Þjóðviljinn - 18.11.1989, Blaðsíða 10

LANDSFUNDUR
Umræöur á landsfundi voru snarpar í gær og voru menn langt þvífrá sammála um alla hluti. Mynd: Kristinn.
Skattastefnu verði breytt
Félagar úr Birtingu leggja til að hlutfall óbeinna skatta verði lœkkað og
beinna hœkkað. Fjölmennur hópur vill engan skatt áprentað mál.
Mikil andstaða við auðlindaskatt í sjávarútvegi
rír félagar Birtingar leggja til
að Alþýðubandalagið beiti sér
fyrir því að hlutfall óbeinna
skatta, virðisaukaskatts, tolla og
svo framvegis, verði lækkað
verulega en hlutfali beinna skatta
verði á móti hækkað úr 16-17% í
50%. Með þessu verði betur hægt
að beita skattkerfinu til að rétta
við hag þeirra lægst launuðu og
auka jöfnuð ísamlélaginu. Flutn-
ingsmenn segja að þessu mark-
miði skattkerfis nútíma þjóðfé-
laga hafi aldrei verið nægilega
Að minnsta kosti þrjár tillögur
liggja fyrir landsfundi um
landbúnaðarmál. Sú ítarlegasta
og sú sem gengur lengst er tillaga
Sunnlendinga. 1 greinargerð
þeirra tillögu segir að á tímum
samdráttar í búvöruframleiðslu
þenjist stjórn- og félagskerfi land-
búnaðarins út líkt og púki á fjós-
bita og tryggi tilveru sína með
lögum og reglugerðum. Þá eigi
kerfíð fjárhagslegra hagsmuna
að gæta í ríkjandi ástandi, taki til
sín ákveðið hlutfall af söluverð-
mæti búvara og það sama gildi
um styrki eins og jarðabóta-
styrki, þar taki kerfíð einnig ák-
veðinn hluta til sín. Lagt er til að
kerfið verði endurskoðað og ma.
stefnt að því að Búnaðarfélag ís-
lands og embætti búnaðarmála-
stjóra verði lögð niður.
„Landbúnaðarráðuneytið hef-
ur frá upphafi verið undir stjórn
Framsóknarflokks og Sjálfstæð-
isflokks, að undanskildri nokk-
urra mánaða stjórn Alþýðu-
flokks, og ber þess áþreifanlega
merki,“ segir orðrétt í tillögum
Sunnlendinganna. Leggja þurfi
sinnt. Fyrir landsfundi liggur
einnig sú tillaga að svo köiluð
kvótaleiga verði tekin upp en nú-
verandi kvótakerfí að öðru leyti
látið halda sér. Hefur þessi tillaga
mætti mikilli andspyrnu á fundin-
um.
Um 20 manna hópur lands-
fundarfulltrúa skorar á forystu
flokksins að nota það tækifæri
sem nú bjóðist við upptöku virð-
isaukaskatts, að standa vörð um
íslenska menningu og tungu, með
áherslu á stefnumótun í samræmi
við stefnu Alþýðubandalagsins,
nú þegar flokkurinn fari með
ráðuneytið. Ljóst sé að verkefnið
verðii erfitt og landbúnaðarráð-
herra ekki öfundsverður af því.
Þess vegna sé lagt til að lands-
fundur kjósi 5 manna hóp póli-
tískra samherja ráðherranum til
ráðgjafar og aðstoðar um stefnu-
mótun.
í tillögunum er lagt til að Bún-
aðarsamböndin starfi áfram í hér-
uðum með breytt hlutverk og
leiðbeiningar- og ráðgjafaþjón-
usta fari til skóla og rannsókna-
stofnana en upplýsingaöflun og
vistun fari til Hagstofu landbún-
aðarins og Hagstofu íslands. Þá
er lagt til að Stéttasamband
bænda verði gert óháð ríkisvald-
inu og því ekki gert að taka að sér
verkefni sem samrýmast ekki
eðlilegri stéttabaráttu, heldur
sinni eingöngu kjara- og
hagsmunamálum eins og önnur
stéttafélög.
