Þjóðviljinn - 01.11.1991, Síða 19
U t v a r p
Krossgáta
171
Fösfudagur
Rás 1
6.45 Veöurfregnir. Bæn.
7.00 Fréttir.
7.03 Morgunþáttur Rásar
1. 7.30 Frettir. Fréttayf-
irlit. 7.45 Krítik.
8.00 Fréttir.
8.10 Aö utan.
8.15 Veöurfregnir.
9.00 Fréttir.
9.03 „Ég man þá tiö“
9.45 Segöu mér sogu
„Emil og Skundi" eftir
Guðmund Ólafsson. (3)
10.00 Fréttir.
10.03 Morgunleikfimi.
10.10 Veðurfregnir.
10.20 Mannlifið (Frá Eg-
ilsstöðum).
11.00 Fréttir.
11.03 Tónmál. Djass.
11.53 Dagbókin.
12.00 Fréttayfirlit á há-
degi.
12.01 Aö utan
12.20 Hádegisfréttir.
12.45 Veðurfregnir.
12.48 Auölindin.
12.55 Dánarfregnir. Aug-
lýsingar.
13.05 Ut I loftiö Rabb,
gestir og tónlist.
14.00 Fréttir.
14.03 Utvarpssaaan:
„Fleyg og feröbúin" eftir
Chariottu Blay (21)
14.30 Út I loftið - heldur
áfram.
15.00 Fréttir.
15.03 Fjalakötturinn.
16.00 Fréttir.
16.05 Völuskrln.
16.15 Veðurfregnir.
16.20 Tónlist á síödegi.
17.00 Fréttir.
17.03 Á fömum vegi.
17.30 Hér og nú.
17.45 Eldhúskrókurinn.
18.00 Fréttir.
18.03 Létt tónlist.
18.30 Auglýsingar. Dánar-
fregnir.
18.45 Veöurfregnir. Aug-
lýsingar.
19.00 Kvöldfréttir.
19.32 Kviksjá.
20.00 Graenlensk alþýðu-
tónlist.
21.00 Aföðrufólki.
21.30 Harmoníkuþáttur.
22.00 Fréttir.
22.15 Veðurfregnir.
22.20 Orð kvöldsins. Dag-
skrá morgundagsins.
22.30 I rökkrinu Þattur
Guðbergs Bergssonar.
(Endurt.)
23.00 Kvöldgestir.
24.00 Fréttir.
00.10 Tónmál (Endurt.)
01.00 Veðurfregnir.
01.10 Næturútvarp.
Rás 2
7.03 Morgunútvarpið.
8.00 Morgunfréttir.
9.03 9-Tjögur.
12.00 Fréttayfirlit og veð-
ur.
12.20 Hádegisfréttir.
12.45 9-fjögur.
16.00 Fréttír.
16.03 Dagskrá: Dægur-
málaútvarp og fréttir.
17.00 Fréttir. - Dagskrá
heldur áfram.
17.30 Hér og nú
18.00 Fréttir.
18.03 Þjóðarsálin. Simi
91- 686090.
19.00 Kvöldfréttir.
19.32 Vinsældalisti Rásar
2 - Nýjasta nýtt.
21.00 Islenska skífan:
„Get ég tekiö cjéns?"
frá 1987 nmeð Graflk-
Kvöldtónar.
22.07 Stungið af.
02.00 Næturútvarp.
Laugardagur
Rás 1
6.45 Veðurfregnir. Bæn.
7.00 Fréttir.
7.03 Múslk að morgni
dags.
8.00 Fréttir.
8.15 Veðurfregnir.
8.20 Söngvaþing.
9.00 Fréttir.
9.03 Frost og funi Vetrar-
þáttur bama.
10.00 Fréttir.
10.03 Umferöarpunktar.
10.10 Fréttir.
10.10 Veðurfregnir.
10.25 Þingmál.
10.40 Fágæti.
11.00 I vikulokin.
12.00 Útvarpsdagbókin og
dagskrá laugardagsins.
