Dagblaðið Vísir - DV - 12.06.2001, Síða 16

16
+
25
Útgáfufélag: Útgáfufélagiö DV ehf.
Útgáfustjóri: Eyjólfur Sveinsson
Ritstjórar: Jónas Kristjánsson og Óli Björn Kárason
Aöstoðarritstjórar: Jónas Haraldsson og Sigmundur Ernir Rúnarsson
Fréttastjóri: Birgir Guömundsson
Auglýsingastjóri: Páll Þorsteinsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaöaafgreiösla, áskrift:
Þverholti 11,105 Rvik, sími: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
Cræn númer: Auglýsingar: 800 5550. Áskrift: 800 5777
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Fréttaþjónusta á Netinu: http://www.visir.is
Ritstjórn: dvritst@ff.is - Auglýsingar: auglysingar@ff.is. - Dreifing: dvdreif@ff.is
Akureyri: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 461 1605
Setning og umbrot: Frjáls fjölmiölun hf.
Plótugerö: ísafoldarprensmiðja hf. Prentun: Árvakur hf.
Áskriftarverö á mánuði 2050 kr. m. vsk. Lausasöluverð 190 kr. m. vsk„ Helgarblað 280 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiðir ekki viðmælendum fýrir viðtöl við þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Flokkar úrfókus
Einn stjórnmálaflokkur hefur rnnfram aðra flokka
landsins ástæðu til að hafa áhyggjur af fylgiskönnunum á
miðju kjörtímabilinu. Samfylkingin er eini stjórnmála-
flokkurinn, sem mælist langt undir síðasta kjörfylgi í
hverri skoðanakönnuninni á fætur annarri.
Áhyggjur Framsóknarflokksins hljóta líka að vera
nokkrar. Hver skoðanakönnunin á fætur annarri sýnir
lakari stöðu hans en var í síðustu alþingiskosningum, sem
voru flokknum þungbærar. Aðrir hlutar íslenzka fjór-
flokksins eru í sæmilega traustum fylgismálum.
Samfylkingin var stofnuð upp úr Alþýðuflokki, Alþýðu-
bandalagi og Kvennalista með þeim yfirlýstu væntingum,
að þetta yrði að minnsta kosti 40% flokkur. Niðurstaðan í
kosningunum varð þó ekki nema 27%. Síðan hefur fylgið
oftast mælzt 1&-18% í skoðanakönnunum.
Meðan rólegum og miðlægum vinstri flokkum vegnar
vel víðs vegar um Evrópu, þar á meðal í höfuðrikjunum
Bretlandi, Frakklandi og Þýzkalandi, fellur miðlægi
vinstri flokkurinn á íslandi algerlega í skugga jaðarsins,
eins og hann birtist í kannanafylgi vinstri grænna.
Að nokkrum hluta er vandamál Samfylkingarinnar
svipað og Framsóknarflokksins. Þessir flokkar hafa ekki
gætt veiðilendna sinna á rauða og græna jaðrinum og
leyft nýjum flokki eindreginna og harðra sjónarmiða að
hala sig á tveimur árum upp úr 9% í 25% fylgi.
Hefðbundnar kenningar segja, að flokkar eigi að stunda
veiðiskap á miðjunni, af því að þar séu þorskarnir flestir.
Þetta virðist síður eiga við á íslandi en í nágrannalöndun-
um, nema þá að miðjan hafi færzt til, án þess að Samfylk-
ing og Framsókn hafi áttað sig á vilja kjósenda.
Græn sjónarmið eru ekki lengur jaðarmál. Þetta hafa
systurflokkar Framsóknarflokksins á Norðurlöndum skil-
ið og eru þar grænastir allra flokka. Hér á Framsókn við
það skrítna böl að stríða að vera tveimur öldum of seint
að reyna að troða íslandi gegnum iðnbyltinguna.
Málið er ekki svona einfalt hjá Samfylkingunni, sem
ætti að geta hossað sér á ýmsum stórmálum, sem fanga
hugi þjóðarinnar i trássi við ríkisstjórnina. En fólk treyst-
ir bara ekki Samfylkingunni til að hindra Kárahnjúka-
virkjun og afnema gjafakvótann í sjávarútvegi.
