Dagblaðið Vísir - DV - 15.05.2000, Page 18

18
31
Útgáfufélag: Frjáls fjölmiölun hf.
Stjórnarformaöur og útgáfustjóri: Svelnn R. Eyjólfsson
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: Eyjólfur Sveinsson
Ritstjórar: Jónas Kristjánsson og Óli Björn Kárason
Aöstoöarritstjóri: Jónas Haraldsson
Auglýsingastjóri: Páll Þorsteinsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaöaafgreiðsla, áskrift:
Þverholti 11,105 Rvík, sími: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
Græn númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
VTsir, netútgáfa Frjálsrar Ijölmiðlunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
Akureyri: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 4611605
Setning og umbrot: Frjáls fjölmiölun hf.
Filmu- og plötugerö: Isafoldarprensmiöja hf. Prentun: Árvakur hf.
Áskriftarverð á mánuði 1950 kr. m. vsk. Lausasöluverö 180 kr. m. vsk., Helgarblaö 250 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til aö birta aösent efni blaðsins I stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiöir ekki viðmælendum fyrir viötöl við þá eöa fyrir myndbirtingar af þeim.
Borað ífjöll
Eitt af eðlilegum hlutverkum ríkisins er að tryggja
gott samgöngukerfi fyrir landsmenn. En í þeim efnum
sem öðrum verður skynsemi hins vegar að ráða ferðinni
en ekki óskhyggja um að hægt sé að gera allt fyrir alla
- að láta drauma allra rætast. Arðsemi framkvæmda í
vegamálum verður að ráða ferðinni, að minnsta kosti
verður að gera þá lágmarkskröfu að framkvæmdin sé
hagkvæm þegar til lengri tíma er litið.
DV hefur undanfarna daga flutt ítarlegar fréttir af fyr-
irhuguðum framkvæmdum í vegamálum, enda voru
þingmenn í óvenjulega góðu skapi síðustu daga þingsins
áður en þeir fengu langþráð sumarfrí. Því miður fengu
önnur sjónarmið en hagkvæmni og arðsemi að ráða ferð-
inni i þingsölum þegar samþykkt var að stórauka fé til
vegagerðar á komandi árum. Þingmenn eru reyndar
búnir að átta sig á að kosið verður eftir nýrri kosninga-
löggjöf og gjörbreyttri kjördæmaskipan í næstu alþingis-
kosningum.
Á undanförnum áratugum hafa stjórnmálamenn
skipulega grafið undan sjálfsbjargarviðleitni lands-
byggðarinnar með því að gera þau verðmæti sem sköp-
uð eru í dreifbýli upptæk að stórum hluta og flytja þau
á Austurvöll. Og fullir samviskubits eru þingmenn til-
búnir til að ausa fjármunum úr sameiginlegum sjóðum
landsmanna í vegaframkvæmdir og flottast af öllu er að
bora í gegnum fjöll. Með borvélum út um allt land ætla
þingmenn að friða samviskuna en það eina sem gerist er
að hengingarólin verður lengri. Að skammta lands-
byggðinni úr hnefa til að standa undir framkvæmdum
sem eiga aldrei möguleika á að standa undir sér er vís-
asta leiðin til að gera kjósendur að þurfalingum.
Stjórnmálamenn eru því miður enn uppteknir af því
að leggja byggðagildrur til að halda fólki í sínu héraði í
stað þess að aðstoða það við að finna sér búsetu þar sem
möguleikar þess í leitinni að lífshamingju og þokkalegri
afkomu eru mestir.
