Þjóðviljinn - 08.11.1989, Qupperneq 3
FRETTIR
Ráðhúsið
Ondum fækkar
Helmingifœrri andarungar komast á legg nú
en á síðasta áratug. Fyllingarnar vegna ráð-
húss Davíðs ein stœrsta orsökin
Rúmlega helmingi færri andar-
ungar komust á legg á Reykja-
víkurtjörn í fyrra og í ár miðað
við meðaltal áranna 1973-1981.
Þá hefur öndum fækkað um 14%
á þessum tveimur árum miðað
við meðaltal áranna 1974-1981.
Ein höfuðástæðan fyrir þessu eru
uppfyllingar í Norðurtjörn vegna
ráðhúss Davíðs Oddssonar.
Þetta kemur fram í áfanga-
skýrslu um fuglarannsóknir við
Tjörnina árið 1989, sem dr.
Ólafur K. Nielsen hefur unnið á
vegum vinnuhóps, sem stýra skal
rannsókn á lífríki Tjarnarinnar
og kanna forsendur fyrir vexti
þess og viðgangi. Formaður vinn-
uhópsins er Ingi Ú. Magnússon.
Á árunum 1973-1981 komust
að meðaltali upp 219 ungar, mest
310 en minnst 144. Árið 1988
komust upp 62 andarungar en
þeim fjölgaði í ár og urðu 143.
Ástæðan fyrir fjölguninni var
betri viðkoma æðarfugls, skúf-
andar og gargandar en stokk-
andar- og duggandarungar voru
færri í ár en í fyrra. Ástæðan fylrir
fjölguninni er sennilega meira
mýklak fyrri hluta sumars í ár en í
fyrra.
Um ástæður fyrir þessari fækk-
un unga sem komast á legg segir
orðrétt í skýrslunni: „Ef við mið-
um við að fæðuframboð ráði
mestu um afkomu unga, þá bend-
ir þetta til þess að það hafi verið
lítið um fæðu síðustu 2 ár. Miklar
sveiflur eru þekktar í fjölda mý-
flugna við Mývatn og athuganir
benda til hins sama við Tjörnina.
Annar þáttur, sem hefur haft nei-
kvæð áhrif á fæðuskilyrði, eru ný-
legar uppfyllingar í Norðurtjörn,
en 1988 var fyllt upp í 8,9% af
flatarmáli hennar. Þessar fram-
kvæmdir hafa örugglega haft
áhrif á fæðuframboð andarunga,
þar sem nær allir ungar alast upp
á Norðurtjörn og uppfyllingin
náði til svæða þar sem þeir voru
gjarnan í fæðuleit.“
Ef miðað er við meðaltal
áranna 1974-1981 þá hefur önd-
unum fækkað um 14% eða um 36
varppör. Mest hefur fækkunin
verið meðal stokkanda, þeim
hefur fækkað úr 93 pörum að
jafnaði í 77, duggönd hefur fækk-
að úr 27 pörum í 14 en skúfönd
hefur hinsvegar fjölgað úr 17
pörum í 24.
Á árunum 1974-1981 voru að
meðaltali 190 andapör á Tjörn-
inni. í fyrra voru þau 177 og í ár
152. Fækkunin frá því í fyrra er
því 14%. -Sáf
Frœðsla
Námsefni um Namibíu
Hjálparstofnun kirkjunnar gefur útfrœðslu-
möppufyrirskóla
Hjálparstofnun kirkjunnar hef-
ur gefið út möppu með náms-
efni um Namibíu í tilefni þess að
landið stendur nú á tímamótum.
En um þessar mundir fara fram
fyrstu frjálsu kosningarnar í
landinu undir eftirliti Sameinuðu
þjóðanna.
í möppunni eru upplýsingar og
kort er greina frá landfræðilegum
staðháttum, skiptingu jarðnæðis
á milli kynþátta, grundvallarat-
riðum í efnahagslífi og menntun,
afleiðingum og eðli aðskilnaðar-
stefnunnar og aðdragandanum
að sjálfstæði landsins.
Stór hluti efnisins er unninn
upp úr námsefni sem gefið var út
á vegum danska æskulýðsráðsins,
Hjálparstofnunar kirkjunnar í
Danmörku og danskra samtaka
um þróunaraðstoð. Jafnframterf
möppunni efni unnið af Þórdísi
Sigurðardóttur, starfsmanni
Hjálparstofnunar kirkjunnar, en
hún var í Namibíu í september
síðastliðnum í tveggja vikna
kynnisferð ásamt með starfs-
mönnum hjálparstofnana kir-
knanna á hinum Norðurlöndun-
um. Saman munu þessar stofnan-
ir veita aðstoð við uppbyggingu
nýs skólakerfis í Namibíu, en
skólinn sem þar var fyrir byggði á
kynþáttaaðskilnaði, þannig að
menntun blökkumanna hefur
setið á hakanum.
Námsefninu hefur þegar verið
dreift endurgjaldslaust til skóla
og annarra sem áhuga hafa á því.
