Dagblaðið Vísir - DV - 26.01.2001, Qupperneq 14

14
FÖSTUDAGUR 26. JANÚAR 2001
FÖSTUDAGUR 26. JANÚAR 2001
19
Útgáfufélag: Frjáls fjölmiölun hf.
Stjórnarformaöur og útgáfustjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: Eyjólfur Sveinsson
Ritstjórar: Jónas Kristjánsson og Óli Björn Kárason
Aóstoðarritstjórí: Jónas Haraldsson
Auglýsingastjóri: Páll Þorsteinsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaöaafgreiösla, áskrift:
Þverholti 11,105 Rvík, síml: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aörar deildir: 550 5999
Græn númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíöa: http://www.skyrr.is/dv/
Vísir, netútgáfa Frjálsrar fjölmiölunar: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
Akureyri: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaöam.: 462 6613, fax: 461 1605
Setning og umbrot: Frjáls fjölmiölun hf.
Filmu- og plötugerð: Isafoldarprensmiöja hf. Prentun: Árvakur hf.
Áskriftarverð á mánuöi 2050 kr. m. vsk. Lausasöluverð 190 kr. m. vsk., Helgarblaö 280 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til aö birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiöir ekki viðmælendum fyrir viðtöl viö þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Reyklaust andrúmsloft
Eitt algengasta nýársheit flölda manna er að hætta tó-
baksreykingum. Sumum tekst það, öðrum ekki. Allir gera
sér grein fyrir þeirri hættu sem fylgir reykingum og
tengslum þeirra við sjúkdóma, ýmis krabbamein, hjarta-
og æðasjúkdóma, öndunarsjúkdóma og fleiri auk þeirrar
hættu sem ófæddum börnum er búin vegna reykinga
mæðra á meðgöngutíma.
Því er það fagnaðarefni ef sýnilegur árangur næst í bar-
áttunni gegn reykingum. í liðinni viku var frétt í DV þar
sem greint var frá niðurstöðum þriggja kannana sem
PricewaterhouseCoopers framkvæmdi fyrir Tóbaksvarn-
arnefnd. Þar kom fram að daglegar reykingar hér á landi
hafa ekki áður mælst minni en á nýliðnu ári eða 25 pró-
sent í aldurshópnum 18 til 69 ára. Athyglisvert er einnig
að reykingar karla mældust meiri en kvenna á liðnu ári
en frá árinu 1997 hafa konur haft vinninginn.
Fróðlegt er að sjá hvernig reykingamenn skiptast eftir
atvinnugreinum en það var kannað sérstaklega. Þar sést
að þeir sem starfa við sjávarútveg reykja mest, þá þeir
sem starfa við verslun og aðra þjónustu. í kjölfarið fylgja
þeir sem starfa við iðnað, þá starfsmenn í opinberri þjón-
ustu en langfæstir reykingamenn eru í hópi þeirra sem
vinna við landbúnað. Þeir sem tóbaksvörnum sinna vita
því hvert þeir eiga helst að beina áróðri sínum.
Réttur þeirra sem ekki reykja hefur aukist en betur má
ef duga skal. Því horfir til bóta stjómarfrumvarp sem lagt
var fram í haust til breytinga á tóbaksvarnalögum. Mark-
mið þess er að draga úr reykingum meðal fullorðinna,
barna og unglinga. í fyrstu grein frumvarpsins er réttur
fólks til reyklauss andrúmslofts viðurkenndur og sérstak-
lega kveðið á um rétt barna. Þá er til viðbótar algeru reyk-
ingabanni öll önnur tóbaksneysla bönnuð í grunnskólum,
leikskólum og húsakynnum og samkomum sem einkum
eru fyrir ungmenni.