12.20 Hádegisfréttir.
12.45 Veðurfregnir. Aug-
lýsingar.
13.00 Vfir Esjuna Menn-
ingarsveipur á laugar-
degi.
15.00 Tónmenntir - Moz-
art, sögur og sannleik-
ur.
16.00 Fréttir.
16.05 íslenskt mál.
16.15 Veðurfregnir.
16.20 Útvarpsleikhús
bamanna: „Þegar felli-
bylurinn skall á", fram-
haldsleikrit eftir Ivan
Southall (4)
17.00 Leslampinn.
18.00 Stélfjaðrir.
18.35 Dánarfregnir. Aug-
lýsingar.
18.45 Veðurfregnir. Aug-
lýsingar.
19.00 Kvöldfréttir.
19.30 Djassþáttur.
20.10 Laufskálinn.
21.00 Saumastofugleði.
22.00 Fréttir. Orð kvölds-
ins.
22.15 Veðurfregnir.
22.20 Dagskrá morgun-
dagsins.
22.30 „Svarti kötturinn",
smásaga eftir Edgar
Allan Poe.
23.00 Laugardagsflétta.
24.00 Fréttir.
00.10 Sveifiur Létt lög í
dagskráriok.
01.00 Veðurfregnir.
01.10 Næturútvarp.
Rás 2
8.05 Söngur villiandarinn-
ar.
9.03 Vinsældalisti götunn-
ar.
10.00 Helgarútgáfan.
12.20 Hádegisfréttir.
12.40 Helgarútgáfan -
heldur áfram.
16.05 Rokktíðindi.
17.00 Með grátt í vöngum.
19.00 Kvöldfréttir.
19.32 Mauraþúfan.
20.30 Lög úr ýmsum átt-
um - Kvöldtónar.
21.00 Safnskífan: „Super
bad“- Diskótónlist frá
áttunda áratugnum -
Kvöldtónar
22.07 Stungiö af.
02.00 Næturútvarp á
báðum rásum til morg-
uns..
Sunnudagur
Rás 1
8.00 Fréttir.
8.07 Morgunandakt.
8.15 Veðurfregnir.
8.20 Kirkjutónlist.
9.00 Fréttir.
9.03 Morgunspjall á
sunnudegi.
9.30 Konsert í D-dúr fyrir
selló og hljómsveit eftir
Joseph Haydn.
10.00 Fréttir.
10.10 Veöurfregnir.
10.25 Uglan hennar Mín-
ervu.
11.00 Messa f Glerár-
kirkju.
12.10 Dagskrá sunnu-
dagsins.
12.20 Hádegisfréttir.
12.45 Veðurfregnir.
13.00 Góðvinafundur f
Gerðubergi. 14.00 „Mfn
liljan frlð" Um Ragn-
heiði Jónsdóttur og
skáldsögur hennar.
15.00 Á ferð með Cole
Porter I 100 ár Seinni
þáttur.
16.00 Fréttir.
16.15 Veðurfregnir.
16.30 Rússland I sviðs-
Ijósinu Leikritið „Maður-
inn Anton Tsjekhov,
kaflar úr einkabréfum"
Fyrri hluti.
18.00 Síðdegistónleikar
Ragnheiður Guð-
mundsdóttir syngur (s-
lensk lög.
18.45 Veðurfregnir. Aug-
lýsingar.
19.00 Kvöldfréttir.
19.32 Jass. Umsjón:
Vemharöur Linnet
20.30 Hljómplöturabb Þor-
steins Hannessonar.
21.10 Langt í burtu og þá.
22.00 Fréttir.
22.07 Landiö og miðin.
22.20 Dagskrá morgun-
dagsins.
22.25 Á fjölunum - leik-
hústónlist.
23.00 Frjálsar hendur.
24.00 Fréttir.
00.10 Stundarkorn I dúr
og moll Endurt.
01.00 Veðurfregnir.
01.10 Næturútvarp.
Rás 2
8.07 Hljómfall guðanna
Dægurtónlist þriðja
heimsins og Vestur-
lönd. (Endurt.)
