Dagblaðið Vísir - DV - 02.06.1999, Blaðsíða 6

22
Hús og garðar
Ræktun rósa:
Rauðar
og gular
vinsælastar
„Rósir era alltaf jcifnvinsælar og
spennandi viðfangs," segir Lára
Jónsdóttir, garðyrkjufræðingur í
Blómavali. „Fjölbreytileiki rósa á
boðstólum er mikill, ekki síst eftir
að farið var að byggja garðskála
við hús. Við það jókst ræktun rósa
mikið og tískan breyttist þar sem
hægt var að rækta meira af eðal-
rósum, sem ekki eru nægilega
harðgerðar til að henta í útirækt.
Rauðar og gular rósir eru jafnan
vinsælastar, auk þess sem margir
kjósa fremur ilmandi rósir. Ann-
ars eru til ótalmörg litbrigði af rós-
um, frá flauelsrauðum í appel-
sínurauðar, gular, hvítar og tvílit-
ar. Ef rósir eiga að vera fallegar og
veita okkur ánægju þarf að sinna
þeim vel.
Greiða þarf
vel úr rótunum
Staðsetningin skiptir höfuðmáli
ef rækta á fallegar eðal- og skúfrós-
ir. Þær þurfa skjólgóðan, sólrikan
stað, t.d.undir suðurvegg. Jarð-
vegsdýptin ætti ekki að vera minni
en 50-60 cm og vaxtarrýmið 60-80
cm. Við gróðursetningu þarf að
grafa holu sem er nægilega breið
til að rætur plöntunnar nái að
breiða úr sér. Gæta veröur þess að
Lára Jónsdóttir garðyrkjufræðingur.
MIÐVIKUDAGUR 2. JÚNÍ 1999
greiða vel úr
rótunum. Hol-
an þarf að
vera nægilega
djúp til að ágræðslu-
hnúðurinn milli rótar og
greina sé aðeins undir yflr-
borði jarðvegsins. Þetta er
mikilvægt þar sem rósir eru
flestar ágræddar á villirósa-
rætur, sem eru harðgerðar. Ef við-
kvæma rós kelur er von til þess að
hún lúri á heilum brumum rétt
fyrir ofan ágræðsluhnúðinn og nái
að vaxa aftur.
Ræktun rósa jókst mikið eftir að
farið var að byggja garðskála við
hús, segir Lára.
minnkar áhrif hitasveiflna. Að
auki er gott að setja striga, sem
festur hefur verið á spýtur, í kring-
um rósina til að draga úr næðingi.
Leggir grænir
og hraustlegir
Eftir gróðursetningu ber að fjar-
lægja skemmdar, grannar og
veiklulegar greinar til að gefa rými
fyrir 3-5 sterklegar greinar, sem
eiga að vera á hverri keyptri
plöntu. Þegar rósir eru keyptar ber
að horfa eftir því að leggir séu
grænir og hraustlegir. Þegar plant-
an hefur verið gróðursett þarf að
vökva vel. Við allar venjulegar að-
stæður fer blómgun fram frá miðj-
um júlí og fram í ágúst/september.
Á haustin eftir blómgun og lauf-
fall þarf að ganga frá rósum fyrir
veturinn. Binda skal rósina saman
með flötu bandi sem ekki særir
plöntuna. Mosi, greinar eða eitt-
Rauðar og gular rósir
eru jafnan vinsælast-
ar, auk þess sem margir
kjósa fremur ilmandi rós-
ir. Annars eru til ótal-
mörg litbrigði af rósum,
frá flauelsrauðum í appel-
sínurauðar, gular, hvítar
og tvílitar. Ef rósir eiga
að vera fallegar og veita
okkur ánægju þarf að
sinna þeim vel.
hvað sem ekki heldur í sér vatni,
er því næst breitt yflr moldina.
Þetta skýlir rótarhálsinum og
Rósir klipptar d vorin
Að vori er tekið utan af plöntun-
um. Ég mæli með því að rósir séu
klipptar á vorin. Þá eru þær snyrt-
ar til, veikar greinar era fjarlægð-
ar, allt kal og það sem er orðið
brúnt auk efsta hluta greina. Eftir
klippingu eiga að standa 10-25 cm
af plöntunni. Mikilvægt er að
klippa rósir yfir brumi, sem vísar
út frá miðju, annars vaxa þær ekki
rétt. Gott er að gefa áburð í maí.
Blákom hentar ágætlega og þarf
u.þ.b. 40 g á fermetra. Ef vorið hef-
ur verið þurrt ætti að vökva rósir
mjög vel og það sama gildir um
sumartímann. Eftir 2ja vikna
þurrk er vökvun nauðsynleg.
-ÓSB
i
ff ^
^ott úrval af hellum og steinum.
Margbreytilegir samsetningar-
og mynsturmöguleikar.
Fjölbreyttir notkunarmöguleikar
Innkeyrslur • Stéttar • Garðstígar • Sólpallar • Bíla-
stæði •Götur*Hringtorg •Umferðareyjur-o.m.fl.
Skrúðgarðyrkjumeisfarinn Jón Hákon Bjamason aðstoðar
við val á efni og útfærslur hugmynda.
Gerið verðsamanburð
0
HELLUSTEYPA JVJ
Vagnhöfða 17 • 112 Reykjavík • Sími 587 2222 • Fax 587 2223
Garöyrkjuskrú
Búðu til garðyrkjuskrá til eigin
nota. Merktu allar jurtir inn í
hana og hafðu yfirlit yfir innkaup.
Límdu í hana hvers kyns ráðlegg-
ingar, upplýsingar af fræpokum
o.fl., skrifaðu inn áburð, úðun
o.þ.h. Þáð er þægilegt að hafa þess-
ar upplýsingar tiltækar þegar far-
ið er að hugsa til næsta árs.
Góbur dreifari
Taktu stóra, tóma plastflösku og
gerðu göt á annan helming henn-
ar. Gerðu gat gegnum endann á
slöngunni og flöskustútinn. Rektu
nagla gegnum götin og tengdu
þannig stút og slöngu. Hinn
slönguendann tengir þú við vatns-
krana.
Áberandi verkfæri
Verkfæri týnast oft í grasinu.
Þau sjást betur - og finnast fyrr -
ef þau eru máluð með áberandi lit,
t.d. appelsínugulum.
Stíflabar niburfallspípur
Stíflaðar niðurfallspípur úr þak-
rennum geta valdið ýmsum vand-
ræðum, einkum þeim sem hafa
stór lauf- eða barrtré rétt viö hús-
ið. Getur oft reynst erfitt að ná
stíflu úr slíkri pípu.
Oft er hægt að leysa þetta með
finriðnu neti, t.d. hænsnaneti. Er
það vafið saman í dálitinn bolta og
látið í niðurfallsopið. Lauf og rasl
kemst ekki niður í pípuna, en
vatnið seytlar sína leið.
Úr Handbók heimilisins