Á næstu árum verður ráðist í að gera jarðgöng frá
Reyðarfirði til Fáskrúðsfjarðar fyrir þrjá milljarða
króna. Einnig verða gerð jarðgöng milli Sigluflarðar og
Ólafsfjarðar og þau kosta 5,3 milljarða. Án fjármagns-
kostnaðar munu fýrri göngin borga sig upp á 41 ári og
þau síðari á 81 ári, sé miðað við sama vegtoll og nú gild-
ir í Hvalfarðargöngum. Á Vestfjörðum eiga Dýraíjarðar-
göng að kosta 2,2 milljarða. Alls nemur kostnaður við
þessi þrjú mannvirki 10,5 milljörðum króna. Síðan bíða
21 göng til viðbótar á óskalistum. Á meðan borað er í
fjöllin sitja arðbærar framkvæmdir á hakanum og þjóð-
arbúið greiðir reikninginn í formi lakari lífskjara.
Ýmis byggðarlög úti á landi glíma við mikinn vanda
og mörg hver eiga sér því miður ekki mikla lífsvon.
Kjarkur og þor, sem einkennt hefur landsbyggðina, er á
mörgum stöðum þrotið eftir langvarandi erfiðleika og
mótvind. Því miður hafa margir stjórnmálamenn fallið
fyrir þeirri freistingu að bjóða fram töfralausnir í formi
jarðganga og stóriðju. Byggðastefnan, sem rekin hefur
verið hér á landi, hefur fyrir löngu beðið skipbrot og
borun í gegnum fjöll mun þar engu breyta.
Óli Björn Kárason
+
MÁNUDAGUR 15. MAÍ 2000
MÁNUDAGUR 15. MAÍ 2000
I
Skoðun
Sauðkindin og frystitogarinn
Undanfarið hefur verið
mikið rætt um það að nauð-
syn beri til að friða hálendi
landsins. Þar sé víða orðinn
lítill gróður og eina ráðið sé
að reka sauðkindina burtu.
Þetta getur verið góð tillaga,
en þá ætti líka að ræða um
sjóinn og landgrunnið kring-
um landið. Þar er allur
botngróður víða alveg horf-
inn og eyðilagður.
Eyðing botngróðurs
Lengi vel trúði fólk í flski- ——
þorpum úti um allt land þeirri kenningu
að botnvarpan og togararnir eyðilegðu
fiskimiðin. Fólkið byggði kenninguna á
reynslu sinni af erlendum og svo ís-
lenskum togurum. Fiskurinn hvarf af
grunnslóðinni þegar botnvarpan hafði
verið dregin þar fram og aftur árum
saman. Kenningin var sú að heppilegra
væri að veiða fiskinn á grunnslóðinni á
línu og handfæri og fara þannig vel með
botninn og gróðurinn þar. Nauðsyn
bæri til að halda togurunum og botn-
vörpunni úti á djúpslóðinni.
Erlendu togaramir voru hraktir
héðan og við fórum að veiða einir hér
við land og höfum gert það seinustu
Lú&vik
Gizurarson
hæstaréttarlögmaöur
áratugi. Þá datt allur vindur
úr þessum einfoldu sannind-
um um nauðsyn þess að
vemda sjávarbotninn og
gróður hans. Þegar islenskir
togarar áttu orðið einir hlut
að máli var talað um nauð-
syn þess að „nýta“ landhelg-
ina sem er sama og græða
peninga á henni. Þá mátti
eyðileggja botngróðurinn. -
Alla vega gleyma öllu tali um
hann í bili.
Margir vildu frystitogar-
ana alveg upp í land. Þessi
stefna um fljótan peningagróða í bili
hefur skaðað stórlega fiskimiðin við
landið. Það var ekki nóg að fá gjafa-
kvóta fyrir ekki neitt og þar með ein-
okun til fiskveiða. Menn vildu líka fá
að fara með frystitogarana og botn-
vörpuna inn á grunnslóðina með til-
heyrandi eyðileggingu á sjávarbotnin-
um og lifi margra smádýra sem eiga
skjól í slíkum botngróðri.
Stórþorskur við Suðurland.
