Dagblaðið Vísir - DV - 08.01.1999, Qupperneq 7

A cíöfcirigcidag gaf Giuici, sern er hundur
Krisjtjáris Hreirissoriar, úi plöíu rrieö húebörida
sínurn, sern húsbóridirin kallar
Kristján á
„Ég hef verið skáld síðan ég
fæddist," segir Kristján, sem
einu sinni notaði listamannsnafn-
ið „Hreinsmögur". „Árið 1974, um
sama leyti og ég fór að gefa út,
gekk ég á þjóðhátíðina miklu á
Þingvöllum. Mér fannst það vera
köllun mín þann dag. í einum
bílnum í langri röð á leiðinni
voru feðgar að borða harðfisk.
Pabbinn var 1,50 á hæð en sonur-
inn 2,10. Ég man meira eftir því
sem þeir sögðu heldur en ræðum
fyrirmannanna á hátíðinni. Þó
missti ég ekki af neinu, ég lagði á
stað um nótt og var kominn vel
fyrir hátíðarhöldin. Ég man ekki
hvað þessir karlar voru að tala
um, en feðgamir voru að tala um
að þeir hefðu týnt hjólkoppum og
ætluðu að koma við hjá Valda á
leiðinni heim að redda koppum
undir Kræslerinn."
Gef frekar en sel
Kristján var farinn að semja
skemmtivísur um kennarana og
leikþætti þegar hann var í bama-
skóla. í gagnfræðaskóla hélt hann
áfram og eftir háskólanám í Nor-
egi kom hann heim og hefur verið
skáld og húsfaðir siðan. „Ég veit
ekki hvaðan þessi þörf kemur eig-
inlega," segir hann. „Ég skrifa
bæði söngtexta, ljóð, leikrit, vísur,
limrur, sonnettur og skáldsögur.
Ég er stöðugt beðinn um að gera
skáldskap fyrir aðra og ég get
samið um hvað sem er, hvenær
sem er og fyrir hvem sem er. Það
er verið að biðja mig um allan
fjárann; kvæði fyrir afmæli og
brúðkaup og alls konar texta fyrir
poppara eins og Rúnar Júlíus-
son, Geirmund og fleiri. Ég set
mig ekki á háan hest. Ég hef
aldrei getað séð að sá sem yrkir
bara söngtexta sé eitthvað minna
skáld en sá sem setur saman
doðranta með atómkveðskap. Ég
get heldur ekki séð að sá sem sem-
ur tónlist í klassískum stíl sé eitt-
hvað meira tónskáld en sá sem
semur dægurlög. Einn tannlæknir
er ekkert meiri tannlæknir en
einhver annar.“
Það fer að sjóða í Kristjáni þeg-
ar hann talar um ástand þjóð-
mála, kvótakerfið, virkjanir og ál-
ver. Honum finnst ríkisstjórnin
hörmuleg og vill að nýja platan
veki fólk til umhugsunar, enda
orðið langt síðan að jafn skorinort
ádeila kom út. Skáldið hefur
mikla trú á ungu kynslóðinni og
platan hans er tileinkuð þeim sem
minna mega sín. „Það býr meira
með þessari þjóð en einhver
frjálshyggjulágdeyða og ég held að
islensk þjóð verði vakin einn dag-
inn. Það mun eitthvað vekja hana
til umhugsunar, fyrst og fremst til
umhugsunar um eigið ágæti. Kap-
ítalisminn kemur kannski ekki til
með að hrynja en vægi hlutabréfa-
fíknar íslendinga kemur til með
að minnka."
Af hverju kom platan út
á aðfangadag?
„Það var af því ég var að gefa
kaupmannajólunum langt nef. Ég
kem til með að gefa plötuna því
fólki sem ekki hefur efni á að
kaupa hana. Með glöðu geði. Ef
einhver vill kaupa diskinn þá get-
ur hann hringt í mig og það er
hægt að semja um verð. Svo
finnst örugglega fólk líka sem fær
hreinlega ekki að kaupa diskinn.
Ég vil frekar gefa útvöldu fólki
diskinn en að selja hann þeim
sem ekkert hafa við hann að
gera.“
Álfar og geimverur
„Ég átti því láni að fagna að
fæðast í litlu þorpi undir Kópa-
vogskirkju í námunda við álfa-
byggðina," segir Kristján þegar
hann er spurður út í æskuna.
