Dagblaðið - 29.10.1981, Qupperneq 8

DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 29. OKTÓBER 1981.
Erlent
Erlent
Erlent
Erlent
úr þessari hótun. Það er einnig vitað
að Kaddafi hefur yfir að ráða nýjum
sovézkum flugskeytum, sem dregið
geta langt upp á meginland Ítalíu.
Comiso er nú undir stjórn sósia-
lista sem eru fylgjandi því að flug-
skeytin verði staðsett við þorpið.
Sósíalistarnir tóku við völdum fyrir
þremur árum og bundu þar með enda
OLAFUR EINAR
FRIÐRIKSSON
á 25 ára samfellda stjórn kommún-
ista í þorpinu. Þeir eru sannfærðir
um að herstöðin muni hafa í för með
sér aukna velferð fyrir íbúana og
mikla tekjumöguleika. Þeir gera lítið
úr hættunni sem stafar af Líbýu, en
viðurkenna hins vegar, að ef Sovét-
menn gerðu árás eftir að flugskeytun-
um hefur verið komið fyrir, myndi
Endurnýjun kjarnorkuvopna í Vestur-Evrópu:
KJARNORKUVOPNABURITALA
VERDUR STADSETT Á SIKILEY
— Sikileyingar óttast viðbrögð Kaddaf is Líbýuf orseta og áhrif 5 þúsund manna bandarísks herliðs
á ef nahagslíf ið
ítalska þingið hefur orðið fyrst
allra allra þinga í Vestur-Evrópu til
að samþykkja staðsetningu nýrra
kjarnorkuflugskeyta á landi sinu, í
samræmi við ákvörðun Atlantshafs-
bandalagsins þess efnis frá árinu
1979. Þingið samþykkti fyrir
skömmu, með naumum meirihluta,
að 112 svokallaðar stýriflaugar
(cruise missiles) skyldu staðsettar á
suðurhluta Sikileyjar og gamall her-
flugvöllur frá tímum Mússólínis
gerður upp í því skyni.
Sósíalistar
klofnir
Ákvörðunin olli klofningi meðal
sósíalistanna í ríkisstjórn Spandol-
inis. Margir þeirra voru andvígir því
að taka við flugskeytunum, en þar
sem meirihluti flokksins var því með-
mæltur, ákváðu þeir að mæta ekki
við atkvæðagreiðsluna og var
áætlunin því samþykkt með naumum
Mörgum Sikileyingum finnst þetta
dæmigerð vinnubrögð stjórnarinnar í
Róm, sem hafi komið fyrir kjarn-
orkuveri á eynni fyrir nokkrum
árum, með sama gjörræðinu.
Óttast yfirlýsingar
Kaddafis
En íbúarnir óttast ekki síður
bandaríska herstöð á eynni vegna
nálægðarinnar við Líbýu. Flugskeyt-
in draga bæði til Sovétrikjanna og
eins til bandamanna þeirra i Líbýu og
Sýrlandi. En þótt ítalskir hershöfð-
ingjar hafi lagt á það ríka áherzlu, að
flugskeytin yrðu undir yfirstjórn
NATO og að þeim væri ekki beint
gegn arabaríkjunum, eru nýlegir at-
burðir sem ýta enn undir ótta Sikil-
eyinga. Þegar bandariski herinn
ögraði Kaddafi Líbýuforseta með
heræfingum á Sidraflóanum, á svæði
sem Líbýa telur innan sinnar land-
helgi, endaði það með því að tvær
Sovézk flugskeyti I Lfbýu. Með þau I handraöanum telur Kaddafi sig geta sett hvaða stórveldi sem er stólinn fyrir dyrnar.
þörpið hverfa í reyk. Gegn rökum
andstæðinga sinna vitna þeir til orða
Pertinis forseta Ítalíu, sem sagði að
ítalir verði að taka á sig hluta byrð-
anna til að halda við jafnvægi milli
austurs og vestur. Ef það jafn-
vægi styrkist, segir Pertini, minnkar
hættan fyrir Sikileyinga. En íbúarnir
spyrja: Hvers vegna Sikiley? Hers-
höfðingjunum hefur vafizt tunga um
tönn við að svara þessari spurningu,
en margir Sikileyingar telja svarið
felast í því, að sú staðsetning feli í sér
minni hættu en ef flugskeytin væru
staðsett í þéttbýlli héruðum á megin-
landi Ítalíu. Að vonum eru þeir ekki
ánægðir með þá niðurstöðu.
