Dagblaðið - 10.12.1975, Qupperneq 6

6
DagblaOiO. Miðvikudagur 10. desember 1975.
SAMNORRÆNT SJÓNVARP
UM GERVIHNETTIFYRIR1980
011 Norðurlöndin, allt til yztu
marka, eiga þess kost aö koma
sér upp sameiginlegu sjónvarps-
og Utvarpskerfi meö gervihnetti
fyrir áriö 1980. Gervihnettinum
veröur komiö fyrir i 36 þúsund km
hæö yfir miöbaug og geta Noröur-
landabúar þannig séö sjónvarp I
beinum útsendingum frá ná-
grannalöndunum.
Kostnaöurinn viö aö koma upp
tveimur eöa þremur föstum
gervihnöttum i um þaö bil niu ár
verður um 19 milljaröar islenzkra
króna miöaö viö núverandi gengi.
Sá kostnaður skiptist á milli
Noröurlandanna fimm. Fyrir
hvern einstakan sjónvarps-
eiganda veröur kostnaöurinn viö
uppsetningu loftnets og magnara
undir 30 þúsund islenzkum krón-
um en minni fyrir þá sem nota
loftnet og magnara ásamt öör-
um.
Eina samkeppnin, sem kölluö
er „Nordsat”, er svokallaö
kapal-sjónvarp. Slikan útbúnaö
tekur 20—30 ár aö byggja upp og
myndi fyrir t.d. Svia eina ekki
kosta undir 8—15 milljörðum
sænskra króna, eöa milli 300 og
600 milljarða islenzkra króna.
Það er nefnd, skipuö af sænska
rikinu (nefnd til könnunar á
geimstarfsemi), sem nýlega hef-
ur gert grein fyrir þessum miklu
möguleikum á sviöi sameiginlegs
sjónvarpsreksturs fyrir Noröur-
löndin. Meö slíkum gervihnöttum
væri ekki aöeins hægt að senda
sjónvarps- og útvarpsdagskrár
auk simasambands, heldur og
ýmsar upplýsingar á sviöi
TANDBERG
viöskipta, tölfræði, visinda og
fleira.
Forsaga málsins er sú aö
sænska menntamálaráöuneytiö
hóf sinar eigin athuganir á þess-
um málum jafnhliða þvi sem
menningarmálanefnd Noröur-
landaráös geröi samþykktir sinar
um sameiginlegt sjónvarp og út-
varp fyrir Noröurlönd. Ekki er
nema ár siöan eldri hugmyndir á
Noröurlöndum um „sjónvarp yfir
landamærin” voru lagöar til
hliöar vegna starfa sænsku
nefndarinnar.
í skýrslu nefndarinnar, sem ný-
lega er komin út og hefur veriö
greint ýtarlega frá i blööum á
Noröurlöndum, er þvi slegiö föstu
meö greinargóöum rökstuöningi
aö „fullkomlega raunhæft” sé aö
gera ráö fyrir þvi aö innan fimm
ára frá þvi aö ákvöröun sé tekin
þar um veröi hægt aö koma upp
sliku gervihnattakerfi er nota
megi á eftirfarandi hátt:
1. Sjónvarpsáhorfendur geta
notaö þau tæki sem þeir eiga nú
til aö velja á milli dagskrár
þriggja eöa fjögurra nágranna-
landa.
2. Útvarpshlutsendur geta valiö
um 10—12 FM-útvarpsstöövar
m.a. i stereo. Með gervihnöttum
er einasta leiðin til aö koma Fær-
eyjum, Islandi, Grænlandi og
hlutum Noregs i útvarps- og sjón-
varpssamband viö hin Norður-
löndin.
3. Skip og bátar, auk úthafs-
eyja, oliuborpalla og fleira
komast i sklnandi gott samband.
4. Samband kemst á fyrir öll
Noröurlöndin samtimis en t.d.
kapal-sjónvarp tekur lengri tima
aö komast I notkun og er aö auki
margfalt dýrara.
5. Nær 100% Ibúa Noröurlanda
geta notiö fullkominna skilyröa
fyrir móttöku útvarps- og sjón-
varpssendinga. (Þetta kæmi sér
ekki sizt vel fyrir Islendinga.)
6. Oll áætlunin kostar f kringum
19 milljaröa króna fyrir utan loft-
netin sem ekki veröa nema tæpur
metri á lengd. Taliö er aö gervi-
hnettirnir dugi viöhaldslaust I niu
ár.
Njósnarar CIA og KGB
nafngreindir í Aþenu
Kalt, leynilegt strlö á milli so-
vézkra og bandariskra njósn-
ara I Grikklandi , sem yfirléitt
er háö I kyrrö og ró hanastéls-
veizla i Aþenu, hefur brotizt upp
á yfirboröiö: í siðustu viku birt-
istnafnlaust bréf i dagblaði sem
gefið er út á ensku i Aþenu. 1
bréfinu voru taldir upp sjö menn
sem sagöir eru vera helztu
njósnarar bandarisku leyni-
þjónustunnar CIA i Grikklandi.