Lengi vel var mikill stórþorskur á
vissum svæðum við Suðurland. Þar
var hraun í botninum og hafði sjávar-
botninn því ekki verið eyðilagður með
„Um leið og menn skrifa um nauðsyn þess að takmarka
beit sauðkindarinnar á hálendinu verðum við lika að
takmarka „beit“ frystitogaranna á botni hafsins í kring-
um landið. Menn verða líka að skrifa um þá friðun. “
trolli eins og víðast annars staðar.
Hraunið í botninum reif og eyðilagði
trollið og vemdaði fisk og botngróður.
Þarna hafði stórþorskurinn því skjól
og kunni vel að meta það.
Kunnugir töldu þennan stórþorsk
uppistöðu í hrygningu þorskstofnsins
og höfðu líklega mikið rétt fyrir sér.
Marga langaði samt til að „nýta“
þennan hálffriðaða stórþorsk og fá
pening. Enginn hugsaði um afleiðing-
arnar. Svo komu ný veiðarfæri og
tækni sem hægt var að nota þótt gróft
hraunið væri undir á botninum. Þá
var allur þessi stórþorskur hreinsað-
ur upp á stuttum tíma. Þarna voru
ekki útlendingar að verki heldur ís-
lendingar sjálfir.
Hægt gengur í dag að ná þessum
þorski upp aftur. Hann er horfinn í
bili. Ofan á þetta allt fengu menn svo
oft lítinn pening fyrir þennan stór-
Að tolla í tískunni
Ofríki tískuduttlunga hefur um
langan aldur verið bölvaldur mann-
kyns. Einn helsti streituvaki samtím-
ans er án efa sú árátta að leitast
stöðugt við að semja sig að meira og
minna fáránlegum háttum samfélags
eða samferðamanna, hvort heldur er í
híbýlum og húsbúnaði, bílaeign og
tækjakosti, fatnaði og framkomu, við-
horfum og viðbrögðum, og þannig
mætti lengi telja.
Áráttuna má rekja til öryggisleysis
og vanburða sjálfsvitundar einstak-
linga, sem telja sér best borgið með
því að vera einsog hinir, týna sjálfum
sér í múgsálinni, lúta þeim öflum sem
ötulust eru við að færa sér í nyt van-
þroska og ráðvillu uppvaxandi kyn-
slóða. Með auknum þroska vaxa
menn að jafnaði frá þessari áráttu, þó
hinu verði ekki neitað, að
furðumargir virðast vera of-
urseldir stundtískufárinu
frammeftir aldri.
Þjóð á gelgjuskeiði
Ætli það sé vegna þess að
íslendingar eru til þess að
gera nýskriðnir útúr mold-
arkofum, að þeir virðast
vera ginnkeyptari fyrir
tískuduttlungum en aðrar
þjóðir sem ég hef haft spurn-
ir af? Fyrir allmörgum árum
gekk ég niður Laugaveginn
með kanadísku ljóðskáldi af íslensk-
um ættum, David Arnason. Tjáði
hann mér að við þessa einu götu væru
fleiri tískuverslanir en í samanlögð-
um borgum Kanada vestan
Sigurður A.
Magnússon
rithöfundur
Winnipegs! Kannski var
hann að taka sér skáldaleyfi
með þeirri yfirlýsingu, en
hitt fór ekki milli mála að
honum þótti mikið til um
ttskuáráttu Mörlandans.
Þegar hann bað um skýringu
á fyrirbærinu, varpaði ég
fram þeirri tilgátu að ís-
lenska þjóðin væri upptU
hópa enn á gelgjuskeiði og
ætti langt í land að ná fúll-
um þroska.
