Dagblaðið Vísir - DV - 15.10.1997, Blaðsíða 17

MIÐVIKUDAGUR 15. OKTÓBER 1997
Mús og húsbúnaður
Hverju þjónar Ijósið?
Hlutverk lýsingar
skiptir mestu
„Lýsing á heimili getur skipt
sköpum fyrir andrúmsloftið þar. Illa
og ranglega upplýst rými geta orðið
kuldaleg og fallegt innbú getur virk-
að fráhrindandi með slæmri lýs-
ingu,“ segir Sigríður Heimisdóttir,
27 ára iðnhönnuður. Hún útskrifað-
ist frá Istituto Europeo di Design í
Mílanó á Ítalíu 1994 og er formaður
Félags iðnhönnuða á Islandi. Frá
því að hún stofnaði teiknistofu sína
Hugvit & Hönnun fyrir tveimur
árum hefur hún fengist við ýmiss
konar hönnunarstörf hjá íslenskum
húsgagnaframleiðendum.
Hún hefur einnig fengist mikið
við innanhússráðgjöf og ljósahönn-
un. „Reyndar hefur hönnun lýsing-
ar alltaf vakið mikinn áhuga hjá
mér og ég hef áhuga á að taka mast-
er í hönnun á því sviði.“
Sigríður segir að oft þurfi ekki
kostnaðarsamar lausnir til að láta
rými virka heldur útsjónarsemi og
raunsæja hugsun á bak við hvert
rými. Gerð lýsingar og úrval er
mikið og oft stendur fólk ráðalaust
gagnvart því hvað á aö velja.
„Til eru þónokkrar grundvallar-
reglur sem gott er að hafa í huga
þegar velja skal lýsingu," segir Sig-
ríður. „Þegar lýsa skal upp rými
þarf umfram allt að gera sér grein
fyrir hlutverki lýsingarinnar þar
sem mjög mismunandi er hvað unn-
ið er og gert á þeim stað sem þarf að
lýsa; þarf að elda og þrifa eða er ver-
ið að horfa á sjónvarp og taka það
rólega?“
Sigríður vill gjarnan tala um 5
mismunandi gerðir lýsingar þegar
lýsa skal upp heimili. Hún lýsir
hverjum þætti svo;
Umhverfislýsing
Það er sú lýsing sem gefur al-
menna lýsingu og kemur frá ljósi
þar sem peran er yfirleitt hulin.
Birtan frá henni kastast á fleti, t.d.
loft eða veggi, sem síðan endurkast-
ar henni. Dæmigerð umhverfislýs-
ing á almenningsstöðum eru flúr-
lampar með skermum en í heima-
húsum eru t.d. veggljós sem lýsa
upp og endurvarpast á veggjunum
umhverfislýsing. Umhverfislýsing
er kjörin sem bakgrunnslýsing fyrir
hinar 4 tegundirnar af lýsingu.
Nauðsynlegt er að hún sé til staðar
í eldhúsi, stofum og vinnuherbergj-
um. Umhverfislýsing skyldi alltaf
vera stillanleg, þ.e.a.s.
með „dimmer“,
að undanskildum
flúrljósunum sem
bjóða ekki upp á þann
möguleika.
Áherslulýsing
eða „spoflýsing
Áherslulýsing gefur
færi á að vekja sérstakan
áhuga á vissum svæðum og
hlutum. Áherslulýsing er
bundin vissu svæði en hún
verið frá t.d. kastara eða
borðlampa með dökkum
skermi. Umhverfislýsing
gerir rými flatara og ein-
tóna en áherslulýsing gefur
því líf og karakter. Sérstak-
lega hentugir til áherslulýs-
ingar eru halógenkastarar
vegna ýmissa þátta. Þeir varpa
frá' sér hvítu ljósi sem mynda
andstæðu við hlýlegt um-
hverfi, varpa sterku en litlu
ljósmagni og mynda skarpa og
skemmtilega skugga og yfirleitt
er hægt að velja stærð og gerð
kastarans þannig að hann henti
nákvæmlega fyrir það sem lýsa
skal upp. Sérstaklega er gaman
að leika sér með áherslulýsingu
í stofum þar sem skrautmunir
eru til staðar en að sjálfsögðu er
hægt að gera það aíls staðar á
heimilinu.
