Dagblaðið - 03.11.1979, Blaðsíða 10
10
DAGBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 3. NÓVEMBER 1979.
Útgefandi: Dagblaöifl hf.
Framkv»mdastjóii: Sveinn R. EyjóHsson. Ritstjóri: Jónas Kristjánsson.
RftstjómarfuHtrúi: Haukur Helgason. Fréttastjóri: Ómar Valdkmarsson.
Skrifstofustjóri ritstjómar: Jóhannes Reykdal.
(þróttir: HaRur Sfmonarson. Menning: Aflabteinn Ingólfsson. Aflstoflarfréttastjóri: Jónas Haraldsson.
Handrit: Asgrimur Pálsson.
Blaflamenn: Anna Bjamason, Ásgeir Tómasson, Adi Rúnar HaNdórsson, AtJi Steinarsson, Bragi Sig-
urflsson, Dóra Stefánsdóttir, EUn Aft>ertsdóttir, Gissur Sigurflsson, Gunnlaugur A. Jónsson, ólafur
Geksson, Sigurflur Sverrisson.
Hönnun: Hilmar Karisson.
Ljósmyndir: Ami Páil Jóhannsson, BjamleHur BjamleHsson, Hörflur VHhjálmsson, Ragnar Th. Sig-
urflsson, Sveinn Þormófleson.
SkrHstofustjóri: ólafur EyjóHsson. Gjaldkeri: Práinn PorieHsson. Sökistjóri: Ingvar Sveinsson. DreHing-
arstjóri: Már E. M. Haftdórsson.
Ritstjóm Slflumúla 12. Afgreiflsla, áskriftadeHd, auglýsingar og skrHstofur Pverhohi 11.
Aflalsfmi blafleins er 27022 (10 ilnur)
Setning og umbrot: Dagblaflifl hf., Siflumúta 12. Mynda- og plötugerfl: HHmir hf., Siflumúla 12. Prentun:
Arvakur hf., SkeHunni 10.
Askriftarverfl á mánufli kr. 4000. Verfl í lausasölu kr. 200 ekitakifl.
Innihaldslaus jáyrði?
Samtök fatlaðra hafa beint spurning-
um til stjórnmálaflokkanna og æskja
svars fyrir tíunda nóvember, væntan-
lega til þess að hafa megi einhverja hlið-
sjón af, þegar gengið verður til
kosninga.
Samtökin benda á, að 30—40 þúsund
íslendingar eru fatlaðir í einhverjum mæli og gæti
kjósendahópur fatlaðra komið tíu mönnum á þing, ef
hann stæði saman um framboð.
Ekki þarf lengi að skoða aðstæður fatlaðra hér á
landi til að sjá, að stjórnmálaflokkarnir hafa, allir sem
einn, lítið sem ekkert gert fyrir þetta fólk. Menn skyldu
hafa það hugfast, þegar einhver pólitíkusinn stígur
næst fram í sviðsljósið og gumar af afrekum flokks
síns á því sviði. Aðstæður fatlaðs fólks eru þjóðfélag-
inu til skammar.
Það er sæmileg hugmynd að ýta við stjórnmála-
mönnum rétt fyrir kosningar.
Vænta má, að þeir keppist um að lýsa einstakri vel-
vild sinni í garð þessa afskipta þjóðfélagshóps. Vænta
má, að loforðin láti ekki á sér standa.
En hvers virði eru kosningaloforð flokkanna, og er
þá enginn þeirra undan skilinn?
Auðvitað harla lítils virði.
í spurningalistanum, sem Samtök fatlaðra hafa sent
flokkunum, er fyrst fjallað um þátttöku fatlaðra í
stjórnmálum.
