Dagblaðið - 23.10.1975, Blaðsíða 10

10
Dagblaöið. Fimmtudagur 23. október 1975.
Á SMÁUM
FLETI
Það er erfitt að vera mynd-
listarrýnir þessa dagana. Mér
taldist til að um siðustu helgi
væru 10 sýningar i gangi út um
allan bæ, og flestar þeirra um-
talsverðar. Sumir listamanna
börmuðu sér yfir þessari miklu
„samkeppni”, en til aö slikt
þurfi ekki alltaf að vera nei-
kvætt. Margar sýningar hleypa
spennu i andrúmsloftið og
hvetja fölk til þess að skoöa og
bera saman. En gagnrýni á
tslandi er ihlaupavinna og verð-
ur oft að vikja fyrir spennandi
iþróttafréttum blaðanna, þvi
miður. Verða þvi margir
sýnenda að biða nokkra daga
eftir umsögnum.
I Byggingarþjónustu arki-
tekta að Grensásvegi 11 heldur
Einar Hákonarson fjórðu einka-
sýningu sina og sýnir samtals 45
verk. Einar er þekktur fyrir
stórar „heróiskar” myndir, en
sýnir nú að mestu smáar mynd-
ir, allar i oliu. Er hann, að eigin
Einar Hákonarson: „Aldin"
um sýningu Einars
Hákonarsonar hjá
Byggingarþjónusfu
arkitekta,
Grensásvegi 11
sögn, að hreinsa til i kofforti
sinu og búa sig undir ný og
breytt átök, — og jafnframt að
endurvinna gamlar hugmyndir
á smáan „intiman” hátt.
Eins og vænta má, er þvi ekki
mikið umspánnýtilþrif iverkum
Einars að sinni, en þó er bæöi-
fróðlegt og gaman að sjá hann
takast á við litinn flöt. Myndmál
Einars byggist hér sem áður á
blendingi figúratifra flatra
forma og afstrakt forma, sem
hvor. tveggja eru sterklituð og
rytmisk að upplagi.
Fjölskyldur
Hrynjandi, snöggar skipt-
ingar og andstæður þriviðra
forma og flatra er uppistaðan i
vinnubrögðum hans og með
þeim tjáir hann einatt hug-
myndir sina um sam-félag,
samvinnu og samstöðu hópa
innan þjóðfélagsins.Kjarni þess
samfélags er fjölskyldan og
teygja angar þess myndmáls
sig inn i verk þessarar sýningar,
eins og búast mætti við. Af þvi
tagi eru myndir eins og
„Dögun”, í landi þagnarinnar”
og myndflokkurinn „Úr daglega
lifinu”. Þessar myndir Einars
hafa verið á leið með að verða
ansi órólegar, bæði i lita og
formvali, og á þetta einnig við
myndirnar hér, þótt athyglis-
vert sé hvernig listamaðurinn
styrkir þessi kviku form og liti
Einar Hákonarson: „t djúpinu”
með strangri miðjuskipan i
myndflokknum siöastnefnda.
En mesta athygli hljóta litlu
myndirnar að vekja. Þær eru að
visu all misjafnar að gæðum. A
köflum freistast Einar til þess
að ofhlaöa þær bæði formum og
litum, og eru óvenju mörg feil-
skot af þvi tagi til sýnis.
Góðar smámyndir
En i þeim myndum sem
formhugsun Einars er rétt stillt
inn á getu og möguleika hins
takmarkaða flatar, vinnur hann
myndir sem hrifa áhorfandann
með sterkum, munaðarfullum
litum og einföldum, lifrænum
formum. Myndir af þessu tagi
eru „Skrúðtré”, „Undir ágúst-
himni” og „Vima minning-
anna” sem allar eiga sér hreina
natúraliska fyrirmynd. Þetta á
einnig við um smámyndir eins
og „Túlipani” og „Aldin”, auk
nokkurra annarra. Þær hafa til
að bera hreinleika i myndsköp-
un sem margar stærri myndir
Einars skortir. Þeir sem hafa
talið Einar litbruðlara hafa lik-
lega fengið byr undir báða
vængi á þessari sýningu, — en
sömuleiðis hljóta þeir að hafa
séð næmi Einars á fingerða
littóna i myndum eins og „Kona
i landslagi” og „Gönguför”.
En ekki er ráðlegt að draga
allt of margar ályktanir um það
hvar Einar stendur af þessari
sýningu. Hún er fyrst og fremst
ánægjulegur útúrdúr og verðum
við að biða til sýningar hans á
næsta ári eftir meiri háttar list-
rænni yfirlýsingu hans. ,
r, 4

AÐALSTEINN
i INGÓLFSSON it , Éi
Myndlist
NÚTÍMALEIKHÚS
FYRIR BÖRN
Það er dálitið truflandi fyrir
ekki þjálfaðri kritíker en mig
þegar kviknar i leikhúsinu á
frumsýningu. En eins og einmitt
þetta leikrit segir: „Milli him-
ins og jarðar getur allt gerst”.
Mér þykir næsta ótrúlegt að
leikhúsmenning hér á íslandi
verði nokkurn tima svo öflug að
henni takist að keppa við bruna-
liðið um hylli áhorfandans. Trú-
lega verður þetta leikrit okkur
frumsýningargestum ógleym-
anlegt vegna hinnar æsilegu
frumsýningar sem endaði utan
dyra. A.m.k. syni minum fannst
meira til um fyrri sýninguna,
sem endaði með sjúkrabil,
brunabilum og löggum, heldur
en um hina sem einungis lauk
með lófataki. Það er alveg á-
reiðanlegt að þessi seinni frum-
sýning var i skugga hinnar
fyrri.