Spurning kjósandans er einfaldlega sú, hvort það taki
því að falla frá stuðningi við stjórnarflokk og ánetjast
ótraustri Samfylkingu á forsendum slíkra hitamála. Menn
telja, að hún sé svo miðlæg, að hún muni fórna stóru hita-
málunum í samningum um nýja ríkisstjórn.
Forustuvandi hrjáir báða flokkana. Formaður Fram-
sóknar hefur átt einstaklega erfitt með að segja flokksfólki
sínu, hvernig hann vilji láta skipa trúnaðarstöður og ráð-
herrastóla. Ennfremur er hann þungt haldinn af iðnbylt-
ingar-sérvizku og smíðavinnu við gjafakvótann.
Málið er ekki svona einfalt hjá Samfylkingunni, sem
hefur hvorki lagað stöðuna né spillt henni með því að
skipta um formann. Ljóst er þó, að nýi formaðurinn virk-
ar ekki á þann mynduga hátt, sem kjósendur ætlast senni-
lega til af leiðtoga stjórnarandstöðunnar á þingi.
Samfylkingin þarf að gera borgarstjórann í Reykjavík
að formanni. Gallinn er bara sá, að hún þarf ekki að verða
formaður, af því að hún er betur sett sem borgarstjóri
Reykjavíkur, þar sem hún hefur einnig framsóknarmenn
og vinstri græna undir víðum vængjum sínum.
Skoðanakannanir staðfesta, að Framsókn og Samfylk-
ing eru langt út úr fókus og eiga mikið verk fyrir höndum
á þeim helmingi, sem lifir af kjörtimabilinu.
Jónas Kristjánsson
ÞRIÐJUDAGUR 12. JUNI 2001
ÞRIÐJUDAGUR 12. JUNI 2001
Óttinn við að vera hallærislegur
Arni Bergmann
rithöfundur
Lítill pistill í blaði: það
er ijallað um sjónvarps-
dagskrá um þjóðhátíðar-
dag Norðmanna og sá
sem skrifar huggar sig
við að Norðmenn séu
áreiðanlega jafnmikilir
sveitamenn og við sjálfir
með sína karlakóra, ætt-
jarðarlög, náttúrudýrkun
og fortíðarhyggju. Þeir
eru semsagt hallærislegir
og það er það versta sem
hægt er að hugsa sér í -...........-
heimi flottra ímynda. íslendingar
eru reyndar sem lamaðir af skelfileg-
um ótta við að vera halló, púkó,
sveitó og einhvernveginn út úr sam-
tímanum.
Það er því ekki nema rétt að sýna
þá manngæsku að benda þeim á að
það sem þeir óttast er ekki þeirra
einkamál. Og heldur ekki eitthvað
sem þeir eiga sameiginlegt með
Norðmönnum. Allt sem menn kvarta
yfir sem íslenskri sveitamennsku,
einangrunarhyggju, þjóðrembu - allt
er þetta að finna í ríkum mæli og
enn ríkari hjá þeirri þjóð sem vold-
ugust er og einmitt þeirri sem setur
öðrum þjóðum helst fyrirmyndir um
það hvað það sé að kunna á samtím-
ann. - Ég á vitanlega
Bandaríkjamenn.
við
Kanar og við
Bandaríkjamenn eru vissu-
lega fullir af aðdáun á sínum
forfeðrum (hinum djarfa
,,landnemaanda“), þeir eru
heilmiklir fánadýrkendur,
þeir marséra með bumbu-
slætti á við hvaða herstjórnar-
ríki sem er. Þeir eru fullir af
sjálfumgleði: ef nokkrir menn
eru vissir um að allt sé best
hjá þeim þá eru það þeir. Þeir búa í
guðs eigin landi og hafa sérstöku
hlutverki að gegna í heiminum.
Margir hér halda að okkar efnahags-
kerfl sé ónýtt og úrelt vegna þess að
við beitum vemdartollum og styrkj-
um til matvælaframleiðslu.
