Þjóðviljinn - 15.12.1990, Blaðsíða 6

ERLENDAR FRETTIR
Afstöðubreyting hjá ANC?
Oliver Tambo, forseti Afr-
íska þjóðarráðsins (ANC),
sagði í gær að tími væri til þess
kominn fyrir samtökin að taka
til endurskoðunar afstöðu sína
A ustur-Þýskaland
Markaðskerfi
veldur
heimiiisleysi
Húsnæðisleysi var því sem
næst óþekkt í austurþýska rík-
inu sem hætti að vera til fyrir lið-
lega tveimur mánuðum, þótt
margir þar hefðu viljað búa bet-
ur en kostur var. En með sam-
einingu þess ríkis við Vestur-
Þýskaland hefur heimilisleysið,
alvarlegt og vaxandi vandamáí
víða á Vesturlöndum, haldið inn-
reið sína í Austur-Þýskaland.
Það er lítið þar ennþá miðað
við það sem er víða vestra, en fer
vaxandi. Hundruð manna hafast nú
um nætur við á göngum, í úr sér
gegnum byggingum og á jám-
brautarstöðvum í Berlín og helstu
borgum austurfylkjanna. Markaðs-
kerfið er komið í fullan gang i hús-
næðismálum þar eystra, með þeim
afleiðingum að húsaleiga, sem og
annað verðlag, stórhækkar, en tekj-
ur hækka ekki að sama skapi.
Húsaleiga er þó enn lægri í vestur-
en austurfylkjum og það hefur leitt
til þess að margir vestmenn flytja
austur og yfirbjóða austmenn á
húsnæðisleigumarkaðnum. Hús-
næðisstofnanir austurþýska ríkis-
ins veita leigjendum ekki lengur
vemd, því að þær em að leysast
upp. I s.l. mánuði urðu mestu
óspektir í Berlín í áratug er lög-
regla rak fólk úr niðumíddu hús-
næði í austurhluta borgarinnar, þar
sem það haíði sest að ólöglega.
Fyrr í vikunni mddust allmargir
leigjendur inn á fyrsta íbúðaupp-
boðið, sem haldið var í Austur-
Berlín, og mótmæltu af ótta við að
húsnæði þeirra yrði selt ofan af
þeim.
Stjómvöld í austurfylkjunum
nýju em ráðafá gagnvart þessum
vanda, sökum þess hve illa þessi
fylki em stödd efnahagslega.
Reuter/-dþ.
Tambo: Endurskoðum samskiptahömlur
til viðskiptabannsins gegn Suð-
ur-Afríku og annarra aðgerða,
sem umheimurinn hefur gripið
til í þeim tilgangi að knýja suð-
urafrísk stjórnvöld til að af-
nema apartheid.
Tambo, sem er nýkominn til
Suður- Afriku eftir þriggja ára-
tuga útlegð, lét þetta í ljós í ræðu
á ráðstefnu á vegum ANC í Jó-
hannesarborg. Sagði hann að ekki
væri lengur einhlítt að „endurtaka
aftur og aftur margtuggin víg-
orð“, þar eð kringumstæður hefðu
breyst bæði innanlands og erlend-
is.
Hingað til hefur ANC haldið
fast við það opinberlega að i engu
verði slakað á samskiptabanninu
gegn Suður-Afríku fyrr en öll
apartheidlög hefðu verið afnum-
Tambo - úr sér gengin vlgorð.
in. Nelson Mandela, varaforseti
ANC, fór fram á það við Evrópu-
bandalagið fyrr í mánuðinum að
það frestaði að taka til athugunar
allar breytingar í því efni þangað
til í febr. eða mars. En með þeirri
beiðni gaf Mandela raunar í skyn
óbeint að hann teldi að innan tíð-
ar gæti komið til greina að slaka á
umræddum hömlum og heyrst
hefúr að innan ANC væm tillögur
um það til umræðu.
Bretland vili afnema allar
hömlur á samskiptum við Suður-
Afríku nú þegar og fleiri EB-ríki
kváðu vera svipaðs sinnis. Önnur,
einkum Ítalía, vilja óbreytt ástand
í þeim efhum enn um sinn.
Reuter/-dþ.
Diirrenmatt látinn
Hinn kunni svissneski rithöf-
undur Friedrich Diirren-
matt lést að heimili sínu í Neu-
chatel, Sviss, í gær. Hann varð
69 ára að aldri.
