Þjóðviljinn - 08.02.1991, Síða 16

ÆNSNAPRIKB
ú 1
.. . ■'■■■■»
Bráðum kemur bolludagur
A mánudaginn kemur hann. Dag-
urinn, þegar við flengjum hvert annað
með bolluvendi og troðum okkur út af
rjómabollum.
Vitið þið af hverju við látum
svona?
Þessi undarlegi siður á sér langa
sögu. I gamla daga, þegar íslending-
ar voru katólskir eins og nálægar
þjóðir, þá var það til siðs að fasta í
fjörutíu daga fyrir páska. Á föstunni
máttu menn ekki borða kjöt, en lifðu á
fiski og brauði og öðrum hvítum mat.
Þess vegna var haldin mikil átveisla
áður en fastan byrjaði til að byrgja
kroppinn upp af forða, og fólk tróð sig
út af kjöti og feitmeti, sem það mátti
síðan ekki smakka fýrr en á páskum.
Og þeir sem vildu játa syndir sínar og
minnast pínu Krists börðu sjálfa sig
og aðra með hrísvendi.
Þegar katólskur siður var lagður
niður hætti fólkið að taka föstuna og
hirtingarnar alvarlega. Samt langaði
það til að halda áfram að skemmta
sér og hafa kjötkveðjuhátíð, þó að
hún væri búin að missa merkinguna.
Þannig vildi það til að gamli hrís-
vöndurinn breyttist smátt og smátt í
skrautlegan og meinlausan bollu-
vönd. Og alvörulausir danskir bakar-
ar kenndu okkur að borða rjómaboll-
ur, bara af því að þær eru svo rosa-
lega góðar.

Islensk börn
í útlöndum
Eins og þið vitið eiga ekki allir ís-
lendingar heima á (slandi. Það er fullt
af íslendingum sem eiga heima í út-
löndum. Mörg þúsund. Þar á meðal
nokkur þúsund börn. Flest þessara
íslensku barna eiga heima í Svíþjóð.
Þar eru þau á sænskum dagheimil-
um, ganga í sænska skóla og leika
sér við sænska krakka alla daga.
En þegar þau koma heim til sín
seinni hluta dags og pabbi þeirra og
mamma koma heim úr vinnunni eða
skólanum, þá reynir fjölskyldan að
tala saman á íslensku. Að minnsta
kosti við matarborðið. En svo er kom-
ið sjónvarp og þá þagnar nú oft sam-
talið alveg eins þar og hér heima.
Sagan fyrir svefninn er þó oftast lesin
á íslensku á meðan foreldrarnir lesa
fyrir börnin. Þegar þau eru sjálf orðin
læs, lesa þau auðvitað það sama og
félagarnir.
íslensk börn í útlöndum þurfa því
að leggja töluvert á sig til þess að
gleyma ekki móðurmálinu. Þau fá til
þess ofurlitla aðstoð í sænskum skól-
um, sem bjóða þeim upp á einn eða
tvo tíma í viku í íslensku. Mörg börn
standa sig líka mjög vel. Til dæmis
getum við á Hænsnaprikinu nefnt
hana Sif Hrafnsdóttur í Lundi. Hún
sendi okkur litla bók sem hún hefur
samið um köttinn Snjólf og hana
Gunnjónu. Sif er 8 ára. Hún er fædd
á (slandi en flutti til Svíþjóðar þegar
hún var 5 ára.
Hænsnaprikið ætlar að birta sög-
una hennar Sifjar í fjórum hlutum og
þakkar henni kærlega fyrir fallega
bók.
Símasambandið
Eyja, þetta er Óli Helgi. Finnst þér
ekki veðrið búið að vera rosalega
vont?
- Jú. Ég man bara ekki eftir öðru
eins. Ég var hálf hrædd.
- Ég var ekkert hræddur, af því
versta veðrið var á sunnudegi.
- Ert þú ekki hræddur á sunnu-
dögum?
- Nei, af því þá eru pabbi og
mamma bæði heima.
- En var ekki pabbi þinn í því að
negla niður þakplötur?
- Jú. Hann fékk eina næstum því
í hausinn. Hún straukst við kinnina á
honum. En það þurfti ekkert að
sauma hann. Mamma setti bara
plástur á hann.
- Ja, það þarf engar smáhetjur til
að fara upp á þak í 12 vindstigum. Þú
mátt vera stoltur af honum pabba
þínum.
- Nú er hann uppi í sveit að gera
við tjárhús.
- Blessaðar skepnurnar. Skildu
þær ekki hafa orðið skelkaðar, þegar
húsin bara tættust í sundur utan af
þeim? Þetta var sko sannkölluð
LOFTárás. Þegar loftið réðst á (s-
land.
- LOFTárás? Eins og í stríðinu?
- Já. Og það ætti að vera mönn-
unum nóg að eiga í stríði við náttúr-
una. Hvað hétu þessar færeysku
tröllkonur sem þú sagðir mér frá um
daginn?
- Gumpa og Gnísa.
- Og var það ekki einhver sem
stal af þeim veðrastakknum?
- Jú. Kraddarinn.
- Já. Þær hafa bara orðið svona
reiðar. Þess vegna kom þetta ofsa-
rok. Náttúran svarar alltaf fýrir sig.
Og hún hefur tröllin í sinni þjónustu.
- Já, en Eyja, þetta var bara leik-
rit. Þetta var ekkert í alvöru.
- Heldurðu að maður verði ekki
að taka leikrit í alvöru? Ekki síst leik-
rit sem sýnir manni fram á það, að
það hlýst ekkert gott af því að reyna
að gabba náttúruna.
- Er hægt að gabba hana?
- Ég efast um það. Þótt hún þyk-
ist oft vera bljúg og góð og gera eins
og maðurinn vill, þá kemur alltaf að
þvf að hún minnir á mátt sinn. Náttúr-
an er ótrúlega seig kerling. Hún vill
láta bera virðingu fyrir sér. Og hún vill
láta koma kurteislega fram við sig.
Og af því að þú kenndir mér svo
skemmtilega færeyska galdravísu
síðast, þá skal ég kenna þér veður-
vísu núna.
Nú er úti norðanvindur.
Nú er hvítur Esjutindur.
Ef ég ætti úti kindur
myndi ég láta þær allar inn,
elsku besti vinurinn.
ur
A
'á
1 'tf .
Srjolfu.v~ var ' ^cT alta
Wlú 5 Upp u 3Vd IllIA,
H(LYYf\ lq/i0j=> a y"ímávQÁii
Wjó-p ocj Ujjóp ocj
no.'^'i in^E-mní.
-Svo foV ,hcmr\ ,'mA mesr
YYÍ&SÍVlíK ' W1U.K1V1 Wí'AK7V
FRAMHALDSSAGA
&unnj6na vúns-
rak A°lf
ur husA. J
5njólfur v'ará'. <a)y
S korri Keinn
vvo docjf.
Qq
M £
n/,
SnjóIfuir 1<
j gqUcH • Hflnn
ofía leifruu
i{
\/ar.
H UYIA °j
\y q,'b<> \Uayyi W\SSl
\r ö

e(<Xi af Hvepu
Grt^ynjo}n0í VÖYZ
16.SÍÐA — NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 8. febrúar 1991
Framhald í næsta Helgarblaði