Bandaríkjamenn eru á fullu i
þessu öllu, hvað sem líður svardög-
um þeirra um alfrjálsa verslun: nú
síðast voru þeir að bæta 9000 epla-
bændum í hóp þeirra sem fá ríkis-
styrk (þeir eru búnir að fá sem svar-
ar tiu miljörðum króna i styrki og
ætla sér að fá fimmtíu nú i ár). Marg-
ir halda að við séum að drukkna í
boðum og bönnum, en okkur dettur
þó ekki í hug að banna einstæðu for-
eldri að baða ungbarn sitt
af gagnstæðu kyni án þess
að vitni séu nærstödd, eða
reka sjö ára dreng úr skóla
fyrir að kyssa átta ára
telpu, svo nokkur sérstæð
bandarísk dæmi séu nefnd.
Margir halda að það sé
meginglæpur að ætlast til
þess að innflytjendur til ís-
lands læri íslensku, en ég
veit ekki betur en banda-
rískan ríkisborgararétt fái
menn ekki nema þeir stand-
ist próf í stjórnarskrá lands-
ins sem heimtar að menn
kunni ensku dável. Hér
heima heyrum við oft skrýt-
inn ótta við einangrun ís-
lendinga frá umheiminum
og hans menningarstraum-
um.
Hvað mættu Bandaríkja-
menn segja? Þeir vita svo
lítið um umheiminn, fylgj-
ast svo illa með honum, þýða svo lít-
ið af bókum, eru svo lélegir í tungu-
málum að í samanburði við þá eru
íslendingar sannir heimsborgarar
með útsýn til allra átta. Bandaríkja-
menn kunna ekki einu sinni að horfa
á erlenda kvikmynd - ef þeim líst vel
„Margir halda að það sé meginglœpur að œtlast
til þess að innflytjendur til Islands læri ís-
lensku en ég veit ekki betur en bandarískan rik-
isborgararétt fái menn ekki nema þeir standist
próf í stjómarskrá landsins sem heimtar að
menn kunni ensku dável.“Böm innflytjenda á
íslenskunámskeiði.
á eina slíka kaupa þeir söguna og
endurgera hana með amrískum per-
sónum, tilsvörum og umhverfi.
Vanmat og ofmat
Þessi samanburður er ekki gerður
til þess að láta að því liggja að það sé
Er dauðadómur ósiðlegur?
Um leið og ég óska Sigmundi Erni
Rúnarssyni heilla sem aðstoðarrit-
stjóra DV vil ég gagnrýna forystu-
grein 1/6. Þar fordæmir hann dauða-
dóma í Bandaríkjunum sem hann
ein allra ríkja tekur til bæna - gerir
það með ágætum stílbrigðum og má
því kallast verðugur að takast á við í
rökræðu.
Nú bíð ég spenntur að heyra for-
dæmingu hans á dauðarefsingum í
Kína; þar skipta þær þúsundum á
síðustu árum en 683 hafa hlotið
dauðarefsingu í Bandaríkjunum á 25
árum (sem jafngildir því að á íslandi
væri einn maður tekinn af lífi á 37
árum). Hann gæti í leiðinni fordæmt
dráp Kínverja á saklausum bömum
fram að fæðingu, já í fæðingunni
sjálfri þegar kollurinn birtist. Ég er
viss um að ef minn ágæti Sigmundur
kynnti sér það mál fyndi réttlætis-
kenndin sér verðugra viðfangsefni
en að verja fjöldamorðingjann
Timothy McVeigh.
Landlæg þráhyggja
En þetta er staðreynd: skáldið okk-
ar á DV ver eindregið
lífsrétt McVeighs sem
hann kallar þó „djöful í
mannsmynd". En „réttur
manna tU lífsins getur og
má aldrei verða forgengi-
legur“ segir Sigmundur,
að vísu án rökstuðnings.
Þegar menn rökstyðja
mál sitt lítt eða ekki, en
vænta samt undirtekta,
má ætla að þeir höfði til
tízkuhugsunar eða fyrir-
framafstöðu lesenda. Á
íslandi ýta „frjálslyndir"
vinstrimenn undir land-
læga Bandaríkjaþrá-
hyggju, sem finnur sér
farveg í fordómafullu
háði og lítilsvirðingu.