Á Dúrrenmatt er litið sem
einn af snjöllustu rithöfundum á
þýska tungu eftir heimsstyrjöld-
ina síðari. Þekktastur varð hann
fyrir leikrit sín og má af þeim
nefna Romulus der Grosse (Róm-
úlus mikli), Der Besuch der alten
Dame (Sú gamla kemur í heim-
sókn) og Die Physiker (Eðlis-
ftæðingamir). Dúrrenmatt skrif-
aði einnig ljóð, skáldsögur og rit-
gerðir. Sterkrar réttlætiskenndar
þykir gæta í verkum hans og hann
var óhlífinn í hæðinni gagnrýni á
margt, sem hann leit á sem heilag-
ar kýr hins á margan hátt ihalds-
sama svissneska samfélags. Um
fastheldni Svisslendinga við hlut-
leysi sitt sagði hann að það minnti
sig á „hreina jómfrú, sem vinnur
fyrir sér í vændishúsi, en vill þó
halda áfram að vera hrein mey.“
En einmitt þessvegna líkaði sér
vel að vera Svisslendingur, bætti
hann við.
Friedrich Dúrrenmatt
Fursti látinn
í gær lést í Múnchen Johannes
fursti von Thum und Taxis, 64 ára
að aldri. Hann var s.l. ár á skrá
sem annar ríkasti maður Vestur-
Þýskalands. Auðgaðist hann á
mörgu, þar á meðal bönkum og
bjórbmggun. Ættin hefúr verið
framarlega í atvinnulífi og þjón-
ustu síðan fyrir um fimm öldum,
er hún hóf rekstur póstþjónustu.
Furstinn var nafnmargur að sið ar-
istókrata og hét fúllu nafni Jo-
hannes Baptista de Jesus Maria
Louis Miguel Friedrich Bonifazi-
us Lamoral, fúrsti af Thum und
Taxis. Em skímamöfn þessi öll í
ættinni. Furstinn lætur eftir sig
þijú böm og eiginkonu, Gloriu að
nafni, sem er 34 ámm yngri en
hann.
Mazowiecki
hættir
Þing Póllands samþykkti í
gær að verða við afsagnarbeiðni
Tadeusz Mazowiecki, forsætis-
ráðherra, og stjómar hans, sem
Mazowiecki lagði fram eftir auð-
mýkjandi ósigur sinn í fyrri um-
ferð forsetakosninganna í s.l.
mánuði. Stjóm Mazowieckis tók
við völdum í sept. 1989. Varð
hann fyrsti forsætisráðherrann í
Austur- Evrópuríkjum í fjóra ára-
tugi sem ekki var kommúnisti.
Radíkalir úr
stjórn
Danski miðjuflokkurinn
Radikale Venstre sagði sig úr
stjóm íhaldsmannsins Pouls
Schlúter í fyrradag og em þá
Ihaldsflokkurinn og Venstre einir
eftir í stjóm.
Dregur þetta úr möguleikum
Schlúters á að mynda nýja stjóm
hægri- og miðjuflokka eftir kosn-
ingamar á miðvikudaginn en
hann er samt ekki enn uppgefinn
við það, að eigin sögn, og segist
ekki vilja mynda stjóm með jafn-
aðarmönnum, aðalsigurvegumm
kosninganna.
Tvísýnt um
viðræður
Richard Lugar og John McCa-
in, bandarískir öldungadeildarþing-
menn fyrir Indiana og Arizona,
sögðust í gær telja að Bush forseti
væri að hugsa um að afturkalla til-
boð sitt til Iraksstjómar um viðræð-
ur í Persaflóadeilu, þar eð viðbrögð
íraka hefðu ekki verið skynsamleg.
Þeir telja þó enn sennilegt að af
þessum viðræðum stjóma Banda-
ríkjanna og íraks verði. Margir líta
á þessar fyrirhuguðu viðræður sem
síðasta tækifærið til að koma í veg
fyrir stríð.
ísraelar stungnir
til bana'
Þrír Israelar, þar á meðal rúm-
lega tvítug stúlka, vom stungnir til
bana í álverksmiðju í Tel Aviv í
gær. Lögregla teiur að banamenn
þeirra séu arabar frá Gaza, þar á
meðal einn sem vinnur í verksmiðj-
unni, og séu þeir liðsmenn Hamas,
islamskrar bókstafstrúarhreyfingar.