í frumvarpinu er hnykkt á, með breyttu orðalagi, meg-
inreglu gildandi laga um bann við reykingum þar sem al-
menningur sækir sér afgreiðslu eða þjónustu. Bannið nær
til hvers kyns menningar-, íþrótta- og tómstundahúsa og
veitingahúsa sem almenningur á kost á að sækja, svo sem
sýninga og safna auk almennra funda og samkoma. Und-
anþáguákvæði heimilar reykingar á afmörkuðum svæð-
um á veitinga- og skemmtistöðum með skilyrði um að loft-
ræsting sé fullnægjandi. Þá skulu hótel og gististaðir vera
með reyklaus gistiherbergi. Mikflvægt ákvæði er einnig
að staðfest er skylda vinnuveitenda til þess að sjá til þess
að starfsfólk njóti réttar tfl að vinna í reyklausu umhverfi.
Hertar reglur um reykingar og stöðugur áróður um
óhoHustu þeirra, ekki síst gagnvart ungu fólki, skHa ár-
angri. Hugarfarsbreyting næst aðeins með mikiHi vinnu.
Fylgja verður fast eftir þeim árangri sem hefur náðst og
ofangreindar tölur um minni reykingar sýna. Náist árang-
ur meðal unga fólksins er hálfur sigur unninn. Nemendur
í Verslunarskóla íslands hafa tfl dæmis áttað sig á því að
ekki er fínt að reykja. Aðeins 3,5 prósent pflta og 6 prósent
stúlkna í 3. bekk skólans reykja samkvæmt könnun sem
skólalæknirinn hefur látið gera. Ástandið hefur batnað
mjög síðustu ár í skólanum en fyrir tæpum áratug reyktu
15 prósent pflta og 20 prósent stúlkna í Verslunarskólan-
um. Haft hefur verið eftir skólalækninum að þetta megi
meðal annars þakka markvissri forvarnarstefnu en reyk-
ingar eru óheimflar innan veggja skólans og á lóð hans.
Jónas Haraldsson
Skoðun
Topplaus umhverfisráðherra
íslendingar eru við-
kvæmir fyrir ummælum út-
lendinga, bregðast oft illa
við gagnrýni erlendis frá en
eru fljótir að ofmetnast ef
lof er annars vegar. Þetta
hefur komið berlega í ljós
þegar umhverfismál eru á
dagskrá. Fyrir fáeinum
árum lentum við næstum á
botni í alþjóðlegum saman-
burði á þessu sviði og bár-
ust ótíðindin hingað frá
Suður-Ameríku. Þá var rok-
ið upp til handa og fóta hér
heima, niðurstaðan sögð
- misvísandi mælingar
Hjörleífur
Guttormsson
fyrrv. rébherra og alþm.
byggð á
misskilningi og krafist leiðréttinga.
Mig minnir orkukostnaður í flsk-
veiðum með olíu hafi átt að villa
prófdómurum sýn.
Á dögunum birtist önnur og hag-
stæðari einkunnagjöf í tímaritinu
Newsweek. Þá ritaði umhverfisráð-
herra íslands að bragði sjálfshóls-
grein undir fyrirsögninni „Island í
topp tíu“ [Mbl. 9. jan. 2001] rétt eins
og hlutur íslenskra stjórnvalda hefði
skilað okkur á verðlaunapall. Sann-
leikurinn er sá að lítið mark er tak-
andi á samanburði sem þessum, sem
oftar en ekki er byggður á
vanþekkingu eða gloppótt-
um upplýsingum. Það er
auðvitað íslendinga sjálfra
að meta sína stöðu, og helst
að gera það hlutlægt og
bæta úr þar sem upplýsing-
ar eru ótraustar.
Tilefnislaust sjálfshól
Auðvitað væri gleðilegt ef
innstæða væri fyrir sjálfs-
hóli umhverflsráðherra en
djúpt þarf að grafa til finna
þann sjóð. Ekki vantar fóg-
ur orð og fyrirheit en það eru efndir
og aðgerðir sem eru mælikvarðinn.
Ef litið er á alþjóðavettvanginn kem-
ur tvennt í ljós. Ráðherann hefur
verið duglegur að hafa uppi mótmæli
og réttmætar kröfur þar sem það
kostar lítið en þegar íslendingar eiga
að taka til í eigin garði samkvæmt
alþjóöasamþykktum er annað uppi á
teningnum.
