Dagblaðið Vísir - DV - 16.04.1997, Qupperneq 15

MIÐVIKUDAGUR 16. APRIL 1997
15
Aldamót
Lengd lífshlaups manna er líka mælt frá því þaö hefst, viö fæöingu, og
þar til því lýkur. Sama hlýtur aö gilda um aldur Jesú Krists ...“
Sigurður A.
Magnússon rithöf-
undur spyr í DV 7.
apríl síðastliðinn
hvenær aldamótin
verði. Hann svarar
þessu svo sjálfur og
segir þennan atburð
verða þegar árinu
2000 lýkur og 2001
gengur í garð. Þetta
kann rétt að vera og
forði mér allar góð-
ar vættir frá að
lenda í stælum við
jafn mikilhæfan rit-
höfund og Sigurð
um jafn léttvægt at-
riði sem þetta. En
mér finnst ég samt
verða að segja hon-
um frá mínum skiln-
ingi á þessu máli.
100 ár, ein öld, 10 áratugir
Mér var sagt í æsku að ég hefði
orðið eins árs þegar eitt ár var lið-
ið frá því ég fæddist. Mamma var
með þetta upp á mínútu. Eins var
ég talinn tíu ára þegar tíu ár voru
liðin frá sama augnabliki. Þá var í
heilt ár búið að segja í samtölum
við gesti að ég væri ýmist 9 ára
eða á 10. ári og lítill eftir aldri sem
mér þótti frekar leiðinlegt, en
kemur þessu máli reyndar ekkert
við. Og eftir nokkrar vangaveltur
komst ég að þeirri niðurstöðu að
ég hljóti að hafa verið 0 ára á því
andartaki sem ég fæddist, og á
fyrsta ári allt næsta ár.
Ég hef stundum verið að leika
mér að því í huganum að ég gæti
kannske orðið 100 ára af því amma
mín varð 104 og pabbi
97 og þá hlyti það að
verða þegar 100 ár, ein
öld - 10 áratugir -
væru liðin frá fæð-
ingu. En eftir lestur
greinar Sigurðar er ég
ekki lengur viss því
mér sýnist hann vera
að segja að 101 ár þurfi
að líða áður en maður
getur talið sig aldarg-
amlan. Með öðrum
orðum; sá sem fæddur
væri 1. janúar árið
1900 yrði ekki 100 ára
fyrr en 1. jan. 2001.
Tímamæling í
kapphlaupi
Kunningi minn sem ég
hitti stundum í heita
pottinum segir að það þurfi stærð-
fræðing að minnsta kosti, jafnvel
stömufræðing, til þess að skilja
þetta með aldamótin. Allavega ein-
hvem fræðing. Nú er ég enginn
fræðingur en eftir grein Sigurðar
varð ég mér úti um tveggja metra
langan tommustokk sem er enginn
tommustokkur
heldur sentímetra-
stokkur og lagði
hann í fullri lengd
á borðstofuborðið.
Ég ímyndaði mér
að núllendinn á
stokknum táknaði
fæðingardag Krists
og hver millimetri
eitt liðið ár. Ég
taldi svo vandlega
árin frá fæðingu
Frelsarans, og viti
menn! Við hinn endann vora liðin
2000 ár.
Svona rannsókn er langtum vís-
indalegri, öruggari og hættuminni
heldur en að nota eigin tær eða
fmgur eins og ég byrjaði á. Ég
byrjaði á tánum og var heppinn að
slasa mig ekki. Ég settist við eld-
húsborðið með fætuma uppi á
borðinu til að geta haft báðar
hendur á tánum við talninguna.
En stóllinn gaf sig. Betra er að
nota puttana. Ég hélt báðum hönd-
um fyrir framan mig, lét vinstri
hlið litla fingurs vinstri handar
tákna fæðingu frelsarans og þann
fingur allan hans fyrsta ár, baug-
fingur vinstri handar það næsta
og svo koll af kolli eða putta af
putta. Þessi rannsóknaraðferð gef-
ur sömu niðurstöðu og tommu-
stokkurinn en ég ráðlegg öllum,
sem vantar einn eða fleiri putta,
að sleppa henni £dveg.
Timamæling í kapphlaupi er
mæld með skeiðúri sem stendur á
0 þegar hlaupið hefst. Að hlaupi
loknu sýnir úrið hve langan tíma
það tók.
Lengd lífshlaups manna er líka
mælt frá því það hefst við fæðingu
og þar til þvi lýkur. Sama hlýtur
að gilda um aldur Jesú Krists og
þá em 2000 ár liðin frá fæðingu
hans þegar árið 2000 gengur í garð.
