Dagblaðið Vísir - DV - 29.09.2003, Síða 9

MÁNUDAGUR 29. SEPTEMBER 2003 FRÉTTIR 9

Ht
r
Gengi deCODE lækkar
LÆKKUN: Gengi hlutabréfa í deCODE hæst 5,39 dollurum á hlut um miðja
Genetics Inc. hélt áfram að lækka á síðustu viku.
föstudag eftir mikla uppsveiflu síðan í
ágúst. Við lokun markaða á föstudag
var gengið skráð á 4,25 dollara á hlut
og hafði þá lækkað um rétt tæp
6,39%, í viðskiptum með 525.676
hluti. Við opnun markaða á föstudag
var gengið hins vegar skráð á 4,5 doll-
ara á hlut, en fór lægst í viðskiptum
dagsins í 4,07 dollara. Gengið náði
Ýmsar skýringar eru nefndar á
hærri niðurstöðu í kostnaðartölum
hérlendis, en í yfirfærðum erlend-
um niðurstöðum er tekið mið af
mannfjölda, tíðni reykinga, gengis-
þróun og kaupmætti á Islandi.
Beinn kostnaður í Sviss árið 1995
var t.d. metinn á 72 milljarða
króna, miðað við núverandi gengi.
Beinn kostnaður á íslandi er áætl-
aður um 2,6% af því sem gerist í
Sviss. Þá eru dauðsföll karla hér
vegna reykinga talin vera 2,8% af
dauðsföllum af sömu orsökum í
Sviss og kvenna 3,4%.
FÆRRI: Dregið hefur úr reykingum hér á
landi síðustu ár. Þó reykja yfir 20%
landsmanna.
Mismunandi forsendur
Bent er á í útreikningi á óbeinum
kostnaði að í bandarísku rannsókn-
unum er ekki tekið tillit til fram-
leiðslutaps vegna veikinda eða fötl-
unar eins og í svissneskum rann-
sóknum og í íslensku niðurstöð-
unni. Þá er óbeinn kostnaður í
þýskum niðurstöðum metinn mun
lægri en hjá samanburðarlöndun-
um, en þar er reyndar ekki tekið til-
lit til kostnaðar vegna reykinga
fólks í ólaunaðri vinnu eða hjá
heimavinnandi fólki. Samkvæmt
grófu mati á óbeinum kostnaði í ís-
lensku skýrslunni er hann talinn
Reykingar eru aðal-
sjúkdómavaldurinn í
hinum vestræna heimi í
dag og lifa reykinga-
menn að meðaltali sjö
og hálfu ári skemur en
þeir sem reykja ekki.
nema um 5 til 6 milljörðum á ári.
21% landsmanna reykir
Reykingar eru aðalsjúkdóma-
valdurinn í hinum vestræna heimi f
dag og lifa reykingamenn að með-
altali sjö og hálfu ári skemur en þeir
sem reykja ekki. Samkvæmt skýrsl-
unni reykir einn af hverjum þremur
fullorðnum Á heiminum en á ís-
landi reykti daglega um 21% lands-
manna á aldrinum 15 til 89 ára.
Hefur hlutfallið hérlendis farið
lækkandi síðustu ár, en árið 1991
var hlutfalið 30%.
Reykingar eru dæmi um neyslu
þar sem kostnaðurinn er að hluta
borinn af öðrum en neytandanum.
Tveir stærstu þættir samfélagslegs
kostnaðar vegna reykinga eru
beinn kostnaður vegna heilbrigðis-
þjónustu og framleiðslutap vegna
ótímabærra dauðsfalla og örorku.
4 milljarðar fyrir
reykingapásur
Samkvæmt rannsóknum mið-
stöðvar tóbaksvarna í Stokkhólmi,
CTP, þá eru þeir sem reykja að
meðaltali 30% oftar frá vinnu vegna
veikinda en þeir sem reykja ekki,
það er um 2,5 daga á ári. I skýrsl-
unni er áætlað að hérlendis hafi
36.820 starfsmenn reykt daglega
árið 2000. Miðað við sænskar nið-
urstöður og fleiri sem gerðar hafa
verið þýðir það að hérlendis hafa
tapast vegna veikinda reykinga-
marina 92.050 vinnudagar sem
hafa kostað um einn milljarð í
launagreiðslur. Leitt er líkum að því
að reykingamenn sem reykja 15 til
20 sígarettur á dag eyði um 10 mín-
útum í að reykja hverja sígarettu og
um 5 mínútum sé eytt í að fara til
og frá reykingarstað. Til að tryggja
að ekki sé um ofrnat að ræða er
reiknað með að hver reykingamað-
ur á íslandi eyði um 20 mínútum á
dag í frátafir frá vinnu, sem í sum-
um tilfellum getur líka verið veru-
legt vanmat. Það þýðir að hver
reykingamaður eyðir um 9,6 dög-
um á ári í reykingar á vinnutíma.
Framleiðslutap hérlendis vegna
þess er metið út frá upplýsingum
Kjararannsóknarnefndar um laun.
Samkvæmt því borga íslensk fyrir-
tæki og stofnanir starfsmönnum
sínum um 4 milljarða króna í kaup
árlega þegar þeir taka sér frí frá
vinnu í reykingapásum.
hkr@dv.is
Sm áauglýsingar £
550 5000 í
ÞÖKKUM FYRIR
GÓÐA ÞÁTTTÖKU!
Hátt í 200 manns skráðu sig í
átakið okkar og ákváðu að nota
sumarið til að hætta að reykja.
Nú liggja niðurstöður fyrir og
hafa yfir 50 manns staðfest
þátttöku og rætt um árangur
sinn. Þótt flestir hafi talað um
hve þetta var erfitt, ríkir mikil
ánægja með reykleysið.
Ferfalt húrra fyrir ykkur ölluml!
HÚRRA HÚRRA HÚRRA HÚRRAI!
í dag verður dreginn úr pottinum
sigurvegari átaksins sem getur
skellt sér til Kaupmannahafnar
eða London. Við birtum nafn
hins heppna á miðvikudaginn.
Við drögum úr pottinum í
dag, fylgist vel með
í DV á miðvikudaginn!!!
mtlíl
Nicotinell
Nicotinell tyggigúmmí er lyf sem er notaö sem hjálparefni til að hætta eða draga úr reykingum. Það inniheldur nikótín sem losnar þegar
tuggið er, frásogast í munninum og dregur úr fráhvarfseink<
(munninum og dregur úr fráhvarfseinkennum þegar reykingum er hætt. Tyggja skal eitt stykki í einu, hægt og rólega
til að vinna gegn reykingaþörf. Skammtur er einstaklingsbundinn, en ekki má tyggja fleiri en 25 stk. á dag. Ekki er ráðlagt að nota lyfið
lengur en 1 ár. Nikótín getur valdið aukaverkunum, s.s. svima, höfuðverk, ógleði, hiksta og ertingu í meltingarfærum. Sjúklingar með
slæma hjarta- og æðasjúkdóma eiga ekki að nota nikótínlyf nema í samráði við lækni. Nicotinell tyggigúmmí er ekki ætlað börnum yngri
en 15 ára nema (samráði við lækni. Kynnið ykkur vel leiðbeiningar sem fylgja pakkningunni. Geymið þar sem börn hvorki ná til né sjá.