Þótt Sigmundur sé laus
við slíkt fá orð hans
hljómgrunn hjá þeim
, . sem eru spilltir af þess-
„Guð hefur sannarlega matt til að gefa um hugsunarhætti.
mönnum iðrun og fyrirgefningu, meðan Hvernig væri að reyna á
tími þeirra er ekki útrunninn. Sú von t>anÞ°llð 1 vinstraliðinu
stendur ollum til boða. Jafnvel þeim réttarkerfí í greina-
ógœfusama Timothy McVeigh.“ fiokki, í réttu hlutfam
Jón Valur
Jensson
cand. theol.
við margfaldan fjölda
dauðadóma í því landi? En
Sigmundur kaus að snupra
Bandaríkin og sá ekki
smekkleysu þess að verja
lífsrétt mesta fjöldamorð-
ingja seinni ára.
Undirstöðuna vantar
Vissulega notar Sigmund-
ur rök í víðri merkingu, t.d.
höfðar hann til þess að
fjöldi ríkja hafi afnumið
dauðarefsingar. En slikt er
vafasöm skírskotun til „al-
mannaróms", ekki efnisrök. Flest
sem hann styður mál sitt með eru
einberar fullyrðingar, m.ö.o.: Sig-
mundur ætlast til þess að dauðinn sé
„ekki verkfæri valdhafa í siðuðum
ríkjum"; dauðarefsing „dragi landið
aftur á miðaldir" (af hverju ekki
fornöld eða nýöld? - dauðadómar
hafa aldrei verið fleiri en á 20. öld).
„Rétturinn til lífsins á að ráða
gerðum manna“; „siðferði hlýtur að
felast í því að hlúa að lífinu og
vemda það hvað sem á gengur“. Sem
hljómar vel, en það vantar undir-
stöðuna: að sanna að mannslífi megi
aldrei eyða. Hvað með stríð? Var
rangt af Bretum og Frökkum að berj-
ast gegn Hitlers-Þýzkalandi? En ef
Sigmundur fellst á að þjóðir megi
verja sig, þótt margir saklausir falli,
viU hann þá halda því fram að Núm-
berg-dauðadómarnir yfir glæpahyski
Hitlers hafi verið óréttlátir?
Ef sú er trú hans, hver gaf honum
þessa æðri sýn á siðferði? Gagns-
laust er að höfða til Gamla eða Nýja
testamentisins því að bæði staðfesta
réttmæti dauðarefsinga (en ekki án
takmarkana). Gegn orðum Sigmund-
ar: „Með dauðarefsingu er
verið að réttlæta þann
verknað að maður megi
annan mann vega“, segir
Biblían: „Hver sem úthellir
mannsblóði, hans blóði
skal af manni úthellt verða.
Því að eftir Guðs mynd
gjörði hann manninn" (1.
Mós. 9,6). Helgi mannlegs
lífs er vernduð og lög-
helguð með refsingunni
skv. þessu, sem gerir setn-
ingu Sigmundar að öfug-
mæli. Vilji hann vísa í
heimspekinga, þá eru þeir fleiri
klassísku heimspekingarnir sem
hafa réttlætt dauðadóma til varnar
almannahag.
Iðrun og fyrirgefning
Þótt menn fyrirgeri rétti til lifs
með óheyrilegum glæpum, einkum
fjöldamorðum, ber að nota dauða-
dóma afar sparlega (t.d. er engin
sýnileg þörf á þeim hér á landi) og
aðeins þegar sekt er sönnuð ótvirætt
- eins og í tilfelli McVeighs. Hins
vegar mega kristnir menn ekki láta
réttláta reiði verða til þess að hatur
á nokkrum manni festi rætur í þeim.
Það þýðir ekki að við höfnum refs-
ingum, en við viljum ekki að þær
gangi lengra en menn eiga skilið, og
þegar einliverjir fá verðskuldaðan
dauðadóm, þá ber hinum trúuðu að
innifela þá í bæn fyrir eilífri velferð
allra. Guð hefur sannarlega mátt til
að gefa mönnum iðrun og fyrirgefn-
ingu, meðan tími þeirra er ekki út-
runninn. Sú von stendur öllum til
boða, jafnvel þeim ógæfusama
Timothy McVeigh.