________ Kaupmangarar hafa með
öflugu liðsinni nær allra fjöl-
miðla fært sér áráttuna í nyt og mak-
að krókinn svo um munar. I Reykja-
vík ku tU dæmis vera á annan tug
tískuverslana í eigu sömu fjölskyldu
sem nálega einoka fatatískumarkað-
Á Laugaveginum. - „Fleiri tískuverslanir en í samanlögðum borgum Kanada vestan
Winnipegs! Ætli það sé vegna þess að íslendingar eru til þess að gera nýskriðnir
útúr moldarkofum, að þeir virðast vera ginnkeyptari fyrir tískuduttlungum en aðr-
ar þjóðir sem ég hef haft spumir af?“
inn. Þar eru seld fræg ‘merki’ á upp-
sprengdu verði og því komið inn hjá
unglingum með glæfralegum auglýs-
ingabreUum, að enginn sé maður með
mönnum nema hann kaupi þennan
rándýra fatnað. Hann er hvorki betri
né merkUegri en annar fatnaður,
nema sfður sé. En ‘merkið’, ímyndin
er það sem máli skiptir.
Og áhrifavald auglýsinganna yfir
óhörðnum ungmennum er slikt, að
foreldrar fá ekki við neitt ráðið. Menn
geta gert sér í hugarlund hvemig
börnum einstæðra mæðra og annars
láglaunafólks líður við þvUíkar að-
stæður. Hér er með ísmeygUegum og
þrælskipulögðum hætti verið að ala á
stéttaskiptingu og koma því inn hjá
unglingum, sem ekki hafa efni á flott-
ræfilshætti tískufríkanna, að þeir séu
annars flokks þegnar í samfélaginu.
Spyrnum við fótum
Kannski er kominn tími tU að
spyma við fótum, bindast almennum
samtökum um viðnám við ofurvaldi
þeirrar brengluðu manngerðar sem
með tUstyrk auglýsingafursta og fjöl-
miðla telur það vera hlutverk sitt í líf-
inu að raka saman fé á því að vUla um
fyrir uppvaxandi kynslóðum og halda
þeim sem aUra lengst á klafa sí-
bemsku og vanmetakenndar.
Ef þjóðin á að gera sér vonir um að
komast tU fuUs þroska, verður henni
að lærast fyrr en seinna, að sýndar-
veruleiki tiskuheimsins grefur undan
þeirri viðleitni menntakerfisins að ala
upp heUbrigða, raunsæja og gagnrýna
þjóðfélagsþegna.
Sigurður A. Magnússon
! fé til vegaframkvœmda
Ekki sitja allir við sama borð
Samræmi þó annað verði að skoða
J „Eg gagnrýni
vinnubrögð við
hvemig var staðið
1 > að tUlögunni. Að
sjálfsögðu fagna ég
auknu fé til vegaframkvæmda
og gleðst yfir að jarðganga-
framkvæmdir komast loksins
aftur af stað. Einnig lá í loftinu
að tekið yrði sérstaklega á höf-
uðborgarsvæðinu sérstaklega.
En í viðbót er um að ræða
aukafjármagn og flýtingu á al-
mennum vegaframkvæmdum.
Mér sýnist að ekki sitji aUir landshlut-
ar þar við sama borð. Suðurland, Vest-
urland og að miklu leyti Vestfirðir fá
þar fé en Norðurlandskjördæmi fær
t.d. ekki neitt. Ég vonast tU að menn
sjái að það er ekki sanngjarnt og að á
Kristján
Pálsson
alþingismaöur og
fulltrúi í samgöngu-
nefnd.
því verði gerð leiðrétting.
Austfirðir fá sérstaka með-
höndlun undir því óvenjulega
heiti að um sé að ræða orku-
og iðjuvegi. Ekki veitir Aust-
firðingum af sem dregnir hafa
verið á asnaeyrunum af stjóm-
völdum í sambandi við stór-
iðjumál. Þessu var ekki skipt
með hefðbundnum hætti, þing-
mannahópar kjördæmanna
komu ekki að þessu. Ég hef t.d.
bent á að við á Norðurlandi
eystra lukum störfum fyrir
hálfum mánuði og höfðum ekki hug-
mynd um að meira fé væri á leiðinni.
