Dagblaðið - 14.10.1975, Blaðsíða 8

8
Pagblaðið. Þriðjudagur 14. október 1975.
MMBUÐIÐ
frjálst, óháð dagblað
Útgefandi: Dagbiaðið hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn H. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Hitstjórnarfuiltrúi: Haukur Helgason
iþróttir: Hallur Simonarson
Hönnun; Jóhannes Reykdal
Blaðamenn: Ásgeir Tómasson, Atli Steinarsson, Boili Héðinsson,
Bragi Sigurðsson, Erna V. Ingóifsdóttir, Hallur Hallsson, Ilelgi Pét-
ursson, Ólafur Jónsson, Ómar Valdimarsson.
Handrit: Ásgrimur Páisson, Hildur Gunnlaugsdóttir, Inga
Guðmannsdóttir, Maria ólafsdóttir.
Ljósmyndir: Bjarnleifur Bjarnleifsson, Björgvin Pálsson
Gjaldkeri: Þráinn Þorleifsson
Auglýsingastjóri: Ásgeir Hannes Eiriksson
Dreifingarstjóri: Már E.M. Halldórsson
Áskriftargjald 800 kr. á mánuði innanlands.
I lausasölu 40 kr. eintakið. Blaðaprent hf.
Ritstjórn Siöumúla 12, simi 83322, auglýsingar, áskriftir og af-
greiösia Þverholti 2, simi 27022.
/ áttina en ekki nóg
Ekki næst stjórn á útgjöldum rikis-
ins, nema „samneyzlu verði hagað i
samræmi við þjóðarframleiðslu, en
ráðist ekki af sjálfvirkum útgjalda-
ákvæðum eldri laga, sem ekkert tillit
taka til þjóðarhags”. Þessi einföldu
og gullvægu sannindi koma fram i
skýringum við fjárlagafrumvarpið,
sem lagt var fram i gær.
í samræmi við þessa ágætu hugsun hefur rikis-
stjórnin ákveðið að ráðast að mikilvægum, sjálf-
virkum útgjaldaliðum, meðan fjárlagafrumvarpið
er til umræðu á alþingi. Gerir frumvarpið ráð fyrir,
að það takist að knýja fram breytingar á iögum og
reglum til sparnaðar á ýmsum sviðum. Þessi stefna
var svo sannarlega orðin timabær.
Rikisstjórnin leitar með frumvarpinu almennrar
lagaheimildar til að lækka lögboðin fjárframlög um
5%. Þá vill hún skera niður útflutningsuppbætur á
landbúnaðarafurðir um helming, miðað við hámark
verðtryggingar og spara þannig 870 milljónir
króna. Ennfremur vill hún lækka niðurgreiðslur á
landbúnaðarafurðum um fjórðung og spara þannig
1425 milljónir króna. Og heilar 2000 milljónir króna
vill hún spara i tryggingakerfinu.
Með þessu og ýmsu öðru hyggst rikisstjórnin
skera niður sjálfvirk útgjöld um 4700 milljónir
króna. Ef alþingi fellst á þetta, verður unnt að fella
niður 12% vörugjaldið og lækka tolla i samræmi við
alþjóðasamninga.
Fleiri góðar fréttir fylgja fjárlagafrumvarpinu.
Sérstök skrá hefur verið samin yfir starfsmenn rik-
isins og hefur hún leitt i ljós, að þeir eru rúmlega 100
fleiri en leyft hefur verið. í frumvarpinu er ekki
gert ráð fyrir fjárveitingum til greiðslu á launum
fyrir þessi óleyfilegu störf.
Þá er i skýringum frumvarpsins lofað, að láns-
fjáráætlun verði lögð fram, meðan fjárlögin eru til
meðferðar. Þetta ætti að hafa það i för með sér, að
meira verði að marka fjárlögin. Menn ættu að sjá,
til hvaða framkvæmda á að snikja lánsfé framhjá
fjárlögum. Erfiðara verður að koma við óskhyggju
á borð við brú yfir Borgarfjörð og nýja flugvél
Landhelgisgæzlunnar til viðbótar við þá, sem fyrir
er og litið er notuð. Slikur lúxus er ekki timabær við
núverandi aðstæður i efnahagsmálum.
Hins vegar eru i f járlögunum þær ömurlegu frétt-
ir, að allar þessar aðgerðir duga ekki til að skera
niður hlutfall rikisútgjalda af þjóðartekjum. Rikið
mun þvi halda áfram að sliga þjóðarbúið á næsta
ári eins og undanfarin ár. Rikisstjórninni var fyrir-
gefið slikt getuleysi i fyrra, þegar hún var nýsetzt
að völdum, en nú er ekki unnt að fyrirgefa það.
Fjárlagafrumvarpið er nefnilega enn eins og fyrri
daginn byggt upp af margvislegri óskhyggju
ráðuneyta og stofnana, sem að sjálfsögðu gengur
langt út fyrir getu þjóðarinnar. Það reynist ekki nóg
að skera niður sjálfvirk útgjöld, heldur verður lika
að setja þak á fjárlögin i heild og einstaka kafla
þeirra, • áður en embættismönnunum er sleppt
lausum. Þetta sýnir fjárlagafrumvarpið nýja.

