Dagblaðið Vísir - DV - 26.05.2000, Blaðsíða 11

svo séríslenskt fyrirbrigði og að ís-
lendingar yrðu ábyggilega alltaf
óánægðir með útkomuna þegar
Hollívúddmaskínan væri komin í
málið. Hins vegar kynnu útlend-
ingar betur að meta útkomuna og
þá sérstaklega Bandaríkjamenn
sem halda mikið upp á stórmyndir
eins og íslendingasögumar gætu
orðið. „Svo fylgir þessu auðvitað
söluréttur á ýmsu drasli sem selt
er, t.d. leikfóngum. Ætli það sé
ekki hægt að reikna með um 20 til
30 milljónum dollara (1,5-2,3 millj-
arðar) fyrir sölu á leikföngum á
ári,“ segir Benedikt G. Allt í einu
rennur upp ljós fyrir fólkinu og
það áttar sig á nýrri tækni og nýj-
um tímum, auðvitað hljóti aðrir
möguleikar að fylgja með í kaup-
unum. „Tölvuleikimir, við megum
ekki gleyma tölvuleikjunum," seg-
ir Benedikt G. og allir taka við sér.
„Við megum alls ekki vanmeta
þá,“ segir nafni hans Pálmason og
nokkur umræða fer í gang um
hvaða tölu allir geti sæst á. „Ég
held að við verðum að giska á að
árleg innkoma af tölvuleikjum
verði á bilinu 50-100 milljónir doll-
ara (3,8-7,6 milljarðar) á ári, alla
vega fyrstu árin,“ segir Benedikt
G. Eftir þetta fer umræðan út í
hvaða aðrir tekjumöguleikar séu í
dæminu og kemur upp hugmynd
um skemmtigarða um allan heim
með þema íslendingasagnanna í
aðalhlutverki. Hægt væri að hala
inn góðan pening á þessum görð-
um erlendis en ísland er kannski
ekki alveg tilbúið. „Davíð er bú-
inn að banna allt svoleiðis meðan
hann er að slá á þensluna," segir
Almar.
Heildarverðmæti:
9,2 milljarðar
verðum ekki að reyna
að skilgreina þjóðem-
ið fyrst,“ segir hún og
Almar tekur við:
„Síðan þarf að meta
alla þá kosti sem
fylgja því að vera Is-
lendingur." Fólk tek-
ur ágætlega í þessa
tillögu og fljótlega
tekur Þórður við:
„Það er einnig hægt að
reikna dæmið með því
að gera ráð fyrir allri
þjónustu sem einstak-
Elsa M. Böðvarsdóttir:
„Væri þá engan
II gróða út úr því
ílsa tekur að sér aö að hafa að eiga
byrja umræðu um verð- fánafyrirtæk-
mæti þjóðernisins.
„Þarna er að mjög
mörgu að huga því svo
margt einkennir okkur
íslendinga. Ætli við
Með breyttum timum er hægt
að verðleggja allt. Uppgang-
ur innan verðbréfaheimsins
hefur verið með ólíkindum
hérlendis að undanförnu og
með tilkomu deCODE og
gagnagrunnsins virðist ekkert
vera lengur heilagt.
Að Kári Stefánsson geti
vitað hverjir hafa fengið
herpes er að skila fyrir-
tækinu á Nasdaq
og við það hljóta að vakna
spurningar hversu langt má
ganga. Fókus hitti nokkra
færustu peninga- og mark-
aðsspekúlanta landsins sem
komust m.a. að því að
íslendingasögurnar eru
verðmeiri en ailir stjórn-
málaflokkarnir til samans
lingur á völ á við fæðingu. Síðan er
þessi þjónusta núvirt að áætlaðri
ævilengd og væntar skattgreiðslur
dregnar frá.“ „Þá ertu að tala um rík-
isborgararétt, ekki þjóðerni," skýtur
Benedikt P. inn í. „Þjóðerni er mun
huglægara en ríkisborgararéttur.
Við erum að tala um þau forréttindi
sem fylgja því að vera íslendingur,
ekki þjónust-
una.“ Og
þannig held-
ur umræðan
um verðmæti
þjóðernisins
áfram án
þess að nokk-
ur niðurstaða fáist enda kannski
frekar snúið málefni. Færist hún
fljótt út í víðara samhengi eins og
kennitölur. Þórður Pálsson bindur
þó enda á umræðuna í léttum tón:
„Eigum við ekki bara að segja að
verðmiðinn á þjóðemi einstaklings
sé verðmæti deCODE deilt með
270.000 kennitölum íslendinga.“
Heildarverðmæti: 141.667 kr.