9.03 Sunnudagsmorgunn
með Svavari Gests.
11.00 Helgarútgáfan.
12.20 Hádegisfréttir
12.45 Helgarútgáfan held-
ur áfram.
15.00 Mauraþúfan.
16.05 Söngur villiandar-
innar.
17.00 Evrópukeppni
meistaraliða. Valur-
Happoel. Bein lýsing.
19.00 Kvöldfréttir.
19.32 Djass. Umsjón:
Vemharður Linnet
20.30 Plötusýnið: „Tin
machine II" með Tin
machine frá 1991.
21.00 Rokktiðindi.
22.07 Landið og miðin.
00.10 I háttinn.
01.00 Næturútvarp.
Mánudagur
Rás 1
6.45 Veöurfregnir. Bæn.
séra Sighvatur Kartson
flytur.
7.00 Fréttir.
7.03 Morgunþáttur Rásar
1. 7.30 Fréttayfiriit. 7.45
Kritik.
8.00 Fréttir.
8.10 Að utan.
8.15 Veöurfregnir.
8.31 Gestur á mánudegi.
9.00 Fréttir.
9.03 Út f náttúruna Um-
sjón Steinunn Harðar-
dóttir.
9.45 Segðu mér sögu
„Emil og Skundi" (3)
10.00 Fréttir.
10.03 Morgunleikfimi.
10.10 Veöurfregnir.
10.20 Fólkið I Þingholtun-
um.
11.00 Fréttir.
11.03 Tónmál.
11.53 Dagbókin.
12.00 Fréttayfiriit á há-
degi.
12.01 Að utan (Endurt.)
12.20 Hádegisfréttir.
12.45 Veðurfregnir.
12.48 Auölindin.
12.55 Auglýsingar.
13.05 ( dagsins önn - Um
íslensku foreldrasam-
tökin Umsjón: Anna
Margrét Sigurðardóttir.
13.30 Létt tónlist.
14.00 Fréttir.
14.03 Útvarpssagan:
„Myllan á Barði" eftir
Kazys Boruta (1).
14.30 Miðdegistónlist.
15.00 Fréttir.
15.03 Leikur að morðum
Þriðji þáttur af fjórum i
tilefni 150 ára afmælis
leynilögreglusögunnar.
16.00 Fréttir.
16.05 Völuskrin.
16.15 Veðurfregnir.
16.20 Tónlist á síðdegi.
17.00 Fréttir.
17.03 Byggðallnan Lands-
útvarp svæðisstöðva.
18.00 Fréttir.
18.03 Stef.
18.30 Auglýsingar. Dánar-
fregnir.
18.45 Veðurfregnir. Aug-
lýsingar.
19.00 Kvöldfréttir.
19.32 Um daginn og veg-
inn.
19.50 Islenskt mál.
20.00 Hljóðritasafniö.
21.00 Kvöldvaka.
22.00 Fréttir.
22.15 Veðurfregnir.
22.10 Orð kvöldsins. Dag-
skrá morgundagsins.
22.30 Stjórnarskrá fs-
lenska lýðveldisins.
M.a. verður rætt við
Guðmund Einarsson
fyrrum alþingismann
um hugmyndir nans og
félaga hans úr röðum
Bandalags jafnaðar-
manna um breytingar á
stjórnarskránni.
23.10 Stundarkom f dúr
og moll.
24.00 Fréttir.
00.10 Tónmál.
01.00 Veðurfregnir.
01.10 Næturútvarp.
Rás 2
7.03 Morgunútvarpiö -
Vaknað til lífsins.
8.00 Morgunfréttir
Morgunútvarpið heldur
áfram.
9.03 9-fjögur.
12.00 Fréttayfirlit og veð-
ur.
12.20 Hádegisfréttir
12.45 9-fjögur
16.00 Fréttir.
16.03 Dagskrá: Dægur-
málaútvarp og fréttir.
17.00 Fréttir. - Dagskrá
heldur áfram.