Auk nafna var tilgreindur
starfsferil mannanna, heimilis-
fang, starfsheiti og simanúmer.
Undir bréfiö skrifaöi „Sam-
starfsnefnd Grikkja og griskra
Bandarikjamanna til varnar
landi þeirra og þjóö frá áhrifum
CIA”. Bréfiö fordæmdi CIA
fyrir aö litilsviröa lýöræöisleg
réttindi og hét þvi aö fletta ofan
af „illverkum” leyniþjónust-
unnar i Grikklandi i svipuöum
bréfum.
Þessar uppljóstranir ollu tölu-
veröu fjaörafoki i bandariska
sendiráöinu i grisku höfuöborg-
inni enda voru flestir hinna til-
greindu manna á lista yfir
diplómata þess. Sendiráöið neit-
aöi alveg aö tjá sig um máliö.
En ekki liöu nema nokkrir
dagar þar til erlendir frétta-
menn i Aþenu fengu afrit af öðru
nafnlausu bréfi. í þetta skipti
var undirskriftin „Nefndin til aö
halda Grikklandi grisku”.
Þar voru taldir til tiu sovézkir
diplómatar, verzlunarfulltrúar
og blaöamenn sem sagöir voru
félagar sovézku leyniþjónust-
unnar KGB.
1 bréfinu voru tilgreind nöfn
mannanna, starfsheiti, heim-
ilisföng og simanúmer. Grikkir
voru hvattir til aö hafa gætur á
þessum mönnum sem sagðir
voru gegna þvi hlutverki að
stjórna starfsemi griskra
kommúnista.
„Ef þessar fyrirætlanir KGB
ganga að óskum,” sagði i bréf-
inu, „þá liða ekki nema fimm-
tán ár þar til æska lands okkar
veröur hugmyndafræðilega
gegnsýrö af áróðrinum.”
Þvi var bætt viö aö útibú KGB
i Grikklandi væri ábyrgt fyrir
áhrifum kommúnista i griskum
fjölmiölum og verkalýðsfélög-
um.
Rússarnir hafa ekkert sagt
um bréfið frekar en bandariskir
starfsbræöur þeirra um „sitt”
bréf.
Bratteli lofar Svíum
norskri olíu fyrir '80
VINNUR A GÆÐUM.
TANDBERG
FJÖLSKYLDAN ER STÓR
Hjartað í hverri hljómtækjasamstæðu er magnarinn, TANDBERG hefur gott hjarta,
S0LVSUPPER II ÚTVARPSMAGNARINN, sem er einn hinn vinsælasti á Norðurlönd-
um. Með 2x20 w sinus (eða meira) fyllir hann stofuna náttúrlegum hljómi.
Með góðum magnara þarf góða hátalara og þar má veija úr miklu.
Með SS-II kemst þú í nánari snertingu við umheiminn, því að útvarpið í SS-II er
mjög næmt á öllum bylgjum: Lang-mið- og stuttbylgjum og FM.
Við SS-II má svo tengja segulbands- og kassettutæki, að sjálfsögðu TANDBERG,
(þvl þau eru þeir þekktastir fyrir) og auðvitað plötuspilara.
SS-II fæst í völdum palisander eða tekki.
TANDBERG
gæði, þeim getur þú treyst.
R)H HAFNARSTRÆTI 17
r\F SÍMÍ 20080
Trygve Bratteli forsætis-
ráöherra Noregs hefur lofað Svi-
um þvi aö þeir fái norska oliu úr
Norðursjó þegar þar aö kemur,
aö þvi er sænska blaðiö Dagens
Nyheter hefur skýrt frá. Norski
forsætisráðherrann gaf þetta lof-
orö þegar hann kom i opinbera
heimsókn til Sviþjóöar sl.
sunnudag.
Dagens Nyheter hefur eftir
Bratteli, aö viöræöur séu vel á
veg komnar um sænsk-norska
oliusamninga. Samningana er
hægt aö undirrita meö góöum
fyrirvara, segir Bratteli, en
reikna má meö aö salan sjálf geti
hafizt i lok þessa áratugs. Enn
vita Norömenn þó ekki hversu
mikla oliu þeir véröa aflögufærir
meö.
Aö sögn blaösins hafa viöræður
fulltrúa Noregs og Sviþjóöar um
samstarf á sviöi iönaöar- og orku-
mála gengiö framar öllum von-
um.
Einn norsku borborpallanna i
Norðursjó, „Deepsea Saga” I
eigu félagsins Saga Petroleum.
Frá þessum palli er borað á 240
metra dýpi. Nú eiga Svlar aö fá
norska oliu — og talaö hefur veriö
um aö viö kaupum okkar oilu af
Norömönnum.
Bankarœningjar flýja
Tveir menn geröu tilraun til aö ræna banka I París I fyrri viku og
tóku þeir fjölda gisla er þeir lokuöust inni I bankanum. Þeir flúöu
siöan I bil og má sjá þá grimuklædda á flóttanum. Annar er viö
stýriöerhinn heldur byssu aö glslum slnum. I skotbardaga viö lög-
reglu féll annar og hinn særöist alvarlega.