„Það var ævintýri líkast. Heimur-
inn endaði við það sem kallað var
Hafnarfjarðarvegurinn og í hinar
áttirnar við fjöruna, holtið og Urð-
arbrautina. Þama kynntist maður
skrýtnu og skemmtilegu fólki og
ég á enn vini frá þessum uppvaxt-
arárum.“
Myndiröu segja aö bernskan sé
besti tími œvinnar?
„Já. Það er alla vega sá timi
sem þú hugsar mest um á ævinni.
Bernskan er grunnurinn að öllu
og fegursta lífsskeiðið sveipað
dýrðarljóma."
Hvaö veröur nú um okkur þegar
viö deyjum?
„Ég er ekki í nokkrum vafa að
við förum inn í annað líf. Ég hef
fundið þetta á mér síðan ég var
bam og það hefur aldrei verið
neinn vafi í mínum huga. Þegar
maður var lítill sagði maður full-
orðna fólkinu að maður sæi álfa
og dverga þama í holtinu. Ég man
alltaf eftir gömlum blindum karli
á elliheimilinu sem ég sagði þetta.
Hann sat við glugga og var að
hnýta einhverja bandspotta. Hann
sagði við mig: „Láttu ekki eldra
fólkið taka þetta frá þér.“ Ég trúi
því enn þá að ég hafi séð álfa og
leikið mér við þá, en man ekkert
eftir því í sjálfu sér. Ég afskrifa
aldrei það sem sagt er við mig,
dæmi ekkert sem ósannindi þó
það sé ekki búið að sanna það fyr-
ir mér. En þrátt fyrir það held ég
að hverjum manni sé nauðsynlegt
að efast. Ef einhver segði mér að
hér væri allt fullt af geimverum
myndi ég frekar trúa því en dæma
það sem lygi. Að vísu sá ég geim-
skip í Öskjuhlíðinni einu sinni
svo trú á tilvist fljúgandi furðu-
hluta er ekki trú heldur staðreynd
fyrir mér.“
Helduröu aö þú fáir einhvern
tímann fálkaoröu?
„Ég veit það ekki, ég hef nú
fengið verðlaunapeninga fyrir eitt
og annað. Mér finnst ekkert frek-
ar að skáld eigi að fá fálkaorðu
fyrir að vera skáld en að bifvéla-
virkjar eða gerviaugnasalar fái
orðu. Það eiga allir fyllilega rétt á
þessari orðu og það ætti eiginlega
bara að senda þetta í pósti á alla
sem eru orðnir sjötugir. Þá ertu
búinn að standa þína plikt, búinn
að vera góður í því sem þú varst
að gera. Jafnvel fangar standa sig
vel í því að vera fangar.“
En œttu þá ekki frjálshyggju-
postular aö fá oröu líka fyrir að
vera frjálshyggjupostular?
„Jú, en spurningin er bara hvað
eyðileggur þú mikið fyrir öllum
hinum. Þaö er það sem skiptir
stóra málinu.“ -glh
myndlist
Opnanir
Það verða opnaðar
myndlistarsýningar úti
um allan bæ um
helgina. Á KJarvals-
stöðum mætir Kjar-
val sjálfur en opnuð
verður á morgun sýn-
ingin „Á trönum
meistarans", en þar
gefur að líta verk frá síð-
ustu æviárum meistarans.
Meðal verka á sýningunni er „Sjón er sögu rík-
ari“, heilmikill fleki sem danska rikið hefur
lánaö til landsins. Þeir sem ná ekki að kíkja á
Kjarvalsstaði um helgina geta rennt við ein-
hvern tímann fyrir 24. maí en þá verður sýn-
ingin tekin niður.
Elnar Garibaldi Einarsson verður líka meö
opnun á KJarvalsstöðum á morgun og líka
með Kjarval. f verkum sínum veltir hann upp
táknmynd Kjarvals og hvernig hún hefur leikið
þjóðina og skilning hennar á sjálfri sér og
landinu.
Einnig verður opnuð á Kjarvalsstöðum á
morgun sýning á verkum textíllistamannsins
Britt Smelvær. Britt er Norðmaður en býr í
Kaupmannahöfn og hefur lagt samnorrænan
listaheim undir sig með innsetningum úr tré,
steinum, hárum, þráðum, mold, málmum og
pappír.