„Telur flokkurinn, að fatlaðir eigi að njóta sama
réttar og aðrir til þátttöku í almennri stjórnmálastarf-
semi?” er spurt. ,,Eiga fatlaðir að hafa sama rétt og
aðrir til setu á alþingi íslendinga og til annarra starfa á
vegum þingsins? Mun flokkurinn beita sér fyrir því, að
þinghúsinu og öðrum húsakynnum alþingis verði
breytt þannig án tafar, að jafnrétti verði framkvæman-
legt? Eiga fatlaðir að hafa sama rétt og aðrir til þess að
gegna forsetastarfi, ráðherrastörfum og annarri vinnu
á vegum æðstu stofnana íslenzka ríkisins?. . . Eiga
fatlaðir að hafa sama rétt og aðrir til þátttöku í sveitar-
stjórnarmálum. . . ?” Þannig spyrja þeir.
Hverju munu stjórnmálamennirnir svara?
Auðvitað með hverju jáyrðinu á fætur öðru.
Því miður verður að óttast, að öll þau jáyrði reynist
innihaldslaus. Flestir stjórnmálamennirnir hafa
einhvern tíma á ferli sínum talið sig 'æra í þeirri stöðu,
að rétt væri að mæla fyrir auknum réttindum fatlaðra.
En eftir þá liggja ekki verk, sem tala.
Vafalaust mun stjórnmálamönnum virðast einfalt að
lýsa enn einu sinni yfir, að auðvitað eigi fatlaðir
jafnan rétt við aðra þjóðfélagsþegna. En þegar um
ræðir val manna í framboð til ýmissa starfa er ekki
ýkja líklegt, að ráðandi öfl veiti fötluðum þann rétt,
sem þeir æskja.
Meðal annarra spurninga Samtaka fatlaðra er þessi:
,,Mun flokkurinn beita sér fyrir því þegar á næsta
þingi, að sett verði lög, sem tryggi aðgengi og starfs-
aðstöðu fatlaðra í húsakynnum, sem fyrir eru i
landinu, þar á meðal íbúðarhúsum, skólum, vinnu-
stöðum, verzlunarhúsum, samkomuhúsum og öðrum
þeim stofnunum, sem eru forsenda eðlilegs mannlífs?”
Gjaldi stjórnmálaforingjarnir jáyrði við þessari
spurningu, geta landsmenn á næsta þingtímabili sem
hægast fylgzt með, hverjar efndirnar verða.
Fáir munu andmæla þessum réttmætu óskum.
Flestir heilbrigðir landsmenn munu samþykkja, að
leggja beri í nauðsynlegan tilkostnað til að skapa slíkar
forsendur eðlilegs mannlífs.
Sýrland:
Assad traustur
í sessi þrátt fyr-
/r moröölduna
Dag einn fyrir nærri hálfum
mánuði var maður nokkur á gangi
við helzta gullmarkaðinn í Damaskus
í Sýrlandi. Skyndilega gekk þessi
sami maður að Mercedes Benz bifreið
sem fór um götuna og kastaði inn í
hana handspiengju. Ekki lét hann
þar við sitja heldur skaut á mennina
fimm sem í bifreiðinni voru með vél-
byssu. Að þessu loknu hvarf hann í
manngrúann.
Fórnardýrin fimm störfuðu fyrir
leynilögreglu sýrlenzku stjórn-
arinnar. I*egar liðsauki frá henni
kom á vettvang eftir nokkra stund
var þeim mætt af mönnum sem
stóðu á þökum nærliggjandi húsa og
létu vélbyssuhríðina bylja á leynilög-
reglunni. Allir tilræðismennirnir
komust undan.
Vitað er með vissu, þó sýrlenzka
stjórnin hafi ekki viljað staðfesta
fregnina, að ekki l'ærri en níu manns
féllu í skothriðinni og sprengingun-
um.
Atburðufinn, sem að ofan greinir,
var aðeins cinn af mörgum á síðustu
mánuðum af sama tagi. Þarna var
um að ræða deilur milli trúflokka og
vitað er með vissu að rúmlega tvö
hundruð Sýrlendingar hafa fallið af
þessum sökum siðan i apríl síðast-
liðnum.
Morð vegna deilna trúflokka
hófust fyrir nokkrum árum og hafa
verið svo tið nokkra síðustu mánuði
að tveir til þnr hafa fallið á viku
hverri. Upphaflega var aðallega um
að ræða að fólk af trúflokki alawita
yrði fyrir barðinu á laun-
morðingjum. Alawitar eru minni-
hlutaflokkur múhameðstrúarmanna
en Hafes al-Assad forseti Sýrlands cr
af þessum trúflokki. Nú, síðustu
mánuði og vikur, hafa
launmorðingjarnir snúið sér að leyni-
lögreglu forsetans.