COM dvrara
Jr
Benedikt Pálmason, verðbréfamiðlari hjá Búnaðarbankanum Verðbréf, Almar
Guðmundsson, greiningardeild FBA, Þórður Pálsson, yfirmaður greiningardeildar Kaup-
þings, Benedikt Gíslason, markaðsviðskiptadeild FBA, og Elsa M. Böðvarsdóttir, gjaldkeri
félags viðskiptafræðinema í HÍ.
en

Irvllv
Jesús
Það er Þórður sem hefur umræð-
una um Jesúm og hvaða hagnað
mætti hafa af einkaleyfí á honum
hérlendis. „Þessi umræða er nú
kannski svolítið guðlast en það er
samt staöreynd aö í gegnum tíðina
hefur fylgt því mikill auður og völd
að fara með stjómartaumana í
kirkjum þó það eigi ekki alveg við
ísland í dag. Það má horfa á þetta
frá tveim hliðum. Annars vegar
hafa menn nýtt sér Jesúm í ábóta-
skyni í gegnum aldimar, eins og
t.d. með aflátssölunni. Nú til dags
era þessir menn svokallaðir raf-
magnsguðfræðingar, sjónvarps-
predikarar, svar gupfræðinnar við
verkfræðinni,“ segir Þórður og við-
staddir líta hlæjandi á Benedikt
Gíslason, fulltrúa verkfræðinnar I
hópnum. „Hin hliðin á þessu er svo
hið huglæga gildi. Til að hlutir hafl
verðgildi á markaði þurfa gæðin að
vera deilanleg. Ég get selt símann
minn en ekki trúna. Þannig að
hvað varðar virði trúarinnar þá
liggur verðgildi hluta aldrei í þeim
sjálfum heldur notkunarmöguleik-
um þeirra," segir Þórður.
„Svo má ekki gleyma tíundinni,
mér skilst nú að sértrúarsöfnuðir
hérlendis láti menn enn borga tí-
und,“ segir Almar. „Erum við ekki
bara að tala um að kaupa notkun á
nafni,“ spyr Benedikt G. „Vöru-
merkið Jesús,“ bendir nafni hans
Pálmason á. Þórður skýtur þá inn
að menn gætu aldrei rukkað fyrir
trú. „Það væri ekki hægt að setja
verðmiða á trúna. Trúin hverfur
ekki þó einhver eignist hana og
banni öðrum að nota hana.“
„Erum við ekki frekar að taka
um markaðssetninguna. T.d. fær
sá sem á Jesúm 10 krónur fyrir
hvem seldan kross og 30 krónur ef
Jesús er á krossinum,“ segir Bene-
dikt P. Nú spinnast upp miklar
umræður um Linux-stýrikerfið og
líkir Almar sölunni á því við
hvernig mark-
aðssetning á
Jesúm gæti orð-
ið. „En hvernig
væri að segja
bara að verð-
mæti einkarétt-
arins á Jesúm
væri til dæmis
20% af þjóðar-
tekjum íslendinga, svona ca. 100
milljarðar,“ segir Þórður. „Nei, er
það ekki allt of mikið, eigum við
ekki að segja 30 milljarðar“ skýtur
Benedikt P. inn í. „Ekki ef leyfi til
að bannfæra fylgir," segir Þórður
og allir skella upp úr. Almar er
ekki sammála Benedikt um 30
milljarða. „Var OZ.COM þá dýrara
en Jesús þegar það var sem verð-
mætast? Eigum við ekki frekar að
miða við 80 milljarða? Jesús væri
þá orðinn fyrsta billjón dollara fyr-
irtækið á íslandi."
Heildarverðmæti: 70 milljarðar
íslendinga-
sögurnar
„Égheld að við gætum í mesta
lagi selt kvikmyndaréttinn að
þrem íslendingasögum í Hollí-
vúdd. Ef við miðum við að fimm af
sögunum séu góðar er ágætt að
stefna að þríleik en ég held að við
myndum ekki fá nema þrjár millj-
ónir dollara fyrir hann (230 millj-
ónir),“ segir Benedikt G. „Svo velt-
ur auðvitað mikið á því hvaða
leikarar koma til með að leika í
myndunum. Það kæmi mér til að
mynda ekki á óvart að allt yrði
brjálað ef
Mel Gib-
son eða
E d d i e
M u r p h y
lékju Egil
Skalla-
grímsson. Sjálfur mundi ég vilja
Eddie Murpy en menningarvitarn-
ir hérna heima yrðu örugglega
brjálaðir," segir Þórður. Allir virt-
ust sammála um að sögumar væra

Þjóðfáninn
„Vandamálið við þjóðfánann er
að menn munu vilja skilgreina
hann sem ríkiseign. Það væri vafa-
samt ef hann á að vera inneign í
ríkissjóði," segir Almar Guð-
mundsson og gefur Þórði Páls-
syni orðið. „Þjóðfáni er sameining-
artákn og allir geta á einhvern hátt
samsamað sig
honum. En um
leið og það er
komið verð á
hann er grunn-
urinn fyrir
verðmæti fán-
ans hruninn.
par meo er
verðmiði á hann mótsögn í sjálfu
sér,“ segir Þórður. Benedikt
Pálmason tekur undir með Þórði:
„Þjóðfáninn hefur bara gildi sem
almannaeign."