Jón Valur Jensson
allt í lagi hjá okkur fyrst
við erum í sumum grein-
um jafnmiklir „sveita-
menn“ og Amríkanar, eða
þá meiri „heimsmenn" en
þeir í öðru. Heldur til að
minna á þetta hér: íslensk
vanmetakennd er reist á
því að mönnum finnst
fyrirfram allt úr liði hér
heima, en taka alls ekki
eftir því að svipuð fyrir-
bæri eða hegðun eru
áberandi í fari einnig
þeirra sem gefa öðrum
tóninn í samtíðarsöngn-
um vegna stærðar sinnar
og valds.
Mestu varðar að Kanar
og Rússar, íslendingar og
Norðmenn séu ekki
feimnir við sérvisku sína
eða sérkenni. Miklist ekki
af þeim heldur. Forðist þá
þjóðrembu sem skapar
fyrirlitningu á öðrum, þá vanmeta-
kennd sem skapar sjálfsfyrirlitningu
- en leggi sig fram um að rækta sín
þjóðlegu tilbrigði við mannlífið í
heiminum og gera hann þar með
auðugri og skemmtilegri.
Áriii Bergmann
Ummæli
Hlutlægir
umhverfissinnar
„Ég er sannfærð-
ur um, að takist að
koma hinum vísinda-
legu rökum að baki
ákvörðun um að
hefja hvalveiðar að
nýju á framfæri með
málefnalegum og
skipulegum hætti, geti hlutlægir
umhverfissinnar ekki lagst gegn
þvi, að veiðar hefjist að nýju. Ég
segi hlutlægir umhverfissinnar
vegna þess að með því höfða ég til
þeirra, sem gera kröfu um, að aðrir
virði vísindaleg rök þeirra við
ákvarðanir í þágu umhverfisins.
Hitt er svo annað mál, að endalaust
má deila um vísindalegar aðferðir á
þessu sviði eins og öðrum og ... full
ástæða er til mikillar varkárni."
Björn Bjarnason á heimasíöu sinni.
Úrræðin og
andhverfan
„Gera má ráð fyr-
ir að nokkur þúsund
manns á Eyjafjarðar-
svæðinu eigi afkomu
sína undir því að
rekstur sjávarútvegs-
ins gangi vel... Ef
stjómmálamenn telja
að úrræði til að bjarga landsbyggð-
inni felist í því að taka aflaheimild-
ir frá fyrirtækjum á stöðum eins og
Akureyri og dreifa til annarra
byggðarlaga í þeirri von um að efla
byggð í landinu þá mun aðgerðin
hæglega geta snúist upp í andhverfu
sína.“
Kristján Þór Júiíusson, bæjarstjóri
á Akureyri, á íslendingur.is.
Spurt og svarað
Er hœtta á að sjósókn afVestfjörðum leggist að mestu af?
Magnús Ólafs Hansson,
markaðsstjóri í Bolungarvík.
Lýður sem þarf
að svœla burt
„Það er ekki nokkur vafi á
því að sjósókn héðan leggst að
mestu af fyrr en síðar. Þetta er
skoðun mín og að ég hygg vel-
flestra Vestfirðinga. Eins og ráðherra leggur
málið upp virðist hann ekki telja að fólk búi hér
fyrir vestan, heldur einhvers konar lýður sem
þarf að svæla burtu.
Mér þykir miður að þurfa að segja þetta en
staðföst trú mín er sú að málum sé nákvæmlega
svona komið. Ráðamenn hafa unnið í þessum
dúr og því miður hafa alþingismenn okkar Vest-
firðinga ekki fengið rönd við reist og eru þó all-
ir af vilja gerðir."
Karl V. Matthíasson,
þingmadur Samfylkingar.
Þakkarverður
skilningur
„Af Vestfjörðum hefur á síð-
ustu árum verið seldur hátt á
annan tug togara en það sem
varð byggðum til bjargar voru
glufur i fiskveiðistjórnunarkerfinu sem heimil-
uðu smábátamönnum að róa eftir ýsu, steinbít og
ufsa. Sjávarútvegsráðherra hefur nú ákveðið að
gefa steinbítsveiðar fjálsar sem þýða mun öng-
þveiti á miðunum og setur mál í uppnám. Frjáls-
ar steinbítsveiðar eru jafnframt rýtingsstunga í
bak jjeirra útgerða sem voru nýbúnar að kaupa
steinbítskvóta sem nú nýtist þeim ekki. Það er
þakkarvert að forseti íslands sýni byggðum lands-
ins þann skilning og stuðning sem þarf.“
Hilmar Báldursson,
lögfrœðingur kvótalausra báta.