Mótmælt hefur verið kröftuglega
mengun hafsins frá Sellafield og
Dounreay og haft uppi lofsvert frum-
kvæði til að fá fram bann við losun
þrávirkra efna. í þessum efnum
„Hér hins vegar afhendir topptíuráðherrann stóriðjuráðherr-
anum forrœði sitt og fjöregg og eftirleikurinn er þar með ráð-
inn baráttulaust. Meðal annarra orða: Mættum við frekar
biðja um aðgerðir hér heima til vemdar íslenskri náttúru en
blómvendi og verðlaun erlendis frá. - Siv Friðleifsdóttir um-
hverfisráðh. og Valgerður Sverrisdóttir iðnaðarráðherra.
erum við að heita má flekklaus. En
þegar kemur að baráttunni við lofts-
lagsbreytingar af mannavöldum og
losun gróðurhúslofttegunda er annað
uppi. ísland sem losar jafnmikið á
mann og meðaltalið í Evrópusam-
bandinu heimtar opið hús þegar öðr-
um er ætlað að skera niður.
Svipuðu máli gegnir um hinn Ríó-
samninginn um verndun lífræðilegr-
ar fjölbreytni og ísland staðfesti 1994.
Þar stendur ijallkonan slypp og nak-
in, því að ekkert marktækt hefur
verið aðhafst til að hrinda ákvæðum
hans í framkvæmd hér innanlands.
Iðnaðarráðherra í innsta kamesi
Afdrifaríkast af öllu er það sem
Erfið vörn
Sérkennilegur sjónvarpsþáttur á
dögunum um tamningar hrossa dró
úr skúmaskotum hugans ýmsa
þanka um uppeldi barna. í þessum
þætti margítrekuðu greinilega færir
þjálfarar hrossa mikilvægi þess að
gefa skýr skilaboð og láta það aldrei'
vefjast fyrir hestinum hver réði ferð-
inni. Þó svo að ótamin hross og ungt
fólk eigi fátt sameiginlegt þá eru
þarna sannindi á ferð sem eiga er-
indi til allra sem reyna að hafa áhrif
á böm í uppvexti þeirra.
Því miður er þar ekki eingöngu
um velviljuð öfl að ræða. Það er tog-
ast á um hugmyndaheim barna og
mikil vinna fólgin í því að reyna að
spoma við óæskilegum áhrifum á
þessu viðkvæmasta mótunarskeiði
mannsins. En vömin verður erfið og
fylgir hér dæmi.
SMS - til hvers?
Hún lagði við eyrun. I gegnum
þusið í sjónvarpinu greindi hún tón
sem hún þekkti. Hennar biðu skila-
boð í nýja vasasímanum. Hún svipti
af sér teppinu og stökk fram að ná í
símann. Enginn annar í fjölskyld-
unni virtist taka eftir þessu hljóði,
en henni fannst gaman að fá skila-
boð. Hún þekkti númerið sem sent
„Hún vissi meira að segja að einelti í hennar skóla
hafði tekið á sig þessa nýju mynd og ófétin sem stund-
uðu slíkt sendu lítilmögnum hótanir um ofbeldi eftir
skóla inn á símana þeirra. Þeir krœfustu voru með
leyninúmer og erfitt að rekja hvaðan ógeðið kom. “
Með og á móti
Menningin á sér kristnar rætur
var úr, þetta var dóttir
vinafólks þeirra og ágæt
vinkona hennar. Skilaboðin
voru svona: Viltu vita af
hverju ég er alltaf að horfa
á þig? Það er af því að ég er
að leita að merkimiða sem
segir - Auli dauðans! Hún
las þetta aftur og var illa
brugðið.
Hún hafði jú heyrt um að
sumir yrðu fyrir því að fá
leiðinleg skilaboð i símana
sína en það hafði aldrei
komið fyrir hana. Hún vissi
meira að segja að einelti í hennar
skóla hafði tekið á sig þessa nýju
mynd og ófétin sem stunduðu slíkt
sendu lítilmögnum hótanir um of-
beldi eftir skóla inn á símana þeirra.
Þeir kræfustu voru með leyninúmer
og erfitt að rekja hvaðan ógeðið kom.