Lögrcglan hefur átt í miklurn
erfiðleikum við að upplýsa morðin
vegna þess að alls ekki er ljóst hverjir
það eru sem fremja þau. Talið
er þó að þeir séu af sunna trú-
flokknum en meirihluti Sýrlendinga
er af honum. Ekki er þó talið að
höfuðástæðan fyrir morðunum séu
deilur eða ofstæki i trúmálum.
Líklegra er að þarna séu menn sem
andvigir séu stjórn Assads og þó sér-
staklega þeim forréttindum sem
menn af alawitatrútlokknum njóta.
Þeir eru i minnihluta meðal Sýr-
lendinga einsog áður sagði.
Heimsathygli vakti er sextiu hcr-
skólapiltar voru ráðnir af dögum i
borginni Aleppo í júní síðastliðnum.
Aleppo er næststærsta borg landsins
og ríkisstjórnin sakaði félaga i sam
tökum sem nefna sig bræðralag
múhameðstrúarmanna um að hafa
staðið að morðunum. Nokkrir
félagar úr hreyfingu sem kallar sig
ungliða múhameðs voru hand-
teknir vegna morða sem voru framin
á síðastliðnu vori. Sumir lclja að Ijóst
sé að morðaldan sem gengur nú yfir
Sýrland sé ekki neinum einum flokki
manna að kenna.
Óöldin hefur ekki aðcins staðið i
Damaskus heldur hefur cinnig breiðst
út um landið. Aðeins tveim dögum
eftir að leynilögreglumennirnir voru
myrtir i bifreiðinni við gull-
markaðinn i Damaskus brutusl út
óeirðir í Aleppo. Orsökin var að
sonur trúarleiðtoga af sunna-
flokknum var handtekinn. Faðirinn
hafði áður verið settur undir lás og
slá. Samkvæmt öruggum heimildum i
höfuðborginni féllu í það minnsta
fimmtán manns i óeirðunum, þar á
meðal nokkrir lögreglumcnn, og á
þriðja tug manna slasaðist.
Hingað til er ekki hægt að segja
að morðaldan hafi veikt stjórn
Assads í sessi. Stjórn hans hefur
staðið í níu ár rétt tæp en hann
kontst til valda i friðsamlegri
byltingu. Herinn í Sýrlandi hefur unt
það bil fjórðung ntilljónar innan
sinna vébanda. Hann er helzta stoð
Assads og ekki hefur þcss orðið vart
að hcrshöfðingjarnir væru orðnir
neilt órólegir þrátt fyrir að suniir
hinna föllnu hafi verið hermcnn af
alawita trúflokknum. Ekki er hcldur
talið að trúardeilur á milli sunna og
alawita séu eins djúpstæðar i Sýr-
landi og í nágrannalandinu Líbanon
en þar er allt i báli og brandi vegna
slíkra deilna. Þó er talið að morðald-
an hafi dregið nokkuð úr samskipt-
um fólksaf trúflokkunum tveim.
Nokkrir hermenn af alawitatrú-
Assad er áhrifaríkur meðal arahaleiðtuga og er styrkasti leiðtogi þeirra sem eru andvigir friðaraðgerðum Sadats Egypta-
landsforseta gagnvart ísrael.
DAGBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 3. NÓVEMBER 1979.
flokknum hafa gripið til þess ráðs að
senda fjölskyldur sínar heim til
hafnarborgarinnar Latakia, sem er
höfuðvígi þeirra. Aðrir trúbræður
þeirra í höfuðborginni hafa hætt að
stunda opinbert samkvæmislíf af ótta
við morðárásir. Vilja þeir aðeins
halda sig innan eigin hóps. Vitað er
um nokkra alawita sem farið hafa frá
Damaskus eftir að þeim hefur verið
hótað lifláti.