Fimm þúsund
manna herstöð
Andstæðingar flugskeytanna hafa
dregið í efa að herstöðinni muni
fylgja aukin velmegun. Flugskeytun-
um munu fylgja um 1500 tæknimenn
úr bandaríska flughernum og ásamt
fjölskyldum þeirra verða um 5
þúsund Bandaríkjamenn i herstöð-
inni. Margir Sikileyingar óttast að í
kjölfar þeirra fylgi eiturlyf, vændi og
verðbólga, sem séu dökku hliðarnar á
þeim fjárhagslega ábata sem hugsan-
lega megi hafa af nærveru her-
stöðvarinnar. Aðrir íbúar eyjarinnar
telja það fyllilega áhættunnar virði
og þeir hafa nú náð yfirhöndinni með
hjálp stjórnarinnar í Róm.
Eftir að ríkisstjórnin hafði átt fund
með öllum bæjarstjórum á eynni
meðan umræðurnar stóðu yfir í
þinginu, hafa ekki verið umtals-
verð mótmæli gegn hinni fyrirhug-
uðu herstöð opinberlega. Mótmæla-
aðgerðir sem kommúnistaflokkurinn
stóð fyrir voru ekki studdar af
öðrum flokkum. Þeir meðlimir
sósíalistaflokksins sem andvígir voru
flugskeytunum drógu sig í hlé. Meiri-
hluti flokksins komst því nálægt því
takmarki sínu að sýna að Ítalía, sem
er eitt stærsta aðildarríki Atlants-
hafsbandalagsins, væri áreiðanlegur
bandamaður. ítalskar ríkisstjórnir
hafa haft tilhneigingu til að styðja
eindregið kjarnorkuvopnaáætlanir
Atlantshafsbandalagsins, vegna þess
eins að það gefur þeim sterkari
stjórnmálalega stöðu. Ríkisstjórn
Spandolinis hefur væntanlega tekizt
þetta með ákvörðun sinni, en
óánægjan.grefur um sig meðal vissra
hópa á Sikiley.
(Intern. Herald Tribune,
Dagens Nyheter)
meirihluta. Talið er að það sem
einkum hafi vakað fyrir þeim sósía-
listum sem greiddu áætluninni at-
kvæði sitt, hafi verið að skapa
flokknum ímynd hins ábyrga stjórn-
málaflokks sem vestrænar ríkis-
stjórnir og Bandaríkin gætu reitt sig á
og skapa þannig mótvægi við hinn
öfluga flokk kommúnista. Ekki síður
hefur það haft áhrif að Bandaríkin
munu greiða háar fjárupphæðir til að
koma herflugvellinum í nothæft
ástand og munu fara til þess 300
milljónir dollara á næstu tveimur
árum.
Herflugvöllurinn stendur við
þorpið Comiso á Sikiley og búa þar
um 26 þúsund manns. Flestir lifa af
landbúnaði og velmegun er þar meiri
en almennt gerist meðal þeirrar
stéttar á Ítalíu. Ákvörðun ítalska
þingsins vakti því nokkra óánægju
meðal bændanna á svæðinu, þar sem
þeir óttast að í kjölfarið fylgi eigna-
upptaka á landi, sem myndi svipta
þá atvinnu sinni. Þá hefur það einnig
vakið gremju íbúanna, að þingið sá
ekki ástæðu til að ráðgast við þá
fyrirfram, en Sikiley hefur sjálf-
stjórnarréttindi innan ítalska ríkisins.
Talsmenn þingsins báru því við, að
ekki hefði verið unnt að hafa samráð
við íbúana af öryggisástæðum.
líbýskar herflugvélar voru skotnar
niður. Kaddafi hótaði að láta hart
mæta hörðu ef slíkt kæmi fyrir aftur
og sagði að hann myndi svara með
árásum á bandarískar herstöðvar á
Sikiley, á grísku eynni Krít og í Tyrk-
landi. Engum dettur í hug að Kaddafi
myndi gera greinarmun á NATO og
Bandaríkjunum ef til þessa kæmi og
hann væri liklegur til að gera alvöru
Flugskeyti af þeirri gcrð sem munu
heiðra Sikileyinga með nærveru sinni.
Ekki dugir minna en 112 stykki ef að
gagni á að koma.
Kaddafi. Ógnvaldurinn sem hefur hótað að sprengja upp bandariskar herstöðvar
á ttaliu, Krit og i Tyrklandi.