Slys ef sjósókn
leggðist af
„Ég er þeirrar skoðunar að
Vestfirðingar munu alltaf
sækja sjóinn með einum eða
öðrum hætti.
Það er líka mjög hagkvæmt að gera út frá
Vestfjöröum, fáir staðir hagkvæmari til þeirra
hluta, ekki sist á grunnslóð.
Það væri mikið slys ef sjósókn legðist þar af
og erfitt að koma auga á að mannlifið þar muni
þola það.
Enginn landshluti er eins háður sjósókn og
Vestfirðir. Varnaðarorð forseta íslands eru
sannarlega í tíma töluð.“
. . ..
Einar Már Sigurðarson,
þingmaður Samfylkingar.
Þarf að leysa
málið
„Ég vona að Vestfirðingar séu
ekki að hætta sjósókn. Forseti
sagði einnig að hann treysti þingi
og þjóð til þess að viðhalda sjósókn
á Vestfjörðum og flnna lausn á vandanum. Þetta er
hluti af þeim vandamálum sem við stöndum frammi
fyrir og þurfum að leysa til frambúðar, þ.e. fiskveiði-
stjórnunina. Við verðum að treysta því að nefnd um
endurskoðun um stjóm flskveiða skili einhverju af
sér. Sífelldar plástursaðferðir sem stundaðar hafa
verið duga ekki til langframa og em ekki góðs viti.
Það er hagkvæmt og nauðsynlegt fyrir þjóðarbúið að
sjósókn verði áfram frá Vestfjörðum um ókomna tíð,
enda viljum við halda byggð i öllum landshlutum."
Ólafur Ragnar Grímsson, forseti íslands, varpaöi þessari spurningu fram í ræðu á sjómannadaginn á ísafiröi.

Skoðun
Vér hórkarlar í
Jesú nafni
Karl Sigurbjömsson
biskup á það til að tala svo
eftir er tekið, vekja menn
til umhugsunar og kveikja
umræður í þjóðfélaginu og
nægir að nefna orð sem
hann hefur látið falla um
græðgina og vangaveltur
hans um virkjanamál og
náttúruvernd. Þetta er til
fyrirmyndar, kirkjan á að
tala kröftugum rómi í sam-
félaginu og tjá sig um álita-
mál samtímans.
Nýverið mun biskup hafa
lýst því yflr að heimsóknir
karla á svokallaða súlustaði jafngildi
(eða geti jafngilt) hjúskaparbroti,
væntanlega samkvæmt kristnum
skilningi á hugtakinu. Þessi orð
biskups hafa vakið athygli og um-
ræður. Þannig voru fjórir álitsgjafar
spurðir um það í DV i gær hvort þeir
teldu heimsókn á súlustaði hjúskap-
arbrot. Menn veltu vöngum yfir
spurningunni og ágætur klerkur
vitnaði í ekki ómerkari mann en
Jimmy Carter, fyrrum Bandaríkja-
forseta, sem olli miklu fjaðrafoki
þegar hann sagði að það að líta aðra
konu en eiginkonu sína girndarauga
jafngilti framhjáhaldi.
Samkvæmt skilgreiningu Carters,
þá eru þeir sem sækja súlustaði og
líta dansmeyjarnar gimdaraugum
þar með að halda framhjá eiginkon-
um sínum, þ.e.a.s. þeir sem eru
kvæntir og því um skýlaust hjúskap-
arbrot að ræða. En Jimmy Carter er
auðvitað ekki óskeikull og séra Karl
Sigurbjörnsson ekki heldur. Enda er
hvorugur þeirra að finna upp hjólið
í þessum efnum, heldur einungis að
vitna í annan mann, sem hingað til
hefur verið talinn harla óljúgfróður
um siðferðileg álitamál, sem sé
Jesúm nokkurn Krist.