Alawitarnir, sem eru hliðargrein af
shitatrúflokknum, eru taldir vera
aðeins tiundi hluti af átta milljónum
ibúa Sýrlands. Um það bil sjö af
hverjum tíu Sýrlendingum eru
sunnar. Afgangurinn cru drúsar eða
kristnir auk nokkurra þúsunda
gyðinga.
Alawitar eru taldir vera af-
komendur krossfaranna og flestir eru
þeir eins og áður sagði í og umhverfis
hafnarborgina Latakia við
Miðjarðarhafsströndina. Þeir hafa
um langan aldur verið undirokaðir af
sunnum og hafa unnið sent smá-
bændur eða opinbcrir starfsmenn i
Damaskus. Margir alawitar hafa
tekið þann koslinn að ganga i her
landsins þar scm aðrar leiðir til
frama hafa verið þeim lokaðar. Þess
vegna voru þeir i sterkri aðstöðu þeg-
ar trúbróðir þeirra, Assad, komst i
forsetastól.
Assad hefur ekki talið rétt að
gripa til róltækra ráðstafana gegn
morðingjahópunum. Hræðsla meðal
ibúa Sýrlands er ekki almenn vegna
þeirra en það er líklega vegna þcss
að tilræðin beinast aðeins gegn
minnihlutahópi. Nokkurrar
óánægju, sem orðið hefur vart með
stjórn Assads og Bathflokksins,
hefur Assad mælt að nokkru með
herferðum gegn spillingu í ríkis-
kerfinu. Hafa þær verið þrjár á
síðustu þrem árum. Vitað er að
nokkrir embættismenn hafa verið
handteknir og dæmdir vegna þessa.
Bróðir Assads, Rifaat, hefur
einnig hlotið nokkra gagnrýni vegna
mikillar eyðslu og taumlauss lifernis.
Hann hefur verið sviptur nokkru af
völdum sinum og áhrifum en heldur
samt scm áður embætti sinu sent
æðsti maður 25 þúsund manna lif-
varðar forsetans, bróður sins. Orð-
rómur um að hann ætlaði að setjast
að í París hefur ekki reynst hafa haft
við rök aðstyðjast.
Er auðlinda-
sköttun lausn?
— tileinkað Krístjáni Friðríkssyni
„Prinsipið"
Nýjasta tíska hjá snillingum
tuttugustu aldarinnar í þessu landi er
sú leið að gera sjávarútveg loksins
arðbæran með því að leggja á hann
nýjan skatt (?). Skattur þessi skal
heita AUÐLINDASKATTUR. Nafn-
ið er ágætt.
„Prinsipið” hjá þessum
snillingum er þannig að of stórum
fiskiskipaflota landsmanna skal nú
fækkað a.m.k. um þriðjung. Sam-
kvæmt þríliðukenningunni, sem
kennd er í barnaskóla, þá má reikna
það svo að þorskar skipanna, sem
væru seld, kæmu í hlut hinna og þar
nteð kominn „gróði” hjá við-
11 mandi útgerð sem ná mætti með
. veiðileyfa (auðlindaskattur).
Svona þríliðudæmi heitir á fag-
• *. mnamáli hagfræði og er kominn
ni.ii fyrir venjulega kjána eins og
m.dirritaðan að þegja þegar umræð-
;m er komin á þetta hátt stig.
Vonlaust
Samt sem áður ætla ég nú ekki að
fegja þar sem þessi predikun virðist
. anga allvel í eyru þeirra sem ekki
þekkja neitt til þessarar atvinnugrein-
ar. Það er þekkt dæmi í pólitik að sé
logið nógu oft þá fara menn að trúa.
Sannleikurinn er sá að auðlinda-
skattskenningin er fædd andvana.
Þ.c. hún er gjörsamlega vonlaus i
framkvæmd. Kristján Friðriksson,
höfundur þessarar spseki, yrði þá að
byrja á þvi að skreppa niður á sjávar-
botn og kenna þorskinum hagfræði
(þríliðu). Þorskar skipanna sem
hætta veiðum koma nefnilega ekki í
hlut þeirra sem eftir eru nema þá eitt
og eitt kvikindi. Það smalar enginn
þorskinum í sjónum. Það er bara
hægt í tölvum með hagfræðilegum
forsendum.