Hnífaárásir Palestínumanna á Isra-
ela hafa mjög færst í aukana frá því
8. okt., er ísraelsk lögregla skaut til
bana 18 araba i óeirðum á Muster-
isfelli í Jerúsalem.
Uggur við Jazov
og Krjútsjkov
Talsverðan ugg hafa vakið í
Sovétríkjunum harðorð ummæli
þeirra Dmítríjs Jazov, vamarmála-
ráðherra, og Vladímírs Kijútsjkov,
æðsta manns leyniþjónustunnar
KGB, síðustu daga. Róttækir
stjómmálamenn segjast óttast að
þetta boði að herinn og KGB grípi
til hörkuaðgerða gegn þjóðemis-
og sjálfstæðishreyfingum í hinum
ýmsu lýðveldum og forustumenn í
Eystrasaltslýðveldunum hafa látið
það sama í ljós fyrir sitt leyti. Jazov
sagði nýlega m.a. að herinn myndi
ekki standa aðgerðalaus og horfa á
Sovétríkin leysast upp.
EB-hjálp til
Sovétríkja
Leiðtogar Evrópuoandalags-
ríkja samþykktu í meginatriðum á
fúndi sínum í Róm í gær að hjálpa
Sovétríkjunum um matvæli og lyf
til að forða þeim frá neyð sem
margir telja þar yfirvofandi. Átti
Helmut Kohl, sambandskanslari
Þýskalands, mestan hlut að þeirri
samþykkt. Kvað hann sovéska
harðlínumenn gera allt hvað þeir
gætu til að auka vandræði Gorbat-
sjovs.
OGLEYMANLEG BOK
DLÁ AUGU
OG DIKSVÖRT HEMPA
Bló augu og biksvört hempa er
örlagasaga einstaklinga og
þjóöar þar sem raunsannir
atburöir og þjóösagnakenndir
renna saman i eina listræna
heild. Þetta er sagan af
prestinum sem missti hempuna
vegna vinnukonunnar með blóu
augun. Frósagnarlist Tryggva er
einstök, tungumóliö fjöl-
skrúöugt, gaman og alvara
haldast óvallt i hendur.
eftir Tryggva Emilsson
Tryggvi Emilsson varö þjóökunnur þegar
bók hans Fóteekt fólk kom út. Nú
kemur hann enn ó óvart me& skóldsögu
um stórbrotin örlög og sterkar persónur.
ÚTGEFANDI: STOFN DREIFING: VAKA-HELGAFEU
Vinningsnúmer
í happdrætti Þjóðviljans
Dregið var í happdrætti Þjóðviljans þann 7. nóvember
síðastliðinn.
VINNINGSNÚMERIN:
1.- 2. vinningur Copam 386
SX tölva ásamt Seikosa
prentara, frá Aco hf., að
verðmæti kr. 210 þús, kom
á miða nr. 12167 og nr.
17886.
3.- 4. Ferðavinningur fyrir tvo
að eigin vali, frá Ferða-
vali, að verðmæti kr. 140
þús, kom á miða nr. 19808
og nr. 26411.
5.- 7. Vídeóupptökuvél,
Nordmende, ffá Radíó-
búðinni, að verðmæti kr.
70 þús, kom á miða nr.
4892, nr. 22986 og nr.
25875.
8.- 9. Heimilistæki að eigin
vali frá Smith & Norland,
að verðmæti kr. 70 þús,
kom á miða nr. 12601 og
nr. 25984.
10.- 11. Vídeótæki, Panason-
ic, frá Japis, að verðmæti
kr. 60 þús,kom á miða nr.
137 og nr. 8158.
12,- 13. Orbylgju- og grillofn
ffá Einari Farestveit hf., að
verðmæti kr. 60 þús, kom
á miða nr. 5764 og nr.
24474.
14.- 18. Grafíkmynd að eigin
vali ffá Gallerí Borg, að
verðmæti kr.20 þús, kom á
miða nr. 1198, nr. 2442, nr.
3589, nr. 9183 og nr.
25836.
19.- 30. Bókaúttekt ffá Máli
og menningu, að verðmæti
kr. 10 þús.kom á miða nr.
2001, nr. 3337, nr. 3363,
nr. 8119, nr. 12319,
nr.13867, nr. 14544, nr.
18279, nr. 26263, nr.
27311, nr. 28925, nr.
29217.
Vinningshafar geta vitjað vinninga sinna á skrifstofu Þjóðviljans
Síðumúla 37 Reykjavík (s:91-681333)
6 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 15. desember 1990
F