhentugur
því gæði fisksins ættu að koma
fram á mörkuðum. Þannig fyrir-
komulag virkaði hvetjandi á
menn að standa sig með gæðin.
Kristján sagði þess dæmi að
menn byggju til verðmæti á papp-
írunum með því að gefa upp
ákveðinn tonnafjölda í gám, sem
síðan reyndust færri en gefið væri
upp. Það ætti að vera grundvall-
arregla að leyfa ekki sölu á föstu
verði.
Útvegsmenn hafa verið óhress-
ir með að utanríkisráðuneytið
sjái um leyfisveitingar varðandi
útflutning í gámum. Kristján
sagði gagnrýni sína meðal annars
beinast að þessari tilhögun. Þeir
sem ættu fiskinn ættu einnig að
sjá um þessi mál. Það væri brot á
samningum við Efnahagsbanda-
lagið að láta ráðuneytið um þessi
mál, þar ættu þau síst heima.
Utanríkisráðherra og aðrir hjá
ráðuneytinu vildu þessi mál út úr
ráðuneytinu en ekkert gerðist í
þeim efnum. „Það lítur út fyrir að
sumir eigi erfitt með að taka á-
kvarðanir," sagði Kristján.
Hjá utanríkisráðuneytinu
fengust þær upplýsingar, að um
80 aðilar hefðu fengið útflutn-
ingsleyfi þar á fyrsta ársfjórðungi
þessa árs. Það væri ákvörðun út-
gerðarmannanna sjálfra hver
flytti fiskinn út.
-hmp
Kaj Egede sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra Grænlands er
staddur hér á landi í boði Halldórs Ásgrímssonar sjávarútvegsráð-
herra. Hann fór á sunnudag til ísafjarðar en kom síðdegis í gær til
Reykjavíkur. Þá þáði hann kvöldverð í boði Steingríms J. Sigfússonar
og var myndin tekin við það tækifæri. í dag heldur hann til Akureyrar í
boði Steingríms og mun m.a. skoða þar fyrirtæki sem sérhæfa sig í
fullvinnslu landbúnaðarafurða. Á morgun heimsækir hann bænda-
skólann á Hvanneyri og skoðar eldisstöð fyrir urriða á Laxeyri í Hálsa-
hreppi. Hann heldur svo aftur til Grænlands á fimmtudag. Mynd Krist-
inn.
Humar
Skólabókardæmi um rannsóknir
Umferð skipa með ýmis veiðarfœri hefur aukist á humarmiðunum
Humarvertíðin var slöpp í ár,
annað árið í röð. Sjómenn eru
að vonum ekki hressir með niður-
stöðuna og eru sumir hverjir ekki
ánægðir með frammistöðu Haf-
rannsóknarstofnunar í rannsókn-
um á stofnstærð humars. Sól-
mundur Einarsson, fiskifræðing-
ur hjá Hafrannsóknastofnun,
segir þessa gagnrýni ekki eiga við
rök að styðjast.
Sólmundur sagði Þjóðviljan-
um, að forstjóri stofnunarinnar,
Jakob Jakobsson, hefði sagt í
ástandsskýrslu fyrir ári, að þær
rannsóknir sem fram hefðu farið
á humarstofninum, væru skóla-
bókardæmi um hvernig standa
ætti að rannsóknum. Rannsókn-
ir, spár og útkoma hefðu gengið
mjög vel upp. Til skamms tíma
fóru sérfræðingar hafrannsóknar
tvo rannsóknarleiðangra á ári. Sá
fyrri var farinn í upphafi veiði-
tímabils, en sá seinni í lokin. Sól-
mundur sagði a síðar hefðu menn
ekki talið þörf á seinni ferðinni.
„Ég held að það hafi verið
mjög skynsamlega staðið að þess-
um rannsóknum," sagði Sól-
mundur. Hrafnkell Eiríksson
fiskifræðingur hefði að mestu
stýrt rannsóknum á humarstofn-
inum, en hann er nú erlendis að
vinna að doktorsefni sem tengist
rannsóknum á humar. Sólmund-
ur sagði að Hrafnkell hefði séð
þessi lélegu ár fyrir. Stórir ár-
gangar af humri væru til staðar,
en hann væri enn mjög smár.
Einn humarsjómaður sem
Þjóðviljinn ræddi við, sagði að
veiðisvæði humarveiðibáta út af
Surtsey, hefði stækkað með til-
komu betri tækjakosts bátanna.