Þorskurinn er sem sagt
jafndreifður eftir sem áður þótt
veiðiskipum fækki. Það er rétt hjá
Kristjáni og fleirum að fiskiskipa-
flotinn er of stór. Hann er samt sem
áður fyrir hendi í eigu einstaklinga og
fyrirtækja og vandséð hvernig hægt
væri að selja eitthvað af honum.
Annars má karpa um þetta og fleira.
Kannski er of mikið fjárfest I fleiru?
Hvað með tískufatabransann,
Kristján? Að því vík ég nánar síðar.
Dæmið er þá þannig í reynd að ef
veiðiskipum væri fækkað á morgun
um þriðjung þá mundi aflinn einnig
minnka um þriðjung. Hvað myndi
það þýða? Atvinnuleysi og versnandi
lífskjör. Það yrði hin raunverulega
afleiðing. Að vísu eru fyrir hendi
veiðitakmarkanir í dag en þær eru nú
lítið annað en nafnið. Öll skip þurfa
viðhald. Það þarf einnig að auka
sókn í vannýttu stofnana. Hvað er þá
eftir? Jól og páskar? Það er óþarfi að
níðast á sjómönnum. Það eru sjálf-
sögð mannréttindi að fá að vera
heima hjá sér á þeim tímum þótt ein-
hverjum reikniköllum finnist allt í
lagi að sjómenn séu gestir á eigin
heimili og þræli sér út þess á milli.
Auðlindaskatt
á verslun
Nú vendum við í kross og
heimtum auðlindaskatt á verslun.
Við kíkjum fyrst á Laugaveginn.
Hvað er að sjá? A.m.k. þrjátíu
verslanir með úr og skartgripi. Já, og
annað eins í tískufatabransanum.
Þetta er Ijóta vitleysan eða hvað
finnst ykkur? Af hverju snýr Kristján
Friðriksson sér ekki að þvi að gera
eitthvað í þessu? Fækka verslunum
og tískubúllum og öllunt heildsölum.
Þrjú til fjögur magasín á Stór-
Reykjavikursvæðinu væri hæfilegt.
Tæknivædda sjálfsafgreiðslu út um
alla búð. Þarna mætti ná feikna-
legum auðlindaskatti með al-
mennilegri hagfræði. Ein stór Últíma
við Laugaveginn, Kristján. Hvernig
líst þér á það?
Hagnaðinn óskaplega mætti nota
til þess að borga atvinnuleysisbætur;
þeim sem yrði að loka hjá.
Afganginn, sem yrði mikill eftir
kenningunni, mætti nota til þess að
bæta nýtingu i sjávarútvegi og endur-
bætaalla fiskvinnslu ílandinu.
Þjóðnýting?
Það mætti halda áfram og slátra
öllum smáfyrirtækjum í landinu og
setja á stofn stórfyrirtæki sem
borguðu öll auðlindaskatt. Eftir
síðasta aðalfund hjá iðnrekendum
sagði Davíð Sch. Thorsteinsson að
dulbúið atvinnuleysi í sjávarútvegi
væri þrándur i götu bættra lífskjara í
10 „Ef veiðiskipum væri fækkað um
þriðjung, mundi aflinn einnig minnka um
þriðjung...”
Afskiptur hópur
Einn er sá þjóðfélagshópur, sem
lilill gaumur er gefinn, og það eru
heyrnarlausir. Fyrir nokkrum árum
var tckinn i notkun nýr skóli, vel úr
garði gerður og fullnægði sjálfsagt
þcim útlitskröfum sem gerðar eru
þegar um opinberar byggingar er að
ræða, en gleymdist ekki að taka með
i rcikninginn, hverjir áttu að nenta
þarna? Einhverjar ástæður eru að
sjálfsögðu fyrir því, að hann er svo
afsíðis sem hann er — en hvers vegna
þurfti yfirleilt að reisa þessa bygg-
ingu i þvi formi sem hún er á sama
tima og aðrar þjóðir eru að færa þá
starfsemi sem þar fer fram, inn i hina
almennu skóla?