Sunnlendingarnir vilja að hafin
verði skipuleg vinna við mótun
svæðaskipulags um landbúnaðar-
því að beita sér fyrir því að virðis-
aukaskattur verði ekki lagður á
íslenskt prentmál. Við slíka
ákvörðun myndi verð íslenskra
bóka lækka og staða þeirra í sam-
keppni við erlendan menningar-
iðnað styrkjast. í leiðinni myndu
íslendingar fylgja góðu fordæmi
flestra Evrópuþjóða í baráttu
fyrir viðgangi þjóðlegrar menn-
ingar.
I tillögunni um breytt hlutföll
beinna og óbeinna skatta segir að
markmið skattheimtu í nútíma-
þróun í samræmi við yfirlýsta
stefnu Alþýðubandalagsins. í
skipulaginu verði tillit tekið til
landkosta og æskilegrar landnýt-
ingar, áætlana um nýjar auð-
lindir, hagkvæmni og æskilegrar
byggðaþróunar. Flötum skerð-
ingum í framleiðslu verði hætt og
búmarkssvæði verði lögð niður
sem sjálfstæðar einingar.
Sunnlendingarnir leggja til að
grundvöllur sauðfjárræktar verði
styrktur með því að færa fram-
leiðslurétt til þeirra sem á þurfi
að halda, frá þeim svæðum sem
sauðfjárrækt er talin óæskileg og
þeim sem ekki hafa lífsviðurværi
af sauðfjárbúskap.
Hvað garðyrkju varðar er lagt
til að rekstrargrundvöllur hennar
verði styrktur með reglum um
innflutning og bændum verði gert
kleift að framleiða afurðir allt
árið. Leita skuli nýrra leiða í
landbúnaði og finna verkefni sem
geri kröfur til staðbundinna að-
stæðna á hverri jörð. Dæmi um
þetta sé ræktun bleikju í lækjum
og tjörnum og annað dæmi séu
staðbundin skógræktarverkefni.
-hmp
þjóðfélagi sé margþætt. Hún eigi
að standa undir sameiginlegum
útgjöldum þjóðfélagsins, skött-
um sé beitt til að hafa áhrif á efna-
hagslíf, örva sparnað, hafa áhrif á
fjárfestingar og draga úr einka-
neyslu. Þá segir að uppbygging
skattakerfisins hér á landi sé
mjög óvenjuleg, þar sem 3/4
hlutar tekna ríkissjóðs komi með
óbeinni skattheimtu. Aðeins 16-
17% tekna ríkissjóðs komi af
beinum sköttum, þe. tekju- og
eignasköttum og heildarskatt-
byrði sé þar að auki mjög lágt
hlutfall af landsframleiðslu, eða
30%. Ef þetta sé borið saman við
lönd eins og Svíþjóð og Dan-
mörku, þá sé heildarskattbyrði
þar 50%.
Einfaldasta leiðin til að breyta
skattkerfinu í þá átt að það þjóni
betur markmiðum um jöfnuð,
væri að Iækka söluskatt eða virð-
isaukaskatt niður í td. 15% og
hækka tekjuskattshlutfallið það
mikið að sömu tekjur fengjust og
áður í ríkissjóð. Slík lækkun virð-
isaukaskatts myndi leiða til 8%
lækkunar vöruverðs og hækka
verði persónuafsláttinn svo nú-
verandi skattleysismörk héldust
við þessar breytingar. Einstak-
lingur með tekjur við skattleysis-
mörk myndi við þetta enn sem
áður ekki greiða tekjuskatt en sá
sem hefði 200 þúsund í mánaðar-
laun myndi greiða 20 þúsund
krónum meira í tekjuskatt.
Ein þeirra tillagna sem mætt
hafa hvað harðastri andstöðu á
landsfundinum, er tillagan um að
leigugjald verði lagt ofan á fisk-
veiðikvótann. Rökin fyrir tillög-
unni eru að ókeypis kvóti til út-
gerðarmanna gefi þeim óeðli-
legar tekjur með braski á kvótan-
um. Andstæðingar hugmyndar-
innar segja núverandi stefnu
flokksins um byggðakvóta þjóna
best hugmyndum um jöfnuð á
milli landshluta og í þjóðfélaginu
í heild og byggðakvótin stuðli
öðru fremur að jafnvægi í byggð.
Einn Iandsfundarfulltrúi sagði að
sér þætti undarlegt að menn vildu
nú hverfa frá byggðakvótanum
þegar almennur stuðningur við
hann færi vaxandi í þjóðfélaginu.
-hmp
Búnaðarfélagið
Alþýðubandalagið Suðurlandi: Félags- og stjórnkerfi landbúnaðar
stokkað upp. Mótað verði svæðaskipulag. Landbúnaðarráðherrafái
5 manna stuðningshóp
Alþjóða-
kratar eða
kommar
Tvær tillögur liggja nú fyrir
landsfundi Alþýðubandalagsins
um að flokkurinn sæki um
inngöngu í Alþjóðasamband jafn-
aðarmanna, Socialist Internatio-
nal. I fyrri tillögunni er lagt til að
landsfundurinn feli fram-
kvæmdastjórn flokksins að
kanna hvort Alþýðubandalagið
eigi kost á aukaaðild að alþjóðas-
ambandinu og með hvaða skil-
yrðum. Seinni tillagan gengur
hins vegar út á að landsfundur
samþykki að kjósa þriggja manna
nefnd til að undirbúa formleg
tengsl við alþjóðasambandið og
að nefndin skili áliti til ákvörðun-
ar á landsfundi 1991 en gefí
skýrslu um störf sín á haustfundi
miðstjórnar árið 1990.
Ef Alþýðubandalagið sækir
um aðild að Alþóðasambandi
jafnaðarmanna, þarf Alþýðu-
flokkurinn, sem er fyrir í sam-
bandinu, að gefa formlegt sam-
þykki sitt fyrir inngöngu. Því
reglur alþjóðasambandsins
kveða á um að aðeins einn flokk-
ur skuli vera frá hverju landi,
nema sá sem fyrir er samþykki
annan. Töluverðar umræður
urðu um þessar tillögur á setning-
ardegi landsfundar og í gær og
voru ekki allir sammála um ágæti
hennar. Sumir flokksmenn telja
hugmyndina jafngilda grundvall-
arstefnubreytingu hjá flokknum,
tam. Ragnar Stefánsson og
Steingrímur J. Sigfússon. Aðrir
eru á öndverðu meiði. Már Guð-
mundsson sagði f gær að Alþýðu-
bandalagsmenn væru jafnaðar-
menn hvort sem þeir gerðu sér
grein fyrir því eða ekki. Munur-
inn á honum og Steingrími J. væri
að hann gerði sér þetta ljóst en
Steingrímur ekki.
Már sagði að Alþýðubandalag-
ið myndi lenda til vinstri í al-
þjóðasambandinu en Alþýðufl-
okkurinn teldist vera þar á hægri
kanti.
-hmp
Birting
mótmælir
Birtingu
Alþýðubandalagsfélagið í
Grundarfírði lagði fram á lands-
fundinum í gær yfírlýsingu, þar
sem segir að stofnendur Birtingar
í Reykjavík hafí sýnt féiaginu í
Grundarfírði lítilsvirðingu og
frekju með nafngiftinni og sú
hegðun sýni lítinn félagslegan
þroska. En félagið í Grundarfírði
hefur í 9 ár gefið út blað undir
sama nafni sem þeir Grundfirð-
ingar segja hafa verið einn öfl-
ugasta hluta starfsins.
í yfirlýsingunni segir að það
hafi komið eins og reiðarslag þeg-
ar nýstofnað Alþýðubanda-
lagsfélag í Reykjavík tók sér
nafnið Birting. Mótmælum og
óskum Grundfirðinga um að þeir
fengju einir að sitja að þessu
nafni innan flokksins hefði í engu
verið sinnt. „Við lýsum því yfir að
blað Alþýðubandalagsins í
Grundarfirði, Birting, á ekkert
skylt við félagið Birtingu í
Reykjavík.
Skúli Alexsandersson, þing-
maður Vesturlands, las þessa
yfirlýsingu á landsfundinum í gær
og tók undir með félögum sínum í
Grundarfirði um að Birtingarfé-
lagar í Reykjavík hefðu sýnt
„óeðlilega frekju" í þessum efn-
um.
-hmp
10 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 18. nóvember 1989