En hvað gat hins vegar rekið þessa
stelpu sem hún kunni svo ágætlega
við til að senda svona viðbjóðsleg
skilaboð?
Og þar sem hún sat slegin og velti
vöngum yflr þessu kom móðir henn-
ar inn. í stuttu máli þá æxlaðist það
þannig að móðirin sá skilaboðin og
varð öskureið. Hún lét ekki þar við
sitja heldur sendi stúlkunni skilaboð
sömu boðleið og benti henni á að
ræða þetta mál við foreldra sína.
Árekstrar hugmyndanna
Þegar fjölskyldurnar hittust næst
til að hafa það nú virkilega notalegt
saman varð hins vegar raunin önn-
ur. Ræddir þú þetta við foreldra
þína, góða mín? spurði móðirin
stúlku vinafólksins. Já - og veistu
hvað - þau voru mér hjartanlega
sammála að þið mæðgur væruð bara
HSH
Sigfríður
Björnsdóttir
tónlistarkennari
alvarlega húmorslausar og
ég skil ekki af hverju þú ert
yfirleitt að tala um þetta.
Móðirin horfði forviða á
stúlkuna. Svo labbaði hún
aftur til stofu og sagði yfir
þá sem þar sátu: Er það rétt
sem dóttir ykkar segir - að
þið hafði lagt blessun ykkar
yfir skilaboð af því tagi sem
hún sendi dóttur minni á
dögunum. Æ góða - ætlar
þú nú að fara að gera mál
úr þessu? Hvað er þetta
með ykkur? Horfið þið
aldrei á - og svo nefndi pabbinn ein-
hvern aulahúmorsþáttinn á ein-
hverri stöðinni.
Ef þessi illkvittnislegi dónaskapur
er talinn fyndinn hér þá höfum við
kannski lítið hér að gera. Þau luku
borðhaldinu en kvöddu fljótlega, leið
og reið. Aldrei, undir nokkrum
kringumstæðum, vildu þau að böm-
in þeirra fengju þau skilaboð frá
þeim að dónaskapur eins og þessi
væri i lagi. Mörgum hefur sennilega
verið lengi sorglega ljóst að margt af
því sem ungu fólki býðst af afþrey-
ingarefni er óverjandi. Illkvittnin,
háðið og grófur talsmátinn er illur
til eftirbreytni og greinilega ekki
sjálfgefið að börn né heldur jafnvel
foreldrar þeirra skilji það.
Ef framkoma eða talsmáti ung-
menna vekur furðu okkar þá væri
því kannski rétt að athuga það efni
sem þau verja tíma sínum í að kynn-
ast og ekki ólíklegt að mörgum þætti
við nánari athugun kominn tími til
að snúast til vamar eins og móðirin
gerði í sögunni. En víst er að það
verður ekki auðvelt.
Sigfríður Bjömsdóttir
j „Ég tel það tví-
mælalaust. 1 fyrsta
! lagi vegna þess að
vestræn menning
og þar af leiðandi
íslensk menning á sér rætur i
kristinni trú, kristnum hugs-
unarhætti og kristnum sið-
gæðisviðhorfum. Þannig að af
menningarlegum ástæðum
einum er þetta réttlætanlegt. í
öðru lagi eru meira en 90% ís-
lendinga skráð í kristin sam-
félög af einhverju tagi og eru
Sigöurður
Pálsson
sóknarprestur
í Hallgríms-
kirkjupresta-
kalli
það rök til viðbótar. Hins vegar er
það bæði sjálfsagt og nauðsynlegt að
ræða um önnur trúarbrögð í
nútímaþjóðfélagi eins og
námskrá fyrir gmnnskóla
gerir ráð fyrir og fylgt er í
skólum með kennslu í grein
sem heitir „kristinfræði, sið-
fræði og fræðsla um önnur
trúarbrögð." Þess má líka
geta að með nýrri námskrá
1999 var vegur annarra trú-
arbragða aukinn umtalsvert
þannig að það er hægt að
segja aö hér á landi ríki trú-
arbragðafrelsi en þó ekki
endilega trúarbragðajafnrétti."
i réttlœtanleg í trúfrjálsu landi?