Vinnulýsing
Mjög mikilvægt er að vinnulýs-
ing sé góð og því miður hugar fólk
ekki nægilega að vinnulýsingu á
heimilum því þaö
virðist oft
gleymast
að heimil-
ið er einn
helsti vinnu- *
staður manns-
ins, t.d. eldhúsið.
Þessari lýsingu svipar til
áherslulýsingar að því
leyti að hún er til staðar til þess að
lýsa upp ákveðið svæði. Hún er aft-
ur á móti ólík henni vegna þess að í
öllum tilfellum sést ekki í ljós-
gjafann sjálfan, þ.e. peran er alltaf
hulin. Æskilegt er að
~v'1 umhverfislýs-
ing sé ávallt til
staðar auk vinnu-
lýsingar þar sem um-
hverfislýsingin demp-
ar áhrif vinnulýsingar
og hjáipar að lýsa inn í
skuggasvæði eins og t.d.
skápa. Herbergi sem oft
á tíðum krefjast vinnu-
lýsingar eru eldhús,
baðherbergi, vinnuher-
bergi, stofa (ef hún nýt-
ist sem vinnusvæði á
einhvern hátt) og svefn-
herbergi.
Skrautlýsing
Eins og nafnið gefur til
kynna er skrautlýsing
meira fyrir augað heldur
en hentug lýsingaraðferð
fyrir rými. Skrautlýsing
þarf alltaf á annarri tegund
lýsingar að halda, sérstak-
lega umhverfislýsingu. Þó skal
aðgát höfð við val á henni og
styrkleika svo að hún njóti
sín til fullnustu.
Flöktandi" eða
hreyfanleg lýsing
Dæmi um svokallaða
flöktandi lýsingu er arineld-
ur eða kertaljós, þ.e. flöktandi
lýsing er sú lýsing sem breytist
í sífellu. Hún á einnig við það
ljós sem varpast af sjónvarps-
skjá. En helsta flöktandi lýsing-
in sem við þekkjum öll er sólin,
svo að ekki sé minnst á það ljós
sem hún gefur við sólsetur. Þessi
tegund lýsingar verður alltaf
vinsæl og kemur
■Á sem viðbót við
/ hefðbundnari
/ lýsingaraðferðir.
ST
Með þessum lampa er búin
til umhverfislýsing, þar sem
lýsingin vísar upp og kastast á flöt,
sem síðan endurkastar Ijósinu.
Sigríður Heimisdóttir iðnhönnuður útskrifaðist frá Istituto Europeo di Design í Mílanó á ftalfu 1994. Hún er formaður
Félags iðnhönnuða á íslandi og stefnir á mastersnám í Ijósahönnun í framtíðinni. DV-mynd E.ÓI
Allt um parketslípun
ókeypis upplýsingar
www.gulalinan.is
Allt að 18% alsláttur al eldhús- og
baðinnréttingum til októberloka.
Sérstakur afsláttur ef eldhústækin eru keypt un leii o| eldhúsinnrétting
Fjölbrey tt
úrval
danskra og
enskra
eldhús- og
bað-
innréttinga
í Rafha færðu líka þvottavélar, þurrkara, kælisképa,
uppþvottavélar, eldavélar, veggofna og eldhúsviftur.
Vánduð tæki á góðu verdi.
@5
E
Opið virka daga frá kl. 9:0G18:00, laugardaga frá kl. 10:0016:00
SUÐURLANDSBRAUT 16 • 108 REYKJAVÍK • SÍMI 588 0500
Vandlátir velja