Þröstur Sigtryggsson
Kjallarinn
Pröstur
Sigtryggsson
fyrrv. skipherra
„Og eftir nokkrar vangaveltur
komst ég að þeirri niðurstöðu
að éghljóti að hafa verið 0 ára á
því andartaki sem ég fæddist,
og á fyrsta ári allt næsta ár.“
Er verra að vel fiskist?
Það hefir ekki farið mikið fyrir
umræðu um vemdun miðanna og
þorsksins hjá LÍÚ fram til þessa.
Flestir munu líta svo á að úthafs-
floti þeirra hafi næstum drepið
þorskinn fyrir 4-5 áram þegar árs-
aflinn var kominn niður fyrir
150.000 tonn og menn óttuðust að
hrygningarstofninn væri í hættu á
að hrynja eða deyja út. Nú kemur
„stofnvistfræðingur" LÍÚ af fjöll-
um til að spyrja í Mbl. 05.04.97
hvort verra sé að vel fiskist. Hann
vill nú sýnilega gerast vemdari
þorsksins í sjónum og væri nú vel
ef hægt væri að taka hann trúan-
legan sem talsmann LÍÚ í málinu.
Reynsiusaga
lióðarinnar af
LIU
Það er því
ástæða til að nefna
hér nokkra punkta
úr nýlegri reynslu-
sögu þjóðarinnar
afLÍÚ:
Frá því kvóta-
kerfið var sett á
1984 að undirlagi
LÍÚ beindi það öll-
um flota sínum að veiðum í land-
helginni. Veiðifloti LÍÚ er einu
skipin sem búin era til djúp-
hafsveiða. Með þessari ráðstöfun
spillti LÍÚ fyrir því að ísland gæti
aflað sér veiðireynslu á úthafinu
og þannig hefur glatast ómælan-
legur veiðiréttur íslands bundinn
við úthafsveiðar á úthafinu til
frambúðar.
Tilgangur LÍÚ með kvótakerf-
inu var ekki sá að jafna veiðunum
milli manna eða útgerða heldur
hitt að tryggja einstökum stórút-
gerðum yfirráð yfir veiðunum í
fiskilögsögunni. Þessari stefnu
hafa þeir siðan fylgt eftir af miklu
harðfylgi og náð miklum árangri.
Fjórar stærstu útgerðirnar innan
LÍÚ „eiga“ nú næstum helming
allra þorskkvóta í fiskilögsögunni.
LÍÚ bannaði sínum skipum
veiðar við Svalbarða og lagðist
gegn veiðum í Barentshafi. Þaö
studdi ekki utanríkisráðuneytið
að tillögum um endurskoðun fisk-
veiðistefnu í Norðurhafinu til
samræmis við breytt viðhorf til út-
hafsveiða á hafréttarráðstefnunni
í New York. Sam-
kvæmt samþykktum
hennar ættu nú aðeins
aðliggjandi lönd að
Norðurhafinu að eiga
rétt til veiða þar. Þar
era nú stundaðar sjó-
ræningjaveiðar af
Dönum, írum, Spán-
verjum og öðrum EU-
þjóðum undir forystu
Emmu Bonino.
Vegna andstöðu LÍÚ
hefir ísland glatað
veiðiréttindum við
Jan Mayen, Svalbarða
og Bjamarey þar sem
það átti hefðbundna
veiðireynslu og rétt til
veiða. Veiðiréttar við
Bjarnarey hafði mest
verið aflað með síðu-
togurum í tíð útgerðar Tryggva
Ófeigssonar og kappa hans. í þá
tið höfðu menn ekki hina full-
komnu skuttogara síðari tíma.
LÍÚ hefir staðið fyrir niður-
skurði og uppkaupum á smábáta-
flotanum, nú síðast í gegn um Þró-
unarsjóð útgerðarinnar. Þessi floti
hefir á umræddum tíma minnkað
úr um 2.400 smábátum niður í
væntanlega nú um 5-600 með þeim
afleiöingum að fjöldi fiskiþorpa er
í hættu um að leggjast í auðn. Er
þó ástandið verst á Vestfjörðum
þar sem þorskkvótar á Þingeyri,
Flateyri og Suður-
eyri eru nú allir svo
til fluttir til ísafjarð-
ar og stefna í
vinnsluskip að því
er best verður séð.
Þegar þetta gerist
verður landauðn á
þessum stöðum.
Fólkið er þegar á
flótta undan yfir-
ganginum og ofbeld-
inu sem stjórnað er
af skammsýnum al-
þingismönnum að
undirlagi LÍÚ.
Enn er smábáta-
flotinn skorinn
niöur
Skyldi talsmaður
LÍÚ hafa átt við það
að verra væri að fiskist á smábáta-
flotanum? Hann er nú kominn nið-
ur í 25% af fyrri stærð og enn er
haldið áfram að skera hann niður.