Kennsla er ekki trúboðun
„Það er ekkert að
■ ýýkristnikennslu sem
slikri, ef hún er
fP kennd í jafnvægi
við aðrar helstu trú-
arskoðanir. Öllum er mikilvægt
að þekkja eigin sögu og kristni
er stór þáttur í sögu þjóðarinn-
ar. En kennsla og trúboðun er
ekki það sama. Kennsla á alltaf
að vera eins hlutlaus og hægt er
og að bera fram kennisetningar Bibh-
unnar sem óumdeilanlegan sannleika á
heima í kirkjum landsins en ekki skól-
um. Skólar eru greiddir af skattborgur-
um og hinn almenni borgari hefur ekk-
Magnús Orn
Gylfason.
ert val um það hvort bamið
hans stundar nám sitt í þessum
skólum eða ekki. Það er þvi
frekar leiðinlegt, miðað við að
við búum við trúfrelsi, að ríkið
sé að hampa einni trú á kostnað
annarrar, eða trúleysis. Það er
hvers einstaklings að ákveða
hvaða trú er fylgt. Það þarf
kannski ekki að koma á óvart að
þetta mál hafi ekki valdið meiri
óánægju hingaö til, Islendingar hafa ver-
ið einsleitir í fleiru en bara genasamsetn-
ingu í gegnum tiðina. En með aukinni
flölbreytni í trúarlífi þjóðarinnar kemur
að því að fólk verði óánægt.“
allir sjá og ekkert fikjublað fær
dulið, að umhverfisráðherra hefur
hleypt iðnaðarráðherranum inn í sin
helgustu vé. Stóriðjumálin eru það
svið sem afdrifaríkast er fyrir nátt-
úru landsins um langa framtíð. í
þeim efnum er verið að móta ákvarð-
anir og undirbúa skref sem ekki
verða aftur tekin. Þar gegnir um-
hverfisráðherra lykilhlutverki sem
vörslumaður landsins og veldur hver
á heldur, meðal annars í mati á um-
hverfisáhrifum framkvæmda. List-
inn er vægast sagt dapurlegur og
alltaf að lengjast.
Dæmalausast af öllu er þegar rík-
isstjórnin þykist ætla að fara að
vanda sig og setur upp svonefnda
Rammaáætlun. Fyrirmyndin er sótt
til Noregs þar sem umhverfisráðu-
neytið í Ósló heldur um stjóra. Hér
hins vegar afhendir topptiuráðherr-
ann stóriðjuráðherranum forræði
sitt og Qöregg og eftirleikurinn er
þar með ráðinn baráttulaust. Meðal
annarra orða: Mættum við frekar
biðja um aðgerðir hér heima til
verndar íslenskri náttúru en blóm-
vendi og verðlaun erlendis frá.
Hjörleifur Guttormsson

Kristnlfræösla í skólum Islands hefur viögengist frá því skipulögö kennsla hófst á Islandi. Þaö er hins vegar mat sumra aö þaö aö hampa einum trúar-
brögöum fram yfir önnur fari illa saman viö þá staöreynd að trúfrelsi ríki á íslandi.

Flugið til Keflavíkur
„Nýr flugvöllur sem
ætti að ná sama öryggi
og Keflavíkurflugvöllur
myndi kosta tugi millj-
arða króna í byggingu
og milljarða í rekstri á
ári hverju. Augljóslega
er hagkvæmast og ör-
uggast að flytja miðstöð innanlands-
flugsins til Keflavíkurflugvallar. Hann
er eini flugvöllur landsins sem stenst
strangar kröfur um afkastagetu og ör-
yggi, raunar margrómaður og marg-
verðlaunaður fyrir öryggi sem íslend-
ingar annast. Sá flutningur svarar í
framtíðinni þörfum flugsamgangna inn-
anlands og þess fólks sem notar þær.“
Árni Ragnar Árnason alþm.
í Mbl. 25. janúar.