Hér er um lofsvert framtak að
ræða, sem gerir skólunum betur
kleift að kenna nemendum að
fylgjast með atburðum líðandi
stundar af þekkingu og tengja
það námi í ólíkum fræðigreinum,
samfélagsfræði, landafræði og
sögu. _ólg
Athugun a dagvistarþörf
Biðlistar í Reykjavík gefa tak-
markaða mynd af þörf for-
eldra í Reykjavík fyrir dagvistun
barna, vegna þess hve innritunar-
reglur eru þröngar. Eingöngu er
leyfilegt að sækja um dagvist fyrir
börn í forgangshópum, og í leik-
skóla er ekki hægt að skrá börn
fyrr en þau eru 18 mánaða gömul.
Á næstunni verður tekin fyrir
innan stjórnar Dagvistar barna í
Reykjavík tillaga frá borgarfull-
trúunum Kristínu B. Ólafsdóttur
og Sigrúnu Magnúsdóttur um að
skipa starfshóp til að endurskoða
fyrir næstu áramót núgildandi
innritunarreglur dagvistar-
heimila Reykjavíkurborgar.
Með endurskoðuninni skal
ekki aðeins stefnt að því að bið-
listar gefi sem gleggsta mynd af
óskum reykvískra foreldra um
dagvistardvöl barna sinna, held-
ur einnig að afnámi skiptingar í
leikskóla og dagheimili. Flutn-
ingsmenn tillögunnar leggja til að
þessar stofnanir nefnist einu
nafni leikskólar og bjóði upp á
4-9 tíma daglega dvöl.
Innritunarreglur í Reykjavík
eru mun þrengri en víða annars
staðar. í Kópavogi og á Akureyri
má skrá öll börn eins árs og yngri
á biðlista dagvistarstofnana, á
Seltjarnarnesi öll börn við 18
mánaða aldur.
Forsendan fyrir afnámi skila
milli leikskóla og dagheimila er
sú að vera í takt við svonefnt
leikskólaverkefni borgarinnar og
forsögn Dagvistar barna fyrir að-
alútboð leikskóla fyrr á þessu ári.
-óht.
Útför
Sigrúnar Sveinsdóttur
Skúlaskeiði 20
Hafnarfirði
ferframfimmtudaginn9. nóvemberkl. 13:30fráVíðistaða-
kirkju í Hafnarfirði.
Sveinn Frímannsson
Málefni fjöl-
skyldunnar gegn
glæsihallabyggingum
Undirbúningur fyrir sveitar-
stjórnarkosningarnar
næstkomandi vor er hafinn innan
Alþýðubandalagsins í Reykjavík.
Boðað er til málþings næstkom-
andi fímmtudag þar sem almenn
umræða um borgarmálefnin fer
fram og kynnt verður undirbún-
ingsstarf fjögura umræðuhópa
sem nýlega var komið á fót.
Eftir áralanga setu Sjálfstæðis-
flokksins við sjórnvölinn í
Reykjavík þar sem stefnan mark-
ast helst af kappi við uppbygg-
ingu steynsteyptra minnisvarða
og umferðarmannvirkja vítt og
breitt um borgina er það brýnt
verkefni að fullmóta hugmyndir
um hvernig við viljum reka borg-
ina og með hvaða hætti hægt er að
gera hana lífvænlegri fyrir alla
sem í henni búa.
Sé litið til þeirra verkefna sem
fyrirferðarmest hafa verið á veg-
um borgarinnar undir stjórn
Sjálfstæðisflokksins mætti ætla
að það væru einungis minnihluta-
hópar meðal borgarbúa sem eiga
börn, eldast eða eru bfllausir. Svo
dæmi sé tekið af málefnum aldr-
aðra, þar sem um langan tíma
hefur ríkt neyðarástand, hafa
borgaryfirvöld ekki séð ástæðu til
að gera neinar teljandi úrbætur.
Biðlistar eftir leiguíbúðum eða
vist á sjúkrastofnunum lengjast
sífellt og á meðan núverandi
meirihluti er við völd eru engar
líkur á að þeir sem á þessum biðl-
istum eru fari út af þeim nema
með einum hætti: þeir deyja.
Eftir sem áður mun biðlistinn
halda áfram að lengjast því hlut-
fall aldraðra vex jafnt og þétt og
mun halda áfram að gera það á
næstu árum.
Viljum virkja fleiri
- Ástandið í málefnum aldr-
aðra og á mögum öðrum sviðum
sem borgaryfirvöld hafa vanrækt
stórlega á undanförnum árum
hlýtur að vera mörgum Alþýðu-
bandalagsmönnum hvatning til
að koma til stafa og taka þátt í að
móta stefnu sem miðar að því að
leysa þessi vandamál til frambúð-
ar, sagði Einar Valur Ingimund-
arson, en hann er í hópi þeirra
sem undirbúa málþingið.
