Alþýðublaðið - 18.03.1969, Blaðsíða 7

Aliþýðubl'aðiíð 18. marz 1969 7
Guðmundur Vésteinsson, Akranesi:
F&l HLUTI
STJORN ATVINNULÍF
Guðmunciur Vcsteinsson
Akranesi
Ein alvarlegasta meinsémd í öllu
atvinnulífi okkar Islendinga er
óhagkvæmur og oft og tíðum arð-
lítill rekstur allt of margra fyrir-
tækja. Svo virðist, sem þetta stafi
m.a. af vanhæfni margra stjórnenda
til að stjórna nútíma atvinnurekstri,'
Aðhaldsleysi þess opinbera og lána-
stofnana um það hvernig fyrirtæki
eru rekin, sem iilotið liafa stórfellda
fyrirgreiðslu hjá þessum aðilum á
hér áreiðanlega einnig töluverðan
hlut að máli.
ÞessJ mynd blasir við allra aug-
uni, hvort sem litið er til atvinnu-
fyrirtækja í eigu einstaklinga, hluta-
félaga, íú.unvinnufélaga /eðia tþess
opinbera. Og afleiðingarnar eru öll-
um kunnar. Rekstrarstöðvanir og
gjaldþrot hjá þeim’ sem lakast standa.
Ohjákvæmilega fylgir þessu svo mik-
il röskun á vinnumarkaði og at-
vinnuleysi.
Þegar á heildina er litið getur
þessi óskynsamlegi rekstur fyrirtækja
ekki haft aðrar afleiðingar í för með
sér en þær, að raunvcrulegar tekjur
launþega og þjóðafinnar í heild
vercða minni en ástæða er til. Þetta
alvarlega vandamál hlýtur því að
verða eitt brýnasta verkefni, sem
kallar á úrlausn allra þeirra, sem
hér eiga hagsmuna að gæta, en þeir
eru að sjálfsögðtt sjálfir eigendur
atvinnufvrirtækjanna og þá ekki
síður samtök launafólks og ríkis-
valdið.
XJjXGRA
•jAFNAMR3LimA
Að vonum hafa atvinnumálin í
heilcl verið mjög til umræðu á und-
anförnum mánuðum. Að tilmælum
verkalýðshreyfingarinnar hefur ver-
ið komið á fót atvinnumálanefnd-
um til þess að vinna að tillögum
til úrbóta í þeim málurri. En ekki
verður séð, að þeim sé beinlínis
ætlað að fjalla unr slík innri mál
cinstakra fyrirtækja, eins og þessi
vandamál eru. En þau eru auk
hinna utanaðkomandi áfalla sjálfur
kjarni þeirra erfiðleika, sem nú er
við að etja í atvinnumálunum og
getur því almannavaldið og samtök
launafólks ekki horft framhjá þeim,
ef ætlunin er að stuðla að einhverri
frambúðarlausn.
I rauninni eiga engir eins mikið
í húfi og launþegar, að atvinnufyrir-
tækin séu rekin með fyllstu hagsýni
og afköstum, því endanlega eru það
þeir, sem taka á sig tapið í lægri
launatekjum. Lattnafólk getur því
með nokkrum rétti gert kröfu til
þess, að fá að fylgjast með rekstri
þeirra fyrirtækja, sem það á alla af-
komu sína undir. Það getur einnig
gert kröfu til þéss, áð því verði
sköpuð aðstaða til þess að hafa
nokkur áhrif á gang mála innaii
hvers fyrirtækis.
En hvernig má tryggja launafólká
þessa aðstöðu? Umræður um Mut-
deild verkafólks í stjórn atvinnu-
lífsins, svonefnt atvinnulýðræði hafa
lengi verið ofarlega á baugi í iná-
grannalöndum okkar, sérstaklega á
Norðurlöndunum. Hefur verkalýðs-
hrevfingin í þessum löndum og þeir
flokkar, sem henni eru tengdir lagí
vaxandi áherz.lu á þessi mál og
mótað sér í þeim ákveðna stefnu.
F.r áreiðanlega orðið fyllilega tima-
bært fyrir viðkomandi aðila hér á
landi að taka þessi mál einnig til
alvarlegrar athugunar og kanna,
hvernig hlutdeild verkafólks í stjóra
atvinnulífsins verði bezt fyrir kpm-
ið miðað við aðstæður hjá okkar
atvinnuvegum.
Ef takast á að ráða bót á þeina
rekstrarerfiðleikum fyrirtækja, senl
hér að framan hefur verið lýst, er
ugglaust ekki vanþörf að sameina
krafta allra, sem þátt taka í fram-
Framlhald á bls. 12
«
KVEÐJA
frá skipstjóra og skipshöfn á togaranum Hal'lVeigu Fróðardóttur til samstarfs-
mannanna sex, er fórust í brunanum um borð þann 6. m'arz 1969.
Út héldum Við,
allir saimian, !
J . tl
frá ástvinum okkar
á ólga'ndji hafið.
En sex okkar féllu
á fyrsta degi, I
því eldsvoðinn hertók
okkar skip.
Sker okkur harmur í hjörtu,
'hugirnr elins og í báli.
íóru þar góðir drengár.
Blikandí er ha£ið,
bjartar eru stjörnur
heiðum upþi á himni,
hugann að sér draga.
Dáðum prýddir sjóme'nn,
drengir 'hraústir,
út leggja pl glímu
Við Ægi konumg. I
Eylandsins þjóð,
hún á allt sitt líf
undíir sókn út á sjó
og sigrum í djúpi.
Hvort velferðin vex
eða verður undir,
því ræður mest gifta
góðra drengja.
Félagar okkar þeir féllu,
Örlögin illa wð skiljum,
engu ráðum hvar igistum.
Þakka skal þöim, er féllu.
Þeirra störf öll og kynni.
Kveðjum svo kæra vini,
kveðjunni hinztu.
J.E.K.
Handan við hafið mikla
'höfn þeirra örugg bíður.
Tregt er nú tungu að 'hræra.
Tökin þung eru1 stundum.
Svipleg er sorgar stundin,
svíður í flakandi undum.
ERTU AÐ BYGGJA?
VILTU BREYTA?
ÞARFTU AÐ BÆTA?
GRENSÁSVEGI 22-24
SlMAR: 30280 -32262
SVISSNESK ÚR í G/ÍÐAFLOKKI.
ÞÉR GETIÐ VALIÐ UM UPPTREKT,
DAGATAL OG JAFNVEL DAGANÖFN.
BIÐJIÐ ÚRSMIÐ YÐAR UM TISSOT.
Kaupum hreinar léreftstuskur
PRENTSMIÐJA
ALÞÝÐUBLAÐSINS
Hverfisgötu 8—10 — Sími 14905.