Viðbrögð yfirvalda gagnvart
þessum þjóðfélagshóp cru með
ólíkindunt. Það er engu likara en
þessu fólki cigi að gleyma og fram
að þessu hcfur það gengið vel.
Vangefin og á annan hált fötluð börn
þurfa vissulega á aðstoð að halda, og
á undanförnum árum hefur vaknað
hreyfing i samfélaginu þessu fólki til
styrktar, og er það vel — en þessi
hópur, þ.e.a.s. heyrnarlausir, er i
reynd afskiptur.
Kjallarinn
Erla Magnúsdóttir
aðili sí til, sem beitir sér fyrir því að
útveg.i hc\! narlausiim siarf við hæfi,
scm issulega v.eri þorl I vrir.Oft hafa
atviwnurekondui brugðist neikvæðir
við, þegar um heyrnarlausa mann-
cskju hcfur vcrið að ræða, trúlega
oftast fvrir það að þeir voru óöruggir
gagnvart hcnni og vissu ekkert af
þcssu fólki. Sennilcga hefði ntálið
horft öðruvísi við hefði t.d. unt
.lapana vcrið að ræða — um Japana
hcfði hann þó lcsið.
Kennsla
í sjónvarpi
Heyrnarlausir láta ckki ntikið á sér
bcra. Af eðlilegum ástæðum hafa
þcir ekki sömu tök á að kynna mál-
efni sin og við hin. Orðaforði þeirra
er ekki jafnmikill og okkar, og einnig
J------------------------------------
0 „Þetta eru þó samlandar okkar.”
Hefði lesið
um Japana...
Mjög fötluð börn þurfa meira og
minna á aðstoð samfélagsins i ein-
hverri mynd að halda alla tið.
Heyrnarlaus börn þurfa á henni að
halda til að komast úl í lífið. Síðan
verða þau skattgreiðendur og frani-
færcndur til jafns við okkur hin. Á
meðan þau eru við nám eru þau
meira og minna einangruð. Þau eru i
skyldunámi — en er í þeirra skóla t.d.
sú starfsemi, sem æskulýðsráð býður
upp á í öðrum skólum? Fer fram i
þeirra skóla sú kynning, sem áfengis-
varnaraðilar eru með í öðrum skól-
um? Kynning á starfsemi kristilegra
skólasamtaka er til. Fer hún líka
fram þar? Og hvað með aðra æsku-
lýðsstarfsemi? Hvað með pólitisk
félög? Gera þau sér yfirleitt grein
fyrir þvi að þarna eru væntanlcgir
kjósendur?
Ég veit, að þegar þetta fólk á erindi
i opinberar stofnanir stendur starfs-
fólk oft varnarlaust uppi. Það vcit
ekki hvernig það á að bregðast við
Hvers vegna? Jú, það vissi ekki að
þetla fólk væri til — en það er til og
töluvert margt meira að segja.
Hingað komu Vietnamar, og alúð
hefur verið lögð við að hjálpa þeim
til að tjá sig og skiljast, sem sjálfsagt
er. Aðstoð hafa þeir fengið til að fá
vinnu — en ég veit ekki til, að ncinn
hljóta þeir að vera óörugari i sam-
skiptum sinum við aðra— ekki síst
vegna einangrunar þeirrar, sem þcir
lifa i, sem þar að auki er styrkl með
afstöðu yfirvalda til skólamála
þeirra. Samfélag okkar getur litið
gert til að hjálpa blindum börnum
að sjá eða lömuðum börnum að
ganga, en það getur að vissu leyti
hjálpað heyrnarlausum börnum að
heyra. Tökum til dæmis sjónvarpið,
sem er sá fjölmiðill, sem heyrnar-
lausir geta haft mest not af. Barna-
tirni sjónvarpsins ætli ekki að þurla
að fara fyrir ofan garð og neðan hjá
þessum börnum. Hvers vegna ekki
fréttayfirlit á táknmáli daglega eða
vikulega — sömuleiðis þegar um er
Kjallarinn
Kristinn Pétnrsson
landinu. Má ekki alveg eins segja að
dulbúið atvinnuleysi sé i smjörlikis-
fabrikkunni hjá Davíð sjálfum?