I marga mánuði hefur helzta
umræðuefni diplómata i Peking
verið hnignandi heilsa forsætis-
ráðherrans, Sjú en-læs. Sömu-
leiðis eru alltaf i gangi umræður
um heilsu Maós formanns,
Brésnefs, formanns sovézka
kommúnistaflokksins og fleiri
og fleiri valda- og ráðamanna,
sem ekki láta sjá sig á almanna-
færi dags daglega.
Fyrir aðeins nokkrum vikum
er Edward Heath, fyrrum for-
sætisráðherra Bretlands, var. i
opinberri heimsókn i Kina, var
fjarvera Sjús einfaldlega afsök-
uð þannig að hann væri „of
veikur”.
Skömmu si'ðar kom leiðtogi
kommúnistaflokksins i Viet-
nam, Le Duan, til Peking og
hitti að máli sjálfan Maó en Sjú
sást hvergi.
Samkvæmt túlkunum vest-
rænna „sérfræðinga” um mál-
efni tiltölulega — eða algjörlega
— lokaðra rikja, þá eruopinber-
ar athafnir misjafnlega mikil-
vægar. 1 Kina er ein mikilvæg-
asta athöfnin af slikum eðlilega
afmæli sjálfstæðisyfirlýsingar-
innar.
1 siðustu viku, á 26 ára af-
mælinu, var Sjú en-Læ hvergi
sjáanlegur. Þykir það vera ótvi-
rætt merki um að forsætisráö-
herrann sé veikari en menn
höfðu haldið.
Ekki er hægt aö segja aö Maó formaöur sé beinlims hraustleg-
ur á þessari mynd þar sem hann heilsar forsætisráöherra
Thaiiands, Kukrit Pramoj.
vera á sjúkrahúsi meira og
minna i hálft annað ár sam-
fleytt, þá hefur Peking-stjórnin
aldrei skýrt frá hvað hrjáir
hann. Ekkert fer á milli mála
að það er eitthvað alvarlegt.
Helzt hallast menn að þvi að
um hjartasjúkdóm eða krabba-
mein sé að ræða.
Hvenær sem orðrómurinn um
veikindi forsætisráðherrans
hefur orðið hávær, hefur hann
Átján mánaða
sjúkrahúsvist
Að sögn bandariska frétta-
ritsins Newsweek, var opinber
skýring sú að forsætisráðherr-
ann væri ekki fær um að heiðra
samkomuna i Alþýðuhöllinni i
Peking með nærveru sinni
vegna þess að hann væri undir
læknishendi. Þrátt fyrir að for-
sætisráðherrann sé búinn að
Forsætisráöherrann, SjU en-Læ,
á nýlegri mynd. Oft verið
hraustlegri.
DVINANDI
HEILSUFAR
í PEKING
S

MARKVISST BRUÐL
um sýningu Einars Þorlákssonar í Norrœna húsinu
Um fyrri helgi opnaði Einar
Þorláksson sýningu á 59 mynd-
verkum i Norræna húsinu og
lauk þessari sýningu hans i gær-
kvöldi. Þetta er fjórða einka-
sýning Einars, en siðast sýndi
hann 1971 i Casanova. 1 þetta
sinn sýndi hann bæði málverk
og pastelmyndir sem unnin eru
að mestu á þessu ári og i fyrra,
en Einar hlaut eins og kunnugt
er starfslaun til árs i fyrra og er
þessi sýning afraksturinn.
Einar vinnur verk sin hratt,
ánmikils undirbúnings, og er sá
vinnumáti oftferskur og sláandi
ef vel tekst, — en þá lika upp-
sprengdur og álika innihalds-
laus og sprengd blaðra þegar
illa tekst til. Þetta er þvi happa
og glappa aðferð og verður
listamaðurinn að gera sér grein
fyrir þvi og vera þeim mun
strangari þegar til myndavals á
sýningu kemur. En það er sjald-
an að sýning af þessú tagi nær
að verða alveg laus við alla
hnökra og á þetta við um sýn-
ingu Einars.
Hugarflugi og fantasiu hefur
hann nóg af, eitt hvelft form
Myndlist
minnir á annaö sem siðan renn-
ur saman við þriðja formið, lin-
ur virðast i hálfkæringi umlykja
figuratift form en bregða sér
svo yfir i li'frænt tilbrigði eða
hreinan litflöt. Þessi stöðugi
leikur Einars með form sem eru
á mörkum þess að minna okkur
á eitthvað „konkret”, en fara
undan i flæmingi yfir i fantasiu,
— er afburða skemmtilegur á
köflum. t beztu verkum hans
hér styður stór myndflötur og
munaðarfullt litáskyn form-
sköpunina á markvissan hátt,
eins og i „Mannþröng”,
„Japanskt ævintýri”, „Svipir”
og „I góðu skapi”. Sérstaklega
finnst mér athyglisverð notkun
Einars á svörtum lit i mörgum
þessara verka, — svart verður
Nr. 19 „1 góöu skapi".
n