„Það er alveg rétt að verðmætið
felst í því að fáninn er einhvers
konar tákn og ljóst að ríkið á ekki
að græða á honum. Það er í raun
afskaplega erfitt að verðmeta hann
eða græða á honum. Ef ég á að fá
að njóta hans umfram aðra er ekki
víst að menn vilji nota íslenska
fánann minn á sama hátt og þeir
nota hann i dag,“ segir Almar.
„Væri þá engan gróða út úr því
að hafa að eiga fánafyrirtækið?“
spyr Elsa M. Böðvarsdóttir. „Jú,
það væri örugglega einhver proflt í
því,“ svarar Benedikt P. „Það að
menn noti fánann til að t.d. mark-
aðssetja vörur sínar skerðir ekki
rétt annarra í leiðinni. í dag vita til
dæmis fæstir íslendingar að það er
stór verslunarkeðja í Bretlandi
sem heitir Iceland," segir Þórður.
„Það sýnir að það er örugglega
hægt að markaðssetja vörur með
þjóðfánanum, að minnsta kosti
virðist Ólafi Ragnari ganga vel á
þeim vettvangi," segir Almar og
það er ljóst að sérfræðingarnir
komast ekki að neinni niðurstöðu
um verðmæti fánans.
Heildarverðmæti: Engin nið-
urstaða
Benedikt Pálmason:
„Það er alla-
vega Ijóst að ég
væri ekki til í að
gefa mikið fyrir
stjórnmálaflokk-
ana, sérstak-
lega ekki nýju
flokkana."
Benedikt Gíslason:
„Ég held að við
gætum í mesta
lagi selt kvik-
myndaréttinn aö
þrem íslend-
ingasögum í
Holiívúdd. Ef við
miðum viö að
fimm af sögunum séu góðar er
ágætt að stefna að þríleik."
Hálendið
Benedikt P. hlaut þau forrétt-
indi að koma með fyrstu tillögu að
verðmætamati hálendisins. „Það er
ágætis verðgildi í hálendinu. Ætli
það sé ekki réttast að núvirða
tekjuflæðið sem fæst af virkjunum
og þeim ferðamönnum sem á ann-
að borð vilja leggja leið sína á há-
lendið. Það sem myndi laða ferða-
mennina að er að bjóða upp á ekki
neitt, þar liggur hið raunverulega
verðgildi. Fólk vill komast í þessa
„stærstu eyðimörk Evrópu" til að
spranga um og dúlla sér. Það væri
að vísu hægt að veita þeim veiði-
leyfi á flsk og rjúpu.“
„Þá væri líka tilvalið að veita
þeim veiðileyfl á kindur sem bænd-
ur myndu borga fyrir að hafa á
beit,“ skýtur Þórður inn í.
„Ég myndi nú ekki alveg fara út
í kindadráp en þær mættu auðvit-
að vinna á því litla grasi sem fyrir
er í takmörkuðu magni. Sem og
hreindýrin, það má ekki gleyma
þeim,“ svarar Benedikt P. „En gef-
um okkur að 50 þúsund ferðamenn
sæki hálendið heim á ári hverju.
Hámarksfjöldi á dag yrði 5 þúsund
manns. Það þætti auðvitað ótrú-
lega fint þannig að við myndum
setja upp 30 þúsund króna gjald á
viku og í þvi yrði nákvæmlega ekk-
ert innifalið."
„Þú verður þá að gera ráð fyrir
þ ó
nokkrum
kostnaði,"
segir Bene-
dikt G.
„Það verð-
ur einhver
að fylgjast með ferðum aumingja
fólksins og annar að taka til eftir
það.“
„Það er minnsta málið. GPS-stað-
setningartæknin yrði notuð til að
fylgjast með liðinu og að sjálfsögðu
myndi það sjá sjálft um að hreinsa
upp skítinn eftir sig. Þannig gæt-
um við áætlað 500 krónur i kostnað
á mann. Það væri eflaust hægt að
selja einhverjar lóðir undir sumar-
bústaði og fleira, kannski setja á
laggirnar lúxus-skíðasvæði við
Langjökul. Þá lítur dæmið út
svona: 14 milljarðar í tekjur af
ferðamönnum. Við það leggjast 10
milljarðar sem hægt er að áætla
fyrir virkjanirnar. Síðan skulum
við gera ráð fyrir 6 milljörðum í
aðrar óskilgreindar tekjur. Þannig
er það komið á hreint að hálendið
er 30 milljarða virði,“ segir
Bendikt P. og aðrir taka undir.