Hann ætti bara að hætta og láta
Flóru á Akureyri eftir markaðinn.
Eða hvað? Bull iðnrekenda eins og
Kristjáns og fleiri um að skattpina
beri sjávarútveg, svo þeir geli vnðið i
seðlum, er alvörumál og býsna mik I
ábyrgð að halda svona vitleysu u tutti
sem saklaust fólk leggur svo trúnað
á. Umræða þessara manna er
hreinlega komin á þjóðnýtingarstig.
Ekki er svo beysinn reksturinn hjá
því opinbera að bæta þurfi þar við.
Stjórnun í
sjávarútvegi
Það er Ijóst að bæta má stjórnun i
sjávarútvegi og það verulega. Það má
áreiðanlega ná auknum afla hægt og
vaxandi með markvissri stjórnun.
Þetta tekst, það er ég viss um. Hæg-
fara bali i þessum málum er beslur.
Mesti vandi útvegsins er, að landinn
er orðinn of finn i þann iðnað. Um
það má ræða nánar siðar. En
„auðlindasköttun” sem stjórntæki i
þessum málum er með þvi
heimskulegasta, sent ég hef séð á
prcnti.
Kristinn Pétursson,
Bakkafirði.
að ræða innlcnda þætti sbr. Kastljós
og l'lciri slika — eða þá texta? Þctta
gcrisf hjá öðrum þjóðum, og hvers
vcgna þáckki hér? Of dýrt getui það
ekki orðið — öðru eins er til kostað.
Tungumálakennsla hcfur stundum
larið l'ram i sjónvarpi. Hvers vegna
ekki táknmálskcnnsla?
í litlu samfélagi einhvers staðar á
landsbyggðinni cr eitt hcyrnarlaust
barn, og jafnvcl loreldrarnir hafa
ekki möguleika á að læra það mál,
sent barnið lærir að tala í skólanum i
Reykjavik. Gæti það jafnvel ekki
orðið lciðin til þess að gcfa barninu
mögulcika á að Ijúka sinu skyldu-
námi i sínuni heimaskóla og vcrða
jafnframl eitl úr hópnum cn ekki
meira og niinna einangrað fyrirbæri?
Heyrnleysingjar eru orðinn stór
hópur, slærri en margur gerir sér
grein fyrir. Ereitlhvað þessu likt ekki
bara samfélagslcg skylda?
Hcyrnarlausir foreldrar, sent eiga
heilbrigð börn, lenda oft í vandræð-
um, ef þeir þurfa að tala við kennara
barna sinna, og er þá ofl óskað cftir
að cinhver konii með og verði
túlkur! Sömu sögu er að segja ef um
sjúkrahús er að ræða. Er það ekki
eðlileg krafa, að opinbcrar slolnanir
geri ráð fyrir að þurfa að eiga sam-
skipli við þennan hóp á sama hált og
nú hel ur verið gerð gangskör að þvi,
að gerl verði ráð fyrir, að fólk í hjóla-
stólum komist inn í opinberar bygg-
ingar? Þá ntá ætlast til, að opinbcr
þjónustufyrirtæki hafi starfsmann,
scm gctur talað við þetta fólk. Það
þykir jú sjálfsagt að hafa í það
ntinnsta ensku og dönsku kunnátlu.
Þettaeruþó samlandar okkar.
Ýmsar lciðir hljóta að vera til til að
rjúfa þá einangrun, sem þessi hópur,
scm vcrður stærri og stærri, býr við,
en það vcrður ekki gert nema aðrir,
sem meira mega sin, gangi til liðs við
hann. Það er ekki gert með því að
rcisa sérskóla, sem viðheldur þeirri
einangrun sem fyrir er og ætlast svo
lil að þetta fólk byggi upp sina tilveru
i þjóðfélagi, sem virðisi helsl ekki
vilja kannasl við að það sé til.
Erla Magnúsdnttir
gæzlukona.
y
\
s
V