18.00 Fréttir.
18.03 Þjóöarsálin. Sfmi
91- 686090.
19.00 Kvöldfréttir.
19.32 Rokkþáttur Andreu
Jónsdóttur.
21.00 Gullskifan.
22.07 Landið og miðin.
00.10 (háttinn.
01.00 Næturútvarp á báð-
um rásum til morguns.
T~ z 2, ¥ <T (p T— 1- e Z </• °)
)0 W n IZ /3 \ 9? )h /3 IV l5
10 21 ZÆ 13 /z v- )¥ 9? JZ 22 16 82 23 'T
9? # H ll V 15 11 22 tr 20 )¥ Z iv- 32
Zf n W w /i 2 Th )Z 7T~ I¥ ¥ 21
T TW U V ¥ á7 T 9? 25 T~ T W 2$ T~
TT~ i $ T y 12 /3 /3 32 /¥ 2 ¥ )f
R? rr~ W~ le T Zsr 2 n V Ih zá 22 21 zr
IV . V 15 22 13 i/ 9? i*) 12 2 V 7- V )<¥
T ii /T T? )2 10 2 ~T~ 13 21 )¥ y
i (> <*o vD W 1$ f 12 11 52 /V- // 52 1 13
V líT it Z V 2/ 2 w~ 2! . w 28 /3 22 2T
w~ 13 T~~ 1/ 2 ZO 32 12 31 52 23 2h n
AÁBDÐEÉFGHlfJKLMNOÓPRSTUÚVXYÝÞÆÖ
Setjið rétta stafi í reitina hér fyrir neðan. Þeir mynda þá nafn á götu í
Hafnarfirði. Sendið þetta nafn sem lausn á krossgátunni til Þjóðvilj-
ans, Síðumúla 37, 108 Reykjavík, merkt „Krossgáta nr. 171“. Skila-
frestur er þrjár vikur. Verðlaunin verða send til vinningshafa.
Lausnarorð á krossgátu nr. 167 var Víðigrund. Dregið var úr réttum
lausnum og upp kom nafn Maríu Loftsdóttur, til heimilis í Kungálv í
Svíþjóð. Hún fær senda bókina Blikið í augum þínum eftir Margit
Sandemo. Prenthúsið gaf út árið 1991.
M a t s e I j a n
Til heiðurs
Árið 1873 kom út í Frakklandi bók
eftir hinn þekkta rithöfúnd Alexandre
Dumas, þann hinn sama og skrifaði
m.a. Skyttumar þrjár og Greifann af
Monte Christo. Sagt hefúr verið um
bók þessa að hún sé meira spennandi
en hinar tvær til samans, en bókin heit-
ir „Le Grand Dictionaire de Cuisine".
Hefúr hún að geyma allskonar fróðleik
um hráefni og matarvenjur og einnig
eru í henni uppskriftir. Reyndar sneri
Dumas upp tánum 1870, svo hann lifði
ekki að sjá verkið á prenti, en skildi
handritið eftir sig tilbúið. Bókin var
svo gefin út stytt 1882 þar sem ein-
göngu voru uppskriftir, en öllum fróð-
leiknum sleppt. Sú gamla var ekki gef-
in út afhir fyrr en 1990 (Dictionaty of
Cuisine; Simon and Schuster Inc.) þá
þýdd og staðfærð engilsaxneskum til
þæginda og aðlöguð að nútíma bú-
skaparháttum, en aðstæður til elda-
mennsku eru víst býsna ólikar þeim
sem Dumas bjó við á síðustu öld.
Dumas var íhaldssamur, og á 7.
tug 19. aldar þegar hann skrifaði bók
sína voru flestar uppskriftimar 50-150
ára gamlar, svo þær em nokkurs konar
„ömmur“ nútíma uppskrifta og sumar
hverjar ansi fróðlegar. Hráefnið er líka
alla vega, að minnsta kosti ráðlegg ég
engum að reyna að útvega sér sumt af
því, því það beinlínis varðar við lög.