Þrátt fyrir þetta fiskaðist minna
en áður. Sólmundur sagði það
algerlega órannsakað hvaða áhrif
yfirferð bobbinga og ýmissa
veiðarfæra á humarsvæðunum,
hefði að segja fyrir humarinn.
Það væri óskráður kafli hvað áh-
rif þetta hefði á umhverfið. Hum-
arinn væri djúpsjávardýr sem
græfi sig niður í u-laga göng í sjá-
varbotninum. Umferð báta með
alls konar veiðarfæri hefði aukíst
á humarmiðunum og ekki væri
útilokað að humarinn merðist
undir þeim. Sólmundur sagði
þetta ekki vera neina einhlíta
skýringu. En á meðan sérfræð-
ingar örvæntu ekki yfir ástandi
humarstofnsins, væri engin ást-
æða til að óttast.
- hmp
Virðisaukaskattur
Bækur verði undanþegnar
Úrslit voru kynnt í gær i skáldsagnasamkeppni sem Stórstúka íslands efndi til í tilefni af 90 ára afmæli
Æskunnar. í boði voru 200 þúsund króna verðlaun og hlaut þau Sigríður Gunnlaugsdóttirfyrir skáldsöguna
Lífsþræði. Á myndinni sést hún ásamt dómnefndarmönnum, frá vinstri: Gylfi Guðmundsson skólastjóri,
Hilmar Jónsson bókavörður, Sigríður og séra Björn Jónsson. Mynd: Kristinn.
Bókasamband íslands skorar á
ríkisstjórnina og Alþingi að
undanþiggja íslenskar bækur
virðisaukaskatti, þannig að sama
gildi um bækur og dagblöð og
tímarit, þegar skatturinn kemur
til framkvæmda um næstu ára-
mót. I ályktun Bókasambandsins
segir, að ekki sé verið að fara
fram á að bækur pjóti forrétt-
inda, heldur að þær njóti sömu
stöðu í skattamálum og önnur út-
gáfa prentaðs máls og miðlun efn-
is á öldum Ijósvakans.
Þá segir í ályktuninni, að með
hliðsjón af því að íslensk tunga
eigi í vök að verjast og stjórnvöld
standi að sérstöku málverndar-
átaki, sé fráleitt að lesefni í
bókum beri virðisaukaskatt en
annað prentefni standi þjóðinni
til boða án þessa sama skatts.
Þetta verði síðan enn öfugsnún-
ara í ljósi þess að afnotagjöld
útvarps- og sjónvarpsstöðva
verði einnig undanþegin virðis-
aukaskatti.
Bókasamband fslands minnir á
að í litlu málsamfélagi eins og fs-
lendinga, gegni bækur veiga-
meira hlutverki en meðal
milljónaþjóða, hvað snertir miðl-
un innlendrar menningar og
varðveislu málsins og endurnýj-
un tungunnar. Sjaldan hafi verið
brýnni þörf en nú að styrkja
stöðu bókarinnar. Virðisauka-
skatt megi því hvorki leggja á að-
föng til bóka né sölu þeirra, ef
tryggja eigi þessum miðli farsæla
framtíð.
Aðildarfélög Bókasambands-
ins eru Bókavarðafélag íslands,
Félag bókagerðarmanna, Félag
íslenska prentiðnaðarins,
Hagþenkir- félag höfunda fræði-
rita og kennslugagna, Rithöf-
undasamband íslands og Samtök
gagnrýnenda.
-hmp
2 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 5. september 1989
Bankasameining
SÍS-hlutabréf
seld Landsbanka
Landsbanki íslands hefur
keypt hlut SÍS í Samvinnubank-
anum og kaupverðið mun vera
um 880 miljónir króna. Hlutur
Sambandsins í bankanum var 52
prósent.
Á fundi Sambandsins þegar
salan var samþykkt, var einn sem
greiddi atkvæði á móti. Það var
Birna Bjarnadóttir sem var vara-
maður Valgerðar Sverrisdóttur
og er fulltrúi KRON.
Endanlegum samningum milli
Landsbankans og SÍS verður lok-
ið fyrir októberlok næstkomandi,
og fram að því mun stjórn Sam-
vinnubankans verða óbreytt.
Landsbankinn hyggst sameina
starfsemi bankanna á stöðum þar
sem útibú beggja eru.
ns.