Fráskildar hórur?
Því ef marka má ekki ómerkari
heimildamann en guðspjallamann-
inn Matteus og frásögn hans af hinni
rómuðu fjallræðu Jesú, þá eru þeir
Karl og Carter í raun aðeins að
endurtaka það sem téður Kristur
sagði á fjallinu forðum:
„Þér hafið heyrt, að sagt var: Þú
skalt ekki drýgja hór; en eg segi
yður, að hver sem lítur konu með
gimdarhug, hefur þegar drýgt hór
með henni í hjarta sínu.“
Þetta sagði Jesús sem sagt og þarf
því ekki að fara í neinar grafgötur
um það að allir kallar, gift-
ir og ógiftir, sem mæta á
súlustaði með girndar-
glampa í augum eru jafn-
framt hórkarlar í hjarta.
En Jesús sagði fleira í
Fjallræðunni, m.a. orð sem
af einhverjum ástæðum er
ákaflega sjaldan vitnað til í
stólræðum og allra síst við
brúðkaup. Hann mælti:
„En ég segi yður, að hver
sem skilur við konu sína,
nema fyrir hórsök, verður
þess valdandi, að hún drýg-
ir hór; og hver sem gengur
að eiga fráskilda konu drýgir hór.“
Hórklerkar?
Nú fer náttúrlega að vandast mál-
ið í þjóðfélagi þar sem þriðjungur
hjónabanda (eða fleiri?) endar með
skilnaði. Það hafa nefnilega ýmsir
skilið við konur sínar og þeir, (að
dómi Jesú), eru þar með að gera þær
að hórum. Og sömuleiðis erum við
býsna margir í þessu landi og raun-
ar um heim allan sem höfum kvænst
fráskildum konur og erum með því
(að mati Jesú) orðnir hórkarlar. Og
fylgir auðvitað að þeir prestar sem
leyfa sér að gefa saman fráskilið fólk
eru um leið að stuðla að hórdómi í
samfélaginu (samkvæmt skilgrein-
ingu Jesú).
Nú má auðvitað segja að það sé
ekki sanngjarnt að vera með sparða-
tíning af þessu tagi og ekki megi
taka allt sem stendur í Bibliunni
bókstaflega. Og þar liggja auðvitað
bæði efinn og hundurinn grafnir.
Bókstafstrúarmenn á borð við
Snorra í Betel og Gunnar í Krossin-
um gleypa allt hrátt sem stendur
eins og stafur í hinni góðu bók og
segja að þar verði engu haggað. Og
þeir hafa auðvitað nokkuð til síns
máls. Því ef trúaðir leyfa sér að
draga í efa eða túlka sér í hag til-
teknar ritningargreinar sem þeir eru
ósáttir við, þá eru þeir um leið að
setja spurningarmerki við allt sem í
Biblíunni stendur. Það dugar sem sé
engin hentistefna i trúmálum og
þetta er sá vandi sem kristnir menn
þurfa stöðugt að glíma við.
Eiga íslenskir karlmenn, sem hafa
skilið við eiginkonur sínar, að sam-
þykkja yfirlýsingu Jesú að þar með
hafi þeir gert þær að hórkonum? Og
að þeir fjölmörgu sem hafa kvænst
fráskildum konum séu þar með sjálf-
krafa hórkarlar? Eða geta menn leyft
sér að hafna þessum stóradómi frels-
arans á ijallinu um hjúskaparmál-
efni íslendinga, án þess um leið að
kasta trúnni og fyrirgera rétti sínum
til geta kallast kristnir?
Spyr sá sem ekki veit, en um leið
er rétt að benda á að vegir guðs og
þeirra feðga beggja (eða þriggja?) eru
vissulega órannsakanlegir.
„Samkvæmt skilgreiningu Carters, þá em þeir sem sœkja
súlustaði og líta dansmeyjamar gimdaraugum þar með
að halda framhjá eiginkonum sínum, þ.e.a.s. þeir sem em
kvœntir og því um skýlaust hjúskaparbrot að ræða. “
í-.jíá so aasfsaiía ,fciss ~ < t • [ A Á jitr iffssfí /ilðii: