Þjóðviljinn - 14.03.1990, Qupperneq 1

Miðvikudagur 14. mars 1990 50. tölublað 55. árgangur
Stóriðja
Samningum lokiö í haust
Yfirlýsing um ásetning um að Ijúka samningagerð um nýtt álver hér á
landi undirrituð ígœr. Alumax orðiðformlegur þátttakandi íAtlantal-
samstarfinu. Staðarval ákveðið fyrir maílok
Jón Sigurðsson iðnaðarráð-
herra og fulltrúar Atlantal-
hópsins sem svo er nefndur undir-
rituðu í gær yfírlýsingu um þann
ásetning sinn að ganga frá samn-
ingum um byggingu nýs álvers
hér á iandi fyrir 20. september í
haust. Álverinu hefur enn ekki
verið fundinn staður en ganga á
frá samningum um það fyrir maí-
lok í vor.
í yfirlýsingunni sem undirrituð
var í Rúgbrauðsgerðinni í gær
staðfestir iðnaðarráðherra þá
stefnu íslenskra stjórnvalda að
auka nýtingu innlendra orku-
linda með frekari álframleiðslu
og forstjórar álfyrirtækjanna
þriggja, Alumax hins banda-
ríska, Granges hins sænska og
Hoogovens hins hollenska, stað-
festa áhuga sinn á því að byggja
álver á íslandi.
Yfirlýsingin er eins konar
stundaskrá yfir þá samningagerð
sem nauðsynlegt er að ljúka áður
en hægt er að hefja byggingu ál-
versins. Samkvæmt henni er
stefnt að því að taka ákvörðun
um staðsetningu fyrir lok maí í
vor og ljúka annarri samninga-
gerð fyrir 20. september. Þar er
um að ræða aðalsamning þar sem
ma. verður fjallað um skattamál
og úrlausn ágreiningsefna, orku-
sölusamning við Landsvirkjun,
lóðar- og hafnarsamning við við-
komandi sveitarfélag, samkomu-
lag um umhverfismál og sam-
komulag milli fyrirtækjanna
þriggja um eignarhald, rekstur og
fjármögnun álversins. f því sam-
bandi gefa fyrirtækin þrjú út yfir-
lýsingu um að þau séu reiðubúin
að eignast hlutabréf í álverinu í
þessum hlutföllum: Alumax 30-
40%, Granges og Hoogovens 25-
35% hvort fyrirtæki.
Gert er ráð fyrir byggingu ál-
vers með 200.000 tonna fram-
leiðslugetu á ári og er kostnaður
Áður en yfirlýsingin var undirrituð áttu forsvarsmenn Atlantal-hópsins fund með iðnaðarráðherra og
formönnum stjórnarflokkanna, frá vinstri: Júlíus Sólnes, Ólafur Ragnar Grímsson, Jón Baldvin Hannibals-
son, Jón Sigurðsson, Steingrímur Hermannsson, Paul E. Drack aðalforstjóri Alumax, Per-Olot Aronson
forstjóri Granges, Max Koker framkvæmdastjóri Hoogovens Aluminium og D. Evans aðstoðarforstjóri
Alumax. Mynd: Kristinn.
við byggingu þess talinn vera 55-
60 miljarðar króna. íslensk
stjórnvöld munu reisa orkuver,
væntanlegá í Fljótsdal og ein-
hverjar viðbætur við aðrar virkj-
anir og er kostnaður við þær
framkvæmdir áætlaður 30-35
miljarðar króna. Álverið á að
vera tilbúið til að hefja rekstur á
árinu 1994.
í yfirlýsingunni segir að iðnað-
arráðherra muni leggja fyrir al-
þingi frumvarp til heimildarlaga í
október í því augnamiði að fá það
samþykkt fyrir árslok. Sömu-
leiðis munu fyrirtækin þrjú leggja
væntanlegan samning fyrir
stjórnir sínar fyrir árslok.
Eftir undirritun yfirlýsingar-
innar svöruðu ráðherra og for-
svarsmenn fyrirtækjanna fyrir-
spurnum blaðamanna þar kom
fátt nýtt fram. Þeir vörðust allra
fregna af ákvörðun um staðarval
og forstjóri Alumax, Paul E.
Drack, neitaði því að hans fyrir-
tæki væri sérstaklega andvígt því
að vera í nágrenni við Alusuisse í
Straumsvík. Þeir sögðu að orku-
verð yrði að vera samkeppnisfært
við verð á alþjóðamarkaði og
kváðust hafa trú á að svo yrði.
Jón Sigurðsson sagði að þessi
yfirlýsing væri mikilvægur áfangi
sem skyti stoðum undir íslenskt
atvinnulíf og þjóðarbúskap. f
ljósi hennar myndi hann leggja
fyrir vorþing frumvarp til heim-
ildar til að hefja undirbúning vir-
kjanaframkvæmda strax í sumar.
-ÞH
Reykjavíkurborg
Ráðhúsið
mosavaxið
Ráðgert að grœða mosa á
einn veggja ráðhússins.
Tilraunir hafa tekist vel
Veggur við einn aðalinnganga
ráðhússins í Reykjavík verður að
öllum líkindum þakinn mosa. Til-
raunir hafa verið gerðar með að
græða mosa á þar til gerðar
plötur og hefur gengið vel að
sögn. Gert er ráð fyrir að kostn-
aður vegna þessa muni nema
hundruðum þúsunda króna.
„Okkur leist nú ekki of vel á
þessa hugmynd upphaflega, en
nú líst okkur vel á þetta. Tilraunir
með þetta hafa gengið vel og
þetta er óneitanlega mun fallegra
en sá sjálfsprottni mosi sem sjá
má á húsum í Vesturbænum,"
sagði Stefán Hermannsson, að-
stoðarborgarverkfræðingur, í
samtali við Þjóðviljann í gær.
Veggurinn sem um er rætt snýr
að Vonarstræti. Gert er ráð fyrir
að vatn muni drjúpa í sífellu ofan
af svonefndri millibyggingu og
niður eftir veggnum mosavaxna.
Fyrir framan vegginn á svo að út-
búa litlar tjarnir. Vatnið af
veggnum rennur í tjarnirnar og
þaðan út í Tjörn.
Hugmyndin um mosavegginn
kom fram í tilboði um hönnun
ráðhússins. Mosinn verður
græddur á sérstaklega útbúnar
einingar, þar sem hraungrjóti er
raðað í steypuna.
-gg
Utanríkismál
Jón Baldvin hittir Mandela
Utanríkisráðherrafer til Svíþjóðar til að taka þátt ífundi norrœnna
utanríkisráðherra með Nelson Mandela í kvöld
Nelson Mandela leiðtogi
mannréttindabaráttu blökku-
manna í Suður-Afríku, sem nú er
staddur í Svíþjóð, fór fram á að fá
að hitta utanríkisráðherra
Norðurlandanna. Sænska stjórn-
in bauð því ráðherrunum til
fundar með Mandela í sænska
utanríkisráðuneytinu í kvöld
klukkan 18:30.
Mandela segist hafa beðið um
fundinn til að fá tækifæri til að
þakka Norðurlöndunum dyggan
stuðning við baráttuna gegn
kynþáttaaðskilnaðarstefnu hvítu
minnihlutastjórnarinnar í Suður-
Afríku. Hann kynnir fyrir ráð-
herrunum ástandið í Suður-
Afríku núna og hvernig Afríska
þjóðarráðið, sem Mandela er í
forsvari fyrir, hyggist haga bar-
áttu sinni á næstunni.
Búist er við að Mandela fari
fram á áframhaldandi stuðning
Norðurlandanna við að þvinga
suður-afrísku stjórnina til að
ganga að kröfum um kynþátta-
jafnrétti án þess að til blóðsút-
hellinga komi.
Jón Baldvin Hanníbalsson
utanríkisráðherra segir að beiðni
Mandela hafi ekki komið á óvart.
Vonast hafi verið til að utanríkis-
ráðherrar Norðurlandanna gætu
hitt hann í tengslum við ráðherr-
afundinn í Finnlandi í fyrri viku.
Heimsókn Mandela til Svíþjóðar
hafi hins vegar frestast svo að
ekki hafi verið hægt að halda
fund með honum fyrr en í dag.
Utanríkisráðherrarnir nota
líka tækifærið til að ræða einnig
sín í milli um afstöðu Norður-
landanna sjálfstæðisyfirlýsingar
Litháens og um samskipti EFTA
og Evrópubandalagsins.
Svíar hafa tekið mjög vel á
móti Mandela. Ingvar Carlsson
forsætisráðherra Svíþjóðar hefur
lofað að Svíar slaki í engu á efna-
hagslegum refsiaðgerðum sínum
gegn Suður-Afríku fyrr en boðað
verði til frjálsra kosninga þar sem
allir íbúar landsins fái jafnan rétt.
Mandela hitti Oliver Tambo
forseta Afríska þjóðarráðsins í
fyrsta skipti í 27 ár á mánudag.
Tambo hefur legið á sænsku
sjúkrahúsi frá því að hann fékk
heilablóðfall í fyrra.
Mandela ávarpaði sænska
þingið í gær og sagðist hlakka til
þess dags að hann gæti ávarpað
lýðræðislegt þing í Suður-Afríku.
Hann lýsti draumi sínum um
framtíð Suður-Afríku sem sam-
einaðs og lýðræðislegs ríkis þar
sem karlar og konur og allir kyn-
þættir lifðu saman í bræðralagi.
-rb