Milli himins
og jaröar
Sviinn Staff Westerberg hefur
gert þetta leikrit upp úr þátt-
um sem hinn alkunni franski
rithöfundur, Ionesco, samdi
fyrir börn. Þetta er að þvi leyti
sérstætt barnaleikrit að i það
vantar hinn sigilda söguþráð,
þar sem allt er á sinum stað i
tima og i rúmi. I veröld þessa
litla verks er hugarflug, imynd-
un og draumur jafn gjaldgengur
veruleiki og áþreifanlegir hlutir
eru okkur. Forsenda þess að
efni leiksins skili sér er að á-
horfandinn sé ekki bara neyt-
andi, heldur virkur og skapandi
þátttakandi ailan timann.
Um hvað fjallar svo þetta
leikrit? Þvi er ekki auðvelt að
svara. Liklega verður hver að
svara þvi fyrir sig. Mitt svar er:
Þetta leikrit fjallar um veru-
leika litillar stúlku og sá veru-
leiki er ekki allur áþreifanlegur.
Og það fjallar meira um tilfinn-
ingar en skynsemi og meira um
hugarflug heldur en þekkingu.
Höfundur spyr margra mikil-
vægra spurninga, e.t.v. svo
mikilvægra að einungis börn
þora að spyrja þeirra, t.d. um
dauðann og það vald sem
maðurinn tekur sér yfir dýrun-
um o.s.frv. Spurninga er spurt
en þeim er ekki svarað fyrir
mann.
Það er látið áhorfandanum
eftir, enda spyrja börn oft
spurninga sem erfitt er eða ó-
mögulegt að -svara. Form og
framsetning leikritsins eru
Leiklist
einkar vel fallin til að túlka efni
þess. t verkinu er kynnt tákn-
mál, sem heyrnarlausir nota til
að tjá sig, og ber leikritið ósjálf-
rátt svip látbragðsleiks, einnig
eru notaðar brúður. öll fram-
setning einkennist af einlægni,
léttleika og gáska og er svo lif-
■ andi að börnin i salnum voru
farin að leika með án þess að
taka eftir þvi. í stuttu máli
sagt: Til þessa leikrits Þjóðleik-
hússins er frábærlega vel vand-
að og er sýnilegt að þeir sem að
þvi standa bera fulla virðingu
fyrir börnum.
Vegagerðin
en
ekki við
— segja
Þorlákshafnarbúar
Þorlákshafnarbúar skrifa:
„Vilja þeir i Þorlákshöfn ekki
kaupa veghefil?” spyr einhver
Hafnfirðingur sem hefur haft
samband við DAGBLAÐIÐ. Við
hérna i Þorlákshöfn viljum
benda Hafnfirðingi á það að hafi
hann veghefil aflögu eða til sölu,
þá ætti hann að snúa sér til
Vegagerðarinnar, ef hann vill
koma vegheflinum til okkar hér.
Vissulega er mikil þörf fyrir
veghefil. Eins og vegurinn hing-
að hefur lengi verið er eðlilegt
að menn haldi að peningalaust
hreppsfélag eða hugsunarlausir
einstaklingar beri ábyrgð á
þessu aðgerðarleysi.
Það er Vegagerð rikisins sem
leggur þjóðvegi þessa lands, og
Þorlákshafnarvegurinn er þar
ekki undanskilinn. Það er lika
Vegagerð rikisins sem er skyld-
ug að halda vegum við, lika
Þorlákshafnarveginum.
Það er sú skylda, sem hefur
veriðherfilega vanrækt, og þess
vegna ætti „Hafnfirðingur” að
snúa sér til Vegagerðarinnar
með þennan atvinnulausa veg-
hefil.”
Hvers
njóta
þeir?
Ölafur Jónsson Egilsstöðum
skrifar:
„I Dagblaðinu miðvikudaginn
15. okt. birtist grein sem nefnd-
ist Berlínarmúr og Reykjavik-
urmúr. Þar ryðst fram á ritvöll-
inn Viggó Oddsson. Hann skrif-
ar um styrki Reykvikinga til
handa landsbyggðinni. Hvaða
styrki er maðurinn að tala um?
Það er ekki langt siðan það
kom i ljós að litið byggðarlag
austur á fjörðum, Stöðvarfjörð-
ur, aflaði þjóðarbúinu mestra
útflutningsafurða á mann.
Hvaða forréttinda njóta Stöð-
firöingar? Hafa þeir sjúkrahús
eða lækni? Hafa þeir einhverja
opinbera stofnun sem veitir ibú-
unum atvinnuöryggi? Er þar
sinfóniuhljómsveit eða leikhús?
A Stöðvarfirði geta börn gengið
i skóla til 14 ára aldurs, eftir það
verða þau að sækja menntun
sina annað. Þau fá svokallaðan
dreifbýlisstyrk, sem rétt nægir
fyrir farinu heim til sin i jólafri.
Eruþaðþessir styrkir sem fara i
taugarnar á Viggó Oddssyni?
Varðandi vandræði Reykvik-
inga við aðtjaldaogskjóta þessa
fáu staðfugla hér á landi vil ég
benda á að það er ekki langt
siðan lá við stórslysi uppi i
Borgarfirði þegar skotglaður
borgarbúi skaut i andlit bónda.
Hann hefur ef til vill ruglazt á
bóndanum og rjúpu. Það er ef til
vill ofstæki að verja sjálfan sig i
augum Viggós, i S-Afriku leyfist
ekki öllum að verja sjálfan sig.
Þvi skil ég afstöðu Viggós i
þessu máli — aðeins forrétt-
indahópar fá að verja sig.”