Það var ákveðið einhvers staðar ann-
ars staðar en í þeim farvegi sem al-
mennar vegaframkvæmdir hafa verið
afgreiddar.
er mjög
■ ánægður með þá
r niðurstöðu sem
f náðist í ríkisstjórn-
inni um að bæta
verulegu fjármagni inn í vega-
áætlun þannig að hægt verði
að mæta mjög brýnni þörf á
úrbótum í samgöngumálum,
sérstaklega á höfuðborgar-
svæðinu og suðvesturhominu.
Mér fmnst að þama hafi tekist
mjög vel til og menn sjái það síðan í
samþykkt fjárlaga á næstu ámm að
þessi framsækna áætlun nái fram að
ganga. Mér finnst heildin í ágætu sam-
ræmi. Þetta er tvískipt, annars vegar
vegaáætlun og hins vegar jarðgangaá-
ætlun. Sú siðamefnda er fyrst og
fremst á Norðurlandi, Vestfiörðum og
Steingrímur J.
Sigfússon
alþingismaöur.
Austfiörðum. Þess vegna er
ekki hægt að segja með sann-
gimi að Vestfirðingar eða
Austfirðingar hafi orðið út
undan. Síðan veit ég ekki ann-
að en að verið sé að gera vera-
legar bætur að ósk norðan-
manna til að tengja saman
kjördæmi þar - Siglufiörð við
norðausturkjördæmið. Þar
giltu nákvæmlega sömu rök
gagnvart Suðurstrandarvegi -
að tengja saman kjördæmi. Ég get ekki
séð annað en að þama sé samræmi.
Önnur spuming er að mörg svæði á
landinu era með hörmulega vegi, þá
sérstaklega norðausturhomið, Barða-
ströndin og vegurinn vestur á ísafiörð.
Þetta þarf sérstaklega að skoða í fram-
haldinu. -Ótt
Auknu fé veröur variö til vegaframkvæmda á landinu á næstu árum, m.a. til jaröganga í þremur landshlutum og framkvæmda á suövesturhorninu.
þorsk þar sem erfitt var að vinna
hann. Öf mikið kom á land í einu með-
an hann var allur veiddur upp á stutt-
um tíma.
Það mætti vera mönnum tU um-
hugsunar hvort friðun fyrir trolli á
hraunbotninum við Suðurland ásamt
með gróðri hans og smádýrum var
ekki ein ástæða þess að stórþorskur-
inn vfidi halda sig þama og ólst upp á
hrauninu. Svo náðu menn honum
ekki lengi vel en vora fljótir að klára
hann með nýrri tækni. - Engin fiski-
friðun þar.
Verndum botngróðurinn
Um leið og menn skrifa um nauð-
syn þess að takmarka beit sauðkind-
arinnar á hálendinu verðum við líka
að takmarka „beit“ frystitogaranna á
botni hafsins í kringum landið. Menn
verða líka að skrifa um þá friðun. Það
er ekki nóg að hamast út i sauðkind-
ina sem leggur hálendið í auðn. I raun
og veru er frystitogarinn hálfgerð
sauðkind þegar hann dregur vörpu
sína eftir hafsbotninum. Þar verður
eftir hrein auðn og ekki stingandi strá
lengur. FrystitogcU'inn er líka hrein
ofbeitarrolla.
Lúðvík Gizurarson
Ummæli
„Neytendavernd“
ríkisins
Afskipti ríkisins af atvinnurekstri eru
mjög mikil hér á landi. Þrátt fyrir að
þokast hafi í rétta átt á mörgum sviðum
atvinnulífsins, t.d. í rekstri fiármála-
stofnana, er ríkið jafnt og þétt að auka
afskipti sín á öðrum sviðum... Hið
nýjasta í þessari „neytendavernd" ríkis-
ins er að framvegis verði allir starfs-
menn sem svara 1 síma fyrirtækja sem
sinna verðbréfamiðlun að standast próf,
á vegum ríkisins, í verðbréfamiðlun.