LÍÚ á engan þátt í aukinni þorsk-
gengd nú á miðunum á þessu ári.
Hún stafar eingöngu af því að út-
hafsflota þeirra var haldið frá
landhelginni undanfarin 4 ár. Við
megum þakka fyrir að floti LÍÚ
drap ekki allan þorsk í fiskiiögsög-
unni.
Önundur Ásgeirson
„LÍÚ á engan þátt í aukinni þorsk-
gengd nú á miðunum á þessu ári.
Hún stafar eingöngu af því að út-
hafsflota þeirra var haldið frá land-
helginni undanfarin 4 ár. Við megum
þakka fyrir að floti LÍÚ drap ekki all-
an þorsk í fiskilögsögunni. “
Kjallarinn
Önundur
Ásgeirsson
fyrrv. forstjóri Olís
Með og
á móti
Dómgæslan í úrslitakeppn-
inni í handknattleik
Alltaf hægt að
gera betur
Mér fannst dómararnir í heildina
komast ágætlega frá sínu hlutverki
en þó má auðvitað alltaf gera betur.
Það verður jú alltaf að auka kröf-
urnar til dómara, leikmanna og
þjálfara, að þeir
hafi góða þekk-
ingu á leikregl-
unum og þeim
anda sem spila
á eftir. Það er
aldrei hægt að
stoppa á þeirri
braut og á
hausti komanda
koma nýjar
reglur inn og
það verður mik-
ilvægt að kynna þær vel. Hluti af
þessum reglum hafa verið í gangi í
vetur í sambandi við stöðvun á
tímatöku í vítaköstum og leikhlé
koma þama inn einnig. Mér hefur
þótt áberandi í úrslitakeppninni að
það hafa verið að koma inn ný and-
lit á sjónvarpsstöðvunum í umfjöll-
un á handbolta sem ekki þekkja
reglurnar nógu vel. Áður en menn
fara að dæma frammi fyrir alþjóð
finnst mér að menn verði að vera
búnir að lesa reglurnar og skilja
þær. I vandasömu starfi hafa dóm-
aramir komist þokkalega frá sínu
en auðvitað koma upp atriöi í flest-
um leikjum sem má gera betur.
Miðað við það álag og pressu sem
er á dómurum þá myndi ég segja að
þeir hafi staðið sig vel. Við skulum
ekki gleyma því að peningarnir
sem eru í húfi fýrir félögin í þess-
um leikjum era gifurlegir og jafnvel
fyrir leikmennina líka. Þetta smitar
út í framkomu og annað og menn
geta alveg séð muninn á leikgleð-
inni og hvemig hún birtist í annari
mynd hjá kvenfólkinu. Þar er ekki
verið aö spila upp á krónur og aura.
Menn sjá þennan mun ef þeir vOja
horfa á hann. Fyrir næsta tímabO
verða gerðar meiri kröfur tO dóm-
ara varðandi undirbúning fyrir
dómgæslu í 1. deOd en áður. Ég á
þar við þekkinguna, úthald og þrek.
Dómari í 1. deOd næsta vetur á að
geta hlaupið 10 km á einni klst.
Harkan mátt
vera minni
Það er bara mjög einfalt, dóm-
gæslan var upp og ofan. Það virt-
ust ákveðnir hlutir gerast í leOc í
Hafnarfirði sem urðu mikil uppþot
í. Mér sýndist að þar hefðu verið
gerð alvarleg
mistök. Þegar
út í 8-liða úrslit
er komið er
taugaveiklun
yfirþyrmandi af
þvi að það ligg-
ur mikið undir,
en liðin virðast
svo ná sér nið-
ur hægt og ró-
lega þegar á líð-
ur. Meira og
minna í gegnum þá leiki sem ég fór
í gegnum var ég svona nokkuð
sáttur. Þó var ég ekki sáttur við að
mínir menn væru meira utan vaO-
ar en leikmenn KA því það gaf
ekki rétta mynd af því sem var að
gerast á vellinum. KA lék fasta
vörn og hefði ég því vOjað sjá
menn þaðan fá meiri hvOdir. Mér
finnst leikmenn komast upp með
of mikla hörku gagnvart línu-
mönnum og Sigurjón Bjarnason
var stundum eins og tuska í hönd-
unum á þessum gæjum. Þegar upp
er staðið er handboltinn einu sinni
svo að í honum eru margar túlkun-
arreglur sem dómarar þurfa að
fara eftir. Ég get því ekki annað en
verið tOtölulega sáttur í þeim leikj-
um sem ég fór í gegnum en harkan
í þeim hefði að ósekju mátt vera
minni. -JKS
Einar Þorvaröar-
son, þjálfari Aftur-
eldingar.
Gunnar Kjartans-
son, formaöur
dómaranefndar
HSÍ.