„Það væri líka hægt að auka
verðgildið til muna með því að
stofna fríríki á hálendinu," segir
Þórður í gríni. „Spilaviti og pútna-
hús myndu laða að sér endalausan
pening." „Við myndum halda okk-
ur við íslensk landslög, svona í
bili,“ svarar Benedikt P.
Heildarverðmæti: 30 milljarðar
Almar Guðmundsson:
„Eigum við ekki
frekar að miða
við 80 millj-
arða? Jesús
væri þá orðinn
fyrsta billjón
dollara fyrirtæk-
iö á íslandi."
Barneignir
„Væri ekki skynsamlegt að miða
við að kostnaður við hvert barn
væri mn 10% af tekjum foreldra,"
segir Benedikt G. um hvernig ætti
að haga þvi að ráða hverjir fengju
að eignast böm á íslandi. „Þarna
held ég að um sé að ræða fómar-
kostnaðinn við börn sem er tekju-
missir vegna barneigna og þar
fengjum við
lágmarks-
verðið," segir
Þórður og
Elsa bætir
við hvort
ekki yrði að
raða upp i
verðflokka eftir tekjuhlutfalli við-
komandi. Benedikt P. bendir á að
fólk borgi þegar „formúu" fyrir
glasafrjóvganir, af hverju ætti það
ekki að borga fyrir að eignast böm
ef sú staða kæmi upp. „Ég held nú
að svona stofnun yrði bara sprengd
í loft upp eða fólk færi í verkfall og
hætti að eignast börn,“ segir Þórð-
ur áður en sérfræðingamir fara af
alvöru að reyna að komast að nið-
urstöðu. Elsa tekur fram að bam-
eignagreiðslan megi ekki vera of
há svo allir eigi jafna möguleika.
Þórður leggur til að greiðslan verði
hlutfall af brúttótekjum fjölskyldu,
15% fyrir fyrsta bam, 10% fyrir
annað og 5% fyrir þriðja, eða 8%
að meðaltali. Þá hefjast útreikning-
ar hjá hópnum og er miðað við 5000
böm á ári, 400.000 krónur á hvert
barn og 6% ávöxtunarkröfu en
samanlagt gera það 34 milljarða.
Benedikt P. lokar þessari umræðu
og segir að það sé sanngjamt að
þessi liður slái út hálendið.
Heildarverðmæti: 34 milljarðar
Þórður Pálsson:
„Það væri líka
hægt að auka
verögildið tii
muna með því
að stofna fríríki
á hálendinu.
Spilavíti og
pútnahús
myndu laða að sér endalausan
pening."
Stjórnmála-
flokkarnir
Eins og I hinum tilvikunum var
ætlimin að leggja nákvæmt mat á
verðmæti hvers stjómmálaflokks
fyrir sig. Þegar talið barst að flokk-
unum kom það hins vegar bersýni-
lega í ljós að sérfræðingahópnum
þótti ekki mikið til þeirra koma.
„Það er á hreinu að verðgildi
stjómmálaflokkanna hefur snar-
lækkað samfara minnkandi mn-
svifum rikisins," segir Þórður.
Benedikt P. er honum sammála:
„Það er alla vega ljóst að ég væri
ekki til í að gefa mikið fyrir þá, sér-
staklega ekki nýju flokkana."
„Á tímum haftastefnmmar hefði
auðvitað verið meira krassandi að
eiga stjómmálaflokk þegar þurfti
að sækja um leyfl fyrir gjaldeyri og
til að flytja eitthvað inn. í dag er
svo komið að þeir eru svo illa
staddir að þeir þora ekki einu sinni
að rukka meðlimi um félagsgjöld,"
segir Þórður. „Það getur ekki þýtt
nema eitt, þeir eru einskis virði.
Ég gæti meira að segja trúað því að
verðmæti þeirra bæri mínusgildi,"
segir hann að lokum og allir eru
honum hjartanlega sammála nema
kannski um mínusgildið. Þannig er
óhætt að segja að stjómmálaflokk-
amir hafi þurft að láta í minni pok-
ann fyrir öllu öðru sem barst inn á
borð sérfræðinganna. Vægast sagt.
Heildarverðmæti: 0
f Ó k U S 26. maí 2000
26. maí 2000 f ÓkUS
10
11