Samkvæmt núgildandi löggjöf nær þessi
kvöð eingöngu til framkvæmdastjóra fyr-
irtækja í verðbréfaþjónustu og daglegra
stjórnenda rekstrarfélaga verðbréfsjóða."
Úr Vef-Þjóöviljanum 11. maí.
Skattfrelsi forseta-
embættisins
„Skoðanir mínar á
skattfrelsi forsetaembættis-
ins eru kunnar. Þær komu
fram þegar ég mælti fyrir
þvi máli sem ég flutti um
það efni á sínum tíma. En
að ætla að taka þingmannamál um þetta
efni á dagskrá núna er hreint fráleitt.
Við erum að fialla um forsetaembættið
og menn mega ekki láta það ráða gerð-
um sínum hvaða einstaklingur gegnir
þvi. Það er sjálfsagt að taka þetta mál
upp síðar á kjörtímabilinu og breyta
þessum lögum yfirvegað og með góðri
samstöðu alls þingheims."
Svanfríöur Jónasdóttir alþm.
á vefsíöu sinni 11. maí.
Ólympískar veiöar
„Leið Mugabe, að taka
kvótann af útgerðarmönn-
um bótalaust, er ekki fær
í réttarríki... Svokallaðar
„ólympískar" veiðar, þar
sem öll orkan fer í það að
keppa um að ná fiskinum upp úr sjón-
um í stað þess að keppa að því að skapa
sem mest útflutningsverðmæti, verða
aldrei teknar upp aftur á meðan íslend-
ingar ráða yfir fiskimiðunum."
Jóhann J. Ólafsson stórkaupmaöur
i Mbl. 12. maí.
Yfir þolmörk efna-
hagslífsins
„Það sem er áberandi
við efnahagslífið hér í
samanburði við aðrar þró-
aðar þjóðir er að við höf-
um gengið lengra en þær
í að reyna á þessi þol-
mörk, þar sem bæði viðskiptahalli og
verðbólga hér eru meiri en annars stað-
ar. Það er því ljóst að við megum við
bæði minni ágjöfum en aðrar þjóðir og
þolum lika skemmri tima þar sem
svona mikil þensla ríkir.“
Þóröur Friöjónsson, forstj. Þjóöhags-
stofnunar, í Degi 12. maí.
SINNmsTlFORSFpSM
EiNOREaro aíKíSíffl
I^rr, 8LLUM9KATrFRMNW)M
ir7Í'Uf TENSDUM EMBATTINO
ÉWfSmLÉTUÐ
'XyJ 0 /1 ~ z

r\ 1 Uv m & I M
&

y i
-r- cxo
Hin dimma
dauðans alvara
Það er með miklum undr-
um hversu alvörulaus og í
raun léttúðug umræðan er
alltof oft um áfengismál. Það
er eins og vandlega sé horft
fram hjá öllum skuggahlið-
um þess, kæruleysið kalt er
allsráðandi og oft er tví-
skinnungurinn aðalein-
kennið. Hversu dapurlegt er
það þegar sjálfselska eigin
neyslu skín í gegn hjá þeim
sem harðast þykjast ganga
fram gegn eiturefnum öðr-
um sem alltof víða er að fmna en um
leið þess vandlega gætt að undan-
skilja hið algengasta og afdrifarík-
asta, þ.e. áfengið með öllum sínum
sorglegu afleiðingum.
Ástæðan er augljós, þar kemur eig-
in neysla inn í myndina og aftrar því
að á öllum þáttum vandans sé tekið,
sá þáttur sem er algengastur ógæfu-
valdur er hvergi með í myndinni og
skal þó ekkert dregið úr hinni skelfi-
legu ógn annarra eiturlyfia. Þennan
vanda þarf að sjálfsögðu að skoða í
heild, enda margsannað að upphaf
hvers konar neyslu er yfírgnæfandi í
áfenginu að finna.
