Dagblaðið Vísir - DV - 23.07.1999, Blaðsíða 7
FÖSTUDAGUR 23. JÚLÍ 1999
7
DV
Neytendur
Bætt heilsa:
Mataræðið skiptir miklu máli
Góð heilsa er gulli betri en senni-
lega kunna margir ekki að meta hana
fyrrr en eitthvað bjátar á. Það er því
betra að huga vel að heilsunni á með-
an hún er enn í góðu lagi. Lykillinn að
góðri heilsu felst m.a. í réttu mataræði.
Hér á eftir fara nokkur ráð fyrir þá
sem telja sig geta breytt mataræði sínu
til hins betra og þar með stefiit að heil-
brigðara lífi. Mikilvægt er þó að fara
hægt af stað og koma sér upp einhvers
konar langtímaáætlun.
Matardagbók
Fyrsta skrefið
til bætts mataræð-
is felst í því að
halda svokallaða
matardagbók.
Nauðsynlegt er að
gera sér grein fyr-
ir því hvað maður
lætur ofan í sig
dags daglega áður
en hafíst er
handa. Skynsam-
legt er að skrifa
niður dag hvem
hvenær, hvað og
hversu mikið
borðað er. Einnig
er ágætt að koma
sér upp einhvers konar hungurmæli-
kvarða og skrifa niður hversu svangur
maður er í hvert skipti. Mikilvægt er
að fylgjast vel með því hvenær mest er
borðað. Er það e.t.v. þegar þú ert und-
ir miklu álagi, ert langt niðri, þarfnast
huggunar eða ert þú kannski einn af
þeim sem maular heilan kartöfluflögu-
poka fyrir framan sjónvarpið?
Hægfara breytingar
Með því að halda matardagbók kem-
ur fólk sennilega auga á ýmsa ósiði
sem það hefúr, s.s. of feitt fæði, of mik-
ið af gosi, nammi o.s.frv. Þá er kannski
freistandi að gera róttækar breytingar
og strengja þess heit að borða bara gul-
rætur og grænar baunir. En róttækar
breytingar em ekki alltaf af hinu góða
og geta verið mjög óraunhæfar. Ef fólk
fylgir mjög strangri mataráætlun er
líklegt að það skapi með sér svokallað
„allt eða ekk-
ert“-viðhorf.
„Allt eða ekk-
ert“-viðhorfið
felur í sér að ef
þú fellur í
freistni og færð
þér einn köku-
bita þá sé áætl-
unin hvort eð er
farin til fland-
ans og þá sé al-
veg eins gott aö
borða bara alla
kökuna.
Avextir og grænmeti eru hollur
skyndibiti sem auðveldlega geta
komið í stað óholls snakks.
Enginn er
fullkominn
Það er
mikilvægt
því
að
stefna að framfórum en ekki fullkomn-
un. Það er að segja að bæta mataræðið
en ekki endilega gera það fullkomið.
Best er að reyna að venja sig af einum
eða tveimur ósiðum á viku. Minnka
t.d. sætindaát og borða færri skyndi-
bita.
Það hljómar e.t.v. líka skynsamlegt
að fækka hitaeiningunum sem inn-
ið af léttjógúrt og grófri
brauðsneið með tómöt-
um og gúrkum.
Matur er hins vegar
mannsins megin og lífið
er fullt af alls kyns
veisluhöldum þar sem
fólk kemur saman og
gerir sér glaðan dag með
mat ogtdrykk. En jafn-
vel þótt þú sért að hugsa
um línurnar er ekki
ástæða til að lifa neinu
meinlætalífl. Aðalmálið
er að gæta hófs og detta
ekki í gamla farið þótt
þú látir einstaka sinn-
um undan freistingum.
Góð heilsa felst m.a. í hollu mataræði og hóflegri hreyfingu.
byrtar eru á dag verulega en það getur
haft öfug áhrif. Ef fólk borðar of fáar
hitaeiningar reynir likaminn að nýta
þær sem best og hægir á efnaskiptun-
um. Fyrir flesta eru tólf hundruð hita-
einingar á dag algert lágmark. Ekki
sleppa úr máltíð og borðið oftar og
minna í einu en áður. Ef ykkur langar
í snakk á milli mála skuluð þið láta
það eftir ykkur. Snakkið verður hins
vegar að vera hollt, t.d. poppkom, gul-
rætur eða vinber.
Morgunstund gefur gull í mund
í amstri hversdagsins freistast
margir til að sleppa morgunverðinum.
Það er hins vegar afar óskynsamlegt
fyrir þá sem eru að hugsa um línum-
ar. Morgunverðurinn getur nefnilega
komið jafnvægi á matarlystina og
komið í veg fyrir ofát seinna um dag-
inn. Skynsamlegt er að borða u.þ.b.
einn fjórða af allri þeirri fæðu sem þú
neytir yfir daginn í morgunmat. Holl-
ur morgunverður getur t.d. samanstað-
Raunhæf markmið
Mikilvægasti þáttur-
inn i breyttu lifemi er
að setja sér raunhæf
markmið. Ef ætlunin er
að léttast er t.d. ekki
raunhæft að vonast til
að losna við tíu kíló á
mánuði, eins og sumir
sölumenn megrunarvara fullyrða, þvi
þessi kíló vom mun lengur að setjast á
þig. Fyrir fólk í kjörþyngd er 1/2-1 kíló
á viku hámark þess sem það getur los-
að sig við að öllu eðlilegu. Þeir sem em
yflr kjörþyngd geta i flestum tilfellum
losnað við fleiri kíló á viku.
Að sjálfsögðu er einnig mikilvægt
að hreyfa sig og flnna einhvers konar
líkamsrækt sem hentar hveiju sinni.
Þá er bara að hefjast handa en muna
jafnframt að sígandi lukka er best.
-GLM
|SJú geruinn við jafinvel errri betwr eri í íifrra. Mikið urvai &( vðrwrn ekkar
í fireirt tóböerij verðj. Fijrstir fema, fifrstir (í\
(iriiisveit OÍís iýkuir firingferð siriinj urn iánclið í tjáldátseiunnj í MJ644
UugÁrd&gim 24. jðií. Þá verður beðið iipp í qrití&ðar SS pifisur
09 ís|(<3iit Ceke.
Vjð tjciduiinó ciiui sem tii er. Mú rr\oet(k (kitír í iVljéddinúi!
olís