- Það sem fyrir okkur vakir er
að reyna að virkja sem flesta al-
menna félagsmenn til að taka
þátt í stefnumótun flokksins
þannig að framboð og áherslur
endurspegli það sem er að gerast í
flokknum, sagði Sólveig Ás-
grímsdóttir varaformaður Al-
þýðubandalagsins í Reykjavík,
en hún hefur ásamt fulltrúum
fjögurra málefnahópa innan
ÁBR unnið að undirbúningi mál-
þingsins.
- Að vissu leyti er málþingið
svar við gagnrýni sem komið hef-
ur fram á starf Alþýðubandalags-
ins þess efnis að leiðin frá hinum
almenna félagsmanni til kjörinna
fulltrúa flokksins sé of löng. Við
viljum gjarnan reyna að virkja
betur grasrótina og hugmyndin er
sú að málefnahóparnir sem
myndaðir hafa verið starfi ekki
aðeins að málefnavinnu fram að
kosningum heldur vinni áfram í
samvinnu við borgarstjórnarfull-
trúana, sagði Garðar Mýrdal en
hann starfar í hópi sem fjallar um
öldrunar-, félags- og heilbrigð-
ismál og er jafnframt í þeim hópi
sem vinnur að undirbúningi mál-
þingsins.
Ekki stefnt
gegn sameiginlegu
framboði
Garðar sagði að það væri ákaf-
lega mikilvægt að þessi málefna-
vinna færi nú þegar í gang þó að
fyrirkomulag kosninganna væri
ekki endanlega frágengið. - Það
hefur mikið verið rætt um sam-
eiginlegt framboð vinstriflokk-
anna, en enn óvíst hvort af því
verður. Þessari málefnavinnu
sem nú er að fara í gang er ekki
stefnt gegn hugsanlegu sameigin-
legu framboði, heldur er þvert á
móti nauðsynlegur grundvöllur
undir slíkt samstarf ef af verður,
sagði Garðar.
Sé litið til þeirra verk-
efna semfyrirferðar-
mesthafa verið á veg-
um borgarinnar
undir stjórn Sjálf-
stœðisflokksins mœtti
œtla að það vœru ein-
ungis minnihlutahóp-
ar meðal borgarbúa
sem eiga börn, eldast
eða eru bíllausir
Málefnahóparnir sem tekið
hafa til starfa eru fjórir, einn
þeirra fjallar um dagvistunar-,
skóla- og æskulýðsmál, annar um
umhverfis-, umferðar- og skipu-
lagsmál, sá þriðji um atvinnumál,
málefni hita- og rafmagns-
veitnanna og um jafnréttismál,
og fjórði hópurinn fjallar um
öldrunar-, félags- og heilbrigðis-
mál.
- Af ofangreindum málefna-
flokkum má að nokkru sjá á
hvaða málefni lögð er áhersla.
Við væntum þess að á málþinginu
á fimmtudaginn bætist við fólk til
starfa innan þessara hópa og með
fyrirkomulaginu á þinginu eigum
við von á að nýjar hugmyndir eigi
greiðari leið inn í stefnuskrá
flokksins, sagði Kristrún Guð-
mundsdóttir, en hún er í forsvari
fyrir umræðuhóp um skóla-,
dagvistunar- og æskulýðsmál.
Kristrún sagði að í kringum
málefni þess hóps sem hún starf-
aði í væri mörg verkefni framund-
an og taldi líklegt að talsverðar
áherslubreytingar yrðu frá því
sem var fyrir síðustu kosningar.
Sem dæmi um mál sem sér væru
ofarlega í huga nefndi Kristrún
samfelldan skóladag fyrir grunn - jj
skólabörn, betri nýtingu skóla-
húsnæðis undir ýmis konar æsku- ■
lýðsstarfsemi og uppbyggingu dag - j
vistarheimila ásamt því að gera
starfse.mi þeirra sveigjanlegri og j
meira í takt við þarfir þeirra sem
nota þjónustuna.
Af málum sem varða !
umhverfis-, skipulags- og um-
ferðarmál nefndi Einar Valur
baráttu gegn þeirri stefnu borgar-
yfirvalda að byggja stórhýsi og
gífurleg umferðarmannvirki án
nægilegs tillits til annarra þátta í
umhverfinu og taldi hann þessa
uppbyggingu ekki vera í samræmi
við vilja þorra borgarbúa. í því
sambandi benti hann á þá þver-
pólitísku samstöðu sem myndast
hefur meðal borgarbúa til að
koma í veg fyrir hraðbrautina í
Fossvogsdalnum.
- Innan Alþýðubandalagsins í
Reykjavík er fjöldi fólks sem býr
yfir mikilli faglegri þekkingu á
ýmsum sviðum. Með breyttum
vinnubrögðum og reglubundinni
starfsemi málefnahópanna von-
umst við til að unnt verði að vir-
kja betur þetta fólk og jafnframt
koma í veg fyrir að kjörnir full-
trúar í borgarstjórn einangrist,
sagði varaformaður Alþýðu-
bandalagsins í Reykjavík, Sól-
veig Ásgrímsdóttir.
-iþ
í BRENNIDEPLI