í óbeinu auglýsingaskyni
Einn þáttur þessa máls er auðvitað
umfiöllun hvers konar í beinu sem
óbeinu auglýsingaskyni sem tröllríður
öllu í dag, enda liggja þræðir áfengis-
auðvaldsins víða og nóg er fiármagnið
Helgi Seljan
fyrrv. alþingismaöur
til að kaupa upp og jafnvel
múta þegar kostur er.
Þar er auðvitað á sælu-
strengi eina leikið, víðs
fiarri er hin skelfilega vá og
aíleiðingar allar, lofsöngur
einn látinn glymja og dýrð-
arljómi dásemdanna yflr og
allt um kring. Áróðursgildi
þessa megum við aldrei van-
meta svo ósvífin sem blekk-
ingin er þó, svo purkunar-
laust er loflð eitt sungið,
menningLumi gjarnan mis-
boðið með því að setja samasem-
merki milli hennar og áfengisins. Og
matartilbúningur, framleiðsla og
framreiðsla, sem og neyslan sjálf, allt
áfengisívafið í bak og fyrir, þar sem
hin eina sanna matarmenning er
menguð göróttum veigum vinsins.
Allt er þetta eðlilegur þáttur í þeim
áróðri sem áfengisauðvaldið nýtir
þæga þjóna sína til að koma á fram-
færi, vísvitandi eða óafvitandi.
Sýnu alvarlegra er þó þegar fólk er
að fialla um þessi mál, vitandi um þá
vá er af neyslunni stafar en lokandi
augunum samt fyrir einföldustu stað-
reyndum. Oft verður málatilbúnaður-
inn bamalega hlægilegur en hættu-
legur þó. Ég sá í leiðara blaðs nokk-
urs á dögunum að það að vera á móti
því að áfengi væri selt við hliðina á
hollustudrykkjum I matvöruverslun-
um væri eitthvert versta dæmið um
þröngsýni og afturhaldssemi, svona
jafngildi þeirra óskapa að vera á móti
hinum „göfugu“ hnefaleikum. Sá sem
væri á móti slíku væri í raun óalandi'
í þjóðfélagi nútímans.
Firrur fáránleikans
Alvarlegust alls er þó æpandi þögn-
in um þátt áfengisins í skuggadölum
þjóðlífsins: ölvunarakstrinum, ofbeld-
inu, heimilisógæfunni, sjálfsmorðum
og morðum, svo hryggilegustu dæmin
séu tíunduð. Allt blasir þetta þó hvar-
vetna við allsgáðum augum, svo
skelfilegt sem það nú er. Þessi æpandi
þögn á sér ugglaust ýmsar orsakir en
furðulegt er það að í annars svo
hræðilega berorðri umfiöllun um
hina válegustu atburði skuli svo
vandlega þagað um grunnorsökina
svo alltof oft og víða. Vissulega myndi
það slá á dýrðarljómann, vissulega __
myndi það hvetja til umhugsunar og *
umfiöllunar og aðgerða í kjölfarið og
það er greinilega ekki ætlunin.
Hafa skal heldur enn hærra um
gæsalappafrelsi áfengisins og vín-
menninguna margrómuðu og nauðsyn
þess að hverri gleðistund skuli áfengið
órjúfanlega tengt. Við sem vöram við,
við sem erum allsgáðir áhorfendur
óskapanna biðjum aðeins um það eitt
að allar staðreyndir komi fram til op-
inskárrar umræðu og raunhæfra vam-
araðgerða í kjölfarið. Þaö er tæpast
fram á mikið farið þegar hin dimma al-
vara dauðans er annars vegar.
Helgi Seljan
„Áróðursgildi þessa megum við aldrei vanmeta svo ósvífin sem blekkingin er þó, svo
purkunarlaust er lofið eitt sungið, menningunni gjaman misboðið með því að setja
samasemmerki milli hennar og áfengisins. “ ^