Nefna má filafætur, fálkakjöt, keng-
úrufilet, hrá ným, svínseym og hlé-
barðasteik.
Það er samt formáli bókarinnar og
allur fróðleikurinn um hráefni og borð-
siði sem gefúr henni mest gildi, og hún
er dæmalaust skemmtileg aflestrar.
1 innganginum segir Dumas að
Alexandre
„villimaðurinn borði af þörf, en hinn
siðmenntaði af ástriðu", og að sjálf-
sögðu semur hann bókina fyrir þá sið-
menntuðu. Hins vegar segir hann um
þá gráðugu, átvöglin óseðjandi, að þeir
séu ekki sælkerar, heldur ófreskjur sem
óvirði matinn (og taki þeir til sín sem
eiga). Þá fjallar hann um Grikkina og
Rómverjana sem hófú eldamennskuna
til vegs ásamt lCínveijunum. Dumas
segir og ffá fyrstu veitingahúsum Par-
ísarborgar (sem ekki voru á hótelum).
Franska byltingin skóp andrúmsloft
fyrir veitingastaði þar sem kokkar að-
alsins urðu atvinnulausir þegar aðlin-
um var steypt. Opnuðu þeir þá veit-
ingastaði þar sem almúginn gat nálgast
vel matreiddar kræsingar jafnt sem
einfaldar eggjakökur. Svo þjóðarstolti
okkar Islendinga sé fúllnægt má líka
minnast á að Dumas talar um ísland á
einum stað, hann segir aðal þorskamið-
in vera hér á norðurslóðum.
Dumas dásamar ýmsar fæðu- og
kryddtegundir og þar á meðal er sinn-
epið, enda Frakkar annálaðar sinnep-
sætur. Hann er með uppskrift af sinn-
epi frá 4. öld og er hún víst góð og gild
enn í dag og hljóðar svo: Tólf merkur
af sinnepsdufti skal blandað við eina
mörk af hunangi, mörk af spænskri ol-
íu og mörk af sterku ediki.
Alexandre Dumas til heiðurs ætla
ég að koma með uppskrift af sinneps-
krydduðu svínakjöti þó hún sé ekki úr
bók hans, en því má við bæta að sinn-
ep er líka kjörið krydd á lambakjöt.
4-6 sneiðar svínakjöt
(t.d. kótilettur)
1 laukur
Dumas
2 hvítlauksrif
2 gulrætur
10 sveppir
1/2 græn paprika
1 glas rauðvín
4 msk sinnep + 2 msk. hunang
(t.d. gróft Dijón sinnep)
svínakjötkraftur
salt, pipar, rjómi og olía
til steikingar
Kjötsneiðamar steiktar á pönnu,
kryddaðar með salti og pipar og lagðar
til hliðar. Gróft skorið grænmeti og
hvítlaukur látið krauma í olíu og tekið
af. 1/2 glasi af rauðvíni hellt á pönnuna
og aðeins soðið upp með 1/2 kraftten-
ingi. Kjötsneiðamar smurðar vel með
blöndu af sinnepi og hunangi og lagðar
í eldfast mót ásamt grænmetinu. Rauð-
víninu af pönnunni og 1/2 glasi af
vatni hellt í og lok sett á. Sett í ofh á
180 gr. og látið krauma þar til sneið-
amar em mjúkar. Lokið tekið af og 1/2
rauðvínsglasi og rjómaslettu hellt í og
látið í ofninn í 5 ni'nútur í viðbót.
Borið ffam með góðu brauði, kart-
öflum eða hrisgrjónum og afganginum
af rauðvíninu.
BON APPÉTIT.
31 8 2h H 1 13 12 22 25
Geir Kristjánsson
Dimmur söngur
úr sefi
_________Uóðabvðinflar______
Verðlaun fyrir krossgátu nr. 171 eru
Dimmur söngur úr sefi, Ijóðaþýðingar
Geirs Kristjánssonar. Hringskuggar gáfu
út árið 1991.
NÝTT HELGARBLAÐ
19 FÖSTUDAGUR l. NÓVEMBER 1991