Niðurgreiðsla
„Friðrik Þór Friðriksson,
kvikmyndaframleiðandi íslands, átti
samtal við þáttarstjórnanda Skotsilfurs
um helgina ... Skemmst er frá því að
segja að Friðrik Þór fór þegar í upp-
hafi fógrum orðum um umhverfi kvik-
myndaframleiðenda hér á landi og
taldi aðstæður allar hinar bestu. Náðst
hefðu góðir ^«ýÞjóðviliinn
„samnmgar L...fJuufuJul11 I
um drjúgar greiðslur úr Kvikmynda-
sjóði (249,9 milljónir króna í ár) og þar
að auki fengist 12% endurgreiðsla frá
ríkinu ... Þessi „endurgreiðsla" ætti
raunar frekar að heita niðurgreiðsla,
því hún felur i sér að ríkið niðurgreið-
ir kvikmyndagerð um þessi 12% ...
Friðrik Þór Friðriksson verður enn
sáttari ef skattgreiðendur eru látnir
greiða honum enn meira fé. Hann á
líklega um 280.000 skoðanabræður á
landinu - þeir myndu allir þiggja
meira fé úr ríkissjóði."
Úr Vef-Þjóðviljanum 24. janúar.
Engin uppbygging?
„Það töldu flestir að
það færi fram eðlileg
uppbygging á frystihúsi
ísfélagsins fyrir það
trygingafé sem lægi fyr-
ir, og þvi kemur þessi
ákvörðun mjög á
óvart," segir bæjar-
stjóri Vestmannaeyja um þá ákvörðun
ísfélags Vestmannaeyja að hætta við að
reisa frystihús fyrir bolfiskvinnslu. -
„Bolfiskvinnslan var rekin með'tapi, en
í dag er þetta farið að gefa pening sem
og saltfiskvinnslan. Við munum ræða
við framkvæmdastjóra Isfélagsins og
fulltrúa verkalýðsfélagsins þótt engar
lausnir liggi fyrir ... Eyjamenn eru með
mikinn kvóta miðað við íbúatölu og við
verðum að vinna að því að ná meiri
fiski hingað til vinnslu, og verðum að
treysta á fleiri en þá stóru.“
Guöjón Hjörleifsson, bæjarstjóri í
Vestmannaeyjum, I Degi 25. janúar.
Þegar ríkisstjórnin
setti hraðamet
Það var á árinu 1984 að
ég fór sem formaður Félags
matvörukaupmanna á fund
Alberts Guðmundssonar
fjármálaráðherra ásamt Jó-
hannesi Jónssyni, þáver-
andi formanni Félags kjöt-
verslana. Með í fór voru
Magnús E. Finnsson, fram-
kvæmdastjóri Kaupmanna-
samtaka íslands, og Jón
Birgir Pétursson, ritstjóri
Verslunartíðinda, mál-
gagns samtakanna.
Þvert nei ríkisstjórnar
Erindið til ráðherra í
þetta sinn var að hann
beitti sér fyrir því að leyfi fengist til
þess að selja matarvín í matvöru-
verslunum. í texta undir mynd i
Verslunartiðindum í ársbyrjun 1984
segir: „Ríkisstjórnin setti hraðamet í
afgreiðslu máls á dögunum. Félög
matvörukaupmanna og kjötkaup-
manna fóru fram á það við fjármála-
ráðherra að hann beitti sér fyrir því
að leyfi fengist til að selja matarvín
ýmis í verslunum. Sögðu kaupmenn-
irnir að stór hluti neytenda teldi
slikt sjálfsagðan hlut, auk þess sem
þeir sögðu ljóst að hér gæti verið um
að ræða stórfelldan sparnað í
dreifingarkostnaði fyrir hið op-
inbera. Ráðherra tók ekki illa í
málaleitanina - en daginn eftir
var málið afgreitt á ríkistjórnar-
fundi og fékk snarlega neitun!“
Þetta rifjast upp nú þegar frum-
varp til laga um að opnað verði
fyrir smásöluverslun með
áfenga drykki I almennum mat-
vöruverslunum er komið fram á
Alþingi.