Annar textíllista-
maður en nokkuð
af annarri tegund
opnar sýningu í
Hafnarborg, Menn-
ingar- og listastofn-
un Hafnarfjarðar, I
dag, en það búta-
saumssnillingurinn
Kaffe Fassett. Kaf-
fe hefur áður sýnt
hér á iandi og heill-
að fólk með tepp-
um sínum og er
gerist nú.
Nýllstasafnlð, Vatnsstlg 3b, Reykjavík. Fysta
sýning Nýiistasafnsins á árinu er samsýning
fimm þýskra listamanna og eins listamanns
frá Frakklandi. Sýningin sem ber yfirskriftina
Nord Sud fahrt eða Norðurleið - Suðurleið
verður opnuð á morgun kl. 16. Sýningin er
opin daglega nema mánudaga frá kl. 14-18.
Llstasafn ASÍ. Á morgun kl. 16 opnar Helga
Egilsdóttir sýningu I Ásmundarsal. Elnar Már
Guðvarðarson sýnir Ijósmyndir og höggmyndir
I steini í Gryfjunni. Ný aðföng Listasafns ASl
eru síðan I Arinstofu. Safniö er opið þriöju-
daga til sunnudaga kl. 14-18.
Stöðlakot, Bókhlöðustíg 6. Margrét Guðna-
dóttlr opnar sýningu á morgun kl. 16. Sýning-
in verður opin daglega frá kl. 14-18.
Á sunnudaginn kl. 16 verður opnuð í Menning-
armiðstöðinni Gerðubergi sýning á litrikum
málverkum Bretans Alans James á neöri hæð-
inni. Alan þessi hefur veriö búsettur hérlendis
um nokkurra ára skeið og getur fólk því reynt
að geta sér til um áhrif þess á verk hans.
Gallerí Geyslr. „Merkúríus" opnar sínu fyrstu
einka/samsýningu í Galleri Geysi, Hinu Hús-
inu á morgun kl. 16. Hópurinn .Merkúríus"
samanstendur af fjórum stúlkum. Sýningin er
opin alla virka daga frá kl. 8-23, föstudaga
8-19 og um helgar frá kl. 13-18.
Á mánudaginn hefst sýning Haraldar Karls-
sonar á Mokka. Hann sýnir kristallaðar hvera-
myndir unnar úr íslenskum hveraefnum. En á
sýningunni er einnig að finna hijóðverk sem
unnið er út frá hveramyndunum og hlusta má
í heyrnartólum.
Síðustu forvöð
Galleri Ingólfstræti 8: Sýningu Ólafs Elíasson-
ar lýkur um helgina. Sýningin erfrá kl. 14-18.
Imexira. át|
www.visir.is
von til þess að það sama
Hver á hvaða kúk?
Þú ert það sem þú borðar. Og
varst þá líklega það sem þú
kúkar - eða hvað? Ef einhver
hugsun lá að baki útgáfu
Cacas, sérheftis tímaritsins
Colors, þá hefur hún líklega
verið eitthvað á þessa leið.
Löngunin að baki hennar hefur
hins vegar verið sú að hrekkja
lesandann/áhorfandann.
Colors hefur áður verið lagt
undir myndir af bólgum, sár-
um og beinbrotum, nýfæddum
börnum, krömdum dýrum á
hraðbrautum og öðrum fyrir-
brigðum lífsins sem fæstir vilja
láta draga athygli sína að. Og
nú er komið að kúknum. Einu
notin sem Fókus gat haft af
Cacas-heftinu var spurninga-
leikurinn skemmtilegi: Hver á
hvaða kúk? Og til að gefa les-
endum sínum hlutdeild í hon-
um birtast hér til hliðar mynd-
ir af níu kúkum. Galdurinn er
að fmna út hvaða dýrategund á
hvað kúk. Þær sem koma til
greina eru:
A. Kanína. B. Antilópa. C.
Emúi (ástralskur fugl líkur
strúti). D. Önd. E. Hundur. F.
Maður. G. Simpansi. H. Flóð-
hestur. I. Páfagaukur.
puo 6 ‘Jnfjnegejed 8 ‘muia l ‘Jnjsaij
-Qog 9 ‘euiuetj g únpunij t? Msueduijs
8 ‘jnQeui z ‘edojjiue p :joas
8. janúar 1999 f Ókus