Þingmennimir segja í grein-
argerð „að öll þróun islensks
samfélags á síðustu áratugum
bendi til þess að núverandi fyr-
irkomulag með áfengi sé orðið
tímaskekkja. Aukin krafa við-
skiptavina um þjónustu hafi
leitt til þess að einokun ríkisins
á smásöluverslun með áfengi
þjóni ekki lengur nema að mjög
litlu leyti þeim tilgangi að tak-
marka aðgang viðskiptavina að
áfengi.“
Olafur Björnsson
fyrrv. form Félags
matvörukaupmanna
og stjórnarmaöur í
Kaupmapnasamtökum
íslarids
andvígur því að áfengi
hvers konar sé selt í mat-
vöruverslunum. Þar kemur
ýmislegt til.
Útsölum ÁTVR hefur
fjölgað mjög, þær voru að
mig minnir þrjár á þessum
tima i Reykjavfk, og þar er
allt áfengi til sölu, ekki bara
léttvín og bjór. Þessar útsöl-
ur legðust niður ef léttvín og
bjór færi í matvörubúðir. Þá
yrði miklu erfiðara fyrir
fólk að ná sér í sterkara
áfengi, einkum úti á landi,
en víðast hvar er komin út-
sala frá ÁTVR í kaupstöðum
“““■ og þorpum. Það yrði aftur-
fór. ÁTVR rekur i dag 9 eða 10 útsöl-
ur á Reykjavíkursvæðinu. Þar er full-
orðið fólk við afgreiðslu, fólk sem veit
mikið um vín. Það er gaman að koma
inn í þessar búðir og njóta þjónust-
unnar og fá upplýsingar um vöruna.
Hvað varðar matvöruverslanir á
Reykjavíkursvæðinu þá er alveg út í
hött að áfengi sé selt í þeim. Af-
greiðslu hefur hrakað mjög í þessum
búðum allflestum hin seinni ár. Við
afgreiðslu er ekki sjáanlegt annað
fólk en einn til tveir unglingar sem
sitja við kassann, eftir útliti að
dæma ekki mikið eldri en 13-14 ára.
Annað fólk er ekki sjáanlegt og búð-
in algerlega eftirlitslaus. - Ekki er ég
viss um að foreldrum þessara barna
og unglinga finnist það í lagi að
bömin þeirra séu allt í einu farin að
afgreiða áfengi.
Vilhjálmur Egilsson, alþingismað-
ur og framkvæmdastjóri Verslunar-
ráðsins, sagði í viðtali á RÚV að
kaupmenn yrðu sjálfir að leysa þau
vandamál sem upp kæmu. Það er
auðvitað rétt. En það eru ekki
nokkrar aðstæður í versluninni hér
til að takast á við þetta og hafa jafn-
vel aldrei verið, nema þá i allra
stærstu búðunum,
Þetta á ekki að leyfa
Það er alveg sama hvernig á þetta
er litið, þetta á ekki að leyfa. Og í
þessu sambandi finnst mér sérkenni-
legt að hjúkrunarfræðingur skuli
vera einn af flutningsmönnum frum-
varpsins. Sá rökstuðningur er notað-
ur að þetta sé leyfilegt úti í hinum
siðmenntaða heimi. Það má vera. En
er það endilega til hagsbóta fyrir þau
þjóðfélög? Eru ekki t.d. í Danmörku
vandamál vegna þess hversu auðvelt
er að nálgast bjórinn?
Ólafur Björnsson
Afengið á heima hjá ATVR
Rökin sem við Jóhannes lögð-
um fyrir Albert Guðmundsson
eiga ekki við lengur. Kannski
áttu þau aldrei við, svona eftir á
að hyggja. í dag er ég algerlega
„Rökin sem við Jóhannes lögðum fyrir Albert Guðmundsson
eiga ekki við lengur. Kannski áttu þau aldrei við, svona eftir
á að hyggja. I dag er ég algerlega andvígur því að áfengi
hvers konar sé selt í matvöruverslunum. “ - í fjármálaráðu-
neytinu með Albert Guðmundssyni.